ترکیبات نیتورگلیسیرین از دسته داروهای اصلی برای کنترل ایسکمی حاد در بیماران دچار تنگی عروق کرونر می باشند که به اشکال مختلفی در دسترس بیماران قرار دارد. قرص نیتورگلیسیرین زیر زبانی یکی از شایع ترین شکل های مصرف دارو می باشد تا چندی پیش به شکل وارداتی در اختیار بیماران قرار می گرفت اما خوشبختانه این دارو در حال حاضر در ایران تولید و در دسترس می باشد.
اطلاعات دارویی قرص نیتورگلیسیرین
نیتورگلیسیرین با نام تجاری نیتروکاردین از داروهای قلبی می باشد که در گروه نیترات قرار دارد و برای یشگیری از درد قفسه سینه (آنژین) برای اشخاصی که به بیماری های خاص یا بیماری های عروق کرونری مبتلا می باشند تجویز می گردد. آنژین زمانی اتفاق می افتد که خون رسانی به عضله قلب به درستی صورت نگیرد، با مصرف قرص نیتورگلیسیرین آرامش در سیاهرگ ها و سرخرگ ها و عروق کرونری با گشاد سازی آن ها ایجاد شده و به بهبود جریان خون به سمت قلب کمک زیادی می شود.
موارد مصرف نیتورگلیسیرین
همانطور که گفته شد از این دارو برای درمان نارسایی احتقانی قلب و پیشگیری از درد قفسه سینه یا آنژین مکرر تجویز می گردد، ولی این قرص به یکباره باعث برطرف شدن درد نخواهد شد. داروی نیتورگلیسیرین اغلب موارد با مشاهده اولین علائم درد در قفسه سینه تجویز می شود بعلاوه ممکن است پزشک به فرد بیمار توصیه نماید تا ۵ الی ۱۰ دقیقه قبل از انجام دادن فعالیت های مشکوک به ایجاد درد در قفسه سینه نیتورگلیسیرین زیر زبانی استفاده کند.
بعضی از دیگر بیماران به منظور پیشگیری از هر نوع درد در قفسه سینه قبل از انجام فعالیت های بدنی مثل ورزش یا فعالیت های جنسی از این دارو مصرف می نمایند. البته در برخی موارد ممکن است بیمار به داروهای دبگری نیاز داشته باشد که پزشک مشخص کننده آن است.
در برخی موارد نیتور گلیسیرین به منظور تسکین درد ناشی از شقاق مقعدی نیز تجویز می گردد.
روش مصرف نیتروگلیسیرین
قبل از هر چیزی باید برچسب دارو هشدارهای درج شده بر روی هر نوع دارویی را مطالعه نمایید تا دچار مشکلات دیگری نشوید. نیتورگلیسیرین به شکل های مختلفی به ویژه خوراکی و زیر زبانی، تزریقی و موضعی تجویز می گردد. این دارو اغلب به شکل خوراکی با دوز مصرفی ۳ یا ۴ مرتبه در روز تجویز می گردد، توجه داشته باشید که مقدار و زمان مصرف دقیق این دارو را پزشک تعیین می نماید و باید دقیقا طبق دستور پزشک مصرف شود. در مورد این دارو بسیار مهم است که دارو هر روز و سر ساعت معینی مصرف گردد.
عوارض جانبی مصرف نیتورگلیسیرین
این قرص مانند انواع داروها می تواند عوارض مختلفی مانند علائم آلرژیک از جمله مشکل تنفس، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ایجاد نماید که در صورت طولانی شدن باید به پزشک مراجعه شود. این قرص می تواند عوارض مختلف دیگری را ایجاد نماید که در ادامه به بررسی آن می پردازیم، اگر هر یک از عوارض زیر را مشاهده نمودید باید فورا با پزشک مشورت کنید:
- سردرد شدید یا ضربان دار که با مصرف منظم نیتروگلیسیرین از شدت آن کم نگردد.
