به طور معمول درمان عفونت ناف با مصرف آنتی بیوتیک ها و در موارد حادتر با جراحی صورت می گیرد. اغلب این عفونت ها منشأ ویروسی دارند. در عفونت ناف بسیاری از آلودگی ها، باکتری ها، قارچ ها و سایر میکروارگانیسم ها داخل ناف مانده و شروع به تکثیر می نمایند. گاهی برخی آلودگی ها می توانند به عفونت منجر شوند. در چنین شرایطی احتمال وجود ترشحات قهوه ای، زرد، سفید یا خونی از ناحیه شکم وجود دارد. این ترشحات در بسیاری موارد با بوی نامطبوعی همراه هستند. در حقیقت ترشحات ناف یا دکمه شکم بسیار رایج هستند و می توانند همه افراد را در سنین مختلف درگیر کنند. از آن جایی که محیط ناف تاریک، عمیق و مرطوب است؛ لذا زمینه مناسبی برای رشد و تولید مخمرها و باکتری ها فراهم می کند.
در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا با روش های درمان عفونت ناف بیشتر آشنا شویم.
اصلی ترین علل عفونت ناف چیست؟
شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما باکتری های زیادی در ناف وجود دارند که هیچ مشکلی برای افراد سالم به وجود نمی آوردند. با این حال عوامل بسیاری هستند که می توانند موجب رشد بیش از حد میکروب هایی شوند که به طور طبیعی در ناف شما وجود دارند. بهتر است بدانید استفاده از پیرسینگ یا همان زیورآلات ناف احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می دهند. به طور کلی از شایع ترین دلایل عفونت ناف می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم رعایت بهداشت
حفره ناف از ساختار فیزیکی بسیار محدودی برخوردار است. به همین خاطر تمیز کردن آن کار چندان ساده ای نیست. در واقع ناف دهانه کوچکی دارد که به کانالی باریک با چین های متعدد پوستی ختم می شود. از همین رو رطوبت، عرق، پوسته پوسته های مرده، باقی مانده صابون و آلودگی های روی پوست به داخل ناف راه یافته و در آن جا حبس می شوند. متأسفانه اغلب افراد در زمان استحمام از تمیز کردن ناف خود غافل می شوند و همین مسئله به تجمع ناخالصی ها منجر می شود. به همین دلیل میکروب های عفونت زایی که از قبل داخل حفره ناف قرار دارند، از ناخالصی های داخل ناف تغذیه کرده و به آن ها امکان رشد و تکثیر می دهند.
تعریق زیاد
آن دسته از افرادی که اضافه وزن داشته و سطح خون آن بسیار بالا می باشد، بیشتر مستعد تعریق بوده و نسبت به سایرین در معرض ابتلا به عفونت های بیشتری قرار دارند. از همین رو بیماران مبتلا به دیابت در معرض رشد بیش از اندازه عفونت مخمر ناف قرار دارند.
عفونت مخمر ناف
کاندیدیازیس نوعی عفونت مخمر است که به وسیله کاندیدا ایجاد می شود. کاندیدا نوعی مخمر است که معمولا در نواحی تاریک و مرطوب بدن رشد می کند. این مخمر حتی قادر است میان چین های پوستی زیر بازوها و کشاله ران نیز ایجاد شود. هم چنین می تواند در ناف یا دکمه شکم به ویژه زمانی که خشک و تمیز نباشد، تکثیر شود. از سوی دیگر وجود کاندیدیازیس در ناف شما به ایجاد ترشحات سفید و غلیظ و بثورات قرمز و خارش دار روی ناف منجر می شود.
عفونت باکتریایی ناف
این احتمال وجود دارد که ناف محل تجمع انواع باکتری و عفونت باشد. هنگامی که این ناحیه به خوبی تمیز نشود، تجمع باکتری ها در آن به ایجاد عفونت منجر می شود. به طور معمول عفونت های باکتریایی با ترشحات سبز یا زرد رنگ بد بو همراه می باشند. از سوی دیگر این احتمال وجود دارد که این عفونت با درد شکم و تورم همراه باشد.
عفونت قارچی ناف
عفونت های قارچی نیز همانند عفونت های ناشی از کاندیدا، در هر نقطه ای از ناف امکان رشد و تکثیر دارند. بر همین اساس چنانجه ناف شما حساس و قرمز شد، نشان دهنده عفونت های قارچی است.
عمل جراحی شکمی
چنانچه به تازگی تحت عمل جراحی شکمی قرار گرفته اید، امکان دارد متوجه تخلیه چرک از شکم خود شده باشید. در چنین شرایطی بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. زیرا این مسئله می تواند نشانه عفونت باشد و باید در اسرع وقت درمان شود.
ابتلا به دیابت
افراد مبتلا به دیابت بیشتر از سایرین به عفونت های مخمری مبتلا می شوند. در حقیقت مخمر از قند تغذیه می کند و افزایش قند خون ویژگی بارز دیابت درمان نشده می باشد. مطالعات مختلف نشان داده زنانی که مبتلا به دیابت هستند، بیشتر از زنانی که دیابت ندارند در معرض خطر ابتلا به عفونت های مخمر واژن قرار دارند.
