دسته ها
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲

سیستم شیب سنج خودرو چگونه عمل می کند؟

  • حکیمه فهیمی
  • ۲۶ شهریور ۱۴۰۰
  • ۰

با پیشرفت روز افزون فناوری ها در صنعت خودرو، یکی از سیستم هایی که در سال های اخیر بین خودروهای مطرح بازار بویژه شاسی بلندها محبوبیت پیدا کرده، سیستم شیب سنج خودرو یا سیستم کنترل حرکت در سراشیبی و سربالایی خودرو می باشد.

چند سالی است که اکثر خودروهای با گیربکس اتومات به سیستمی مجهز هستند که در حرکت سراشیبی یا سربالایی خودرو به راننده کمک می کنند تا رانندگی بی دردسری را تجربه کند. این سیستم به نام سیستم شیب سنج خودرو شناخته می شود که در ادامه این مطلب با آن آشنا می شوید.

آشنایی با سیستم شیب سنج خودرو

در چند دهه اخیر تکنولوژی به سرعت در حال پیشرفت بوده به ویژه در صنعت خودرو این موضوع چنان مشهود است که خودروهای تولیدی اخیر نسبت به گذشته با آپشن ها و امکانات بسیار متنوع تری ارائه می شوند. برخی از این آپشن ها به امکانات رفاهی مربوط بوده و برخی به تجهیزات ایمنی خودرو. در این بین یکی از سیستم هایی که در سال های اخیر با محبوبیت بسیاری بویژه در خودروهای شاسی بلند روبرو شده است سیستم شیب سنج یا سیستم کنترل حرکت ماشین در سراشیبی(DCA) و سربالایی(HAC) می باشد.

در چند سال اخیر اکثر خودروهای گیربکس اتومات به این سیستم مجهز شده اند که به راننده کمک می کند در وضعیت های خاص جاده ای بتواند رانندگی بی دردسری را تجربه کند. قابل ذکر است با توجه به این که در خودروهای با گیربکس دستی به دلیل حضور صفحه کلاچ راننده بیشتر می توانند ماشین را نسبت به نمونه های اتومات تحت کنترل داشته باشد بنابراین از سیستم شیب سنج در خودروهای گیربکس دستی کمتر استفاده می شود.

ولی در خودروهای گیربکس اتوماتیک نیاز به این سیستم کمکی بیشتر بوده و در صورت نبود آن ممکن است هر فردی نتواند از پس وضعیت های خاص جاده ای برآید. سیستم شیب سنج ماشین توسط اطلاعاتی که از حسگرهای مختلف به دست می آورد مجموعه تعلیق، ترمزها و گیربکس ماشین را تحت تاثیر گذاشته و در جاده های کوهستانی یا حتی فضای شهری به راننده کمک می کند.

  •  مبل و میز
  •  آرون گروپس

به طور کلی رانندگی در شرایط خاص و مختلف جاده ای، همواره برای رانندگان با چالش همراه بوده است. شرایطی نظیر سطح جاده، شیب مسیر و … که این عوامل موجب شده خودروسازان برای کمک به رانندگان توسط بکارگیری فناوری های مختلف در خودروها رانندگی را راحت تر و لذت بخش تر نمایند.

این فناوری ها سیستم های سرگرمی، رفاهی، کنترلی و … را شامل می شوند که معمولا سیستم های کنترلی که یک نمونه آن سیستم شیب سنج است در خودروهای اتومات تعبیه می شوند چرا که پیشتر نیز اشاره شد در خودرو دنده دستی به خاطر وجود کلاچ، راننده قادر به کنترل ماشین در شرایط خاص جاده ای است و نیرو یا گشتاور مورد نیاز به شکل دستی به چرخ ها منتقل می شود.

