تب، سرفه ی خشک و تنگی نفس از علائم شایع کرونا ویروس هستند، علاوه بر این علائمی گوارشی مانند تهوع، اسهال و استفراغ نیز وجود دارند. همانطور که می دانیم کرونا ویروس تا حد بالایی بر دستگاه تنفسی تاثیر گذار است اما تاثیر کرونا بر کلیه ها نیز ممکن می باشد.
تاثیر کرونا بر کلیه ها
کرونا ویروس ها دسته بزرگی از ویروس ها می باشند که می توانند حیوانات و انسان ها را آلوده نمایند و سبب درگیر شدن ارگان های مختلف بدن به ویژه ریه، روده، قلب و کلیه ها شوند. در مواردی نادر ویروس های کرونای حیوانی می توانند انسان ها را آلوده کرده و بعد بین انسان ها سرایت یابند.
ویروس سارس که در سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ شیوع یافته بود، نمونه ای از ویروس کرونا است که از حیوانات به انسان انتقال یافت و باعث مرگ انسان های زیادی شد. از دیگر موارد کرونا ویروس و جدیدتر آن می توان ویروس مرس را نام برد که در سال ۲۰۱۲ در خاورمیانه دیده شد، این ویروس با توجه به تحقیقات انجام شده توسط شتر به انسان منتقل شد و شیوع یافت.
در حال حاضر ویروس جدید کرونا چند سالی است که باعث مرگ و میر زیادی بین مردم شده است. این ویروس برای اولین بار در چین گزارش شد و کووید ۱۹ نام گرفت. این ویروس که به یک پاندمی تبدیل شده است در آنالیز ژنتیکی بیش از همه به ویروس سارس شبیه است.
کووید ۱۹ باعث درگیری قسمت های مختلف بدن به خصوص ریه ها می شود و فرد را می تواند به کام مرگ بکشاند. علاوه بر این می تواند باعث درگیری کلیه ها در بیمار شود. از این رو در این مطلب تاثیر کرونا را بر کلیه ها مورد بررسی قرار می دهیم.
درگیری کلیه در کرونا
ویروس کرونا یا همان کووید ۱۹ به گیرنده های angiotensin-converting که در سلول های مختلف از بدن به ویژه دستگاه تنفسی، روده کوچک، اندوتلیوم عروق، دستگاه قلب و عروق و همینطور کلیه ها وجود دارند متصل می شود و سبب تهاجمی شدن سلولی می گردد. گیرنده angiotensin-converting به شکل فراوان در سلول های توبولی پروگزیمال کلیه وجود دارند. از این رو درگیری کلیه ها در کویید ۱۹ بیشتر آسیب توبولی می باشد، اما در برخی موارد نیز درگیری گلومرولی نیز می تواند به وجود آید.
همانطور که متوجه شدید کلیه ها نیز می توانند در این آشفتگی کرونا درگیر شده و تاثیر ببینند. جالب است بدانید که حدود شش درصد از بیماران سارس و یک چهارم از کل بیماران مرس دچار آسیب کلیوی حاد شده بودند.
تاثیر کرونا بر کلیه و مکانیزم های آسیب کلیه در کرونا به شرح زیر می باشند:
- تهاجم مستقیم سلولی به ویژه از اطراق سلول های تولول پروگزیمال
- دهیدراتاسیون که به خاطر بی اشتهایی، تهوع و اسهال و استفراغ در افراد دچار بیماری فراوان دیده می شود.
- نکروزتوبولی حاد به خاطر رابدومیولیز
- آسیب با واسطه ایمنی و طوفان سیتوکاینی
- نفروتوکسیستی دارویی
- سپسیس همراه
- ایکسمی به خاطر کاهش فشار خون
چه بیماران کلیوی بیشتر در معرض درگیری کویید ۱۹ می باشند؟
- بیمارانی که قبل از ویروس دچار بیماری کلیه و درجاتی از آسیب کلیوی بوده اند.
- بیماران ابتلا به پرفشاری خون
- بیماران دیابتی
- بیمارانی که دیالیز انجام می دهند به خاطر پایین بودن سطح ایمنی و سطح تولید سیتوکاینها علائم تنفسی خفیف تر دیده می شود، اما در کل مورتالیتی مشابه یا کمی بیشتر از دیگر بیماران درگیر کرونا است.
- در رابطه با بیمارانی که پیوند کلیه انجام داده اند، اطلاعات کافی در دست نیست، ولی به خاطر مصرف داروهای مختلف سرکوب کننده ایمنی در دسته گروه هایی با ریسک بالا قرار می گیرند.
آزمایشات برای بیمار با درگیری کلیه
در آزمایشات انجام شده در برخی از بیماران کرونایی موارد زیر دیده شده است:
- در اغلب یافته های آزمایشگاهی پروتتینوری خفیف وجود دارد که در حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از بیماران دیده می شود.
- در برخی موارد نیز آلبومینوری ماسیو نیز دیده می شود.
- دیگر یافته شایع هماچوری می باشد که در حدود ۴۰ درصد از بیماران مشاهده می گردد.
- همچنین بیشتر شدن کراتینین در ۱۵ درصد از بیماران گزارش شده است.
پیشگیری از آسیب کلیوی
برای کاهش تاثیر کرونا بر کلیه ها و پیشگیری از آسیب کلیوی موارد زیر را رعایت نمایید:
- خوردن آب فراوان و پیشگیری از دهیدراتاسیون
- چک آنزیم های عضلاتی و مایع درمان و قلیا درمانی متناسب با آن
- چک کردن حجم ادرار و چک نمودن روزانه کرانینتین و آزمایشات مکرر آنالیز ادرار در بیمارستان
- اجنتاب از تجویز داروهای نفروتوکسیک
- داروهای اسلتماویر، کلتراو و آزیترمایسین در نارسایی کلیه نیازی به کاهش دوز ندارند، اما مقدار دوز هیدروکسی کلروکویین در فیتراسیون زیر ده بهتر است نصف شود.
موضوع بسیار مهم در رابطه با بیماران پیوند کلیه که در تجویز آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد ویروس باید در نظر گرفته شود این موضوع است که این داورها ممکن است سطح داروی ایمونوساپرسیو در بیماران را کم یا زیاد نمایند و در نتیجه باعث رد پیوند و یا برعکس توکسیستی دارویی شوند.
بیماران دیالیزی
در صورتی که بیمار دیالیزی باشد نباید درمان های خود را کنار بگذارد، اگر بیمار شده اید باید به یکی از اعضای تیم مراقبت پزشکی خود اطلاع داده و کمک بگیرید. اگر درمانگاه به دلیل شبوع کرونا بسته باشد باید به مرکز دیالیز دیگری در نزدیکی خود مراجعه نموده و دیالیز را انجام دهید.
همچنین بیماران کلیوی در مراحل اولیه یا گیرندگان پیوند در صورت درگیری می توانند با متخصص کلیه با نفرولوژیست خود تماس گرفته و اطلاعات لازم را کسب نمایند.
توصیه های غذایی
در زمان شیوع کرونا ویروس در منطقه زندگی تان باید غذاهایی را که فاسد نمی شوند در منزل به اندازه کافی داشته باشید تا از شیوه بیماری پیشگیری شود. به خاطر داشته باشید که:
- قوطی های کنسروی باز شده و آن هایی که تاریخ مصرفشان گذشته است را دور ریخته تا از مسمومیت غذایی در کنار کرونا ویروس پیشگیری شود.
- نمک و جایگزین های نمک را مصرف نکنید.
- همیشه آب مقطر در دسترس داشته باشید.
داشتن غذاهای سالم و داورهای مورد نیز در منزل بسیار مهم می باشد، این موضوع سبب می شود تا کمتر در مکان های شلوغ مانند فروشگاه ها و داروخانه ها حضور داشته باشید و در نهایت خطر ابتلا به ویروس کرونا کمتر خواهد شد.
منبع : آرگا