میدان کلمه ای که قطعا به محض شنیدن شما را به یاد محیطی باز می اندازد و خیابان ها به آن ختم می شوند, اما این بار قصد داریم شما را با میدانی متفاوت آشنا خواهیم کرد. میدان مشق تهران یکی از قدیمی ترین نماد این شهر محسوب می شود که در خود قصری زیبا، موزه ها و بنای دانشگاه هنر را در خود جای داده است. برای آشنایی بیشتر همراه ما باشید.
میدان مشق تهران کجاست؟
سردر باغ ملی دروازه ای است که جداساز دو جهان می باشد, در پشت این دروازه میدان مشق واقع شده است که یک پیاده راه آرام و سنگفرش گردیده متشکل از بناهای کتابخانه و موزه ملی ملک، موزه ارتباطات، کاخ شهربانی، وزارت امور خارجه و بنایی (که از کعبه زرتشت تاثیر پذیرفته)، باشگاه افسران، دانشگاه هنر، موزه ها و … می باشد. نکته ی جالب در مورد این میدان این است که از نظر شکل ظاهری شبیه میدان نیست. شاید برای شما جالب باشد بدانید که نخستین هواپیمای دیده شده در کشورمان در زمان جنگ جهانی اول در این میدان نشست و به این ترتیب نخستین فرودگاه ایران شناخته شد.
تاریخ و جغرافیای میدان مشق
این میدان فضایی تاریخی با مساحت ۲۸ هکتار واقع در منطقه میان خیابان سی تیر و امام خمینی می باشد که در دوران قاجاریان توسط فتحعلی شاه جهت تمرین نظامی ارتش ساخته شد و در ادوارهای پس از آن هر فرد قسمتی را به آن اضافه کرده و آن را گسترش داد. این میدان در دوازدهم مهر سال ۱۳۷۷ دارای شماره ۲۱۳۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و پس از خوانده شدن به اسم «باغ ملی» توسط رضا شاه قاجار, بناهای دولتی زیادی در آن ایجاد گردید.
ابتدا که داخل این فضا گردید موزه ارتباطات و پست قرار دارد که شاهد یک پسرک با رنگ سبز می باشید که یک نامه را می خواهد در صندوق پست بیندازد. و اما در طرف راست میدان بنای وزارت خارجه واقع شده که کارمندان اداری در آن تردد دارند، نمای بیرونی این بنای کهن و تاریخی با آجر به شکلی زیبا و منظم چیدمان یافته و ساخته شده است.
معماری و سابقه ی میدان مشق
علاوه بر اهمیت تاریخی این میدان ارزش سیاسی نیز دارد که به واسطه ی آن به دار آویخته شدن بسیاری از رجال مانند میرزا رضا کرمانی (کسی که ناصر الدین شاه را به قتل رساند)، اصغر قاتل و شیخ فضل الله نوری را دیده است.
معماری سردر باغ ملی ترکیبی از سبک معماری اروپایی و ایرانی به ویژه در کلاه فرنگی و کاشی کاری بکار رفته است، شکل سازه ی سردرد باغ ملی به شکلی می باشد که دروازه های پایتخت در زمان ناصرالدین شاه را یادآوری و به تصویر می کشد. و اما این بنا با استفاده از مصالحی نظیر آجر، آهن، چوب و برنز ساخته شد.
بخش های مختلف و دیدنی های میدان مشق
میدان مشق تهران میدانی بزرگ دارای ساختمان های تاریخی باشکوهی می باشد که در این بخش به معرفی هر یک از این ساختمان ها خواهیم پرداخت.
کاخ شهربانی
این بنا در گذشته به اسم «کاخ شهربانی» بود که سرستون های آن از معماری زمان هخامنشی الهام گرفته و پلکان آن یاد آورنده قصر آپادانا است. ساخت این بنای نئوکلاسیک با بهره گیری از طراحی و تزیین های معماری ادوار گوناگون مانند کاشی کاری قاجاری، مقرنس های سلجوقیان و گره چینی انجام شده است.
بناهای وزارت امور خارجه
در این منطقه وزارت امور خارجه دارای چند بنا می باشد، تا چندی پیش توپ مروارید در این قسمت نگهداری می گشت و در فضای بنای غربی میدان مشق تهران و در مجاورت باشگاه افسران قرار داشت. باور مردم در آن زمان به این گونه بود که با دست کشیدن بر روی آن به خواسته و حاجات خود می رسند. بنای دیگر وزارت خارجه, بنایی می باشد که طراحی سبک آن از کعبه زرتشت در نقش رستم تاثیر پذیرفته و وزیر امور خارجه نیز در این سالن از مهمانان خود میزبانی می نماید.
کتابخانه و موزه ملی ملک میدان مشق
موزه و کتابخانه ملی ملک از اصلی و مهم ترین ساختمان های تاریخی این میدان محسوب می شود که البته تنها بنای این میدان می باشد که بعد از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۷۵ احداث گردید. موزه ملک ساخته شده با سبک معماری اسلامی است که ظاهری منحصر به فرد همراه با تزیینات مقرنس کاری شده دارد. همچنین خزانه ای از باارزش و نفیس ترین نسخه های خطی را در خود جای داده است. این موزه و کتابخانه از سوی حاج حسین ملک وقف گردید.
موزه ارتباطات
این بنا در سال ۶۹ تغییر کاربری داده و به موزه تبدیل گردید، گفتنی است که محل قرارگیری آن در قسمت مختص به گمرک، در جوار میدان مشق واقع شده و یکی از معروف ترین و اصلی ترین موزه های تهران محسوب می شود. در این موزه کلکسیونی از وسایل ارتباطی جمع آوری و به نمایش گذاشته شده اند.
بنای قزاق خانه
این بنا در ته میدان واقع شده که به عنوان قسمتی از دانشگاه هنر به شمار می رود و یکی دیگر از بناهای مهم و کهن ترین و با قدمت ترین بنای میدان محسوب می شود, تاریخ ساخت آن به سال ۱۲۴۲ ه ش و زمان ناصری باز می گردد. قبلا این بنا مکانی برای تعلیم بادیگاردها و سربازهای قزاق مورد استفاده قرار می گرفت که در حال حاضر تغییر کاربری داده و به عنوان یک اثر تاریخی شناخته می شود.
پیاده راه میانی میدان
این پیاده راه بزرگترین پیاده راه شهری کشور عزیزمان ایران شناخته می گردد که به اسم «پیاده راه ملل متحد» نیز معروف می باشد و اما در رابطه با جذابیت های آن می توان گفت که با معماری های خارق العاده و بی نظیر، محیط سرسبز و پوشیده از گل اشاره داشت که با قدم زدن در آن توانایی رقم زدن زیباترین خاطرات را دارا هستند.
نشانی و مسیر دستیابی میدان مشق
این میدان در تهران – میدان امام خمینی – خیابان سی تیر قرار دارد که جهت رسیدن به آن مختارید از وسایل نقلیه عمومی و یا خودروی شخصی خود استفاده کنید, اما بهتر است گزینه ی اول یعنی وسایل نقلیه همگانی را انتخاب کنید زیرا به دلیل قرار گرفتن این میدان در وسط تهران و وجود ترافیک زیاد و نبود و کم بودن محل پارک ماشین پیامدهایی است که روبرو می شوید.
برای این منظور سوار متروی خط شماره ۱ (متروی کهریزک تا تجریش) شوید و در ایستگاه امام خمینی پیاده گردیده و تا خیابان سی تیر را پیاده بروید. پس از این مسیر پیاده روی میدان مورد نظر را مشاهده خواهید کرد. اتوبوس های که به سمت میدان امام خمینی حرکت می کنند، روش های دیگری برای رسیدن به میدان مشق می باشد.
در پایان اینکه از همراهی شما در این مطلب با آرگا که به شرح میدان مشق تهران اختصاص یافت، قدردان هستیم و آرزومندیم مورد توجه واقع شده باشد.
اگر به این میدان تاریخی و منحصر به فرد ایران و تهران سفر نمودید شما علاقمندان می توانید پس از اتمام سفر خود سری هم به موزه عبرت، بازار تهران که در پیرامون این میدان واقع شده اند، بزنید و خاطره سازی سفر خود را به نهایت برسانید. همچنین می توانید از جاهای دیدنی تهران، باغ فردوس و کاخ نیاوران دیدن کنید.
منبع : آرگا
