اصلی ترین دلیل عصبانیت بی مورد و نشانه های این نوع عصبانیت

اگر شما نیز بی دلیل عصبانی می شوید؛ باید ریشه این عصبانیت و خشم را پیدا کنید؛ زیرا ممکن است عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد. برای دانستن دلیل عصبانیت بی مورد خود مطالعه این مطلب پیشنهاد می شود.

بررسی دلیل عصبانیت بی مورد

خشم و عصبانیت احساساتی هستند که در صورت عدم کنترل می توانند بسیار مخرب بوده و اثرات روانی ناگواری بر جای بگذارند. بعضی افراد به علت های مختلفی عصبانی می شوند و ناراحتی خود را به اطرافیان هم انتقال می دهند. خشم باعث تحریک پذیری و بداخلاقی افراد می شود.

        

احساس خشم مانند طوفانی است که هر چه در اطرافش باشد را خراب می کند. در صورتی که شما جزو این دسته افراد هستید، بهتر است هر چه سریعتر نسبت به رفع مشکل عصبانیت خود اقدام کنید. زیرا عصبانیت بیش از اندازه تاثیرات مخرب جسمی و روحی زادی به دنبال دارد.

برای این کار باید ابتدا دلیل عصبانیت بی مورد خود را پیدا کرده و بعد به دنبال راهکار آن باشید. در این مطلب به بررسی برخی عواملی که دلیل عصبانیت بی مورد هستند، می پردازیم. مطابق مطالعات صورت گرفته حدود ۸ درصد نوجوانان خشم خود را بروز می دهند و باید بدانید که مسئله خشم تنها محدود به نوجوانان نیست.

انواع اختلال عصبانیت و خشم

افرادی که در کنترل عصبانیت مشکل دارند یا کسانی که خشم بیرون از محدوده نرمال عاطفی را تجربه دارند، ممکن است انواع مختلفی از اختلالات خلقی روبرو شوند. کارشناسان انواع متفاوت و متناقضی از نوع عصبانیت را بیان کرده اند از جمله:

• عصبانیت مزمن:

این عصبانیت طولانی بوده و ممکن است روی سیستم ایمنی بدن تاثیر گذاشته و اختلالات روحی را سبب شود.

• عصبانیت فراگیر:

ناشی از مشکلات زندگی بوده و رویارویی با آن برای فرد سخت و زمان بر است.

• عصبانیت مجهول و منفعل:

همیشه به عنوان خشم نبوده و تشخیص آن سخت است. این افراد حتی ممکن است خودشان متوجه عصبانیت شان نشوند. در این مواقع عصبانیت به شکل بی تفاوتی یا بی حوصلگی نمایان می شود.

• عصبانیت داوری:

این عصبانیت از سوی دیگران روی می دهد و ممکن است با حس رنجش و غیظ بروز کند.

• عصبانیت خود محور:

از خود فرد آغاز شده و ممکن است سبب احساس گناه گردد.

• عصبانیت تهاجمی:

افرادی که این خشم را تجربه می کنند معمولا حس خودآگاهی دارند. هر چند همواره ریشه مشکل را درک نمی کنند. این عصبانیت به عنوان خشم فیزیکی یا انتقام جویی نمایان می شود.و ممکن است سبب آسیب فیزیکی به فرد یا اشخاص دیگر و اموال گردد.

• عصبانیت بی ثبات و ناگهانی:

گاهی مواقع خود بخود روی داده و نشات گرفته از عصبانیت بیش از اندازه است.

به طور کلی شناخت عوامل و نشانه های خشم ضروری بوده تا بتوان با خشم و عصبانیت به شکل مثبت برخورد کرد.

