نقاشی سبک سورئال و معرفی هنرمندان برجسته این سبک

نقاشی سبک سورئال یا فراواقع گرایی یکی از سبک های نقاشی می باشد که به معنای ماورای واقعیت یا واقعیت برتر می باشد. این سبک یکی از جنبش های قرن بیستم می باشد. در ادامه با این مقاله همراه باشید.

آشنایی با تاریخچه نقاشی سبک سورئال

سورئال یک جنبش فرهنگی می باشد که در اوایل دهه هزار و نهصد و بیست آغاز گردید. این سبک بیشتر در ادبیات و هنرهای بصری مشهور و شناخته شده می باشد. هنگامی که دادائیسم در حال نابودی بود، پیروان آن به دور آندره برتون که خود نیز زمانی از دادائیست ها بود، گرد آمدند و طرح مکتب جدیدی را پایه گذاری کردند.

سپس  سبک فراواقع گرا به صورت جنبشی فلسفی آغاز گردید، هنرمندان این سبک بر این باورند که راه یافتن حقیقت از مسیر تفکر منطقی نمی باشد بلکه از میان ذهن ناخودآگاه و رویا ها گذر خواهد کرد. این جنبش بسیاری از شاعران، نویسندگان و هنرمندان که دیدگاه و نظر هایشان را در کارهایشان بیان می کردند جذب خود کرد.

هنرمندان سبک سورئالیسم از ضمیر ناخودآگاه به مثابه ابزاری برای باز شدن تخیل قفل شده بشر استفاده کردند. آن ها نه تنها برخلاف جهت عقل گرایی و واقع بینی حرکت کردند، بلکه عقل گرایی را موجب سرکوب تخیل گرایی به شمار می آوردند.

پیدایش سبک سورئایسم هنگامی بود که نظریه های فروید روانکاو اتریشی درباره ناخودآگاه و رویا و سرکوب، فرهیختگان اروپا را به خود مشغول کرده بود.

لویی آرگون و آندره برتون که هر دو پزشک بیمارهای روانی بودند از پژوهش و تحقیق های فروید الهام گرفتند و پایه مکتب جدید خود را بر فعالیت ضمیر ناخودآگاه بنا نهادند.

آندره برتون بر این دیدگاه و عقیده بود، ذهن ناخودآگاه که خود سبب عامل بروز خواب و رویا می باشد منشا و منبع خلاقیت هنری است. وی همیشه خواستار این بود که سبک سورئالیسم جنبشی انقلابی گردد که بتواند اذهان را از بند عقل و استدلال گرایی رها گرداند.

آندره برتون سبک سورئالیسم را از حالت خودکار روانی تعریف گردانید؛ که توسط آن شخص می تواند حالات درونی خود را به صورت شفاهی، به صورت کلمات و یا هر حالت دیگری ابراز نماید.

آنچه که برتون توضیح می دهد این می باشد که هنرمند از حیطه عقل گرایی و استدلال عبور کرده و دسترسی به ناخودآگاه پیدا می کند. به طور کلی آنچه که در سبک نقاشی سورئالیسم  مورد هدف قرار می گیرد آزادسازی فکر و زبان و ذهن می باشد.

جنبش سورئایسم در آمریکا چگونه رخ داد

سورئالیسم به عنوان جنبشی که در پاریس و در دهه دوم قرن بیستم آرام آرام شکل گرفت. سورئالیسم پاسخی برای دوران پس از جنگ جهانی اول به شمار می رود. دورانی که در طول آن بازسازی شهرهای بزرگ فرانسه به کندی اتفاق می افتاد و فاشیم در اروپا در حال شکل گیری بود.

این عامل سبب شد که تعداد بسیار زیادی از چهره های معروف سورئالیسم به اجبار اروپا به دلیل کشتار نازی ها ترک کنند.

این مهاجرت هنرمندان و پناهنده شدن آن ها در طول جنگ جهانی دوم سبب شد تا این جنبش به نواحی اقیانوس اطلس راه یابد، و ریشه های محکمی را در آمریکای جنوبی و شمالی را شکل دهد.

در آمریکای لاتین می توان این رسوخ را در آثار فرید کالو به طور واضح مشاهده نمود. از آثار معروف او در سبک نقاشی می توان به درخت امید اشاره نمود.

