زمانی که بیماری کرونا شدیدتر شد، کسب و کارهای زیادی فعالیت خود را به فضای مجازی و دورکاری انتقال دادند. به همین دلیل تعداد جلسات فضای مجازی تصویری در دوران قرنطینه افزایش پیدا کرد. شرایطی که موجب شد فرد به عارضه های زیادی نظیر خستگی زوم دچار شود. جلسات مجازی و دورکاری مزیت های خاص خودش را دارد، ولی به تدریج انسان را خسته می کند. در این مقاله به طور کامل با علل ایجاد خستگی زوم و شیوه های مقابله با آن آشنا خواهیم شد.
خستگی زوم چیست؟
ممکن است خستگی زوم را بعد از شرکت در یک کنفرانس مجازی تجربه کنید. خستگی مجازی یا خستگی زوم ناشی از شرکت در جلسات و نشست های مجازی است. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، با افزایش بیماری کرونا، کسب و کارهای فراوانی فعالیت خود را به صورت دورکاری انجام دادند. قسمتی از این فعالیت ها مانند نشست های مجازی بود. به طوری که برای برخی از جلسات باید چندین ساعت زمان بگذارید تا به خوبی پیش برود. پس از خاموش کردن سیستم خود، شاید احساس خستگی زیادی را تجربه کنید. خستگی زوم یک مسئله کاملا واقعی است که باید به آن توجه شود، زیرا بر ارتباط با مشتری و ارتباطات درون تیمی نیز اثر می گذارد.
این موضوع که باید چندین ساعت به سیستم نگاه کنید، ممکن است برایتان آزاردهنده باشد. به این نوع خستگی، خستگی زوم گفته می شود. خوب است بدانید زوم اسم یکی از برنامه های برگزاری جلسات است که به دلیل شهرت فراوانش، این خستگی به این نام معروف شده است.
نشانه های خستگی زوم
خستگی زوم علاوه بر اینکه خستگی طبیعی در فرد ایجاد می کند، علائم دیگری نیز به همراه دارد. از این نشانه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نشانه های جسمانی مثل درد، بی خوابی، سوزش چشم و گرفتگی عضلات
- تحریک پذیری و درماندگی در زمان کار کردن
- فراموشی و عدم تمرکز حواس
- کاهش توانایی برای ارتباط برقرار کردن با دیگران
تمام این علائم، شامل خستگی معمولی نیز می شوند. تنها فرقی که دارد این است که اگر این علائم بعد از جلسات مجازی ایجاد شوند، خستگی زوم نامیده می شوند.
چرا شرکت کردن در جلسات مجازی موجب خستگی شدید می شوند؟
این سؤال برای خیلی از افراد پیش می آید که چرا زمانی که کار بدنی انجام نمی دهیم و سر جای خود نشسته ایم، باز هم خسته می شویم؟ محققین به این سؤال، پاسخ خیلی خوبی داده اند. آن ها علت خستگی زوم را این گونه بیان می کنند:
کاهش شدید تحرک بدنی
اگر نشست صوتی باشد، فرد می تواند تحرک داشته باشد، ولی در نشست های مجازی تصویری، به هیچ عنوان امکان جابجایی وجود ندارد. شما باید در تمام مدت در یک مکان ثابت بنشینید و حواس خود را جمع کنید تا سر شما از زاویه خارج نشود. به بیان دیگر تحرک شما تا حد بسیار زیادی کم می شود. مطالعات نشان می دهد افراد در زمان راه رفتن بهتر فکر می کنند و عملکرد شناختی آن ها افزایش می یابد. این مطالعات را می توانید کنار بی تحرکی جلسات مجازی قرار دهید. سپس متوجه می شوید به چه دلیل بعد از این نوع برنامه احساس خستگی شدید دارید.
نگاه کردن بیش از حد به خود
علاوه بر اینکه در نشست های مجازی به دیگران نگاه می کنیم، ما بیشتر اوقات در جلسات مجازی خودمان را نیز نگاه می کنیم. به بیان دیگر مانند این است که فردی در دنیای حقیقی، آینه به دست دائم به تعقیب شما می پردازد. مسلم است که هیچ کس دوست ندارد در همه ساعات و در زمان انجام کارهای مختلف، خودش را در آینه تماشا کند. در همان حال که در جلسات مجازی خودمان را می بینیم، باید توجه بیشتری هم به خودمان داشته باشیم. همین موضوع باعث می شود که استرس و تنش ما بیشتر شود.
افزایش حجم کاری بخش شناختی مغز
زمانی که تعامل چهره به چهره اتفاق بیفتد، قسمتی از ارتباط به کمک زبان به بدن منتقل می شود. سپس مغز به صورت ناخودآگاه علائم غیر کلامی پیدا می کند. توجه داشته باشید در جلسات تصویری، مغز باید فعالیت بیشتری داشته باشد تا پیام ها را منتقل کند. علاوه بر این برای دریافت اطلاعات نیز باید آماده شود. به عنوان مثال زمان تعامل تصویری، به دلیل اینکه نیم تنه شما مشخص است، برای انتقال پیام نیز باید سر خود را به طور اغراق آمیزی تکان دهید. سپس می توانید از دست های خود نیز استفاده کنید. تمام این کارها نشان دهنده افزایش کاری است، زیرا قسمت شناختی مغز باید پیام ها را به درستی تشخیص دهد.
