فلات قاره بخشی از یک قاره است که در زیر منطقه ای از آب نسبتا کم عمق به نام فلات دریا غوطه ور است. بسیاری از این قفسه ها در طول دوره های یخبندان در معرض افت سطح دریا قرار گرفتند. حاشیه قاره، بین فلات قاره و دشت پرتگاهی، شامل یک شیب قاره‌ای تند است که توسط برآمدگی قاره ای مسطح تر احاطه شده است، که در آن رسوبات قاره بالا از شیب به پایین می‌آیند و به صورت توده‌ای از رسوب در پایه شیب تجمع می‌یابند تا فاصله ۵۰۰ کیلومتری از شیب از رسوبات غلیظی تشکیل شده است که توسط جریان های کدورت از قفسه و شیب رسوب می کنند.
فلات قاره
منطقه فلات معمولا به فلات داخلی، فلات میانی و فلات بیرونی تقسیم می‌شود. هرکدام دارای ژئومورفولوژی و زیست شناسی دریایی هستند. قفسه معمولاً به نقطه ای با شیب فزاینده ختم می شود کف دریا در زیر شکاف، شیب قاره است. در زیر شیب، خیز قاره ای قرار دارد که در کف اقیانوس عمیق و در دشت پرتگاهی ترکیب می شود. فلات قاره و شیب بخشی از حاشیه قاره است.در حین استراحت قفسه تقریبا از جایی که شیب ها شروع می شوند تغییر می کنند. در واقع قفسه ها در عمقی حدودا ۴۶۰ فوت قرار دارند و این ها همه نشانه هایی می باشد که به شما می گوید در چند صد سال گذشته یک دوره یخبندان رخ داده است و سطح دریا بسیار کم تر از الان بوده است.
توزیع جغرافیایی
فلات ها مساحتی در حدود ۲۷ میلیون کیلومتر مربع را پوشش می دهد و حدودا ۷ درصد از اقیانوس ها را در بر می گیرد.عرض فلات به طور بسیار زیادی متفاوت می باشد و اگر شما در یک منطقه نتوانستید قفسه را مشاهده کنید باید بدانید که این کار اصلا غیر منطقی و عجیب نمی باشد. دریای چین جنوبی بر روی یک منطقه وسیع دیگر از فلات به نام فلات سوندا قرار دارد که بورنئو، سوماترا و جاوه را به سرزمین اصلی آسیا می پیوندد. از دیگر دریا هایی که برای ما آشنایی دارند و روی فلات ها هستند دریای شمال و دریای خلیج فارس هستند.
رسوبات فلات ها
قفسه های قاره توسط رسوبات خاکی پوشیده شده است. در نظر داشته باشید که این رسوبات در نتیجه فرسایش قاره ها می باشند. البته فرسایش ها میزان بسیار کم تری را در بر می گیرند و حدودا ۶۰ الی ۷۰ درصد رسوباتی که در فلات قاره ها وجود دارند در اثر یخبندان های شدید که برای آخرین بار ایجاد شده است باقی مانده اند. رسوبات معمولاً با فاصله گرفتن از ساحل ریزتر می شوند. شن و ماسه به آب های کم عمق و موج دار محدود می شود، در حالی که گل و لای و خاک رس در آب های آرام تر و عمیق تر در سواحل نهشته می شوند.
دریاهای قفسه
دریاهای فلات به آب های اقیانوس در فلات اشاره دارند. حرکت آن ها توسط تاثیرات ترکیبی جزر و مد، باد و آب شور تشکیل شده از جریان رودخانه کنترل می شود. این مناطق اغلب به دلیل اختلاط ناشی از آب های کم عمق و افزایش سرعت جریان می توانند از نظر بیولوژیکی بسیار پربازده باشند. با وجود پوشش تنها حدود ۸ درصد از سطح اقیانوس زمین دریاهای قفسه از ۱۵ تا ۲۰ درصد از بهره وری اولیه جهانی پشتیبانی می کنند. در حالی که دریای شمال یکی از دریاهای قفسه ای است که بهتر مورد مطالعه قرار گرفته است لزوما نماینده همه دریاهای قفسه نیست زیرا رفتارهای متنوعی وجود دارد. یک سری شواهد وجود دارد که نشان می‌دهد تغییر باد، بارندگی و جریان‌های اقیانوسی منطقه‌ای در یک اقیانوس در حال گرم شدن بر روی برخی از دریاهای قفسه تأثیر می‌گذارند.
اهمیت اقتصادی
فلات ها بهترین قسمت در دسترس از کف اقیانوس ها می باشد. بیشترین بهره برداری تجاری از دریا، مانند سنگ معدن فلزی، سنگ معدن غیرفلزی و استخراج هیدروکربن در فلات صورت می گیرد. در ادامه می توانید با کلیک بر روی لینک های داده شده اطلاعات خود را در زمینه دانستنی های علمی مانند پدیده برف صورتی و فرضیه چند جهانی افزایش داده و وقت خود را با مطالب مفید پر کنید.
منبع : آرگا
