هر ترکیبی که ساخته دست بشر باشد، ماده شیمیایی نام می گیرد، این مواد شیمیایی علیرغم فوایدی که دارند می توانند، برای سلامتی انسان مضر نیز باشند. هرچند وجود پلاستیک ها، غذا های فراوری شده و محصولات تمیز کننده و پاک کننده بسیار غلیظ در راحتی بیشتر ما در زندگی موثر می باشند، اما این راحتی با هزینه هایی نیز همراه است، بنابراین ممکن است، در هر لحظه از طول روز در معرض مواد شیمیایی خطرناک در خانه قرار داشته باشید.
یک ماده شیمیایی، نوعی ماده با ترکیب شیمیایی ثابت و خصوصیات مشخص می باشد، مواد شیمیایی می توانند، ساده و یا ترکیب شده با آلیاژ باشند، این مواد در تمام زندگی بشر رخنه کرده اند، تا جایی که برخی از ما نادانسته آن ها را وارد خانه خود می کنیم. با نگاهی به گوشه و کنار خانه در می یابیم، انواع شوینده و پاک کننده های شیمیایی جزئی از زندگی ما شده اند.
مواد شیمیایی خطرناک در خانه
در خانه بیشتر میکردم مواد شیمیایی مختلفی وجود دارد، که با استفاده از آن ها نظافت، آشپزی و یا مراقبت از پوست و مو خود را انجام می دهند، در حالی که ممکن است، اطلاعی نداشته باشند، که مخلوط کردن برخی از این مواد شیمیایی می تواند، بسیار خطرناک باشد.
این احتمال وجود دارد، که به محض ترکیب شدن برخی از مواد واکنشی حاصل شود، که گرمای زیادی تولید شده و سوختگی ایجاد شود، مواردی که در بعضی از واکنش ها تولید می شود، خطرناک و سمی و حتی در مواردی مگر آور است. در مواردی نیز این ترکیب ها می توانند، واکنش چندان خطرناکی نداشته باشد، اما بازهم اتفاق خوشایند و مطلوبی در انتظار تماس انسان با مواد شیمیایی خطرناک در خانه نخواهد بود.
پرکلرواتیلن «perc»
باید بدانید، این ترکیب در محلول های پاک کننده خشک، پاک کننده های لکه و پاک کننده های فرش و مبلمان وجود دارد، بر اساس گفته دانشمندان این ماده نوعی نروکسین می باشد و در دسته مواد سرطان زا جای می گیرد. افرادی که در ساختمان های مسکونی محل خشکشویی ساکن هستند، علائمی چون سرگیجه، از دست دادن هماهنگی و موارد دیگری را گزارش می کنند.
بنا به دلایل ذکر شده، سازمان حفاظت از محیط زیست حذف تدریجی پرکلرواتیلن در ساختمان ها را در دستور کار قرار داده است و از سال ۲۰۲۰ این مورد در حال اجرا می باشد. معمولا این ماده از طریق استنشاق وارد بدن انسان می شود و بوی مشخصی دارد، همان بویی که هنگام تحویل لباس از خشکشویی در اثر تمیز کردن لباس بر روی آن ها باقی می ماند.
خوشبو کننده هوا
اسپری های خوشبو کننده هوا در خانه ها یا در محل کار مورد استفاده قرار می گیرند، که در آن ها از اسانس های مختلفی استفاده می شود، تا تولید کنندگان بتوانند، رضایت سلیقه های مختلف را جلب کنند، ممکن است، در ابتدا احساس کنید، استنشاق این بوی خوب برای شما مفید می باشد، اما تمام ماجرا همین نیست.
این خوشبو کننده از جمله مواد شیمیایی خطرناک در خانه می باشند، و با اسپری کردن آن ها حجم بالایی از زایلن، فرمالید و سایر ترکیبات آروماتیک وارد هوا مورد استنشاق اعضای خانواده می شود. همچنین تولوئن نیز نوعی ماده شیمیایی می باشد، که در تولید این اسپری مورد استفاده قرار می گیرد و با استفاده از آن در هوا پخش می شود.
در برخی از خوشبو کننده های هوا موادی به نام بنزن وجود دارد، مانند دی کلرو بنزن که می تواند، موجب تحریک پوست و چشم در اثر تماس و احتمال ابتلا به سرطان در اثر تنفس طولانی مدت شود، و در آخر این که به دلیل حاوی بودن برش های مختلف نفتی به عنوان حلال در این نوع از محصولات امکان اشتعال در اثر گرم شدن و تماس با شعله نیز وجود دارد.
بررسی و آشنایی با تاثیرات شوینده ها بر پوست و مو و نحوه کاهش تاثیرات مخرب آن ها شما را با خطرات استفاده از شوینده های شیمیایی برای پوست آشنا می کند.
حشره کش
حشره کش ها نیز در ردیف مواد شیمیایی خطرناک در خانه قرار می گیرند. استفاده از این محصولات نیز می تواند، تاثیرات منفی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تعریف مکانیزم عمل حشره کش ها باید گفت با ایجاد اختلال در سیستم عصبی حشرات باعث مرگ آن ها می شود.