عصبانیت بی مورد به چه دلیل روی می دهد؟

پیشتر آشنا شدید که عصبانیت اقسام و انواع مختلفی دارد و ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق افتد، حال سوال اینجاست که دلیل عصبانیت بی مورد چیست؟  به طور کلی علت اصلی خشم، محیطی است که شخص در آن قرار دارد. استرس، مسائل مالی، موقعیت های ضعیف اجتماعی یا خانوادگی، برنامه ریزی غلط برای زمان و انرژی … همگی می توانند سبب عصبانیت شوند.

مشابه اعتیاد به نوشیدن الکل، مسئله عصبانیت نیز ممکن است در افرادی که والدین عصبانی دارند، بیشتر باشد. ژنتیک و قدرت بدنی برای مقابله با بعضی مواد شیمیایی و هورمون ها هم نقش مهمی در برخورد با عصبانیت دارد. در صورتی که مغز به طور نرمال به سرتونین واکنش نشان دهد، ممکن است بتوانید احساسات تان را کنترل نمایید. از جمله دلایل عصبانیت بی مورد می توان موارد زیر را نام برد:

۱. عدم احساس راحتی با دیگران

عصبانیت به دلایل مختلفی در انسان بروز می کند. یکی از این علت ها عدم تعیین حد و مرز در رفتار با دیگران می باشد. به طور مثال بعضی افراد نمی توانند به دیگران نه بگویند. و هر بار کسی از آن ها تقاضایی دارد به او پاسخ مثبت می دهند حتی اگر خودشان وقت و شرایط انجام آن تقاضا را نداشته باشند.

در این حالت فرد تحت فشار واقع شده و حس می کند دیگران از او سو استفاده می کنند. این موضوع عصبانیت را به دنبال دارد.

۲. عدم برنامه ریزی درست

بعضی افراد در انجام امور خود برنامه ریزی درستی نداشته و آنقدر در کارهای خود غرق می شوند که زمان کافی برای خواب و استراحت ندارند. به مرور این افراد در مهارت های عاطفی خود با مشکل روبرو می شوند و حتی ممکن است دچار افسردگی شوند. فقط افرادی که همه روز گریه می کنند و از تخت بیرون نمی آیند، افسرده نیستند بلکه این افراد با افزایش حس تحریک پذیری به دلیل عدم برنامه ریزی درست کاری و نداشتن تایم فراغت به نوعی عصبانیت خفیف بی مورد دچار می شوند.

۳. توقعات و انتظارات از یکدیگر

پژوهش های روانشناسان نشان می دهد یک دلیل عصبانیت بی مورد بیشتر افراد و زوجین به توقعات آن ها از یکدیگر باز می گردد. به نوعی این موضوع به شیوه روابط آن ها با هم مربوط می شود. در حقیقت افراد از همسر، فرزند، والدین و همکاران خود عصبانی می شوند.

به طور مثال افراد تصور می کنند که دیگران آن ها را نادیده می گیرند یا برای آن ها ارزشی ندارند و به کارها و حضور آن ها اهمیتی داده نمی شود. به این ترتیب برآورده نشدن انتظارات و توقعات ما از دیگران بروز خشم و عصبانیت را به دنبال دارد. مثلا شما از دوست خود انتظار حمایت دارید ولی او این کار را انجام نمی دهد.

یا توقع دارید همسر در کارهای منزل به شما کمک کند ولی این مورد روی نمی دهد. به این ترتیب خشم و عصبانیت در شما ایجاد می شود. البته ممکن است در آن لحظه دلیل عصبانیت بی مورد خود را ندانید.

۴. تنهایی و ترس

گاهی مواقع ممکن است تمایل به انجام امور به تنهایی یا حس ترس، به خودی خود نشان دهنده وجود عصبانیت باشد. در این حالت خشمی در وجود شما هست که نمی توانید آن را بروز دهید. به طور مثال مادری که به ظاهر شاد و پر انرژی است ولی اغلب اوقات احساس خستگی دارد. او تلاش می کند همه را از خود راضی نگه دارد. و تمام کارها را به تنهایی انجام می دهد.

