فتق به جابه جایی و ارگان ها و برجستگی های بدن گفته می شود که انواع مختلفی دارد و برای درمان فتق شکم نیاز به عمل جراحی می باشد. در دیواره شکم که خود لایه هایی محافظ در برابر روده و بافت داخلی دارد که با خاصیت نگه دارندگی خود در برابر فشار احشاء از دست می رود و روده های دستگاه گوارش از قسمت ضعیف تر به زیر عضلات پشت پوست و چربی می روند. امکان دارد با حس درد و تیر کشیدن های مواقعی همراه باشد که در برآمدگی فتق با انواع مختلف از فتق مغبنی که اغلب در مردان رایج است. همینطور در فتق کشاله ران که کوچک بوده و در زنان شیوع دارد و فتق نافی که از زمان تولد در ناحیه ناف نوزادان یا اطراف آن وجود خواهد داشت. که چه مرد یا زن و یا بچه و سن بالا به آن دچار خواهند شد.
انواع درمان فتق شکم
یکی از شایع ترین انواع فتق ها نوع شکمی آن است. فتق را به برجستگی و بیرون زدگی قسمتی از بافت بدن می گویند که قسمتی از آن بافت با ضعیف شدن و پارگی جداره عضله های شکم بیرون می زند. که لایه های شکمی از ماهیچه و بافت های متفاوتی تشکیل شده است به ۳ حالت ممکن تقسیم می شوند. از قبیل؛ فتق شکمی، فتق ناف، فتق بیضه که در نوع فتق های شکمی سه مدل می باشد مثل فتق کشاله رانی، فتق جداره شکمی یا دیافراگم و فتق نافی که در کدام از فتق های گفته شد روش های درمانی متفاوتی وجود دارد.
علایم و عوامل ایجاد بیماری
در برخی موارد دیده می شود که فتق شکم نشانه ای نداشته و با تشخیص غیر ممکن علایمی مثل درد، تب، استفراغ، حالت تهوع، ایجاد برآمدگی در محل و نداشتن توانایی برای حرکت و بلند شدن می باشد. یکسری اشخاص هستند که دارای فاکتور ابتلا به فتق هستند یعنی در این جا به تعدادی از عوامل اشاره می شود که سن بالایی دارند، مصرف دخانیات سیگار و قلیان دارند، اغلب یبوست دارند، دارای اضافه وزن هستند، بانوان باردار و کسانی که سابقه ابتلا به بیماری دارند. عواملی که موجب فتق در شکم می شوند از قبیل؛
- ضربه خوردن
- استعمال دخانیات
- عدم رژیم غذایی سالم
- اضافه وزن
- جابه جا کردن وسایل سنگین
- سرفه های مکرر
- مصرف بی رویه مشروبات الکلی
- ورزش های سنگین وزنه برداری
- فشار زیاد در ناحیه شکم
روش های درمان
در جهت مداوای فتق شکم بسته به نوع و شدت آن در هر فردی متفاوت است که گاهی پزشکان بنا به صلاح دید خود طبق دستور تغییر سبک زندگی فرد را می دهند. افرادی هستند که با نوع خفیف آن مواجه بوده و گاهی با تجویز دارو مداوا صورت می گیرد. البته در مرحله آخر، جراحی فتق شکمی می باشد که اگر روش های دیگر موثر نبود این روش مورد استفاده قرار می گیرد.
هنگامی که مداوا از طریق جراحی صورت می گیرد به ۲ روش صورت پذیر است اول به روش باز و دوم لاپاراسکوپی که در جراحی فتق به روش باز مداوای بیمار کمی به تعویق می افتد و زمان زیادی را طول خواهد کشید تا زمان مراقبت و نگهداری و نقاهت طی شود. سپس در جراحی لاپاراسکوپی به وسیله ابزار مخصوص و کوچکی با چند برش بر روی شکم ایجاد می شود و فتق مداوا خواهد شد.
اقدامات و مراقبت های قبل و بعد جراحی
یکسری اقدامات در این زمینه ضروری می باشد که باید در قبل عمل جراحی صورت گیرد؛ استفاده نکردن از مشروبات و مواد مخدر و استعمال نکردن دخانیات و نخوردن غذاهای چرب و سنگین در شب قبل جراحی و ارائه مدارک پزشکی به جراح، مشاوره گرفتن از متخصصین، انتخاب بهترین جراح و مدیریت اضطراب و کنترل ناشی از عمل جراحی می باشد.
همینطور مراقبت هایی لازم است که بعد از جراحی صورت بگیرد سعی کنید روزهای بعد از عمل جراحی فتق شکم از راه رفتن غیر ضروری پرهیز شود تا جای عمل آسیب نبیند. پس از جراحی تا سه روز بعد عمل جراحی استحمام نکنید. بعد از گذشت یک هفته تا ده روز بخیه هایی که توسط تکنسین کشیده می شود تا جای بخیه باقی نماند و بیمار را آزرده کند. بعد از جراحی باید به صورت پی درپی تا مدتی تحت نظر پزشک باشیم تا از بروز آسیب احتمالی جلوگیری شود. بعد عمل مایعات بیشتری میل نمایید و دریافت انواع ویتامین ها برای ایمنی سیستم بدن ضروری است که بافت های از دست رفته را جبران کند.
عوارض و دوره نقاهت عمل فتق شکم
هنگامی که برای درمان این بیماری جراحی پیشنهاد می شود یکسری عوارض خواهد داشت مثل درد، التهاب، خونریزی، خارش و سوزش که با توجه به مراقبت درست پس از عمل جراحی به خوبی رعایت خواهد شد. بیمار بعد عمل دچار مشکلی نمی شود در صورتی که به جراحی عمومی مجرب و یا متخصص مراجعه شود. این مسئله تا حدی چشم گیر می توان از بروز عوارض پیشگیری کرد که باید در انتخاب دکتر خود بسیار دقت و مشورت کنید.
زمان نقاهت و مریضی به طول استراحت بیمار پس از پشت سر گذاشتن یک عمل موفق گفته می شود که در این زمان با استراحت کامل و رعایت توصیه های پزشکی می توان از بروز مشکل برای بیمار پیشگیری نمود. نباید با انجام دادن فعالیت روزانه به خود و شکمتان فشار بیاورید. برای بهتر نتیجه گرفتن در این زمان از ایجاد همچین عارضه هایی باید جلوگیری کرد. چنانچه چاق هستید و اضافه وزن دارید با هفته ای ۳ مرتبه ورزش کردن سلامت و تندرست باشید. همینطور از برداشتن وسایل سنگین اجتناب بورزید. اگر سابقه ی ابتلا به فتق دارید با انجام پیشگیری های لازم دچار هیچ عارضه ای نخواهید شد.
در چه مواقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
همانطور که می دانید فتق منجر به توقف خونرسانی به بخشی از اندام یا بافت محبوس شده می شود و امکان دارد علاوه بر احساس یک توده یا برآمدگی در زیر پوست دچار درد ناگهانی و شدید در ناحیه ای از بدن مخصوصاً کشاله ران، ران، اطراف ناف، زیر سینه و اطراف بیضه شوید از این رو، اگر احساس کردید که دچار فتق شده اید حتما به پزشک مراجعه نمایید تا اقدامات لازم را انجام دهد.
مقایسه جراحی باز و روش لاپاراسکوپی
جراحی باز نیاز به دوره استراحت بیشتری دارد و امکان دارد به مدت شش تا نه هفته بعد از عمل استراحت نمایید و اما عمل لاپاراسکوپی طول درمان و استراحت آن کوتاه مدت است و در این نوع عمل امکان بازگشت فتق بیشتر می باشد.
راهکارهای جلوگیری از فتق شکمی
به مظور پیشگیری از فتق شکم می توانید یک سری اقدامات را انجام دهید که این راهکارهای عبارتند از :
- کنترل وزن و خودداری از پرخوری
- خودداری از استعمال دخانیات
- عدم اعمال فشار در زمان اجابت مزاج
- خودداری از جا به جایی وسایل سنگین
- پیشگیری از مبتلا شدن به یبوست با رژیم غذایی فیبردار
- تقویت عضلات شکم با انجام حرکات ورزشی مناسب
برای اطلاعات بیشتر در مورد درمان فتق دیسک کمر می توانید با کلیک بر روی لینک بیشتر بدانید.
منبع : آرگا