باید این نکته را نیز در نظر بگیرید، که حشره کش ها برای انسان نیز خالی از ضرر نمی باشند، در برخی موارد ممکن است، علائم ناشی از حساسیت به حشره کش ها در انسان به صورت خارش بدن، سوزش چشم و آبریزش بینی بروز پیدا کند. در موارد شدیدتر نیز ممکن است، موجب بروز مشکلات تنفسی و آسیب های جدی به ریه شود. از انواع ترکیبات شیمیایی مختلف در حشره کش ها باید به آرسنات سرب، آرسنات کلسیم، فلوراید سدیم، هپتا کلر و هگزا کلرو بنزن اشاره کرد.
کلر
مواد شوینده یکی از اجزای ثابت در تمام خانه ها می باشد، از این شوینده با توجه به میزان قدرتی که برای پاک کنندگی دارند، جهت موارد مختلفی استفاده می شود. برخی از این شوینده ها که با نام وایتکس شناخته می شوند، از سایر محصولات خطرناکتر می باشند.
این مواد حاوی ترکیبات خطرناک و گاز های سمی می باشند و این توانایی را دارند، که آسیب های جبران ناپذیری به پوست، چشم و مجاری تنفسی وارد کنند. این شوینده دارای آمونیاک، کلر و مشتقات این دو می باشند. شوینده های دارای آمونیاک می توانند، باعث تحریک مجاری تنفسی ریه و حتی بروز حساسیت پوستی بر اساس میزان غلظت آمونیاک موجود در خود شوند. بهتر است اطلاعاتی در این زمینه داشته باشید، که چگونه تنگی نفس با مواد شوینده را از بین ببرید، تا در صورت بروز مشکل از این اطلاعات استفاده کنید.
سفید کننده ها نیز دارای گاز کلر و سدیم هیدروکسید یا کاستیک سودا می باشند، بنابراین استفاده از این محصولات علاوه بر آزادسازی خاصیت اسیدی قوی موجب آزاد سازی گاز کلر نیز می شود، که استنشاق آن می تواند، منجر به بروز مشکل در سیستم تنفسی شود. برخی از افراد برای افزایش قدرت پاک کنندگی شوینده های دارای آمونیاک را با سفید کننده ها ترکیب می کنند و با این عمل موجب آزاد شدن گاز کلرامین می شوند، لازم به ذکر است، که این گار بسیار خطرناک می باشد و حتی می تواند، منجر به مرگ شود.
سرب در اسباب بازی
از جمله مواد شیمیایی خطرناک در خانه باید به سرب موجود در برخی از اسباب بازی ها اشاره کرد. هر چند آژانس های دولتی، گروه های منافع عمومی، سازمان ها و والدین سخت تلاش می کنند، تا اسباب بازی های کودکان عاری از مواد خطرناک باشند، اما باز هم این احتمال وجود دارد، که اسباب بازی مورد استفاده کودکان دارای سرب باشد، به ویژه اسباب بازی های پلاستیکی ساخت چین.
بازی با اسباب بازی های حاوی سرب خطرناک است و می تواند، منجر به ایجاد تاخیر در رشد کودکان، ایجاد کاهش وزن، مشکل در یادگیری کودک، حالت تهوع و مشکلات رفتاری شود.
ضد یخ
ضد یخ ها به طور معمول دارای اتیلن گلیکول می باشند، به دلیل دارا بودن طعم و بوی شیرین ممکن است، این ماده برای کودکان یا حیوانات خانگی خوشمزه به نظر برسد. بلعیده شدن ضد یخ ها می تواند، منجر به بروز آسیب شدید در کلیه، قلب و اعصاب مغز شود. در سال های اخیر ترکیباتی به ضد یخ ها اضافه می شود، تا طعم و بوی شیرین موجود در آن را خنثی کند، اما باز هم امکان بلعیده شدن این مواد توسط کودکان وجود دارد، بنابراین در نگهداری از این محصول در خانه باید دقت کافی داشته باشید، تا آن را در محیطی دور از دسترس و دید کودکان قرار دهید. برای نگهداری از این محصولات باید از محکم بودن در محصول اطمینان حاصل کنید، تا خطرات آن متوجه کودکان نباشد.
سدیم لورت سولفات
ممکن است، کنجکاو باشید که عامل کف کردن مواد شوینده چه ماده ای می باشد، در حقیقت عامل کف کردن این مواد ماده ای به نام سدیم لورت سولفات است. سدیم سولفات عامل به وجود آورنده کف زیاد در تماس با مواد شوینده، شامپو و صابون می باشد و موجب می شود، تا این محصولات جزو مواد شیمیایی خطرناک در خانه محسوب شوند.
سدیم سولفات به عنوان یکی از فراورده های نفت خام محسوب می شود و دارای قیمت کمی می باشد و به همین دلیل در بسیاری از مواد شوینده مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین باید این ماده را در ردیف مواد شیمیایی خطرناکی قرار داد که به راحتی در خانه یافت می شود.
این ماده حساسیت زا می باشد و می تواند، باعث بروز حساسیت های پوستی چون اگزما شود. در صورتی که از افرادی هستید، که به حساسیت های پوستی مبتلا می باشند، بهتر است از شوینده های فاقد سولفات استفاده کنید.
منبع : آرگا