کیست نابوتین یا کیست دهانه رحم، برآمدگی هایی خوش خیم بر روی دهانه رحم است. دهانه رحم به ناحیه اتصال واژن به رحم گفته می شود، همچنین این کیست ها سرطانی نمی باشند و اکثرا روی غده های موجود بر دهانه رحم تشکیل می شوند. این نوع کیست بسیار رایج می باشد و برای این نوع کیست معالجه خاصی ندارد. اکنون در مورد درمان کیست نابوتین و علت و علائم آن صحبت می کینم.
معرفی درمان کیست نابوتین
کیست نابوتین دارای مایعی لزج و شفاف زرد رنگ روشن یا زرد مایل به قهوه ای در دهانه رحم می باشد. امکان دارد افراد بیش از یک کیست در بدن خود داشته باشند. ممکن است این کیست ها بعد از زایمان و در دوران باروری و پیش از یائسگی در بدن زنان ایجاد می شود. این اتفاق طبیعی است و سلامت بدن را تهدید نمی کند و عوارضی از خود بروز نمی دهد. ایجاد این کیست ها به هیچ وجه به منزله سرطان دهانه رحم نمی باشد. این نوع کیست دارای نام های دیگری هم می باشد، مانند کیستهای انکلوزیون اپیتلیالی، فولیکولهای نابوتین یا کیستهایی با احتباس مخاطی است.
علت کیست نابوتین
این نوع کیست زمانی به وجود می آید که غده های ترشح کننده مخاطی که در دهانه رحم وجود دارد به واسطه سلول های پوست مسدود می شوند. سلول های پوستی، باعث انسداد غدد پخش کننده مخاط می شوند و باعث انباشته و جمع شدن مخاط می شود، در نهایت کیست هایی به شکل برآمدگی های کوچک به رنگ سفید بر روی دهانه رحم بو وجود می آید.
زایمان، آسیب و جراحت در ناحیه دهانه رحم می تواند از عوامل اصلی بروز کیست نابوتین در زنان باشد. ممکن است در زمان زایمان، سلول های پوستی سطح غدد تولید کننده مخاط را بپوشاند و باعث تشکیل این نوع از کیست ها شود. اگر در دوره ترمیم، آسیب های فیزیکی به سرویکس یا دهانه رحم وارد شود، می تواند از علت های تولید بافت های بیشتر در بالای غدد مخاطی باشد که در نهایت مخاط در این بافت های اضافه به دام بیوفتد و باعث تشکیل کیست های دهانه رحم شود.
کیست هایی که تحت تاثیر از آسیب های فیزیکی به خصوص در طول دوره بهبودی عفونت های شدیدی که باعث التهاب دهانه شده است، امری شایع می باشد. باید این احتمال را در نظر گرفت که ممکن است در دوران بارداری یا در سنین باروری کیست دهانه رحم تشکیل شود. بدن انسان در سنین باروری نسبت به ایجاد کیست دهانه رحم بسیار حساس می باشد. این محدوده سنی از زمان بلوغ آغاز می شود و تا زمان شروع یائسگی یعنی تا سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی ادامه دارد. نکته قابل توجهی که وجود دارد این نوع از کیست ها در زنانی که زایمان داشتند نسبت به سایر زنان شایع تر است. اگر در مورد وضعیت کیست دهانه رحم تردید دارید بهتر است به متخصص زنان مراجعه کنید از بروز خطرات احتمالی در آینده جلوگیری شود.
علائم کیست دهانه رحم
کیست دهانه رحم در سایز های مختلفی با قطر های متغیر از چند میلی متر تا ۴ سانتی متر در بدن افراد شکل می گیرد، این کیست ها بافت نرمی دارد و اکثر مواقع تشخیص این کیست ها به صورت اتفاقی و هنگام معاینه دهانه رحم برای کشف سایر بیماری ها اتفاق می افتد، همچنین پزشک امکان دارد در زمان معاینه دهانه رحم یک یا چند کیست را شناسایی کند.
اگر علائم و نشانه هایی چون خونریزی در بین دوره های پریود، ترشحات غیر نرمال، درد شدید در قسمت لگن و احساس پرشدگی و سنگینی واژن دارید حتما برای معاینه به پزشک مراجعه کنید تا از ایجاد هرگونه عفونت یا سایر مشکلات جلوگیری شود.
سایز طبیعی کیست دهانه رحم چقدر می باشد
کیست های دهانه رحم سایز های متفاوتی دارند که قطر آنها از چند میلی متر تا ۴ سانتی متر متغیر می باشد. این کیست ها بافت نرمی دارند و منعطف هستند و رنگ آن ها سفید یا متمایل به زرد می باشد. زمانی که بیمار به پزشک خود مراجعه می کند امکان دارد او یک یا چند کیست در زمان معاینه لگنی مشاهده کند، اما برخی مواقع امکان دارد آن ها را نبیند.
