اکسیژن خون به گلبول های قرمز کمک می کند تا بتوانند خون رسانی به اندام ها را به خوبی انجام دهند اما در برخی موارد ممکن است به دلایل گوناگونی این سطح کاهش پیدا کند. در واقع این سطح برای خون شما اهمیت بسیار زیادی دارد و در صورتی که دچار کمبود شوید مشکلاتی برایتان رخ می دهد و حالات مختلفی پیدا خواهید کرد.
کمبود اکسیژن خون و همه چیز درباره آن
اندازه گیری اکسیژن خون بسیار راحت می باشد و کافی است از دستگاه های خاص آن استفاده کنید. همچنین برای این کار می توانید از نمونه خون دادن استفاده کنید که راه بسیار مطمئنی می باشد و دقت بسیار زیادی دارد. آسان ترین و کارآمد ترین و بی درد ترین روش استفاده از دستگاه پالس اکسی متر می باشد و شما می توانید به راحتی با استفاده از قرار دادن انگشت خود در این دستگاه اکسیژن خون خود را اندازه گرفته و در صورتی کمبود میزان آن باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
سطح اکسیژن خون
باید بدانید که میزان معمولی اکسیژن خون بین ۷۵ الی ۱۰۰ میلی متر جیوه می باشد و در صورتی که اکسیژن خون شما به زیر ۶۰ برسد باید از مکمل های اکسیژن استفاده کنید تا اکسیژن مورد نیاز سلول ها را برای بدن تامین کرده تا مشکلی در عملکرد اندام ها و بافت هایتان ایجاد نشود. در صورتی که شما دچار کمبود اکسیژن خون شوید در حالتی به نام هیپوکسمی قرار می گیرد که باید سریعا درمان شوید.
نشانه های مهم هیپوکسمی
بسیاری از نشانه ها وجود دارد که اگر آن ها را در فردی مشاهده کردید باید به هیپوکسمی بودن آن شک کنید. در ادامه این نشانه ها را یک به یک برایتان توضیح می دهیم.
توهم
اولین نشانه ای که در افراد هیپوکسمی یافت می شود حالت سرخوشی داشتن و توهم زدن است. البته قبل از این که به این مشکل شک کنید باید بیمار را از نظر بیماری های دیگری مانند بیماری های روانی و مصرف دارو های خاص نیز بررسی کنید زیرا هر حالت اینچنینی نمی تواند نشانه کمبود اکسیژن در خون باشد.
رنگ آبی در بدن
بسیاری از افرادی که دچار هیپوکسمی می شوند رنگ آبی در بخش هایی مانند لاله گوش، لب ها و ناخن هایشان پدید می آید بنابراین می توان این مورد را یکی از مهم ترین نشانه های کمبود اکسیژن در بدن دانست و زمانی که فردی چنین ویژگی هایی داشت باید سریعا به دستگاه اکسیژن وصل شده و با تجویز پزشک میزان اکسیژن برای او تنظیم شود در غیر این صورت ممکن است به حالت اغما برود.
سوزش
گاهی ممکن است به دلیل کاهش میزان اکسیژن خون گلبول های قرمز بیش تری تولید شود و این امر موجب غلظت خون شده و در نهایت باعث می شود که عبور خون از مویرگ ها به سختی صورت گرفته و باعث ایجاد سوزش و خارش در اندام های تحتانی، نوک انگشتان، لاله گوش و بینی شود.
سردرد
زمانی که بدن شما دچار هیپوکسمی می شود نشانه بسیار مهمی برایتان رخ می دهد که آن نشانه سردرد می باشد. در واقع این سردرد به دلیل کندی عمل کرد اندام ها بوده و زمانی که قلب نتواند خون را تصفیه کند این سردرد افزایش می یابد بنابراین سعی کنید سردرد های خود را جدی بگیرید.
تنگی نفس
زمانی که میزان اکسیژن خون شما به زیر ۶۰ برسد دچار تنگی نفس خواهید شد. این اتفاق همزمان با سنگین شدن قفسه سینه و ناتوانی در نفس کشیدن همراه می باشد که بیمار باید سریعا به پزشک مراجعه کرده تا مشکلش رفع شود در غیر این صورت جان او در خطر خواهد افتاد.
بی قراری و کاهش هوشیاری
نشانه های ابتدایی کمبود اکسیژن خون بی قراری، سردرگمی و آشفتگی می باشد که اگر این مشکل سریعا فهمیده نشود و راه درمانی مورد استفاده قرار نگیرد به تدریج در عرض چندین ساعت فرد هوشیاری خود را به طور کامل از دست می دهد.
سرگیجه و غش
زمانی که فردی غش می کند باید ابتدا میزان اکسیژن خون او را اندازه گیری کنید زیرا زمانی که اکسیژن در خون کاهش یابد می تواند حالت شناور بودن و سرگیجه را به فرد تحمیل کند.
افزایش فشار خون
هیپوکسمی در صورتی که بسیار حاد باشد می تواند مشکلات بسیار زیادی برای فرد ایجاد کند و باعث افزایش ناگهانی فشار خون شده و ضربان قلب را تشدید می کند.
علت ایجاد هیپوکسمی
دلایل کمبود اکسیژن در خون بسیار زیاد است و در صورتی که آن ها را بدانید می تواند هوشیاری بسیاری به این مشکل داشته باشید. دلایل هیپوکسمی عبارت است از :
- آسم
- ارتفاعات بسیار زیاد
- کمبود اکسیژن در هوا
- کاهش توانایی ریه ها
- کاهش سرعت گردش خون در بدن
- بیماری های قلبی و عروقی
- کم خونی شدید
- انسداد مزمن ریه
- بیماری های مهم ریوی مانند بیماری ریه بینابینی
- نفخ بعد از خوردن برخی از غذا ها
- سندروم حاد تنفسی
- انسداد ریه ها بر اثر لخته خون
- ذات الریه
- آسیب دیدگی ریوی
- وجود گاز در ریه ها
- تجمع مایع در ریه ها
- مصرف مخدر ها و مسکن ها
زمان مراجعه به پزشک
زمانی که دچار این مشکل می شوید باید بعد از دیدن یک سری نشانه های خاص با اورژانس تماس بگیرید تا بتوانید جان خود را حفظ کنید. این نشانه ها عبارت اند از :
- تنگی نفس شدید و ناگهانی
- تنگی نفس در حین استراحت
- تنگی نفس شدید در حین انجام فعالیت های ورزشی
- پریدن از خواب با احساس خفگی
- قرار گرفتن در ارتفاعات بالا تر از ۲۴۰۰ متر و تنگی نفس همراه با سرفه و ضربان قلب بسیار زیاد
درمان و پیشگیری
درمان این مشکل تنها با اکسیژن درمانی و حفظ آرامش امکان پذیر می باشد و هیچ راه حل دیگری برای این مشکل وجود ندارد. البته شما می توانید با استفاده از روش های خاص و کم هزینه از بروز این مشکل پیشگیری کنید هرچند که این روش ها ساده نیستند ولی می توان گفت کم هزینه ترین روش هایی هستند که برای پیشگیری از کاهش اکسیژن در خون می توانید از آن ها استفاده کنید. این روش ها عبارت اند از :
- ترک سیگار و مواد مخدر های مضر
- ترک کردن محلی که در آن سیگار و یا قلیون وجود دارد.
- استفاده از یک رژیم غذایی خوب برای تامین سلامتی بدن
- ورزش کردن به طور منظم حتی به میزان کم
- پیاده روی ۳۰ دقیقه ای در روز
منبع : آرگا