تماس چشمی نزدیک
در یک نشست مجازی، میزان تماس چشمی و حتی ابعاد سر و صورت در تصاویر، ممکن است غیر طبیعی جلوه کنند. در یک جلسه عادی، در تمام مدت افراد مجبور نیستند به یکدیگر خیره شوند. آن ها یادداشت برداری می کنند و به نقاط دیگر نیز نگاه می کنند. به یاد داشته باشید زمانی که جلسه به صورت مجازی برگزار می شود، همه افراد در زمان برگزاری جلسه به یکدیگر نگاه می کنند. برخی از افراد به این میزان تماس چشمی عادت ندارند. علاوه بر این، ابعاد سر شرکت کنندگان ممکن است غیر واقعی به نظر برسد. به همین خاطر فرد ممکن است درگیر استرس شود. این استرس نیز مغز را تا حد زیادی خسته می کند.
روش های مقابله با خستگی زوم
خواسته یا ناخواسته نشست های مجازی به قسمتی از زندگی هر فردی تبدیل شده اند. افزایش بیماری کرونا این پروسه را طولانی تر کرد. به همین خاطر بسیار از مشاغل به عادت های پیشین خود بازنگشتند. اغلب افراد با جلسات تصویری و تماس های تصویری سروکار دارند. به همین دلیل برای اینکه خستگی زوم را در خود کاهش دهیم، باید راه های مقابله با آن را بدانید. برخی از مهم ترین روش های مقابله با خستگی زوم به شرح زیر است:
۱. شما باید تعداد جلسات را کنترل کنید
یکی از مهم ترین و سخت ترین جنبه های مدیریت نشست های مجازی، کنترل تعداد دقیق آن ها است. لزومی ندارد برای هر چیز کوچکی جلسه ایجاد شود. اگر مدیر یک شرکت هستید باید این موضوع را درک کنید. اگر کارمند اداره هستید با دیگران درباره این موضوع مشارکت داشته باشید. شرکت کردن در جلسات پشت سر هم و متعدد به هیچ عنوان فعال بودن شما را نشان نمی دهد. اگر وظیفه شما مدیریت جلسات است، برای اینکه درگیر خستگی زوم نشوید، برنامه ریزی دقیق داشته باشید و استراحت کنید.
۲. باید دکمه قطع تصویر را فشار دهید
ممکن است در شغلی که دارید جلساتی برگزار شود که نمی توانید در آن ها حضور نداشته باشید. علاوه بر این جلساتی نیز هستند که می توانید در زمان دیگری فیلم ضبط شده آن را ببینید و حضور شما به هیچ عنوان ضروری نیست. هنگامی که مجبور هستید در یک جلسه تصویری مجازی شرکت کنید، به هیچ عنوان اشکالی ندارد اگر بخواهید تصویر را قطع کنید و تنها صدا را بشنوید. به یاد داشته باشید اگر حس می کنید تمرکز کردن برای شما دشوار است و نمی توانید به تصاویر دقت داشته باشید، این خواسته را مطرح نمایید.
۳. از قابلیت های اپلیکیشن برای بالا بردن کیفیت جلسه مجازی استفاده کنید
شما می توانید با استفاده از قابلیت های برنامه زوم یا برنامه های دیگر، به جلسات خود جذابیت ببخشید، به عنوان مثال:
- از تصایر پس زمینه مجازی کمک بگیرید. برنامه های زوم این امکان را به شما می دهند تا تصاویر جذاب و دلنشین برای خود انتخاب کنید. این کار موجب می شود تصاویر زیباتری جایگزین دیوار اتاق شما شود.
- به یاد داشته باشید یکی از بهترین راهکارها استفاده از Speaker view است. در این قابلیت فقط فردی که حرف می زند، مشاهده می شود. به همین خاطر نیازی نیست همه افراد هم زمان به مانیتور نگاه کنند.
۴. استراحت های کوتاه را در جلسات طولانی خود از یاد نبرید
گاهی اوقات شرکت کنندگان در جلسات مجازی فراموش می کنند که در یک جلسه واقعی قرار دارند. به همین خاطر از یاد می برند که باید میان هر جلسه تنفس داشته باشند. یادتان باشد اگر جلسات طولانی دارید، زمانی را برای استراحت و قطع ارتباط در نظر داشته باشید. به دیگران بگویید که می توانند چند لحظه از پشت میز خود بلند شوند، آب بنوشند و دوباره به جلسه بازگردند.
۵. از تکنیک های مدیتیشن استفاده کنید
خوب است بدانید یکی از راهکارهای مقابله با خستگی زوم استفاده از تکنیک های مدیتیشن است. شما برای برطرف کردن خستگی و شرکت در جلسات، اندکی از وقت خود را به تمرینات ذهن آگاهی و مدیتیشن اختصاص دهید. مرطوب کردن دست ها، تنفس عمیق و ماساژ شقیقه ها از مهم ترین کارهایی است که بعد از شرکت در جلسات باید انجام دهید. این کارها موجب افزایش تمرکز و آرامش می شوند. علاوه بر این حواس شما را جمع می کند تا کمتر درگیر تنش و استرس شوید.
۵. به دنبال بهترین و مناسب ترین رویکرد برای شرکت در جلسات تصویری باشید
اگر وظیفه شما مدیریت جلسه است، بهترین و مناسب ترین راه، تعیین یک رویکرد خاص برای برگزاری آن است. به عنوان مثال شاید بهترین زمان برای برگزاری جلسه، اول هفته باشد. در اول هفته معمولا شادابی و نشاط شما زیاد است. به همین خاطر برای برگزاری جلسه نیز وقت بیشتری می گذارید و انرژی بیشتری دارید. گاهی اوقات برخی از افراد جلسه را در طول هفته برگزار می کنند تا انرژی آن ها کاملا تخلیه نشود. به همین دلیل توصیه می کنیم با مدیریت درست جلسات، خستگی زوم را در خود کاهش دهید.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات خستگی زیاد بعد از کار، کاهش خستگی کار با کامپیوتر، رفع خستگی ذهن و مبارزه با خستگی مفرط را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا