درمان تارتار دندان و روش های درمان پزشکی و خانگی این بیماری

رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان و برخی عوامل دیگر سبب ایجاد پلاک دندان و تارتار بر روی دندان ها خواهد شد و سبب آسیب رسیدن به آن ها می شود. در صورتی که مشکل پلاک و تارتار دندان به موقع درمان نشود، زمینه برای ایجاد مشکلات جدی تر فراهم خواهد شد.

روش های درمان تارتار دندان

تارتار دندان مشکلی است در دندان ها که با پلاک های دندانی متفاوت می باشد، تارتار به دلیل ایجاد پلاک روی دندان به وجود می آید. به تارتار دندان از لحاظ پزشکی کلکولوس دندانی گفته می شود. داشتن لبخندی زیبا یکی از مهمترین موارد در برخورد اول و معاشرت های اجتماعی محسوب می گردد.

منظم و تمیز بودن دندان ها همیشه مورد توجه بوده است و در برخورد با دیگران با عنوان اولین موضوع جلب توجه می نماید. علاوه بر زیبایی، تمیزی دندان ها شرایط پزشکی مناسبی را نیز برای افراد ایجاد خواهد نمود، پلاک و کلکولوس دندان از مشکلاتی هستند که باعث مختل شدن زیبایی و بهداشت دندان خواهند شد.

تارتار دندان چیست و چگونه ایجاد می شود؟

پلاک ها مواد چسبناکی می باشند که در امتداد خط لثه شکل گرفته می شوند و سطح دندان ها را در بر می گیرند. با رعایت بهداشت دهان و دندان می توان از بروز این مشکل جلوگیری نمود. همچنین با استفاده مداوم از نخ دندان و یا خلال دندان و خارج نمودن مواد اضافه از لابه لای دندان می توان به این مورد کمک زیادی کرد. اگر پلاک های دندانی به خوبی از روی سطح دندان ها پاک نشوند، سبب ایجاد تارتار دندان می شوند.

تارتار از جنس مواد معدنی می باشد و نسبت به پلاک قوی تر است و خیلی سخت از روی دندان ها پاک می شود. تارتار همواره زمانی ایجاد می شود که باکتری هایی که در دهان وجود دارند با پروتئین ها و دیگر ذرات غذایی باقی مانده ترکیب شوند و در همان جا باقی بمانند. این مشکل در اشخاص مختلف به شکل هایی متفاوت نمایان می شود. دلیل اصلی این است که باکتری ها همیشه در فضای دهان در حال شکل گیری می باشند.

تاتار دندان و بروز بیماری های لثه

اگر تارتار دندان برطرف و برداشته نشود، باعث خواهد شد تا بیماری ها و التهاب لثه به وجود آید. این مشکل باعث می شود تل شخص در لثه ها دچار سوزش، تورم و خونریزی گردد. همچنین کلسیفیکاسیون تارتار باعث می شود تا عارضه پریودنیت یا همان التهاب بافت پیرامون در دهان ایجاد گردد که بسیار جدی تر از بیماری لثه می باشد.

در این مشکل بین دندان و لثه چرک ایجاد می شود، که این موضوع سبب شل شدن دندان ها شده و جویدن را دردناک خواهد نمود و افراد از بوی بد دهان رنج خواهند برد. این مشکل با مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن برطرف نمی شود. مشکل پریودنتیت باعث بیشتر شدن مشکلات قلبی می شود.

پیشگیری از تارتار دندان

به منظور پیشگیری از این مشکل دندانی باید از به وجود آمدن پلاک روی سطح دندان ها جلوگیری شود. پلاک ها می توانند طی چند ساعت به تارتار تبدیل گردند. از این رو همواره توصیه شده است تا در طول روز چند مرتبه مسواک و نخ دندان کشیده شود، برای اینکار لازم است به موارد زیر توجه شود:

• روزی دو مرتبه باید دندان ها مسواک زده شوند و در هر نوبت حداقل دو دقیقه زمان برای مسواک زدن صرف شود، علاوه بر این باید روش صحیح انجام اینکار رعایت شود.

• به منظور تمیز نمودن دندان باید همواره از مسواک مناسب استفاده شود، این موضوع مهم نیست که مسواک دستی یا از نوع خودکار و برقی باشد، بلکه نوع الیاف استفاده شده در مسواک در نابودی پلاک های دندان و در نهایت پیشگیری از تارتار تاثیر گذار می باشد. البته با توجه به مطالعات انجام شده مسواک های برقی توانایی بیشتری در حذف پلاک ها نشان داده اند. در هر حال روش صحیح مسواک زده مهم تر از هر فاکتور دیگری در حذف جرم های دندانی می باشد.

• در زمان مسواک زدن باید زاویه مسواک به درستی رعایت گردد، برای اینکار باید یک زاویه ۴۵ درجه بین مسواک و دندان وجود داشته باشد.
• روزانه باید بعد از هر وعده غذایی از نخ دندان استفاده شود تا مواد اضافه از لابه لای دندان ها خارج شود.
• خمیر دندان مصرفی نیز می تواند تاثیرات مثبتی در بهداشت دهان و دندان ها داشته باشد، از این رو پیشنهاد شده است که از خمیردندان های دارای فلورید استفاده شود. علاوه بر این بعضی از خمیر دندان های موجود در بازار به منظور از بین بردن کلکولوس و درمان آن ارائه شده اند.

تفاوت بین پلاک و تارتار دندان

همانطور که قبلا اشاره شد پلاک های دندانی همیشه در طول روز شکل می گیرند و افراد وظیفه دارند که به منظور حفظ سلامت دهان و دندان خود آن ها را پاک کنند. در صورت اهمیت ندادن به بهداشت دهان و دندان پلاک های دندانی هر روز ضخیم تر خواهند شد، تا حدی که به راحتی دیده می شوند. پلاک ها مواد معدنی موجود در بزاق دهان را در خود جمع می کنند و آن را بعد به یک ماده تقریبا زرد رنگ به نام تارتار می گردند. تارتار در امتداد لثه و بین لثه و دندان ها و نواحی پشت دندان به وجود می آیند.

درست است که می توان به راحتی پلاک ها را از بین برد، ولی برای حذف تارتار نیاز به مراجعه به متخصص و دندانپزشک و صرف هزینه بیشتری می باشد.

روش های درمانی کلکولوس و پلاک دندان

در اغلب اوقات روش استاندارد به منظور درمان تارتار و پلاک دندان دبریدمان می باشد. در روش دبریدمان دندان ها به کمک پزشک متخصص تمیز خواهند شد و کلکولوس از روی آن برداشته می گردد. با توجه به مقدار آسیب دیدگی، دندانپزشک از یکی از روش های زیر استفاده می کند تا دندان ها تمیز شوند:

• روش اسکالینگ:

در این روش دندانپزشک با کمک ابزار و وسائل مخصوصی، کلکولوس را از مینای دندان و بالای و پایین لثه جدا خواهد کرد.

• روش روت پلنینگ یا تمیز نمودن عمقی دندان ها:

به منظور پیشگیری از گسترش تارتار و پلاک و همینطور کمتر شدن خطر پوسیدگی دندان، متخصص ترکیب هایی خورنده را که به وسیله باکتری های دهان تولید می گردند را از بین می برد. این روش سبب می شود تا سطح دندان ها صیقلی شده و سطوح دندان قابل دید شود.

• روش پولیش دندان:

پولیش دندان یک روش شایع در تمیز نمودن دندان می باشد که در این روش لکه های سطحی و رسوبات پلاک ها از مینای دندان برداشته می گردند تا سطوح دندان ها مجددا درخشنده و تمیز گردد. پولیش نمودن دندان ها سبب زیباتر شدن آن ها خواهد شد و هر نوع ناخالصی و جرم را از روی دندان تمیز می نماید، از این رو از ایجاد بیماری های دهان و دندان زیادی جلوگیری می شود.

روش های خانگی رفع تارتار و پلاک دندانها

با از بین بردن مرتب باکتری های دهان می توانید برای همیشه از پوسیدگی دندان ها پیشگیری کنید. در ادامه با برخی روش های درمان خانگی تارتار و پلاک دندان آشنا می شویم:

• غرغره نمودن روغن:

روش غرغره نمودن روغن یک راه قدیمی برای حفظ سلامت کلی دهان و دندان می باشد، با استفاده از روغن نارگیل که دارای اسید لوریک می باشد و خاصیت آنتی میکروبی و ضد التهابی دارد، باکتری ها و پوسیدگی های دندانی را از دهان بیرون ریخته و آن ها را کاهش دهید.

• استفاده از جوش شیرین:

برای درمان تارتار و پلاک دندان می توان از جوش شیرین استفاده کرد. جوش شیرین دارای خاصیت آنتی باکتریایی می باشد و باعث می شود تا از ورود باکتری ها به دهان و به وجود آمدن باره پیشگیری شود. این ماده ضد اسید معده می باشد و تعادل بین PH ها را حفظ می نماید و دندان ها را سفید می نماید.

در این روش می توانید یک قاشق چای خوری نمک را با دو قاشق چای خوری جوش شیرین ترکیب نمایید و بعد مسواک خیس شده خود را به آن بزنید. همچنین می توانید روی مسواک نم دار خود کمی جوش شیرین بپاشید و بعد مسواک بزنید و در آخر دهان را با آب گرم شست و شو دهید. در زمان استفاده از جوش شیرین بخاطر داشته باشید که مصرف بیش از حد این ماده می تواند باعث آسیب رسیدن به مینای دندان شود.

