آزمایش تیتر بتا یا BHCG titer بارداری را تعیین می کند، با استفاده از بررسی نتایج آن می توان به سن تقریبی جنین، تشخیص بارداری غیر طبیعی مانند حاملگی خارج رحم، سندروم دان و خطر سقط دست یافت، اگر می خواهید از بارداری خود مطمئن شوید انجام این آزمایش بهترین گزینه است.
آزمایش بتا تیتر چیست؟
پس از تشکیل جفت در بدم بانوان یک هورمون به نام بتا تیتر ترشح می شود و بعد از اتصال بین مادر و جنین این هورمون وارد خون مادر می شود. بنابراین انجام این تست به تشخیص باردار بودن یا باردار نبودن بانوان کمک می کند. لازم به ذکر است تست تیتر بتا زمانی قابل قبول می باشد که به درستی انجام شود و همه شرایط آن رعایت شده باشد. در بعضی موارد مصرف قرص های هورمونی منجر به مثبت کاذب می شود. بتا هورمون گنادوتروپین کوریونی انسانی محسوب می شود که با انجام آزمایش ادرار و یا آزمایش خون سطح آن اندازه گیری می شود، این هورمون توسط کبد جنین تولید می شود و باید تا زمانی که جنین متولد می شود افزایش یابد.
از این آزمایش در چه مواردی استفاده می شود؟
- برای تشخیص و تایید بارداری استفاده می شود.
- سن تقریبی جنین را تعیین می کند.
- برای تشخیص بارداری غیر طبیعی مانند حاملگی خارج از رحم استفاده می شود.
- برای تشخیص سقط بالقوه مورد استفاده قرار می گیرد.
- در تشخیص سندرم داون استفاده می شود.
- برای غربالگری بارداری مورد استفاده قرار می گیرد.
- گاهی برای بانوانی که باردار نیستند از این آزمایش برای تشخیص بیماری های هورمونی و یا تشخیص بعضی از سرطان ها استفاده می کنند.
- در بعضی از موارد از آزمایش تیتر بتا برای تشخیص سرطان کبد و بیضه در نوزادان و یا مردان استفاده می شود.
انجام تست بتا تیتر چه شرایطی دارد؟
- بهترین زمان برای این آزمایش یک هفته پس از عقب افتادن بارداری پریود است.
- برای این آزمایش نیازی به ناشتا بودن نیست.
- در انجام و نتیجه این تست مصرف هیچ دارویی به غیر از داروهای هورمونی و ضدبارداری موثر نیست، در صورت استفاده از قرص های ضد بارداری امکان دارد پاسخ تست مثبت کاذب باشد.
رنج نرمال آزمایش بتا تیتر در سن های مختلف حاملگی:
- بارداری منفی و یا بارداری کمتر از سه هفته : کمتر از ۵ میلی گرم
- هفته دوم و سوم : بین ۱۰ تا ۷۰ میلی گرم
- هفته سوم و چهارم : بین ۱۰ تا ۷۵۰ میلی گرم
- هفته چهارم و پنجم : بین ۲۰۰ تا ۷۰۰۰ میلی گرم
- هفته پنجم و ششم : بین ۲۰۰ تا ۳۲۰۰۰ میلی گرم
- هفته ششم و هشتم : بین ۴۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ میلی گرم
- هفته هشتم تا دوازدهم : بین ۶۴۰۰۰ تا ۲۱۰۰۰۰ میلی گرم
- هفته چهاردهم : بین ۱۴۰۰۰ تا ۶۲۰۰۰ میلی گرم
- هفته پانزدهم : بین ۱۲۰۰۰ تا ۷۰۰۰۰ میلی گرم
- هفته شانزدهم تا بیست و نهم : بین ۱۴۰۰ تا ۵۳۰۰۰ میلی گرم
- هفته بیست و نهم تا چهل و یکم : ۹۴۰ تا ۶۰۰۰۰ میلی گرم
تفسیر عدد بتا در بارداری چگونه است؟
همان طور که مشاهده کردید میزان این هورمون و عدد آن در هفته های مختلف بارداری متفاوت است و همچنین هر عدد می تواند نشانه های مختلفی داشته باشد که در ادامه به تفسیر آن ها می پردازیم.