معمولا در خودروهای دو دیفرانسیل شاسی بلند سیستم شیب سنج بکار می رود که شامل دو سیستم HAC  یا کنترل ماشین در سربالایی (Hill assist control) و DAC یا سیستم کنترل خودرو در سرپایینی ( Downhill assist control) است که در ادامه هر یک شرح داده می شود. معمولا سیستم HAC در اکثر خودروهای اتومات روز دنیا حضور دارد و در بعضی خودروها بدون DAC و به تنهایی مورد استفاده قرار می گیرد. در ضمن به عنوان یک فناوری خاص برای جذب مشتری هم عنوان نمی شود.

از سوی دیگر سیستم DAC به تنهایی استفاده منطقی ندارد و بدین صورت است که اگر در خودرویی DAC حضور دارد حتما سیستم HAC نیز همراه آن می باشد. به طور معمول هنگامی که یک خودرو هر دو سیستم کمکی و کنترلی HAC,DAC را داشته باشد اصطلاحا گفته می شود که ماشین دارای سیستم شیب سنج می باشد.

معرفی سیستم HAC

چنانچه در مسیر سربالایی باشید و بخواهید خودرو را از حالت سکون به حرکت درآورید. اول باید دنده را روی حالت درایو یا D قرار دهید. بعد ترمز پارک یا ترمز دستی را قطع کنید. در این حالت اگر شیب سطحی که ماشین روی آن قرار دارد بالاتر از حدی است که دور موتور حدود هزار rpm (دور موتور آیدل) قادر به تحمل آن نباشد گشتاور ارسال شده به چرخ ها کمتر از نیروی گرانش وارد شده به ماشین بوده و خودرو به عقب (roll back) حرکت می کند و امکان دارد در صورت عدم واکنش به موقع راننده با خودروی پشت سری برخورد کند.

ecu توسط سنسورهایی وضعیت خودرو را سنجیده و سیستم HAC از طریق کنترل فشار روغن و به نوعی درگیر کردن ترمزها وقتی که راننده پدال ترمز را رها می کند حرکت رو به عقب ماشین را کنترل کرده و به راننده این امکان را می دهد تا بدون عجله پدال گاز را بفشارد. این سیستم باعث می شود حرکت ماشین در شیب ها خیلی راحت تر، نرم تر و با آرامش بیشتری انجام شود.

بیشتر رانندگان موقع آغاز رانندگی در شیب های تند با خودروهایی که فاقد سیستم HAC هستند دچار دستپاچگی شده و نمی توانند درست عمل کنند. چرا که سریعا پس از رها کردن پدال ترمز، ماشین به عقب حرکت می کند. هر چند ممکن است این سیستم در سطح شهر مورد استفاده قرار نگیرد ولی برای مواقعی که در مسیر شیب دار یا لغزنده حرکت می کنید بسیار کاربردی و ارزشمند خواهد بود.

معرفی سیستم DAC

سیستم DAC زمانی به کمک راننده می آید که قصد عبور خودرو را از روی سرازیری های تند داشته باشد. این سیستم توسط همان سنسورهایی که به سیستم کنترل حرکت در سربالایی کمک می کرد و اطلاعات می داد شرایط خودرو را توسط ecu سنجیده و از طریق سیستم های کنترل کشش و ترمز abs به کنترل سرعت خودرو می پردازد و میزان آن را حدودا روی ۵ کیلومتر بر ساعت حفظ می کند.

سیستم کنترل حرکت در سرازیری یا DAC با تنظیم میزان نیروی ترمز وارد شده به چرخ ها توسط abs و کنترل کشش قادر است سرعت را تنظیم نماید. DAC از طریق عملکرد بهینه اش، سرنشینان را از خطراتی که با عبور از مسیر با شیب تند و لغزنده وجود دارد محافظت کرده و با کمک این سیستم دیگر از اشتباهات فردی رانده موقع رانندگی در چنین مسیرهایی که بیشتر کنترل نادرست پدال گاز و ترمز است خبری نخواهد بود.

در پایان به منظور آشنایی با سیستم esp خودرو  و همچنین کد شناسایی خودرو می توانید بر روی هر لینک کلیک نمایید و اطلاعات بیشتری در رابطه با تجهیزات خودرو به دست آورید.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *