از هر چهار نفر حداقل یک نفر به واریس مبتلا می شود و در خانم ها این موضوع رایج است. همچنین با افزایش سن احتمال ابتلا به این عارضه تشدید می شود. در این مطلب قصد داریم شما را با راهکارهای پیشگیری از واریس آشنا نماییم.
راهکارهای پیشگیری از واریس
ورید واریسی رگ های خونی متورم، متسع و پیچداری هستند که زیر پوست قابل مشاهده و حس کردن می باشد. این رگ ها اغلب در پا ایجاد شده و با این که ظاهر ناخوشایندی دارند ولی در اکثر افراد مشکلی ایجاد نمی کنند. رگ های واریسی به علت تضعیف دیواره وریدها ایجاد می شوند.
این رگ ها ممکن است به شکل خوشه هایی از رگ های آبی یا بنفش نمایان شوند و گاهی مواقع با مویرگ های نازک قرمز تحت عنوان رگ عنکبوتی (گروهی از وریدهای خونی کوچک نزدیک سطح پوست) احاطه شده اند. رگ های واریسی یا عنکبوتی احتمال دارد هر جایی ظاهر شوند ولی غالبا روی پاها و ناحیه لگن بروز می یابند.
در ضمن رگ های عنکبوتی می توانند روی دست ها و صورت نیز دیده شوند. گفتنی است رگ های واریسی می توانند به رنگ قرمز یا گوشتی هم مشاهده شوند. این رگ ها بیشتر شبیه طناب بوده و پیچیده و برآمده به نظر می رسند.از علل بروز واریس می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- چاقی
- افزایش سن
- جنس مونث (تغییرات هورمونی، یائسگی، مصرف قرص های ضد بارداری ریسک واریس را تشدید می کند)
- سابقه ایجاد لخته خون در پاها
- ایستادن یا نشستن طولانی مدت
- وجود دریچه های معیوب قلب حین تولد
- سابقه خانوادگی ابتلا به واریس
- اختلالات ساختاری مادرزادی رگ ها
- رگ های ملتهب یا لخته های خونی درون ورید
- بیماری قلبی یا وجود مانعی در وریدها که از جریان طبیعی خون جلوگیری می کند.
- جراحت های وریدی
با این که از ایجاد تمام رگ های واریسی و عنکبوتی نمی توان جلوگیری کرد ولی خوشبختانه با اجرای برخی راهکارهای ساده می توان از بروز واریس تا حدودی پیشگیری نمود.
راهکارهایی که بروز واریس را کاهش می دهد.
به کمک راهکارهای زیر می توان تا حدودی از بروز واریس پیشگیری و آن را کاهش داد.
۱. ورزش منظم برای افزایش استقامت پاها، بهبود گردش خون و استقامت مویرگ ها مانند پیاده روی و دو. همچنین می توانید در این راستا از مقاله روش های استاندارد درمان واریس پا با ورزش بهره بگیرید.
۲. استفاده از ضد آفتاب برای محافظت پوست از نور خورشید و محدود کردن رگ های عنکبوتی صورت.
۳. کنترل وزن تا فشار زیادی به پاها وارد نشود و از بروز واریس پیشگیری شود.
۴. از نشستن و ایستادن طولانی مدت پرهیز کنید. و اگر باید مدت طولانی بایستید هر چند دقیقه یک بار وزن خود را از یک پا روی پای دیگر بیندازید. و اگر باید مدت طولانی بنشینید هر نیم ساعت یک بار ایستاده و پیاده روی کوتاهی داشته باشید.
۵. موقع نشستن پاها را به مدت طولانی روی هم نیندازید. زیرا به پاها آسیب رسیده و هر آسیب جزئی خطر ابتلا به واریس را تشدید می کند.
۶. هنگام دراز کشیدن و استراحت کردن چند دقیقه ای پاها را بالا قرار دهید تا کمی فشار از روی زانو و کف پاها برداشته شده و خون به قلب بازگشت نماید. این کار فشار وارد به رگ ها را کاهش داده و از ضعیف شدن جداره آن ها پیشگیری می کند.
۷. طولانی مدت کفش پاشنه بلند استفاده نکنید. کفش با پاشنه کوتاه تر می تواند به تقویت عضلات ساق پا کمک کرده تا خون توسط رگ ها جریان داشته باشد.
راهکارهایی برای کاهش بروز واریس در بارداری
به کار بستن راهکارهای زیر می تواند برای پیشگیری از بروز واریس موثر باشد:
-
دراز کشیدن روی پهلوی چپ
با توجه به این که سیاهرگ بزرگ داخلی در سمت راست بدن قرار دارد، دراز کشیدن روی پهلوی چپ بهترین کار برای بازگرداندن خون به سمت راست بدن است.
-
کنترل وزن
سعی کنید با پیروی از دستورات پزشک وزن خود را در بارداری کنترل کنید و اضافه وزن ۱۲.۵ تا ۱۸ کیلوگرم نرمال است. وزن بیش از اندازه؛ فشار روی سیستم جریان خون را افزایش می دهد.
-
بالا نگه داشتن پاها
در بارداری بالا نگه داشتن پاها و نشستن هر سه ساعت یک مرتبه به گردش بهتر جریان خون کمک می کند. و هنگام ایستادن یک بار در میان وزن خود را روی پای دیگر بیندازید. در صورت احساس ناراحتی وضعیت بدن را تغییر دهید و از انداختن پاها روی هم به مدت طولانی اجتناب کنید.
-
ورزش سبک
یکی از بهترین راهکارها برای افزایش گردش خون، ورزش می باشد. کارشناسان بیان دارند ورزش های سبک در بارداری خطری به دنبال ندارد. انجام تمرینات سبک به مدت نیم ساعت در روز توصیه می شود.
-
جوراب کوتاه ضد واریس
جوراب کوتاه ضد واریس یا جوراب های واریس در مچ تنگ تر و در ران شل تر بوده تا مسیر جریان خون به سمت قلب تغییر یابد. با این وجود در صورت اضافه وزن این جوراب ها می توانند جریان خون در ناحیه زیر زانو را قطع نمانید. به این ترتیب از جوراب شلواری بهتر است به جای این نوع جوراب استفاده کنید.
-
پیشگیری از یبوست
یبوست می تواند احتمال ابتلا به واریس را در بارداری تشدید کند و موجب بواسیر گردد. به این ترتیب میزان زیادی آب بنوشید و مصرف نمک را کاهش دهید. همچنین غذاهای فیبردار بیشتری مصرف کنید. در صورتی که یبوست همچنان ادامه داشت از داروی ملین و مسهل طبق دستور پزشک استفاده کنید.
-
مصرف ویتامین کافی
رژیم غذایی متعادل در بارداری سبب سلامت وریدها می شود. اطمینان یابید که میزان زیادی مواد غذایی دارای ویتامین به ویژه ویتامین سی مصرف می کنید زیرا بدن به کمک آن کلاژن و الاستین(بافت همبند مسئول حفظ و بازسازی عروق) تولید می کند.
-
پوشیدن لباس آزاد
اطمینان یابید لباس هایی که در بارداری می پوشید به خوبی اندازه بدن بوده و به عضوی فشار وارد نمی شود. مثلا کمربند خود را سفت نبسته یا جوراب تنگ نپوشید. همچنین از پوشیدن کفش پاشنه بلند و سوزنی خودداری کنید.
-
مراجعه به پزشک
در صورتی که ورید واریس ملتهب و سخت شده است از کمپرس آب گرم استفاده یا پاها را بالا نگه دارید. اما اگر این وضعیت برطرف نشد و رگ های واریسی همچنان قرمز، متورم یا گرم شدن به پزشک مراجعه تا در صورت لزوم آنتی بیوتیک تجویز شود.
رژیم غذایی ضد واریس
تردیدی نیست که عروق واریس علاوه بر ناخوشایند بوده در مواردی دردناک می شوند که به علت آسیب دیدگی و ضعف دریچه های یا ابتلا به سایر بیماری ها ایجاد می شوند. ضمنا عوامل متعددی وجود دارد که احتمال ابتلا به واریس را تشدید می کند از جمله اضافه وزن، ژنتیک و بارداری.
پژوهش ها نشان می دهد می تواند به کمک رژیم غذایی مناسب از بروز واریس پیشگیری کرد. کاهش چند کیلوگرم وزن می تواند فشار به رگ های پا را بردارد. یا رژیم غذایی کمک نمک از تورم رگ ها پیشگیری می کند. در ادامه با برخی مواد غذایی ضد واریس آشنا می شوید.
۱. ویتامین پی یا روتسید
ویتامین پی یا روتسید موادی را تامین که به گل ها و میوه ها رنگ می بخشد و به علت آنتی اکسیدان بالا خواص ضد التهابی داشته که سبب کاهش عروق واریسی و تورم رگ ها و افزایش بافت همبند دیواره عروق می گردد. این ماده تاثیر تثبیت کنندگی در رگ ها را داشته و بر جریان خون اثر مثبت دارد. چرا که دیواره قوی تر رگ موجب گردش بهتر جریان خون می شود.
به این ترتیب غذاهای غنی از ویتامین پی بهترین نوع غذا برای عروق واریس می باشند. روتسید نوعی بیوفلانوئید است که این ماده شگفت انگیز تاثیرات بسیاری بر بدن دارد. یکی از الزامی ترین اقدامات برای افراد مبتلا به واریس تقویت مویرگ های ضعیف شده است.
ویتامین پی ماده محافظت کننده از عروق خونی، ضد التهاب، ضد ترومبوتیک و سم زدا می باشد. که به طور طبیعی در انواع انگور، گندم سیاه، سیب، گیلاس، توت سیاه و زردآلو وجود دارد.
۲. آواکادو
آواکادو سرشار از ویتامین ای و سی بوده که هر دو عناصر طبیعی خیلی مفید برای سلامت عروق هستند. همچنین این میوه حاوی گلوتاتیون است که به حفاظت از وریدها، شریان ها و قلب در مقابل عوامل اکسید کننده کمک می نماید.
۳. شاهی آبی یا آب تره
آب تره یا شاهی آبی یک روش سنتی برای درمان طیف گسترده ای از بیماری ها می باشد. این گیاه در درمان واریس موثر می باشد. شاهی آبی حاوی ویتامین های کا، گروه ب، سی و ای و مواد معدنی منیزیم، آهن، کلسیم و فیبر می باشد. طعم این گیاه تند بوده و می توان در تهیه سالاد و ساندویچ از آن بهره برد.
۴. چغندر
کارشناسان عقیده دارند مصرف منظم چغندر سبب پیشگیری از ابتلا به واریس می شود. این سبزی خوشرنگ دارای بتاسینانین بوده که میزان هموسیستئین بدن را به میزان چشمگیری می کاهد. هموسیستئین آمینو اسید طبیعی است که به وریدهای خونی آسیب می زند. می توانید چغندر قند را در سالاد یا به صورت بخارپز استفاده کنید.
۵. مارچوبه
مارچوبه سبزی پر خاصیتی برای سلامت عروق محسوب می شود و از پارگی رگ ها پیشگیری و سبب تقویت وریدها می شود. این سبزی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی از جمله ویتامین ای، سی، آ، کا، فیبر، فولات و کرومیوم می باشد. ضمنا این سبزی غنی از کلسیم، فسفر و آمینو اسید بوده که می توانید آن را در سالاد یا به صورت بخارپز مصرف کنید.
۶. زنجبیل
زنجبیل یک طعم دهنده با خاصیت دارویی فراوان است. این ماده برای درمان بیماری های عروقی از جمله واریس کارایی دارد. زنجبیل سبب افزایش گردش خون شده و فیبرین را در عروق خونی حل می سازد. بهتر است از زنجبیل تازه استفاده زیرا در سلامت عروق موثر تر است.
۷. نوشیدن آب فراوان
حفظ آب بدن علائم ابتلا به واریس را کاهش می دهد. آب بخش مهمی از رژیم غذایی بوده بویژه اگر فیبر کافی هم مصرف شود. آب به فیبر کمک کرده سیستم بدن شستشو داده شده و هر نوع نفخ یا کرامپی رفع شود. به این ترتیب روزانه به میزان کافی آب بنوشید. همچنین می توانید برای طعم دهی برش هایی از لیمو، خیار، پرتقال یا برگ نعناع اضافه نمایید.
۸. رزماری
رزماری اغلب برای درمان عروق واریس توصیه می شود زیرا سبب تحریک جریان خون می گردد. این ماده حاوی رزمارینیک اسید است که به پیشگیری از آسیب بافتی ناشی از رادیکال های آزاد کمک می نماید. می توانید رزماری را به سوپ، سیب زمینی و نان اضافه و میل کنید یا به شکل تازه و خشک شده مصرف نمایید.
۹. مصرف کمتر غذاهای شور
مصرف غذای شور سبب احتباس آب در بدن شده و احتمال آسیب عروق را افزایش می دهد. با کاهش مصرف غذاهای شور و افزایش مصرف آب تعادل مایعات بافت های بدن برقرار می شود. سعی کنید با مطالعه برچسب مواد غذایی میزان نمک دریافتی روزانه خود را کنترل نمایید.
۱۰. استفاده از میوه های رنگی
میوه ها و سبزیجات تازه نخستین انتخاب برای دریافت ویتامین پی در رژیم غذایی می باشد. همانطور که اشاره شد این ویتامین تاثیر شایانی در قوی تر شدن دیواره رگ ها و پیشگیری از واریس دارد.
از جمله این میوه های رنگی حاوی این ویتامین عبارتند از:
- کلم بروکلی
- فلفل قرمز
- فلفل دلمه ای
- مرکبات
- توت فرنگی
- انبه
- پاپایا
- جوانه ها
- اسفناج
- سیر
- انواع چای
توصیه می شود همواره از میوه ها و سبزیجات تازه و رنگی استفاده زیرا به سلامت بدن کمک شایانی می کنند.
۱۱. مصرف فیبر بیشتر
مصرف فیبر جهت حفظ تعادل در تغذیه و عملکرد مناسب سیستم گوارشی تاثیر زیادی دارد. فیبر احتمال ابتلا به بیماری هایی مانند افزایش کلسترول که بر سیستم عروقی تاثیر می گذارد را کاهش می دهد. ضمنا یک رژیم غذایی غنی از فیبر به حفظ وزن سالم و پیشگیری از ابتلا به عروق واریسی کمک می نماید.
به این ترتیب از غلات فیبردار استفاده و خانم ها باید روزانه ۲۱-۲۵ گرم و آقایان ۳۰-۳۸ گرم فیبر دریافت نمایند. آرد گندم بهتر از آرد سفید بوده زیرا علاوه بر انواع ویتامین و مواد معدنی فیبر کاملی دارد. به جای مصرف میان وعده های شیرین سعی کنید میوه مصرف کنید تا عروق تقویت شود و فیبر بیشتری به بدن برسد.
شایان ذکر است جو دوسر، برنج قهوه ای، جو، پاپ کورن نیز از منابع عالی تامین فیبر غله ای محسوب می شوند. همچنین در صورت تمایل برای آشنایی بیشتر با روش های درمان واریس و درمان واریس مری روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا