بیماری مادرزادی قلب یکی از بیماری های بسیار خاص در کودکان می باشد و باید بدانید که این بیماری معمولا در اثر شکل گیری نامناسب قلب ایجاد می شود و این مشکل در زمان جنینی رخ می دهد. در ادامه اطلاعاتی بسیار خوب در این مورد به شما خواهیم داد.
آشنایی با بیماری مادرزادی قلب
بیماری قلبی در کودکانی که تازه متولد می شوند بسیار شایع نیست ولی امکان این که هر جنینی به آن مبتلا شود بسیار زیاد خواهد بود. در واقع قلب جنین در ماه ابتدایی زندگی اشد ایجاد می شود و تا انتهای ماه دوم تقیم های قلبی او انجام می شود. در واقع قلب یک تلمبه عضلانی می باشد و در جریان کاملی که شکل می گیرد تقسیم بندی به دهلیز ها و بطنها می شود.
یک قلب سالم دارای چهار بخش که دارای دو دهلیز و دو بطن است. در واقع زمانی که عروق در قلب شکل می گیرد این بخش ها از قلب به بخش های جدا و با دیواره های مختلف تشکیل خواهد شد. آئورت یکی از اصلی ترین رگ های قلبی می باشد و شاخه های بسیار زیادی از عروق از این رگ نشات می گیرد.
در واقع هر مشکلی که در رگ ها و یا بخش های مختلف قلب ایجاد شود جزئی از بیماری های مادرزادی خواهد بود و این نقص ها ممکن است تا انتهای جنینی افزایش پیدا نماید و اگر متخصص متوجه این نقص ها نشود بعد از به دنیا آمدن نیز نوزاد دارای مشکلات قلبی شدیدی خواهد شد. بیماری مادرزادی قلب با توجه به نوع و محل آن می تواند متفاوت باشد و دارای انواع زیادی می باشد و همچنین باید بدانید که اثرات آن بر روی قلب متفاوت می باشد.
شایع ترین بیماری های مادرزادی مرتبط با نقص در دیواره ها قلبی می باشد. در واقع سمت راست قلب مرتبط با انتقال خون تیره می باشد و سمت راست قلب مرتبط با انتقال دادن خون تمیز و پر اکسیژن می باشد از این رو اگر نقصی در این بخش ها ایجاد شود اکسیژن گیری و اکسیژن رسانی نیز مختل خواهد شد از این رو سموم در بدن افزایش پیدا خواهند کرد.
از دیگر بیماری های قلبی می توان به اختلال در تشکیل شدن دریچه ها اشاره کرد. در واقع این بیماری ها زمانی ایجاد می شود که دریچه های قلبی تشکیل نشده و یا به اشتباه نیمه تشکیل شده اند. این مدل از بیماری های قلبی می تواند شدید و یا با آسیب های حکم باشد از این رو اگر این بیماری ها در نوزاد شما دیده شده است بهتر است به صورت مداوم مورد پایش قرار بگیرد.
از مهم ترین بیماری های قلبی می توان به اختلال در شریان ها اشاره کرد. آئورت از مهم ترین رگ های قلبی می باشد و خون را به بطن ها منتقل می کند و رگ های ریوی از بطن ها خون را به ریه می برند و آن را تصفیه می کنند. اختلال در این دو رگ و یا سایر شریان های قلبی می تواند از بیماری های مادرزادی باشد از این رو بهتر است اطلاعاتی در این زمینه داشته باشید زیرا از دیگر بیماری های بسیار شایع در نوزادان می توان به این مورد اشاره رد.
تقسیم بندی بیماری های قلبی دوران جنینی
روش های زیادی برای این تقسیم بندی ها وجود دارد ولی باید بدانید که تقسیم بندی به بیماری های سیانوز و غیر سیانوز از مهم ترین روش های طبقه بندی این بیماری ها می باشد. در بیماری های سیانوز معمولا فرد دچار کبودی و تغییر رنگ در پوست خود می شود و بسیاری از افرادی که در این دسته قرار می گیرند معمولا دارای نوک انگشت های سرد می باشند و همچنین سایر بخش های بدن نیز رنگ طبیعی خود را از دست داده و به صورت تیره تر در می آیند.