این کیست ها باعث درد، ناراحتی و یا احساس توده هایی با اندازه بزرگ و یا علائم دیگری همچون اینها نمی شود، به همین دلیل ممکن است شما از وجود این کیست ها مطلع نشوید. گاهی اوقات ممکن است دکتر شما این کیست ها را هنگامی کشف کند که دهانه رحمتان را به دلیل سایر مشکلات بررسی کند و بعد از وجود آنها باخبر شود و آنها را درمان کند.
انواع کیست دهانه رحم
تا اینجا مطلب علت ها، علائم و سایز دهانه را بررسی کردیم، اکنون انواع کیست دهانه رحم را برای شما بیان می کنیم که به شرح زیر می باشد:
کیست مولرین
کیست مولرین یکی از کیست های شایع دهانه رحم در بانوان می باشد که به دلیل باقی ماندن اجزای جنینی در بدن مادر پس از تولد تشکیل شده است و باعث بیماری می شود. این نوع از کیست در هر نقطه ای از دیواره واژن می باشد، امکان دارد رشد و نمو کنند و اکثرا هم دارای اختلاط با مخاط دهانه رحم می باشند.
کیست های مجاری گارتنر
این نوع از کیست ها در دوران جنینی به وجود می آید، چون در روند تکامل جنین ممکن است مجراهایی از رشد باز بماند و به تکامل نرسند یا به طور کل تشکیل نشوند، که نتیجه ای که به دست می آید در زمان تولد نوزاد دختر در دهانه رحمش این نوع کیست به وجود بیاید که با گذشت زمان و در زمان بلوغ این مجرای ناقص می تواند به یک کیست واژینال تبدیل شود و باعث به وجود آمدن بیماری های دیگری می شود.
کیست انکلوزیونی
این نوع از کیست دهانه رحم در دیواره تحتانی و پشتی دهانه رحم ایجاد می شود و گاهی اوقات این کیست کوچک و نامحسوس است. این کیست یکی از کیست های شایع دهانه رحم بین خانم ها می باشد و ممکن است یکی از دلایل تشکیل این کیست آسیبی باشد که در زمان زایمان طبیعی یا جراحی به وجود بیاید.
تشخیص کیست دهانه رحم
همانطور که بیان کردیم اغلب این کیست ها از طریق معاینه های روتین یا معاینه هایی که برای دیگر مشکلات یا بارداری صورت می گیرد، تشخیص داده می شوند. بعد از آنکه کیست دهانه رحم تشخیص داده شد در معاینه بالینی کار خاصی لازم نیست انجام بدهیم.
مگر آنکه با مشکل دیگری همراه باشد یا ضایعه شکل مشکوکی داشته باشد که پزشک در این مواقع از کولپوسکی برای معاینه و بررسی دقیق تر دهانه رحم استفاده می کند که متوجه شود برآمدگی هایی که می بیند، کیست نابوتین هستند یا دلیل دیگری وجود دارد. همچنین امکان دارد پزشک برای مشاهده و معاینه بهتر، از سونوگرافی، MRI یا C.T.اسکن استفاده کند.
آیا کیست دهانه رحم خطرناک است؟
خیر اینطور نیست، بلکه اغلب پزشکان بر این باور هستند که در بیشتر موارد این کیست ها خطرناک نمی باشند و هیچ عارضه و مشکلی را برای فرد به وجود نمی آورد. اما در موارد کمیابی ممکن است که این کیست ها نشانه سرطان رحم و عوارض این چنینی باشد.
درمان کیست دهانه رحم
کیست دهانه رحم از نوع کیست های خوش خیم می باشد و همانطور که گفته شد ربطی به تخمدان و کیست تخمدان ندارد. کیست های دهانه رحم اکثر مواقع به درمان خاصی نیاز ندارند. در موارد بسیار کمیابی ممکن است این کیست ها بزرگ شوند و سایز دهانه رحم را تغییر دهند. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، معاینه های معمول رحم سخت یا غیر ممکن خواهد شد که به همین دلیل ممکن است پزشک خروج کیست را تجویز کند، به صورت کلی کیست های نابوتین کوچک بدون استفاده از هرگونه درمانی از بین می روند.
ولی در صورتی که اندازه این کیست ها حدود ۴ سانتی متر باشد به معالجه پزشک احتیاج است. به همین سبب در کیست های نابوتین بزرگ یا علامتدار احتمال دارد پزشک اینگونه تشخیص دهد که برای خروج کیست عمل جراحی انجام شود.
در پایان این مقاله به منظور آشنایی با علائم کیست تخمدان و کیست بارتولن می توانید از لینک های قرار داده شده بازدید نمایید.
منبع : آرگا