باج گیری عاطفی و راه های مقابله با آن

به طور کلی می توان چنین بیان کرد که باج گیری عاطفی سبکی از تغییرات رفتاری را توصیف می کند که در آن شخصی از احساسات شما به عنوان راهی برای کنترل رفتارتان استفاده می کند و یا سعی دارد که با متقاعد کردن شما همه چیز را طبق میل خود پیش ببرد.

باج گیری عاطفی چیست؟

این اصطلاح نیز به مانند باج‌ گیری معمولی شامل تلاش شخصی برای به دست آوردن چیزی است که از آن شما است. اما به جای پنهان کردن اسرار علیه شما، آن ها را با احساساتتان ادغام می کنند تا در نهایت قدرت تصمیم گیری را از شما سلب کرده و همه چیز را طبق میل خود تغییر دهد.

در این رابطه گفتنی می باشد که دکتر سوزان فوروارد یکی از درمانگران، نویسنده و مدرس در این رابطه است که این اصطلاح را در سال ۱۹۹۷ در کتاب خود با عنوان باج گیری عاطفی چنین معرفی کرد که هر هنگام افراد در زندگی شما از ترس، تعهد و احساس گناه برای ایجاد تغییر در تصمیم شما استفاده می کنند، بایستی با نکات مناسب با آن ها مقابله کنید. همچنین او با استفاده از مطالعات موردی، مفهوم باج گیری عاطفی را برای کمک به مردم برای درک بهتر و غلبه بر این نوع تغییرات تجزیه و بررسی کرده است.

گفتنی است که به غیر از کتاب فوروارد، اطلاعات مستقیمی در مورد باج گیری عاطفی و معنای آن وجود ندارد، اما از نظر روانشناسی و استفاده از تجربه کارشناسان می توان به عمق این مشکل پی و در نهایت آن را رفع کرد. برخی از افراد باج گیری احساسی را زیرکانه و موذیانه چنین توصیف می کنند؛ که ممکن است به صورت خودداری از محبت، ناامیدی یا حتی تغییر جزئی در زبان بدن ظاهر شود.

طی تحقیقات کارشناسان روند باج گیری احساسی در طی چندین مرحله انجام می گیرد که به معرفی آن ها در ادامه مطلب پرداخته ایم.

• تقاضا

گفتنی می باشد که مرحله اول این روند شامل یک تقاضا است. ممکن است فرد به صراحت این را بیان کند که فکر نمی کنم دیگر با فلانی معاشرت کنی. در این هنگام وقتی می پرسید چه مشکلی وجود دارد، می گویند از این دسته افراد به هیچ وجه خوشم نمی آید و به نظرم در زندگی تو نیز آدم تاثیر گذاری نیستند.

مطمئنا، آن ها خواسته خود را به نظر برای مراقبت از شما مطرح می کنند اما همچنان سعی دارند که شما را در انتخاب دوست و یا رابطه هایتان کنترل کنند.

• مقاومت

اگر نمی‌ خواهید کاری را که آن ها می‌ خواهند انجام دهید، بایستی نسبت به نظرات ان ها بی توجه باشید و هیچ گاه رفتن زیر بار حرف زور را قبول نکنید.

• فشار

مردم هنوز نیازها و خواسته های خود را در روابط سالم بیان می کنند. در یک رابطه معمولی، زمانی که شما مقاومت می کنید، طرف مقابل به طور کلی با کنار گذاشتن موضوع یا تلاش برای یافتن راه حل به دنبال پاسخ می گردد. گفتنی می باشد که باج‌ گیر در طی فرآیندهایی سعی دارد که شما را تحت فشار قرار دهد تا در نهایت نسبت به خواسته های او اقدام نمایید.

• تهدید

همچنین این فرایند در برخی از مواقع می تواند شامل تهدید های مستقیم یا غیر مستقیم نیز باشد. همچنین در برخی از مواقع چنین به نظر نمی رسد که با تهدیدها سعی بر آسیب رساندن به شما دارند، اما چیزی که به وضوح دیده می شود ایجاد تغییر در سبک رفتار شما است که در نهایت می تواند پیامد های منفی در پی داشته باشد.

• تسلیم شدن

مطمئنا شما نمی خواهید تهدیدهایشان را جبران کنند، بنابراین تسلیم می شوید و با شرایط به وجود آمده کنار می آیید. قابل به ذکر است که مطابقت می تواند یک فرآیند نهایی در طی باج گیری عاطفی به شمار آید و به مرور زمان مقدار این فشار های روحی و تهدیدات نیز افزایش یابد.

 چیزی که در این زمان بسیار دیده می شود آن است که این دسته از افراد آن چیزی که به دنبالش بودند را به دست آوردند و حالا تبدیل به فردی بسیار آرام و دوست داشتنی حتی برای لحظه ای نه چندان طولانی شده اند.

• تکرار

وقتی به طرف مقابل نشان می دهید که در نهایت خواسته او را قبول کرده اید، او دقیقا می‌داند که چگونه در موقعیت های مشابه در آینده نیز چه رفتارهایی انجام دهد. گفتنی است که با گذشت زمان، فرآیند باج‌ گیری عاطفی به شما می آموزد که رعایت آن آسان تر از مواجهه با فشار و تهدید مداوم است.

همچنین ممکن است بپذیرید که عشق آن ها بی پایه و اصول است و تا زمانی که با آن ها موافقت کنید، ادامه پیدا می نماید. آن ها حتی ممکن است یاد بگیرند که نوع خاصی از تهدید کار را سریعتر انجام می دهد در نتیجه می توانند این الگو را تا مدت ها ادامه دهند.

• نمونه های رایج

در حالی که باج‌ گیران عاطفی اغلب ترکیبی از تاکتیک‌ ها را به کار می برند، کارشناسان بر این باورند که بایستی رفتار های آن ها را به طور کلی با یکی از چهار سبک اصلی هماهنگ کنید. شخصی که از تاکتیک‌ های تنبیهی استفاده می‌کند آنچه را که می خواهد می گوید و سپس به شما چنین گوشزد می کند که اگر به حرف های او گوش ندهید امکان به وجود آمدن شرایطی است که برای هیچ کدام تان خوشایند نمی باشد.

این اغلب به معنای تهدید مستقیم است، اما برخی تنبیه کنندگان از پرخاشگری، عصبانیت یا رفتار خاموش برای ایجاد تغییر در سبک زندگی تان استفاده می کنند. گفتنی می باشد که خلق و خوی آن ها فورا تغییر می کند و با عملکردهایی سعی بر بر آورده کردن خواسته های خود در زمان هرچه کوتاه تر دارند.

مبتلایان به این امر چه کسانی هستند؟

یک بیمار اغلب احساسات خود را بدون کلام منتقل می کند. اگر آن ها معتقدند که شما آن ها را کوچک و یا تحقیر کرده اید و یا نسبت به خواسته های او بی محل بوده اید، ممکن است چیزی نگویند و ناراحتی خود را به روش های زیر اعلام کنند.

• غمگینی یا افسردگی که با نشانه های اخم، آه، اشک، یا نیش زدن همراه است.
• احساس درد یا ناراحتی که در نهایت موجب عذاب وجدان در شما گردد.

با این اوصاف، آن ها همچنین ممکن است خلاصه ای کامل از هر چیزی که در بدبختی آن ها نقش دارد به شما ارائه می دهند.

عملکردهای وسوسه کننده

برخی از انواع باج گیری عاطفی بیشتر شبیه حرکات محبت آمیز به نظر می رسند. به مانند یک طلسم کننده برای اینکه چیزی از شما دریافت کند، پاداش هایی را بالای سر شما نگه می دارند و نسبت به آن ها تمجید و تشویق می کند. اما هر بار که از یک مانع عبور می کنید، انتظار دیگری وجود دارد که دیگر شما نمی توانید ادامه دهید.

چگونه به آن پاسخ دهیم؟

اگر مشکوک هستید که در معرض باج گیری عاطفی هستید، چند کار وجود دارد که می توانید انجام دهید تا به روشی سازنده نسبت به آن ها پاسخ دهید. همچنین برخی از افراد تاکتیک های باج خواهی به خصوصی دارند که تماما سعی بر برآورده شدن خواسته ها و نیازهایشان دارد.

با این حال، دیگران ممکن است عمدا از باج گیری عاطفی استفاده کنند. اگر در مواجهه با آن شخص احساس امنیت نمی کنید، ممکن است بخواهید از نکات مرتبط با مواجه در این شرایط آشنا شوید.

عواملی که در باج گیری احساسی نقش ندارند، مشخص کنید

توجه داشته باشید که وقتی نیازها یا مرز های یک فرد باعث نا امیدی یا ناراحتی در زندگی تان می شود، باید یاد داشته باشید که نسبت به آن ها مقاومت کنید. با این حال، هر کس حق دارد در صورت لزوم مرزها را بیان و آن ها را اشخاص مورد نظر توضیح دهد. توجه داشته باشید که این شرایط  به هنگام باج گیری احساسی همراه با نشانه های شامل فشار، تهدید و تلاش برای کنترل شما تاثیر گذار است.

توجه داشته باشید شخصی که سعی بر ایجاد تغییر در شما دارد ممکن است شما را وادار کند که فورا پاسخ دهید. همچنین وقتی ناراحت و ترسیده اید، ممکن است قبل از اینکه احتمالات دیگر را کاملا در نظر بگیرید، دست به تسلیم شدن بزنید. این بخشی از دلیل کار آمدی باج خواهی است که در عوض فرد مذکور را تا حدی آرام کرده و می توانید زمانی برای فکر کردن به خود اختصاص دهید.

همچنین برخی از آن ها ممکن است به شما فشار بیاورند که فورا تصمیم بگیرید، اما کاری که باید کنید آن است که عقب نشینی نکنید و با آرامش تکرار کنید که به زمان نیاز دارید.

یک مکالمه را شروع کنید

گفتنی می باشد که بسیاری از باج‌ گیران دقیقا می دانند دارند چه می کنند. آن‌ ها می خواهند نیاز هایشان برآورده شود و اهمیتی نمی دهند که این برای شما چه هزینه ای در بر دارد. دیگران به سادگی رفتار خود را به عنوان یک استراتژی برای رسیدن به اهداف خود می بینند و متوجه نمی شوند که چگونه بر شما تأثیر می گذارد. در اینجا، گفتگو می تواند به افزایش آگاهی آن ها کمک کند.

گفتنی می باشد که بیان کردن تاثیر گفتار یا رفتار آن ها چه احساسی در شما می تواند فرصت ایجاد تغییر در رفتار را به آن ها بدهد.

محرک های خود را شناسایی کنید

کسی که سعی می کند شما را تغییر دهد، عموما ایده خوبی در مورد نحوه فشار آوردن به شما دارد. به طور مثال اگر از بحث و جدل در حضور دیگران بد تان می آید، ممکن است تهدید به ساختن چنین صحنه کند. افزایش درک شما از ترس ها یا باورهایی که به باج گیر قدرت می دهد، می تواند فرصتی برای پس گرفتن این قدرت فراهم کند که در این شرایط بر آورده شدن خواسته باج گیر به مراتب کاری سخت و دشوار می شود.

آن ها را به مصالحه دعوت کنید

وقتی به طرف مقابل این فرصت را می‌ دهید که به شما کمک کند راه‌ حل دیگری پیدا کنید تا امتناع شما را نسبت به خواسته او کمرنگ تر نماید. از این رو با بیانی شروع کنید که احساسات آن ها را تأیید می کند، سپس در را به روی حل مشکلات مشترک باز کنید.

شاید به کار بردن جملاتی به مانند می‌ فهمم که عصبانی می شوی چون آخر هفته را با دوستانم می گذرانم. آیا می توانی به نحوی به من کمک کنی تا بفهمم چرا تا این حد عصبانی هستی؟

توجه داشته باشید که صحبت کردن این چنینی به فرد اجازه می دهد که در رابطه با رفتار های خود فکر کند و از حرف زدن با شما در صلح و آرامش احساس امنیت بیشتری کند.

اگر این مطلب برایتان مفید واقع گشت، پیشنهاد می کنیم با کلیک به روی دیگر مطالب مرتبط همانند نشانه های رابطه عاطفی سالم و سو استفاده عاطفی باری دیگر با بخش روانشناسی مجله آرگا همراه شوید.

منبع : آرگا