سن گرایی بسیار شایع می باشد. هم افراد جوان و مسن تر می گویند که دائما تبعیض هایی را به علت سن تجربه می کنند و تخمین زده شده است که ۵۰ درصد از جمعیت نگرش های تبعیض آمیزی نسبت به افراد مسن دارند. در این مطلب تعریف تبعیض سنی و چگونگی کمک کلیشه ها به تبعیض سنی می پردازد. البته به بررسی این موضوع می پردازد که هر چند وقت یکبار از این اتفاق می افتد، دارای اثراتی می تواند باشد و کارهایی زیادی می توان برای مبارزه با پیری انجام داد.
آشنایی با سن گرایی
سن گرایی نوعی تبعیض است که نسبت به تمام افراد با سن آنها را شامل می شود. مانند نژاد پرستی و جنسیت گرایی، تبعیض سنی کلیشه های منفی در مورد افراد در سنین متفاوت را شامل می شود. تبعیض سنی بر همه افراد، اعم از پیر و جوان تاثیر گذار است. تبعیض سنی را می توان در طیف گسترده ای از موقعیت ها مانند محل کار و مراقبت های بهداشتی مشاهده کرد.
تاریخچه
اصطلاح تبعیض سنی برای اولین بار به واسطه رابرت ان باتلر متخصص بیماری های پیری برای توصیف تبعیض در افراد مسن مورد استفاده قرار گرفت. در شرایط امروز این تعریف را می توان برای هر نوع تبعیض مبتنی بر سن، تبعیض علیه کودکان، نوجوانان، بزرگسالان یا سالمندان باشد، استفاده کرد. تاثیر تبعیض سنی می تواند جدی باشد. در صورتی که در گذشته به عنوان مشکلی در نظر گرفته می شد که غالبا افراد مسن را تحت تاثیر قرار می داد، حال اطلاعات زیادی از نحوه تبعیض ها و کلیشه های بر اساس سن بر جوانان و حتی کودکان وجود دارد. از وقتی که این اصطلاح معرفی شد، محققان اطلاعات زیادی از پیری و چگونگی تاثیر آن بر افراد در تمام سنین مختلف به دست آوردند.
علائم
تبعیض سنی می تواند از کار های ریز و کوچک فرد تا اعمال تبعیض آمیز تشخیص داده شود. چند نشانه پیری به شرح زیر است:
- واگذار شدن برای ترفیع یا افزایش حقوق
- طرد شدن از یک گروه مثل محل کار یا مدرسه
- نظرات منفی درباره سن افراد
- اخراج شدن یا اجبار به بازنشستگی
- عدن دسترسی به فرصت های یادگیری
- نادیده گرفته شدن و نادیده گرفتن نظرات شما
- از دست دادن مزایایی مثل مرخصی با حقوق
انواع تبعیض سنی
دو نوع اصلی تبعیض سنی وجود دارد. اصطلاح تبعیض سنی عموما برای تبعیض علیه افراد مسن استفاده می شود، در صورتی که تبعیض سنی معکوس برای توصیف اینکه چگونه بزرگسالان جوان تر نیز می توانند به دلیل سن خود با تبعیض روبرو شوند، استفاده می شود.
تبعیض سنی در برابر افراد مسن
محققان می گویند که کلیشه های مربوط به افراد مسن تر اغلب به نحوه رفتار افراد جوان تر مرتبط می شود.
- مصرف: افراد جوان اکثرا احساس می کنند که منابع محدودی باید برای خودشان صرف شود تا برای افراد مسن.
- هویت: افراد جوان احساس می کنند که آنهایی که از سنشان بزرگتر هستند، باید «مطابق با سن خود عمل کنند» و تلاش نکنند هویت افراد جوان تر را بربایند از جمله مواردی مثل الگوهای گفتار و نحوه لباس پوشیدن.
- جانشینی: بیشتر افراد فکر می کنند که افراد مسن تر باید راه را برای نسل جوان تر باز کنند.
سن معکوس
سن گرایی تاثیر ویرانگر بر جوانان نیز دارد. اخراج کارگران جوان تر به علت بی تجربگی، غیر حرفه ای بودن یا فاقد صلاحیت برای پیشرفت، نمونه هایی است که چگونه سن معکوس می تواند جوانان را عقب نگه دارد. بعضی از تحقیقات نشان دهنده این هستند که تبعیض سنی معکوس امکان دارد در واقع شایع تر از تبعیض سنی باشد که افراد مسن را مورد هدف قرار می دهد.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ منتشر شده در مجله روانشناسی تجربی جنرال نشان داد که زمانی که از آنها خواسته شد که کارگران جوان را توصیف کنند، رایج ترین اصطلاحاتی که به ذهن آن ها رسید منفی بودند مانند “محق”، “نازپروده”، “سیاستمدار” و ” بی ادب”.
تبعیض سنی تا چه اندازه رایج است؟
محققان دریافته اند که تبعیض سنی به صورت شگفت انگیزی رایج است: شاید از هر دو نفر یک نفر دارای نگرش های متوسط یا شدید سنی گرایی باشد. نگرش تبعیض سنی در بین مردان جوان با سطح تحصیلات پایین تر رایج می باشد. تحقیقی که در The Lancet منتشر شده است نشان دهنده این است که از هر سه نفر یک نفر تبعیض سنی را تجربه کرده است که بالاترین میزان آن میان جوانان بین ۱۵ تا ۲۴ سال است. دلایلی که موجب تبعیض سنی می شود می تواند تفاوت داشته باشد. رسانه های اجتماعی امکان دارد نقشی در ترویج نگرش های مربوط به سن داشته باشد.
در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ در مجله The Gerontologist منتشر یافت. محققان به نحوه حضور افراد مسن در گروه های فیسبوک پرداختند. آنها ۸۴ گروه را پیدا کردند که به موضوع افراد مسن اختصاص داده شده است، ولی بیشتر این گروه ها به واسطه افرادی که در ۲۰ سالگی به وجود آمده بودند. نزدیک ۷۵ درصد از گروهها برای انتقاد از افراد مسن وجود داشتند و نزدیک به ۴۰ درصد از ممنوعیت آن ها از فعالیت هایی مثل رانندگی و خرید حمایت می کردند.
افراد مسن این تبعیض را در محل کار نیز احساس می کنند. طبق گزارش کمیسیون فرصت های برابر ایالات متحده، ۱ نفر بالا ۵۵ سال سن دارد. حدودا ۵۵ درصد از کارگران می گویند که آنها تبعیض سنی را در محل کار تجربه کرده اند و ۵۸ درصد افراد مورد بررسی اعتقاد دارند که تبعیض سنی از سن ۵۵ سالگی آشکار شد.
همه گیری کوید ۱۹ تبعیض سنی را نسبت به افراد مسن برجسته و شدید کرده است. این بیماری همه گیر علاوه بر تاثیر بد بر جمعیت های مسن تر، نابرابری ها و تبعیض ها را از خدمات مراقبت های بهداشتی نشان داد. محققان می گویند که این بیماری همه گیر موجب می شود تبعیض سنی افزایش پیدا کند.
عوارض تبعیض سنی
- نمونه هایی از تبعیض سنی اغلب در کار ذکر می شود. در چنین مواقعی، این نوع تبعیض می تواند منجر به کم شدن دستمزد، بازنشستگی اجباری یا در پیدا کردن شغل دچار مشکل شود.
- بزرگسالان جوان امکان دارد در پیدا کردن شغل مشکل داشته باشند و دستمزد کمتری بگیرند، در صورتی که افراد مسن امکان دارد در رسیدن به ترفیع، پیدا کردن کار جدید و تغییر شغل با مشکل مواجه شوند.
مبارزه با تبعیض سنی
انجمن روان شناسی آمریکا (APA) می گوید که تبعیض سنی یک موضوع جدی می باشد که باید مثل تبعیض جنسی، نژادی و معلولیتی با آن برخورد کرد. انجمن روان شناسی توصیه می کند که افزایش آگاهی عمومی درباره مسائلی که تبعیض سنی را به وجود می آورد می تواند کمک رسان باشد. افزایش جمعیت سالمندان، پیدا کردن راه هایی برای حداقل رساندن تبعیض سنی اهمیت بیشتری پیدا می کند.
شواهد موثر برای مبارزه با تبعیض سنی
- آموزش: آموزش به افراد یاری می رساند تا روند تبعیض سنی و اثرات آن را بهتر درک کنند.
- ارتباط بین نسلی: افزایش ارتباط با افراد در سنین متفاوت برای کاهش تبعیض سنی
به نظر می رسد مداخلاتی که این دو رویکرد را با هم ترکیب می کنند، به خصوص در مورد کاهش نگرش منفی نسبت به پیری موثرترین هستند. AARP بیان می کند که آموزش فراگیر سن در محل کار نیز می تواند به مبارزه با تبعیض کمک نماید. سازمان توصیه می کند که چنین آموزش هایی باید به کارکنان کمک کند تا ذهنیت رشد را تقویت نمایند، یادگیری و پیشرفت را برای افراد در هر گروه سنی بالا می برند و آموزش های مختلف را ارائه دهند.
حال که این مطلب به پایان رسید می توانید با دیگر مطالب در حوزه روانشناسی مانند شعور اجتماعی و نشانه های بلوغ اجتماعی آشنا شوید و دیدن کنید.
منبع : آرگا
