فرایند یادگیری زبان در کودکان دارای مراحل مختلفی می باشد، در طول این مراحل مهارت های گفتاری دچار تحول و پیشرفت می شود و مهارت کلامی رشد پیدا می کند. چنین تحول های زبانی، انتقالی شیرین و جذاب می باشد، که والدین با دقت و عشق آن را دنبال می کنند و ممکن است، با سوالات بسیاری در این زمینه رو به رو شوند، به همین جهت به بررسی یادگیری زبان در سنین مختلف کودک می پردازیم تا پاسخی مناسب به این پرسش ها داده شود.
والدین در این تحولات زبانی نقش مهمی را ایفا می کنند و از طی کردن این مراحل برای کودکشان احساس شادمانی خواهند داشت و شگفت زده می شوند، در ادامه به بررسی بهتر این موضوع می پردازیم، تا بدانید رشد زبان کودک در سنین مختلف چگونه است؟
یادگیری زبان در کودکان
تصور عموم مردم این است، که یادگیری زبان در کودک از تولد نوزاد شروع می شود، اما با توجه به آزمایش های جالب انجام گرفته در این زمینه مشخص شده است، که کودکان در رحم مادر نیز صدا ها را می شوند. در زمان بارداری هنگامی که توانایی شنیداری جنین رشد می کند، صدا ها توسط جنین شنیده می شود.
طی آزمایش انجام گرفته مشخص شد، نوزادان کلماتی را که در رحم مادرشان شنیده بودند، به خاطر می آوردند و آن ها را تشخیص می دادند، بنابراین بهتر است توجه بیشتری به حرف های گفته و شنیده شده در زمان بارداری داشته باشید، زیرا یک نفر به صحبت های شما گوش می کند!
تا شش ماهگی
در خصوص یادگیری زبان کودکان ابتدا باید به علاقه آن ها نسبت به گوش دادن صدا های اطراف اشاره کرد، کودکان از همان ابتدا نسبت به صدا ها واکنش نشان می دهند، مخصوصا دوست دارند، صدای مادر مادر خود را بشنوند و صدای او را از دیگر صدا ها تشخیص دهند.
کودکان با گذشت زمان کمی می توانند، صدار مادر خود را از سایر صدا های دیگر تشخیص دهند و در سنین چهار ماهگی بازی های کلامی برایشان شروع می شود و شروع به ایجاد صدا های نامعلوم می کنند و معمولا این صدا ها با حروفی مانند م، پ و ب شروع می شوند.
شش تا دوازده ماهگی
در این سن کودکان قادر هستند، نام خود را تشخیص دهند و در صورتی که کودک خود را صدا بزنید، معمولا متوجه لبخند زدن یا برگرداندن سر توسط او می شوید، تمام این حرکات به معنای تشخیص نام خود می باشد. همچنین در این ماه ها کودکان به سلام و خداحافظی جواب می دهند.
در این مرحله از یادگیری زبان در کودکان در تلاش هستند، تا کلماتی را ادا کنند و از بیان آوا های مختلف لذت می برند، در این سن کلمات و آوا های بیان شده دارای پیچیدگی های خاصی می باشند و احتمال دارد، در میان انبوه آوا هایی که بر زبان می آورند، کلمه ای که دارای معنا باشد، را نیز بشنوید.
در این مرحله از یادگیری زبان، کودک شما اولین کلمات خود را بر زبان می آورد« البته این امر شامل کلماتی مانند ماما و بابا نمی شود» تا دوازده ماهگی احساس می کنید، کودک شما بیشتر از آنچه را که بیان می کند، متوجه می شود، هرچند در ادای کلمات کمتر موفق می باشد.
این فهمیدن به قدری می باشد، که می تواند معنای کلماتی مانند، توپ، لیوان، غذا و غیره را تشخیص دهند و در نهایت در تولد یک سالگی خود می تواند، به وضوح تشخیص دهد، که معنای کلمه «کیک» چه چیزی می باشد.
هجده ماهگی
در این مرحله از یادگیری زبان در کودکان آن ها قادر خواهند بود، تفاوت بین اسم و فعل را تشخیص دهند، تا بتوانند ارتباط برقرار کنند، لازم به ذکر است، که اولین کلمات در واژگان کودک اسم می باشد.
بیست و چهار ماهگی
در این مرحله کودک از شناختن اسم و فعل فراتر می رود و شروع به درک ساختار جمله می کند، به مرور متوجه می شوید کودک شما در این سن قادر است، از ضمایر استفاده کند و ترتیب کلمات را در یک جمله رعایت می کند، در این مرحله شاهد بیان جمله های ساده و کوتاه فرزندتان خواهید بود.
سی تا سی و شش ماهگی
در این سن تقریبا ۹۰ درصد از صحبت ها و جملاتی که کودک بیان می کند، از نظر دستوری صحیح می باشد، یکی از رایج ترین مشکلات در یادگیری زبان در کودکان اضافه کردن افعال بی قاعده برای تشکیل زمان گذشته می باشد. برای مثال ممکن است، به جای استفاده از جمله «من خوردم زمین» از جمله « من زمین خوردم» استفاده کنند، در بیان کلی، قاعده دستوری را برای بیان زمان گذشته یاد دارند، اما در این میان استثنی هایی نیز وجود دارد.
بالای سه سال
کودکان همواره با رشد خود خود واژگان خود را نیز گسترش می دهند و به زبان پیچیده تری تسلط می یابند و لازم به ذکر است، که زبان کودکان تا یازده سالگی کاملا شبیه به بزرگسالان نمی باشد، کودکان خردسال معمولا نمی توانند، از حروف اضافه به موقع و در جای مناسب استفاده کنند و در بزرگسالی استفاده از چنین حروفی بیشتر می شود و جمله ها جزئیات بیشتر و دقیق تری خواهند داشت.
رشد زبان
یادگیری زبان در کودکان می تواند، متفاوت باشد، برخی از کودکان قادرند، تا این مراحل را با سرعت بیشتری پشت سر بگذارند و برخی دیگر نیز دقیقا بر طبق همان مراحل رایج برای تمام کودکان این دوران را سپری می کنند، برخی از کودکان ممکن است، تا سن یک سالگی کلمات را تقلید نکنند و حتی تا دو سالگی از استفاده جملات ساده نیز سر باز زنند.
کودکانی که خیلی تمایلی به صحبت ندارد، ممکن است به شکلی ناگهانی در سن بیست و شش ماهگی مانند یک کودک سه ساله با جملات کامل و رعایت بیشتر قواعد شروع به صحبت و ادای جملات کوتاه کنند. سایر کودکان تا سن یک سالگی از جملات ساده ای مانند «من غذا» در معنای «این غذا مال من است» استفاده می کنند و برخی دیگر از کودکان این استعداد را دارند، که از کلمات بیشتری استفاده کنند، وجود چنین استعداد هایی موجب می شود، تا بعضی از کودکان بتوانند، قبل از پنج سالگی خواندن را یاد بگیرند.
کمک به رشد زبان
زمانی که تلاش می کنید، تا مهارت های زبانی کودک خود را افزایش دهید، هدف اصلی شما باید این باشد، که به او کمک کنید، تا به سطح بعدی پیچیدگی برسد و هدف شما نباید از این امر نه کمتر باشد و نه بیشتر. به عنوان مثال در صورتی که کودک شما از جملات سه یا چهار کلمه ای استفاده می کند، شما نیز در راه گسترش زبان او باید از مدل سازی جملات سه تا چهار کلمه ای استفاده کنید.
فراموش نکنید، یادگیری زبان در کودکان امری است، که به شکلی طبیعی روی می دهد، بنابراین باید با علاقه به آن ها گوش کنید، صحبت کنید و ارتباط برقرار کنید، تا کمک شود به سطح بعدی مهارت های زبانی برسد، استفاده از استراتژی های ساده مانند خواندن کتاب برای کودک، نام بردن تمام اشیا ها، صحبت کردن با کودک و داستان خواندن برای او می تواند، تاثیری بسزایی در گسترش مهارت های کلامی کودک شما داشته باشد.
منبع : آرگا