آشنایی با بیماری های با سیانوز
سیانوز در بدن به دلیل کاهش اکسیژن ایجاد می شود و این مورد با دست و پای سرد خودش را به شما نشان می دهد و همچنین سرعت گردش خون نیز به شدت کاهش پیدا می کند و این مورد بیش تر به دلیل مشکل در شریان های قلبی می باشد زیرا می توانند خون تیره را با تمیز تعویض کنند و این خون تیره وارد اندام ها می شود.
این بیماری ها معمولا بسیار مهم و خطرناک می باشند از این رو باید بدانید که وسعت این بیماری ها به شدت بالا می باشد و معمولا چندین و چند بیماری مادرزادی را در بر خواهد داشت و در بسیاری از این بیماری ها ساختار عروق اصلی درگیر می شوند و می توان گفت مهم بودنشان نیز به همین دلیل می باشد. در واقع جراحی و ترمیم این مدل از بیماری ها بسیار سخت و دشوار می باشد و باید چند مرحله جراحی برای بهبودی صورت بگیرد.
در این مدل از بیماری ها فرد با خون تیره در بدن خود مواجه می شود و باید بدانید که این مورد نه تنها قلب را بلکه سایر بخش های بدنی را نیز درگیر خواهد کرد و منجر به آسیب دیدن ان ها نیز خواهد شد از این رو این مورد به خطرناک بودن این بیماری ها بیفزاید. مهم ترین این بیماری ها شامل تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot)، جابجایی شریان های اصلی (Transpostion of Great Arteries)، باقی ماندن تنه شریانی (Truncus Arteious)، آترزی دریچه تریکوسپید (Tricuspid Atresia)، سندرم قلب چپ کوچک (Hypoplastic Left Heart Syndrome) و اتصال نابجای وریدهای ریوی کامل (Total Anoumalous Pulmonary Venous Return) می باشد.
بیماری های بدون سیانوز
این بیماری ها بسیار خفیف تر از نوع قبلی می باشند و باید بدانید که این نقص های مادرزادی شدت و وسعت کم تری دارد و این مورد به معنای فاقد اهمیت بودنشان نمی باشد و به صورت کلی بیماری های قلبی دارای اهمیت بسیار زیادی برای افراد هستند و در صورت درمان نشدن امکان مرگ فرد وجود دارد. همچنین این مورد راغ باید بدانید که اگر بیماری های بدون سیانوز درمان نشود بعد از مدتی می تواند تبدیل به بیماری سیانوز شود. بیماری های مهم مادرزادی بدون سیانوز شامل نقص دیواره بین بطنی (Ventricular Septal Defect, VSD)، نقص دیواره بین دهلیزی (Atrial Septal Defect, ASD)، باقی ماندن مجرای شریانی PDA، تنگی دریچه ریوی (Pulmonary Valve Stenosis, PS)، تنگی دریچه آئورت (Congenital Aortic Stenosis, AS) و تنگی شریان آئورت -کوارکتاسیون آئورت (Coarctation of Aorta) می باشد.
نشانه های بسیار مهم در این بیمار ها
بسیاری از کودکانی که متولد می شوند مورد پایش قرار می گیرند و معمولا این بیماری ها در نوزادان به سرعت قابل تشخیص خواهد بود. با این حال باید بدانید که این بیماری ها در زمان نوزادی دارای اهمیت زیادی می باشند و می توانند نشانه های بسیار زیادی را با خود به همراه داشته باشند و مهم ترین این نشانه ها عبارت اند از :
- وزن گیری نا مناسب
- شیر نخوردن خوب در نوزادان
- گریه های زیاد و شدید
- خستگی زیاد بعد از خوردن شیر
- بی حال شن
- ضعف شدید
- احساس ضربان قلب بالا در سینه ها
- شنیدن سوفل قلبی در معاینه های پزشکی
علل این بیماری ها
بیماری های مادرزادی قلبی می تواند علل مختلفی داشته باشد و بسیاری از بیماری های مادرزادی به دلایل ژنتیکی ایجاد می شوند از این رو به افراد زیادی توصیه می شود تا قبل از بارداری از نظر ژنتیکی آزمایش دهند تا بتوانند این نقص ها را با استفاده از دارو های مخصوص کاهش دهند. همچنین باید بدانید که عامل اصلی این بیماری ها ازدواج های فامیلی می باشد و اگر در خانواده بیماری های مادرزادی وجود داشته باشد احتمال این که نوزادی شما نیز دارای آن بیماری بشود بسیار زیاد می باشد. سایر علل های ایجاد این بیماری ها عبارت اند از :
- استفاده از سیگار در زمان بارداری
- بارداری در سن ها بالا
- چاقی بیش از حد در مادران
- کمبود اسید فولیک در بدن مادر در حین بارداری
- استفاده از دارو های خاص
- مواجهه زیاد با اشعه ایکس
- عفونت های خاص ویروسی مانند سرخجه
بسیاری از خانواده ها بر این باور می باشند که اگر فرزندی در خانه دارای بیماری قلبی مادرزادی باشد احتمال این که فرزند بعدی آن ها نیز دارای این مشکل باشد بسیار زیاد می باشد ولی این مورد کاملا اشتباه می باشد و باید بدانید که اگر چنین موردی در خانه شما هست احتمال این که فرزندان بعدی دارای این مشکل باشند بسیار کم خواهد بود.
زمان مناسب تشخیص
برای این که بتوانید ان بیماری ها را به خوبی تشخیص دهید باید ماه پنجم بارداری برای غربالگری اقدام نمایید. مادر هایی که در سنین بالای ۳۵ سال حامله می شوند بیش تر در خطر هستند و همچنین دیابت داشتن مادر، وزن بالای مادر، سابقه خانوادگی با این بیماری ها و همچنین جنین های دارای آنومالی بیش تر در معرض خطر قرار خواهند گرفت.
مهم ترین روش برای تشخیص این مشکلات در نوزاد استفاده از اکوکاردیوگرافی می باشد و در بیماری های مادرزادی سیانوتیک بسیار ساده تر این مشکلات تشخیص داده می شود. در سنین بالا تر جنین امکان این که نشانه های بیماری نشان داده نشود بسیار زیاد است و نشانه های بیماری در سنین بالا دیر تر بروز می کند از این رو مهم ترین زمان برای انجام این تست ها ۵ ماهگی می باشد. تست هایی که در این میان استفاده می شود شامل نوار قلب، سی تی اسکن قلب، اکوکاردیوگرافی، عکس های رادیولوژی قفسه سینه، آنژییوگرافی، کاتتریسم قلبی و ام ار آی قلبی می باشد.
همانطور که می دانید پیشگیری کردن از بیماری ها می تواند هزینه ای کم تر با خود به همراه داشته باشد از این رو نیاز است تا بدانید که با پیشگیری کردن از برخی از بیماری ها نیز امکان پذیر نمی باشد و بسیاری از بیماری ها به صورت ژنتیکی انتقال پیدا می کنند از این رو اگر ازدواج های شما فامیلی می باشد توصیه بر این است که قبل از بارداری تست های ژنتیکی را از یاد نبرده تا بتوانید از بروز چنین مشکلاتی در نوزاد خود پیشگیری نمایید. اگر از این مطلب رضایت داشتید در ادامه شما می توانید یک سری اطلاعات دیگری در مورد بیماری قلبی در بارداری و بیماری قلبی بدون علامت نیز مشاهده نمایید و برای این کار کافی است تا از لینک های داده شده در این زمینه استفاده کرده تا بتوانید وارد صفحات مربوطه شوید.
منبع : آرگا