این که برای همه وقت گذاشته ولی نسبت به خودتان بی اعتنا باشید. همه کارها را به تنهایی انجام دهید و از همسر یا فرزندان کمک نخواهید، به نوعی زمینه ساز حضور خشم در شما خواهد بود. دلیل عصبانیت این مادر نیز تنهایی و پشتیبانی نشدن از سوی همسر خواهد بود.

اکثر ما نیاموخته ایم که چطور احساسات خودمان را کنترل کنیم.  هنگامی که از سوی جامعه تشویق می شویم که مطیع بوده و از درگیری ها دوری نماییم. خشم بیشتری به سوی ما حمله ور می شود چرا که حس خشم به طور مشخص در وجود ما هست. بیشتر افراد به دلیل ترس از آسیب زدن به احساس دیگران یا خراب شدن روابط با آنها، از بروز خشم خود می ترسند.

در حقیقت حس عصبانیت نباید فرو خورده شود و تنها باید به آن درست توجه نمود. کنترل احساس با سرکوب کردن آن کاملا تفاوت دارد. هر یک از احساسات انسان واقعیتی را بیان می دارند. حس خشم و عصبانیت نیز بیان می کند که موضوع یا عامل اشتباهی هست که باید برطرف شود.

به طور مثال این مادر باید با  همسر خود صحبت می کرد و نگرانی هایش را مطرح کرده و از او می خواست تا به وی کمک کند که حس کند تنها نیست. بایستی بیاموزیم که به خودمان بیشتر توجه کنیم و با مدیریت افکار راه حل مناسب را پیش از عصبانیت بیابیم.

۵. اضطراب و نگرانی

اضطراب و نگرانی هم یک دلیل خشم و عصبانیت بی مورد به حساب می آید. اضطراب بیش از اندازه موجب می شود افراد تحت فشار واقع شوند. از این رو زیاد کار می کنند تا این حس درونی را مدیریت کنند. کافی است در این حالت یک شرایط سختی ایجاد شود، به سرعت فرد به هم ریخته و سریع عصبانی می شود.

نشانه های عصبانیت بی مورد

به طور کلی عصبانیت احساسی ثانویه می باشد که دلیل اصلی این سرخوردگی و تحریک پذیری، احساسات آسیب زایی مانند تنهایی، غم، اندوه یا ترس بوده و معمولا یافتن عامل اصلی می تواند دشوار باشد. در حقیقت احساسات مانند اقیانوسی است که تنها سطح آن دیده می شود و باید دلیل اصلی ایجاد آن بررسی شود.

 

به خاطر داشته باشید حس عصبانیت و خشم به معنی انجام رفتاری خشونت آمیز نبوده و ارزشمند و حیاتی است. شناخت حس خشم و استفاده از این آگاهی برای درک احساسات آسیب پذیر مفید و کلید سلامت عاطفی خواهد بود. از دست دادن آرامش و از کوره در رفتن به مفهوم مشکل در مدیریت خشم نیست.

کارشناسان سلامت و روان برای تشخیص اختلال خشم به نشانه های عاطفی و جسمی فرد نگاه می کنند. تحریک پذیری های ثابت و مداوم خشم و اضطراب احتمالا نشانه مشکلات عاطفی است. اگر خستگی مفرط دارید در سازماندهی یا مدیریت افکارتان مشکل دارید یا به خود و دیگران صدمه می زنید، می تواند نشانگر اختلال خشم یا مشکلات دیگر باشد.

از نشانه های فیزیکی مرتبط با مشکلات خشم و عصبانیت می توان به مور مور شدن، افزایش فشار خون، سردرد، اضطراب، سوزش قلب یا قفسه سینه، فشار در سر یا حفره های سینوسی اشاره کرد. بعضی از اثرات مرتبط با اضطراب طولانی مدت هستند و می توانند بر روند زندگی فرد تاثیر منفی بگذارند.

بعضی دیگر مانند سرگیجه، سردرد، حالت تهوع، تنفس سریع، درد عضلانی و مشکلات تمرکز و حافظه اثرات فوری و کوتاه مدت دارند. این نشانه ها ممکن است کارهای روزانه را سخت کرده و سبب عصبانیت روزمره و دائمی شود. نگرانی و اضطراب های دراز مدت ممکن است خطرات روانی خطرناکی به همراه داشته باشد.

راهکارهای مدیریت عصبانیت بی مورد

عصبانیت حسی طبیعی و حتی سالم می باشد ولی مهم است که با آن برخورد مثبتی داشت. عصبانیتی که مدیریت و کنترل نشود، می تواند بر سلامت روان و حتی جسم تاثیر منفی بگذارد. در ادامه به برخی راهکارها برای مدیریت عصبانیت بی مورد اشاره می شود:

۱. عمیق نفس بکشید.

می توان با تمرین تنفس عمیق، عصبانیت خود را تسکین داد. این کار ضربان قلب را کاهش داده و فشار خون را ثابت می کند. لباس راحت و گشاد بپوشید و دست ها را روی شکم قرار داده و به آرامی از راه بینی نفس بکشید. سعی کنید شکم را شل نگه داشته و چند ثانیه ای این کار را تکرار کنید و بعد از راه دهان نفس بکشید.

۲. عضلات را ریلکس کنید.

این روش هم راهکار خوبی برای مدیریت عصبانیت می باشد. در این تکنیک در مکانی آرام نشسته و روی عضلات خود متمرکز شوید. در عین حال عمیق و آهسته تنفس کنید و عضلات خود را به سختی بفشارید. این حالت را ۵ ثانیه حفظ کرده و ۱۵ ثانیه ریلکس کنید و دوباره این کار را انجام دهید. از مدیتیشن نیز می توانید کمک بگیرید.

۳. ورزش کنید.

فعالیت جسمی سبب خالی شدن استرس هایی هنگام عصبانیت می شود. در صورتی که حس می کنید عصبانیت شما در حال افزایش است، به پیاده روی بروید یا تایمی را برای انجام ورزش مورد علاقه خود صرف کنید.

۴. کینه به دل نگیرید.

بخشیدن یک ابزار بسیار قوی می باشد. اگر اجازه دهید عصبانیت و دیگر احساسات منفی بر احساسات خوب و مثبت شما غلبه نمایند، خود را با تلخی و نا عدالتی نابود می کنید. ولی اگر بتوانید فردی که سبب رنجش و عصبانیت شما شده را ببخشید. و کینه به دل نگیرید. هر دو می توانید از آن موقعیت درس گرفته و حس آرامش بیشتری در شما ایجاد شود.

۵. موسیقی گوش کنید.

گوش دادن به موسیقی مورد علاقه و ملایم، آرامش بخش و تسکین دهنده است. این کار می تواند تنش ایجاد شده را رها کرده و حس خشم را کاهش بدهد. هر موقع عصبانیت به سراغ تان آمد هدفون را گذاشته و موسیقی مورد علاقه خود را گوش بدهید. این کار تنش ذهنی شما را عوض می کند.

۶. مکث کنید بعد حرف بزنید.

در هنگام عصبانیت به راحتی ممکن است چیزهایی به زبان بیاورید که بعدها از گفتن آن ابراز پشیمانی کنید. از این رو چند دقیقه ای مکث کرده و چیزی نگویید. کمی فکر را جمع و جور کرده و اجازه دهید طرف مقابل نیز این کار را انجام دهد. در شرایطی که هر دو آرام هستید به گفتگو درباره تنش ایجاد شده بپردازید.

علاوه بر موارد بالا می توانید برای اطلاع از سایر روش های مدیریت خشم و غلبه بر آن همچنین مقابله با پرخاشگری نوجوانان روی لینک ها کلیک کنید.

منبع : آرگا