پایین بودن عدد بتا:
اگر عدد تیتر بتا کمتر از ۵ باشد یعنی جواب آزمایش منفی است، اگر عدد بین ۱۰ تا ۲۵ است روی مرز بوده و تشخیص بارداری سخت می شود و باید چند روز بعد دوباره تست را تکرار کنید. همچنین پایین بودن بتا کمتر از ۲۰۰۰ در اوایل بارداری می تواند نشانه در شرف سقط بودن جنین و یا حاملگی خارج از رحم باشد که بسیار خطرناک می باشد. از دیگر عوامل پایین بودن بتا می توان به تنبلی تخمدان، عقب افتادن زمان لقاح و لانه گزینی هم اشاره کرد، البته در این موارد انجام تست مجدد ضروری است.
بالا بودن عدد بتا:
بالاتر بودن عدد بتا از ۲۵ نشانه بارداری است، از هفته ۶ بارداری تا هفته ۱۲ هر ۴۸ ساعت سطح هورمون دو برابر می شود و این نشانگر سلامت جنین می باشد، از هفته ۱۲ به بعد سرعت افزایش هورمون بارداری به طور طبیعی کم می شود. اما اگر عدد بتا از به میزانی بالاتر برود می تواند نشانه حاملگی مولار و یا بارداری دو یا چند قلویی باشد که همه این ها با سونوگرافی قابل تشخیص است.
عدد بتا در بارداری دو یا چند قلویی
بعد از تاخیر پریود در بارداری های دو یا چند قلویی عدد بتا ۳۰ تا ۵۰ درصد بیشتر از بارداری های دیگر است، با این حال برای تشخیص درست تر بررسی های دیگر نیز لازم است.
عدد بتا در بارداری غر طبیعی
در حاملگی غیر طبیعی و یا همان بارداری خارج از رحم جنین در قسمتی از بدن غیر از رحم لانه گزینی می کند و بارداری با سقط پایان می یابد، همچنین از علائم آن می توان به درد شدید شکم، لگن و کمر و همینطور لکه بینی اشاره کرد. اگر در آزمایش تیتر بتا انجام شده عدد بتا نسبت به سن حاملگی کم بوده و تا هفته ششم بارداری طی هر ۴۸ ساعت افزایش سطح این هورمون کمتر از حد معمول باشد، احتمال یک بارداری خارج از رحم هست و باید در هفته ششم سونوگرافی واژینال انجام گیرد.
عدد بتا در بارداری شیمیایی
در بارداری شیمیایی قبل از هفته پنجم بارداری سقط جنین زودرس انجام می گیرد، نداشتن تهوع صبحگاهی، خونریزی سنگین در اوایل بارداری و پایین بودن سطح بیش از اندازه بتا در مادر از علائم حاملگی بیوشیمیایی می باشند. در هفته چهارم و پنجم عدد بتای بارداری بالاتر از ۲۰۰ نمی رود و بعد از خونریزی سنگین در قبل از هفته پنجم بارداری عدد بتا پایین می آید.
عدد بتا در بارداری مولار
حاملگی مولار و یا حاملگی پوچ در واقع نوعی از بارداری است که به جای تشکیل جنین یک توده گوشتی تشکیل می شود و علائمی مانند بارداری طبیعی دارد، در این نوع حاملگی عدد بتا در مادر بسیار بالا است، بنابراین اگر عدد تیتر بتا بالا تر از جدول بود باید دو روز بعد آزمایش مجددا گرفته شود، مخصوصا برای افرادی که تجربه بچه خوره یا همان بارداری مولار را داشته باشند، توجه داشته باشید برای بررسی بیشتر باید در هفته هفتم و یا هشتم حاملگی سونوگرافی واژینال انجام شود.
لازم به ذکر است میزان غیر طبیعی از بتا تیتر در بدن بانوان و یا افزایش ناگهانی آن می تواند نشانه یکی از تغییرات در بانوان باشد، همچنین بروز بیماری هایی نظیر سندرم داون، سندرم ترنر و یا سرطان در نتیجه این تست تاثیر می گذارد.
منبع : آرگا