- داشتن تپش قلب کوبنده یا حس لرزش در قفسه سینه
- ضربان قلب آهسته
- حس سبکی سر و داشتن حالتی مانند غش کردن
- تاری در دید یا خشک شدن دهان
- علائم مختلف حمله قلبی به ویژه درد و حس فشار روی قفسه سینه و دردی که یه فک یا شانه گسترش یابد، حالت تهوع و تعریق
عوارض جانبی شایع
عوارض جانبی شایع در زمان مصرف قرص نیتورگلیسیرین شامل موارد زیر می شود:
سردرد، کاهش فشار خون، افزایش تپش قلب، خشکی دهان، سرگیجه، عصبی شدن، گرگرفتگی، حالت تهوع، استفراغ، تاری دید، حالت غش و سبکی سر
عوارض جانبی جدی نیتورگلیسیرین
در ادامه به معرفی عوارض جانبی جدی مصرف این قرص می پردازیم، در صورت مشاهده هر یک فورا با پزشک خود مشورت نموده یا به اورژانس مراجعه نمایید:
غش کردن، گرگرفتگی،حس غیر طبیعی در انگشتان دست و پا، کاهش تعریق و افزایش یافتن دمای بدن، کند شدن پروسه لخته شدن خون، کاهش یافتن تعداد پلاکت های خون، پوسته پوسته شدن شدید پوست.
عوارض جانبی نادر در مصرف نیتورگلیسیرین
یکی از عوارض جانبی مصرف نیتور گلیسیرین بیماری خونی بسیار جدی و نادر متهموگلوبینمی می باشد که می تواند ایجاد شود. بیماری مورد نظر به خاطر اختلال در اکسیژن رسانی در خون ایجاد می گردد، افراد مبتلا به آن خیلی زود خسته می شوند و برای انجام تمرینات ورزشی معمولی دچار مشکل می گردند. از دیگر علائم این بیماری می توانیم به سرگیجه، کاهش هوشیاری، آبی شدن پوست و ناخن ها به خاطر کمبود اکسیژن بدن اشاره نمود.
استفاده از قرص نیتورگلیسیرین به ویژه در اوایل دوره مصرف می تواند به سردردهای شدید بیانجامد، اما کم کم در طول دوره کاهش خواهد یافت. اگر این نوع سردرد ها را داشتید مصرف دارو را قطع نکنید و در مورد مصرف مسکن ها از پزشک کمک بگیرید.
موارد احتیاطی و هشدارها در مصرف نیتورگلیسیرین
- قبل از استفاده از این دارو اگر به نیتورگلیسیرین یا داروهای شبیه به آن مثل مونونیترات ایزوسورباید یا نیترات ها آلرژی دارید یا هر نوع حساسیت دارویی دیگری دارید حتما پزشک را در جریان قرار دهید.
- قبل از استفاده از این قرص سوابق پزشکی خود را در اختیار پزشکتان قرار دهید. به ویژه اگر سابقه آسیب دیدگی در ناحیه سر، گرفتگی معده مکرر یا مدفوع آبکب یا اسهال شدید، سوء تغذیه، کم خونی، فشار خون پایین، سکته مغزی، گلوکوم یا افزایش فشار داخل چشم، سردرهای میگرنی، پرکاری تیروئید، کم ابی شدید بدن و انواع مشکلات قلبی مثل حمله قلبی اخیر دارید پزشک را در جریان قرار دهید.
- اگر دچار کم خونی شدید، فشار خون بیش از اندازه درون جمجمه ای، تومور مغزی، علائم مشکلات در گردش خون یا شوک مانند پوست رنگ پریده، عرق سرد، ضربان قلب نامنظم یا سریع، ضعف ناگهانی یا حسی شبیه یه غش کردن می باشید از مصرف قرص زیر زبانی نیتورگلیسیرین خودداری نمایید.
- اشخاصی که مشکلات شدید کلیه دارند نباید این دارو را مصرف کنند.
- مصرف این دارو می تواند باعث سرگیجه گردد لذا در زمان مصرف از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری بالا دارند مانند رانندگی، کار با ماشین آلات و … اجتناب نمایید.
- در زمان مصرف دارو از بلند شدن سریع از حالت نشسته یا دراز کشیده خودداری نمایید.
- استفاده از نوشبدنی های الکلی در دوره درمان می تواند باعث واکنش های شدید در بیمارانی گردد که دوز بالای نیتورگلیسیرین استفاده می کنند. از این رو در زمان مصرف این داور نوشیدنی های الکلی مصرف نکنید.