• استفاده از پوست پرتقال:

پوست پرتقال بسیار مفید در مبارزه با میکروارگانیزم دهان و سفید نمودن لکه های دندانی می باشد. در پوست پرتقال هیدروکربن وجود دارد که می تواند بدون صدمه به مینای دندان به دلیل وجود ویتامین C باکتری ها را نابود کند.

برای استفاده از این روش ناحیه داخلی پوست پرتقال را بر روی دندان ها به مدت ۳ تا ۴ دقیقه بمالید و بعد حدود ۲ تا ۴ دقیقه صبر کنید و نهایتا دهان و دندان ها را با آب بشویید. در طول هفته می توانید این روش را ۳ تا ۴ مرتبه انجام دهید.

همچنین می توانید پودر پوست پرتقال با آب را به شکل خمیری در آورید و بعد روی دندان ها بمالید.

• استفاده از آلوئه ورا:

آلوئه ورا دارای خواص آنتی میکروبی می باشد که برای درمان مشکلات دهان و دندان و لثه ها و تارتار مفید است و باعث می شود تا خارش زبان بهبود یابد و همچنین تنفس راحت تر شود. برای استفاده از آلوئه ورا چند روش مختلف وجود دارد:

در روش اول ژل آلوئه ورا را از آن خارج کرده و به شکل مستقیم روی دندان های خود بکشید و بعد از ۱۰ دقیقه دهان را شست و شو دهید، روزی دو مرتبه می توانید این روش را انجام دهید.

در روشی دیگر یک قاشق چای خوری ژل آلوئه ورا را با ۱۰ قطره روغن لیمو، ۴ قاشق چای خوری گلیسیرین سبزیجات و ۴ قاشق غذاخوری جوش شیرین را در یک فنجان آب ریخته تا خمیری شکل شود، بعد آن را چند دقیقه روی دندان ها بمالید و در آخر با آب سرد بشویید. این روش را می توان سه الی شش مرتبه در طول هفته انجام داد.

• استفاده از میخک:

همانطور که می دانید میخک یک تسکین دهنده عالی برای دندان می باشد و دارای خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی می باشد که با میکروب های موجود در دهان و دندان مبارزه می نماید. برای استفاده از میخک در درمان تارتار و پلاک دندان به روش های زیر می توانید عمل کنید:

در روش اول کمی روغن زیتون را با یک قاشق چای خوری پودر میخک ترکیب کرده و روی دندان های خود بمالید و بعد از چند دقیقه با آب ولرم آن را بشویید. روزی دو بار می توانید این عمل را انجام دهید.

• استفاده از سرکه:

با استفاده از سرکه به راحتی جرم های دندان را نابود کنید. سرکه دارای اسید استیک می باشد که باعث پیشگیری از آسیب به مینای دندان و تجمع باکتری ها در دندان و دهان خواهد شد. علاوه بر این به دلیل به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی باکتریایی که سرکه دارد باعث تسکین خارش زبان شده و به پاکسازی فعالیت های باکتریایی کمک می نماید.

می توانید دو قاشق چای خوری سرکه را به همراه  دو قاشق چای خوری سرکه و ۱ قاشق چای خوری نمک در نصف فنجان آب ترکیب کرده تا نمک در آن خوب حل شود. سپس با این محلول روزی یک تا دو بار دهان خود را شست و شو دهید.

• استفاده از دهان شویه ها:

استفاده از دهانشویه های ضد عفونی کننده و هیدروژن پراکسید باعث می شود تا عملکرد میکروب های دهانی و دندانی پاکسازی شود. زیرا دهان شویه ها باعث نابودی میکروب ها و باکتری های دندان خواند شد.

عوارض بروز کلکولوس دندان

• فرسایش مینای دندان و ضعیف شدن تدریجی ساختار دندان به خاطر رشد باکتری ها در دهان
• حس درد و ناراحتی رو به افزایش به دلیل تجمع پلاک های دندان
• مبتلا شدن به نوعی عفونت باکتریایی لثه که باعث می شود تا وضع وخیمتری به اسم پریودنتیت به وجود آید و استخوان ها و رباط های نگهدارنده دندان صدمه ببینند. این مشکل سبب درد دندان و یا بی حسی کامل دندان خواهد شد.

• مشکل هالیتوز یا بوی بد دهان به دلیل تجمع بیش از اندازه باکتری ها در دهان
• شکل گرفتن آبسه در دهان به خاطر بیشتر شدن پلاک ها که اجازه نمی دهد تا از دندان ها آسیب دیده استفاده کنید.
• تاثیراتی منفی بر روی سلامت عمومی بدن مانند بیشتر شدن ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و داشتن زایمان زودرس.

منبع : آرگا