کیست سباسه
کیست سباسه از غدد چربی که غده آزاد کننده چربی پوست است، تشکیل می شود. در چنین شرایطی احتمال ایجاد جوش سر سیاه در مرکز کیست وجود دارد. جالب است بدانید کیست آلوده با ترشحات زرد، بدبو و غلیظ همراه است که گاهی می تواند ملتهب و قرمز شود. با این وجود درمان کیست سباسه می تواند از ابتلا به عفونت ناف جلوگیری کند.
کیست اوراکال
هنگامی که جنین در رحم مادر رشد می کند، مثانه توسط لوله کوچکی به نام اوراس به بند ناف متصل می شود. در واقع این راه ادرار را از بدن جنین خارج می کند. به طور معمول اوراس پیش از تولد جنین بسته می شود. اما اگر این بسته شدن به شکل نادرست و ناقصی انجام شود، می تواند با عوارض جبران ناپذیری همراه باشد. در نتیجه تجمع مایعات می تواند به تشکیل کیست بر روی اوراس منجر شود. حتی این احتمال وجود دارد که کیست عفونی و آلوده گردد. از مهم ترین نشانه های عفونت کیست اوراکال می توان به نشت مایعات خونی یا کدر از ناف، درد شکم، درد در زمان ادرار کردن، تب و توده در شکم اشاره کرد.
مهم ترین نشانه های عفونت ناف چیست؟
افرادی که تحت تأثیر عفونت ناف قرار گرفته اند، احتمال دارد علائم و نشانه های زیر را تجربه کنند.
- التهاب و تورم ناف
- حالت تهوع و سرگیجه
- بوی نامطبوع از ناف
- درد در ناف
- ترشحات مایل به رنگ قهوه ای، زرد یا سبز از ناف
- احساس گرما روی پوست
- حساسیت در شکم
- درد هنگام ادرار کردن
- خونریزی ناف
- تب
- احساس خارش یا سوزن سوزن شدن در ناف
عفونت ناف چگونه و از چه راهی تشخیص داده می شود؟
نخستین قدم در درمان عفونت ناف و تشخیص آن، انجام معاینه جسمی توسط پزشک است که اقدام به بررسی ناف می نماید. البته ممکن است بررسی ناحیه آسیب دیده به منظور تشخیص علت آن کافی باشد. هم چنین این احتمال وجود دارد که پزشک مقداری از سلول ها یا ترشحات را از روی شکم برداشته و به منظور نمونه برداری برای آزمایشگاه ارسال کند. در نهایت تکنسین ترشحات یا سلول ها را به منظور تشخیص نوع عفونت به وسیله میکروسکوپ بررسی می کند.
چگونه می توان از ابتلا به عفونت ناف جلوگیری کرد؟
بهتر است به منظور سلامت ناف و جلوگیری از بروز عفونت در این ناحیه، راهکارهای زیر را در دستور کار خود قرار دهید:
- پس از استحمام داخل ناف خود را به خوبی خشک کنید.
- از هیچ کرم یا مرطوب کننده ای داخل ناف خود استفاده نکنید. کرم موجب مسدود شدن سوراخ ناف شده و به تجمع باکتری و مخمر داخل شکم منجر می شود.
- از سوراخ کردن ناحیه شکم خود جدا خودداری کنید؛ چرا که احتمال عفونت پیرسینگ ناف وجود دارد. با این حال در صورت سوراخ کردن ناحیه را تمیز و خشک نگه دارید تا از عفونت جلوگیری شود.
- تا حد امکان روزانه ناف خود را با آب و صابون به خوبی بشویید. می توانید اسفنج یا دستمال شستشو را داخل ناف قرار داده و هرگونه آلودگی را از داخل آن پاک کنید. هم چنین می توانید برای تمیز کردن ناف خود از محلول آب شور استفاده کنید.
- از پوشیدن لباس های تنگی که باعث تحریک ناف می شوند، اجتناب کنید. به جای آن از لباس های گشاد و راحتی از جنس ابریشم و پنبه استفاده کنید.
نگاهی به راه های درمان عفونت ناف
به طور کلی درمان عفونت ناف با توجه به علت آن انجام می شود. بهترین درمان عفونت ناف این است که در همه حال داخل ناف خود را خشک و تمیز نگه دارید. هم چنین می توانید عفونت های مخمری را با استفاده از کرم یا پودر ضد قارچ به خوبی برطرف کنید. از سوی دیگر توصیه می شود مصرف مواد قندی را در رژیم غذایی خود محدود کنید؛ زیرا مخمر از شکر تغذیه می کند. با این حال ابتدا بهتر است نزد پزشک متخصص مراجعه کرده تا علت عفونت را تشخیص دهد. آن گاه طبق نظر پزشک خود درمان مناسب را ادامه دهید.
استفاده از داروی آنتی بیوتیک یا ضد قارچ
بسته به علت عفونت شما پزشک اقدام به تجویز آنتی بیوتیک یا عامل ضد قارچ می نماید. به طور معمول این داروها خوراکی یا موضعی بوده و دوز و قدرت آن به شدت عفونت بستگی دارد. اغلب ضد قارچ ها یا آنتی بیوتیک های موضعی به صورت پودر، پماد یا کرم تولید می شوند. معمولا عفونت هایی که به داروی خوراکی نیاز دارند امکان دارد به تخلیه کیست تغذیه کننده عفونت یا برش جراحی نیز نیاز داشته باشند. عوامل آنتی بیوتیکی رایج شامل داکسی سایکلین و سفالوسپورین و عوامل ضد قارچ متداول شامل کلوتریمازول و نیترات میکونازول می شوند.
تمیز نگه داشتن ناحیه آسیب دیده
بهتر است برای جلوگیری از رشد باکتری در ناف خود، همواره ناحیه آسیب دیده را تمیز و خشک نگه دارید. برای این منظور می توانید در زمان استحمام از یک صابون ضد باکتری استفاده کنید. سپس محل آسیب دیده را با حوله یا دستمال کاملا خشک کنید. در نهایت روزی دو الی سه بار مقداری لوسیون یا کرم ضد باکتری بر پایه آب را بر محل آسیب دیده بمالید تا عفونت رفع شود.
آب نمک گرم
آب نمک گرم یکی از راه های درمان عفونت ناف می باشد. در حقیقت گرمای حاصل از آب گرم می تواند جریان خون در منطقه آلوده را افزایش دهد. از سوی دیگر نمک موجب جذب رطوبت داخل ناف شده و به بهبود آن کمک می کند. گذشته از این ها نمک یک ضدعفونی کننده فوق العاده است.
یک فنجان آب گرم را با یک قاشق چای خوری نمک ترکیب کنید تا نمک به طور کامل در آب حل شود. پنبه ای را به محلول فوق اضافه کنید و ناحیه آسیب دیده را به وسیله آن ضدعفونی کنید. سپس محل مورد نظر را به خوبی خشک کنید. بهتر است به منظور مقابله با عفونت از یک کرم ضد باکتری استفاده کنید. این کار را دو بار در روز تکرار کنید تا عفونت ناف به طور کامل برطرف گردد.
الکل
می توانید به کمک الکل محل آسیب دیده را به خوبی ضدعفونی کنید. در واقع خاصیت ضدعفونی کننده الکل ناحیه آلوده را تمیز کرده و از عفونت بیشتر جلوگیری می کند. از سوی دیگر به تسکین درد نیز کمک می کند. برای این منظور مقداری الکل را بر روی پنبه قرار دهید و سپس آن را بر روی محل آسیب دیده بمالید. برای درمان عفونت ناف بهتر است این کار را چند بار در روز تکرار کنید.
آلوئه ورا
آلوئه ورا به میزان زیادی به بهبود عفونت ناف کمک می کند. در واقع خاصیت تسکین دهنده و ضد التهاب آن موجب تسکین درد شده و به بهبودی سریع منجر می شود. یک برگ آلوئه ورا را انتخاب کنید و ژل داخل آن را خارج کنید. ژل را بر روی ناف خود بمالید و بگذارید کاملا خشک شود. در نهایت محل آسیب دیده را به کمک یک دستمال مرطوب تمیز کرده و با حوله نرم خشک نمایید.
روغن درخت چای
روغن درخت چای یکی از بهترین راه های درمان عفونت ناف می باشد. این روغن سرشار از خواص ضدعفونی کننده، ضد باکتری و ضد قارچ می باشد. برای این منظور می توانید ۴ الی ۵ قطره از روغن درخت چای را یا ۱ قاشق چای خوری روغن نارگیل یا روغن زیتون ترکیب کنید. سپس به کمک یک پنبه ترکیب حاصل شده را بر روی محل آسیب دیده قرار دهید. اجازه دهید ۱۰ دقیقه بماند. در نهایت آن را با یک دستمال نرم و تمیز کاملا پاک کنید.
گل همیشه بهار
گل همیشه بهار از جمله گیاهانی است که دارای خاصیت آبرسانی، ضدعفونی کننده و ضد التهاب می باشد که به تحریک و تسکین خارش و درد ناف آلوده کمک می کند. کافی است ۲ تا ۳ برگ از گل همیشه بهار را خرد کرده و آب آن را خارج کنید. این آب را می توانید به صورت موضعی بر روی محل آسیب دیده قرار دهید. شایان ذکر است می توانید به جای گل همیشه بهار از پماد یا لوسیون آن نیز استفاده کنید.
زردچوبه
زردچوبه ماده مؤثر و طبیعی برای درمان عفونت ناف می باشد. مقداری زردچوبه را با کمی آب ترکیب کنید تا خمیر نازکی تهیه شود. خمیر را بر روی محل آسیب دیده بمالید و اجازه دهید خشک شود. سپس آن را با دستمال پاک کرده و خشک کنید. این مراحل را ۲ الی ۳ بار در روز تکرار کنید تا درد را کاهش داده و از شیوع عفونت جلوگیری کنید.
منبع : آرگا