- قبل از انجام هر نوع عمل جراحی و جراحی دندان پزشکی در مورد مصرف نیتورگلیسیرین و دیگر داروهای تجویزی، بدون نسخه و گیاهی پزشک را در جریان قرار دهید.
- سالمندان بیشتر از سایرین در معرض عوارض جانبی نیتورگلیسیرین به ویژه سرگیجه و غش کردن قرار داشته و امکان خطر سقوط و افتادن در آن ها بیشتر می باشد.
- مصرف قرث نیتورگلیسیرین می تواند بر روی برخی از آزمایشات پزشکی تاثیر گذار باشد از این رو باید قبل از انجام آزمایش مسئولین آزمایشگاه را در جریان قرار دهید.
- نیتورگلیسیرین زیر زبانی می تواند در برخی موارد باعث سوزش خفیف دهان گردد، ولی اگر این حالت ایجاد نشوند نشان دهنده مشکل در عملکرد دارو نیست.
مصرف نیتورگلیسیرین در بارداری و شیردهی
زنان باردار یا کسانی که می خواهد باردار شوند باید قبل از مصرف هر نوع دارو و همچنین نیتورگلیسیرین باید با پزشک خود مشورت کنند و دارو را تحت نظر پزشک مصرف کنند.
تا کنون مشخص نشده است که مصرف قرص نیتورگلیسیرین از شیر مادر به نوزاد انتقال می یابد و یا می تواند آسیبی به نوزاد وارد کند. از این رو قبل از مصرف با پزشک خود مشورت نمایید.
تداخلات دارویی نیتورگلیسیرین
در صورتی که از داروهای اختلال نعوظ یا داروهای زیر استفاده می کنید نباید از قرص نیتورگلیسیرید مصرف نمایید:
استندرا(آوانافیل)، ویاگرا(سیلدنافیل)، سیالیس(تادالافیل)، لویترا(وردنافیل)، آدمپاز(ریوسیگوات)
همچنین اگر هر یک از داروهای زیر را مصرف می کنید باید در مورد جایگزین های نیتروگلیسیرین مشورت نمایید:
آرژنین، استیل سیستئین، سلزنتری (ماراویروک)، داروهای بیماری پارکینسون مثل کابرلین، ازیلکت و امسام، الدرپریل یا زلاپار (سلژیلین)، داروهای دارای ارگوت برای میگرن مثل کافرگوت (ارگوتامین)، میگرانال (دی هیدروارگوتامین) و مترژین (متیلرگونوین)
همچنین اگر هریک از داورهای زیر را مصرف می کنید باید با پزشک مشورت نمایید:
آسپرین، هپارین، داروهای درمان لخته شدن خون، داروهای فشار خون
مصرف بیش از اندازه از نیتورگلیسیرین
اگر بیش از اندازه از قرص نیتورگلیسیرین استفاده نمودید و علائم جدی مانند غش یا مشکلات تنفسی داشتید باید سریعا به پزشک مراجعه نمایید. اوردوز نیتورگلیسیرین در برخی موارد کشنده بوده و باعث مرگ می شود، برخی از علائم نیتورگلیسیرین شامل سردرد شدید، گیجی، تب، تش قلب سریع یا کوبنده و یا کند، سرگیجه، مشکلات بینایی، حالت تهوع یا استفراغ، اسهال خونی، مشکلات تنفسی، غش، تشنج، تعریق، سردی پوست، آبی شدن انگشتان دست یا پا یا لب ها می شود.
سخن پایانی:
در پایان تغییر در سبک زندگی به ویژه داشته رژیم غذایی متعادل، ورزش نمودن و ترک سیگار باعث اثر بخشی بهتر این دارو می شود، در این مورد اطلاعات دقیق را می توانید از پزشک خود بگیرد.
دارو را باید در دمانی اتاق حدود ۱۵ تا ۳۰ درجه نگهداری نمایید و آن را دور از نور و رطوبت نگهداری کنید و همچنین داروی نیتورگلیسیرین را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی تان دور نگه دارید و بعد از مصرف درب بسته را به خوبی ببندید.
منبع : آرگا
