قلعه خرانق یکی از جاذبه های تاریخی و مهم در یزد است. این بنا که قدمتی بالغ بر ۴۵۰۰ سال پیش باز دارد، می تواند از سوی گردشگران زیادی مورد توجه باشد. این قلعه که در یکی از روستاهای قدیمی این منطقه قرار دارد، دارای جاذبه های تاریخی مهمی می باشد. این روستا که در قدیم از سوی راهزن های زیادی مورد حمله قرار گرفته است، آسیب های زیادی دید. هدف اصلی از ساخت این بنا دفاع در مقابل راهزن ها بوده است. تا مدت های طولانی افراد زیادی در این قلعه برای حفاظت زندگی می کرده اند.
جاذبه های قلعه خرانق یزد
این قلعه تاریخی که یکی از بناهای مهم برای گردشگران محسوب می شود، جذابیت های زیادی به خود اختصاص داده است. همانطور که اشاره شد، هدف از ساخت این بنا حفاظت از حمله راهزن ها بوده در این مجموعه باستانی و تاریخی ۸۰ خانه دارد. از دیگر بخش های مهم در این بنا می توان به چهار دروازه و ۶ برج نگهبانی اشاره نمود. این قلعه در شمار معدود قلعه های تاریخی و باستانی دنیا قرار می گیرد.
آشنایی با قلعه سر یزد نیز می تواند شما را با یکی دیگر از جاذبه های دیدنی این استان رو به رو کند. این قلعه نیز قدمت تاریخی بالایی دارد و اگر قصد دارید به یزد سفر کنید، می توانید از این قلعه نیز بازدید نمایید.
در قلعه خرانق یزد خانه های دو طبقه ای و سه طبقه ای وجود دارند. این بنا که یک اثر تاریخی بسیار ارزشمند است، در سال ۱۳۸۳ در میان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا به دلیل نوع معماری خود ارزشمند بوده و از سوی دیگر نیز ارزش تاریخی بالایی برای گردشگران دارد. ویژگی های بارزی که در معماری این بنا وجود دارند، موجب شده تا از سوی گردشگران زیادی مورد توجه باشد.
روستای خرانق:
روستای خرانق که یکی از بخش های زیبا و دیدنی در شهرستان اردکان می باشد، دارای جذابیت های بسیار زیادی است. از مهم ترین مکان های دیدنی در این روستا می توان به قلعه تاریخی و باستانی آن اشاره نمود. در این روستا خانه های مسکونی نیز دارای جذابیت زیادی می باشند. این خانه های باستانی شامل قلعه ها و بناهای قدیمی هستند. از دیگر بناهای تاریخی مهم در این روستا می توان به حمام، قلعه، کاروانسرا، منارجنبان و پل و مسجد اشاره کرد.
از مهم ترین سازه های این روستا می توان به سازه های خشتی اشاره نمود. این سازه خشتی که قلعه ای با کاربری دفاعی بوده است، قدمتی ۴۵۰۰ ساله دارد. این بنا به علت های مختلفی آسیب دیده که از جمله آن می توان به فرسایش و حمله راهزن ها اشاره کرد. این بنا امروزه یکی از مکان های دیدنی یزد به شمار می آید.
این روستای دیدنی شامل دو بخش می باشد، بخش مهم از این روستا را سازه های تاریخی تشکیل داده و بخش دیگر نیز شامل بناهای مسکونی جدید هستند. در سفر به این روستا امکان بازدید از جاذبه های بسیار زیادی را دارید. کاروانسرای قدیمی، مزار بابا، منارجنبان و …. بناهایی هستند که نه تنها قدمت تاریخی دارند، بلکه دارای ویژگی های برجسته ای در معماری هستند.
آشنایی با قلعه:
همانطور که اشاره شد، مهم ترین جاذبه روستای خرانق قلعه باستانی خرانق یزد می باشد. این قلعه یکی از قلعه های باستانی و مهم است. این قلعه دارای خانه های مختلف با چند طبقه می باشد. برخی از این خانه ها دو طبقه ای و برخی سه طبقه ای هستند. وسعت این قلعه و خانه های آن به یک هکتار نیز می رسد. این خانه ها با استفاده از گل و خشت ساخته شده اند. این بنا که یکی از آثار مهم است دارای خانه های مسکونی نیز هستند.
در ساخت این بنا ویژگی های مهمی وجود دارند. بافت ساختمانی این بنا متراکم بوده و سرپوشیده است. مصالحی که در این بنا به کار رفته موجب تبادل گرما خواهد شد. سازگاری با شرایط محیطی این منطقه از طریق ویژگی های معماری این بنا امکان پذیر است. این اثر که در میراث ملی ایران به ثبت رسیده جذابیت های زیادی دارد. این قلعه دارای ویژگی های مهم دیگری نیز می باشد.
ویژگی های قلعه:
حصارها و برج ها بخشی از جذابیت های قلعه دیدنی را شکل می دهند. این حصارها با هدف دفاعی بنا شده اند و استحکام نظامی بالایی دارند. برج های نگهبانی که در این بنا ساخته شده اند شامل ۶ برج هستند. این بنا دارای چهار دروازه نیز می باشد. دروازه بالا، رضاخان و دروازه پایین از دروازه های مهمی هستند که در این بنا به کار رفته اند.
در طی مسیری که به قلعه خرانق یزد می رسید، مسیر پر پیچ و خمی را طی خواهید کرد. جالب است بدانید در این مسیر کوچه ای باریک قرار دارد که نام آن کوچه گرگ است. در آن زمان راهزن ها را به این کوچه باریک می کشاندند و در این کوچه به راهزن ها حمله می کرده اند. یکی دیگر از ویژگی های این قلعه خندق هایی هستند که در اطراف آن قرار گرفته اند. این خندق ها عمیق بوده و مانعی برای شورشیان به شمار می آمده است. بخش های پایینی در این قلعه نیز دارای پنجره یا در نیستند. همین موضوع موجب شده تا خانه ها از دست راهزن ها در امان باشند.
در این مجموعه باستانی بیش از ۷۰ خانه دیده می شود. دیواره های این بنا خشتی بوده و دارای سقف های گنبدی شکل است. در ساخت این خانه ها از آهک و خاک نیز استفاده شده همچنین در بخش هایی از این بنا نیز گچبری هایی دیده می شود. تالارها، ایوان ها و … از بخش ای دیگری هستند که در این بنا مشاهده خواهید کرد. این بنا به دلیل نداشتن حیاط در آن دوران نیز شناخته شده است. در واقع برخی می گویند این بنا یک نوع سازه آپارتمانی مختص آن دوره بوده است.
از دیگر دیدنی های یزد می توان به زیارتگاه چک چک اشاره نمود. این زیارتگاه متعلق به زمان ساسانیان و زرتشتیان می باشد. در آن دوران زیارتگاه ها مهم ترین محل های عبادت بوده اند. امروزه نیز این بنا با ویژگی های باستانی و اریخی خود یکی از مکان های تاریخی در این مناطق به شمار می آید.
منبع : آرگا
