به طور کلی قرص کوئنتیاکس که با نام تجاری دارویی به نام کوئتیاپین شناخته می شود و توسط کارخانه داروسازی اکتوورکو و تحت لیسانس KRKA اسلوونی تولید می شود و می توان آن را از دسته دارو های ضد روان پریشی دانست.
آشنایی با قرص کوئنتیاکس
بهتر است بدانید قرص کوئنتیاکس که به آن ترانکوپین یا سرامین نیر گفته می شود با نام علمی QuTIAPINE شناخته می شود و می توان آن را یک آنتی سایکوتیک آتیپیک دانست که برای درمان اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی و همراه با یک داروی ضد افسردگی برای درمان اختلال افسردگی اساسی تایید شده است.
این دارو معمولا برای درمان بیماری های روانشناختی و روانشناختی خاص مانند اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی، حوادث ناگهانی جنون یا افسردگی مرتبط با اختلال دو قطبی استفاده می شود. این دارو به عنوان یک داروی ضد روان پریشی شناخته می شود و با کمک به احیای تعادل میان مواد طبیعی خاص در مغز کار خواهد کرد.
این دارو معمولا موجب بروز اثرات مهاری بر تعدادی از گیرنده های انتقال پیام های عصبی در مغز مانند گیرنده های سروتونین، دوپامین، هیستامین و گیرنده های آدرنرژیک می شود اما با این حال به نظر می آید که اثرات ضد سایکوز این دارو از طریق هم افزایی اثرات مهاری آن بر گیرنده های دوپامینی نوع دوم و سروتونین نوع دوم ایجاد شود.
موارد مصرف قرص کوئنتیاکس:
به صراحت می توان گفت که قرص کوئنتیاکس در زمینه های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه مهم ترین موارد مصرفی آن را شرح داده ایم.
- درمان بی خوابی
- رفع اسکیروفرنی
- درمان کمکی ترک وابستگی به الکل
- رفع اختلالات دو قطبی مانیا
- درمان کننده اختلالات دو قطبی همراه با دوره های افسردگی
- درمان کننده اختلالات دو قطبی متوسط تا شدید
مقدار و روش مصرف قرص کوئنتیاکس:
معمولا برای افزایش قدرت تحمل بدن و کاهش اثرات جانبی معمولا پزشکان توصیه می کنند مصرف قرص کوئتیاپین را با کمترین دوز ممکن آغاز نمایید و سپس به تدریج مقدار مصرف آن را افزایش دهید. پیش از شروع درمان با این دارو حتما بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه نمایید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات جامعی را در مورد این دارو به دست بیاورید و از عوارض جانبی آن مطلع شوید.
دوز و مقدار مصرف این دارو از فردی به فرد دیگر و با توجه به شرایط و نوع بیماری متفاوت است. قرص ترانکوپین را بایستی دقیقا همانطور که پزشک برای شما تجویز کرده است، استفاده نمایید. از جویدن، شکستن و یا خرد نمودن قرص ترانکوپین اجتناب نمایید.
این دارو را حتما در زمان تعیین شده مصرف نمایید و در صورت فراموش کردن در اسرع وقت دوز قبلی را دریافت نمایید و همچنین در صورت فراموشی تا زمان مصرف دور بعدی از دو برابر نمودن دز مصرفی خودداری نمایید.
در صورت وقفه بیش از یک هفته در درمان، برنامه درمانی باید از ابتدا آغاز گردد. ممکن است مدت الی دو هفته زمان لازم باشد تا اثرات قرص ترانکوپین آشکار شود. بنابراین حتما دوره درمان را تکمیل نمایید و بدون مشورت با پزشک خود مصرف دارو را قطع نکنید. معمولا قطع ناگهانی این دارو می تواند موجب بی خوابی، تهوع و استفراغ در بیمار گردد.
تداخلات دارویی با کوئنتیاکس:
دقت داشته باشید در صورت مصرف همزمان این دارو با فرآورده های حاوی الکل و سایر داروهای مضعف CNS ممکن است خطر بروز عوارض CNS از جمله عوارض حرکتی و شناختی به شدت افزایش یابد.
داروهای مهارکننده ایزوآنزیم های کبدی ممکن است با مهار متابولیسم این دارو غلظت خونی آن را بالا ببرند.
دارو های القاکننده آنزیمی مانند فنی توئین، باربیوتورات ها، کاربامازپین، گلوکوکورتیکوئید ها، ریفامپین و کینیدین می توانند با افزایش متابولیسم این دارو موجب کاهش غلظت خونی آن شوند.
عوارض ناشی از مصرف داروی کوئنتیاکس:
اگرچه ممکن است این اتفاق نادر باشد اما برخی از افراد هنگام مصرف دارو دچار عوارض جانبی بسیار بد و گاهی کشنده می شوند. به همین خاطر در صورت بروز هر یک علائم فوق که ممکن است مربوط به یک عارضه جانبی جدی باشد فورا با پزشک خود تماس بگیرید یا در صورت نیاز فورا به پزشک مراجعه نمایید:
- علائم واکنش آلرژیک مانند راش پوستی، کهیر، خارش، پوست قرمز، متورم و تاول زده با یا بدون تب، خس خس سینه، احساس گرفتگی در قفسه سینه یا گلو، مشکل در تنفس، بلع یا صحبت کردن، تورم دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو
- نشانه های کاهش سطح هورمون تیروئید مانند یبوست، عدم تحمل سرا، مشکلات حافظه و اختلالات خلفی
- سرگیجه و سردرد
- ضربان قلب غیرعادی
- مشکل در حرکات عضلات
- یبوست
- علائم مشابه آنفولانزا
- تاری دید
- بزرگ شدن سینه ها و خروج ترشحات از سینه
- اختلالات جنسی
- خواب آلودگی
- احساس خستگی یا ضعف
- بی قراری و اضطراب
- درد شکمی و کمردرد
- ناراحتی معده، تهوع و استفراغ
- افزایش وزن
- خشکی دهان
- آبریزش بینی
نکات و توصیه های مهم:
به طور کلی قرص کوئنتیاکس خطر مرگ را در بیماران مسن که این دارو را برای درمان مشکلات ذهنی ناشی از زوال عقل مصرف می کنند به شدت افزایش می دهد که بیشتر این مرگ ها با مشکلات قلبی یا عفونت مرتبط بودند.
داروهای ضدافسردگی ممکن است خطر افکار و اعمال مربوط به خودکشی را در بچه ها، نوجوانان و جوانان افزایش دهد. هرچند افسردگی و سایر مشکلات روحی خاص نیز ممکن است ریسک خودکشی را افزایش دهد. بنابراین با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید مزایای استفاده از کوئنتیاکس بیشتر از مضرات آن است.
خانواده و نزدیکان فرد مصرف کننده این دارو بایستی کاملا مراقب او باشند و با پزشک بیمار نیز تماس نزدیک داشته باشند.
در صورت مشاهده علائمی مانند بدتر شدن افسردگی بیمار، افکار خودکشی یا تغییرات رفتاری بلافاصله پزشک را مطلع سازید.
این دارو مجوز های لازم برای مصرف در تمامی کودکان را ندارد و در صورت تجویز آن برای کودکان بایستی با پزشک متخصص صحبت کنید و از صحت تجویز آن اطمینان حاصل نمایید.
توصیه می شود که این دارو را ترجیحا در عصر پیش از غذا همراه با یک وعده غذای سبک مصرف نمایید.
برای معادل سازی قرص های پیوسته رهش با سریع رهش دوز کلی روزانه بایستی یک بار در روز تجویز شود که ممکن است تنظیم دوز فردی نیز نیاز باشد.
در صورت مصرف اولین دوز دارو یا افزایش دوز برای کاهش خطر گیجی هنگام نشستن یا دراز کشیدن بایستی به آهستگی بلند شوید.
منبع : آرگا