آشنایی با نقاشی سورئالیسم

این سبک نقاشی بر دو نوع استوار می باشد. در نوع اول این سبک از نقاشی که دالی آن را اشیای رویایی نقاشی شده با دست می نامید از روش و اسلوب های سنتی چون واقع نمایی برای نمایش دنیای آشفته، وهم آمیز و رویایی استفاده می گردد.

دور نماهای خیالی که در آن چیزهای غیر متجانس در کنار هم قرار می گرفتند، قسمت های تشریح شده موجودات که به صورت پدیده هایی عجیب و غریب به ترکیب در می آمدند.

ساختارهای صنعتی و دستگاه ها، موجودات عجیبی شبیه هیولا و تصویرهایی آشفته از این قبیل، در  نقاشی سورئال نوع اول به چشم می خورد(برای نمونه به آثار تانگی و دالی می توان اشاره ای کرد).

در نوع دوم سبک نقاشی سورئالیسم که به نوآوری فنی استوار می باشد خطوط و شکل های رنگی تحت تاثیر انگیزش های درونی به صورتی ترکیب می گردند که تصویرهای ذهنی را تداعی نمایند.

این دسته از هنرمندان نقاشی سورئال که گاهی، روند خودکاری را به کمک اسلوب های تکه چسبانی، مهرزنی، مالش کاری، نقش برگردانی و غیره به انجام می رسانند و نتیجه کار غالبا نزدیک به نقاشی انتزاعی خواهد گردید(برای مثال به آثار میرو و ماسون می توان اشاره کرد).

سورئال به چه مفهوم می باشد و چگونه تشکیل شده است؟

شاعر فرانسوی به نام گیوم آپولینر، نخستین کسی بود که واژه ی سورئال را در ارجاع به یک واقعیت مستقل که « تحت نفوذ» واقعیت خودآگاه ما قرار دارد، خلق کرد.

اما جنبش سورئالیسم در سال هزار و نهصد و بیست و چهار هنگامی که شاعر فرانسوی، آندره برتون، کتاب خود را با نام « بیانیه سورئال» منتشر کرد، این جنبش پا به عرصه جهان گذاشت.

کتاب آندره برتون تحت تاثیر نظریه ها و نوشته هایی در مورد ذهن ناخودآگاه از روان شناس معروف، زیگموند فروید، مکتب دادا در اوایل قرن بیستم و مطالعات شگرف کارل یونگ بود.

به کارگیری تکنیک های هنری در  سورئال

از آن جایی که در نقاشی سورئال تاکید بسیاری بر آزادی خلاقیت وجود دارد، تکنیک های هنری متعدد و بسیاری در آثار هنری سورئالیسم مشاهده می گردد.

با این وجود، از آن جایی که به تصویر کشیدن آثار رویایی در هنر سورئالیسم بسیار شایع می باشد، شماری از تکنیک ها از سوی نقاشان سورئالیسم به منظور کمک به ثبت افکار ذهن نا خودآگاه شکل گرفته است.

تکنیک هایی نظیر گرتاژ (فن تراشیدن یک سطح نقاشی شده از بوم به منظور ایجاد یک بافت بصری) و فروتاژ (فن مالیدن یک مداد نقاشی نرم بر روی یک صفحه ی دارای بافت و تار و پود و بر جا گذاشتن آثاری از بافت کاغذ یا بوم).

فروتاژ و گرتاژ از روش هایی می باشند که یک تصویر مختصر و ناتمام را ایجاد می کنند و بیننده را به کشف جزئیات پنهان در اثر تشویق می کنند.

ویژگی نقاشی سورئال

سورالیسم قسمت ناخودآگاه ذهن را جست و جو می نماید. آثار هنری مربوط به این جنبش اغلب حس مختصر و اندکی ایجاد می کرد زیرا معمولا در تلاش بود افکار تصادفی و یک رویا را به نمایش بگذارد. در نقاشی سورئالیسم واقعیت و رویا باهم تلفیق می شوند.

هنرمندان سبک سورئالیسم براین باور بودند که هنر در غیاب عقلانیت آفریده خواهد شد و اثر هنری را الهامی از صورت های عالم مثال، درون و یا برآمده از غیب به شمار می آوردند. اما این الهام را بر گرفته از ضمیر ناخودآگاه انسان می دانند که موجب خلاقیت در اثر هنری خواهد شد.

نقش طبیعت در نقاشی سبک سورئال

طبیعت عامل بسیار مهمی در مضمون بسیاری از آثار هنرمندان سورئالیسم می باشد. ماکس ارنست برای مثال از پرنده در نقاشی هایش به وفور استفاده می کرد، در حالی که سالوادور به نقاشی از حشرات و یا اشیا دیگری از قبیل تخم مرغ نیز می پرداخت و یا خوان میرو از فرم های جاندار غیر معمول استفاده می کرد.

معرفی هنرمندان بزرگ مکتب سورئال

• خوان میرو
• آندره برتون
• ایو تانگی
• فریدا کالو
• سالوادور دالی
• مرت اوپنهایم
• رنه ماگریت
• ماکس ارنست
• جورجو دکریکو
• آندره ماسون
• مارسل دوشام
• آلبرتو جا کومتی

فلیپ دالی هنرمند سبک سورئال

سالوادور فلیپ دالی از هنرمندان بزرگ نقاشی و مشهور اسپانیایی می باشد. دالی که به سبک ها و تکنیک های مختلفی در طول زندگی هنری خویش پرداخته است و آثار بسیار با ارزشی را خلق کرده.

دالی در سال هزار و نهصد و بیست و نه به جمع هنرمندان سورئال پیوست. دالی شوخی و طنز را اساس و پایه کار خود قرار داد و از حالت ها و مظاهر جدی و پر صلابت جلوه های زندگی دوری کرد.

او رنگ ها را به شرافت و التهاب می کشانید و از تفکرات فروید در خیال و خاطره خود در شناختن حقیقت برتر و تلقیات رویاها بهره برد. فلیپ برای رشد افکار حاصل از ذهن ناخودآگاه خود، شروع کرد به چیره شدن بر افکار پوچ و اوهام که آن را خطرناک توصیف می کرد او به عنوان یک نقاش، تکنیک های آسان غیر معمول را به نمایش گذاشت.

در اواخر سال هزار و نهصد و  بیست دو حادثه سبب تکمیل شدن سبک سورئال او شد که یکی کشف نوشته های فروید در مورد عشق بسیار زیاد به تصورات ذهنی ناخودآگاه بود و دیگری وابستگی او به مکتب سورئال.

از سال هزار و نهصد و بیست و نه تا هزار و نهصد و سی و هفت تابلوهایی را کشید که سبک نقاشی او را با سرعت فوق العاده ای به اوج و کمال رسانید. به صورتی که او را بهترین هنرمند این سبک نقاشی در  جهان می دانستند. اگر چه سالوادور دالی شاید معروف ترین هنرمند این سبک نقاشی باشد اما او تنها سورئالیست نیست.

آثار او سبک های گوناگونی از امپرسیونیسم تا سبک های قدیمی تر را پوشش می دهد و بازتاب آن ها روی آثارش سلطه هنری فوق العاده ای را بر روی کارش جلوه گر می شود.

آشنایی با رنه ماگریت

رنه ماگریت، یکی از هنرمندان بلژیکی می باشد که از لحاظ شخصیت و طرز رفتار اجتماعی در مقابل رفتار دالی قرار می گیرد، اما به دلیل سبک کاری، رویا نقش مهم و اساسی را در آثار او ایفا می کند.

او نیز همچون بسیاری از هنرمندانی که در سبک سورئال فعالیت داشتند، کار خود را با شگفت زدگی از مشاهده آثار جورجو دی کی ریو شروع کرد.

نقاشی های این هنرمند بلژیکی از کژنمایی های غریب، موجودات هیولاوار و صحنه های زننده و شوم به دور می باشد. به عبارتی دیگر، عنصری به شایستگی اندیشه و افکار و به ویژه نوعی منطق تصویری بر راز پردازی او تسلط دارد.

با این وجود، ماگریت اصل عمده سورئالیستی، یعنی استقرار و پایداری اشیا غیر مرتبط در محیطی غیر متجانس را کاملا رعایت می کرد. اکثرا سبک نقاشی سورئال ماگریت را تحت عنوان رئالیسم جادویی مورد بررسی قرار می دهند.

رئالیسم جادویی که در دهه های چهارم و پنجم و نیز در سال های اخیر در اروپت و آمریکا رواج یافت، به مفهوم نمایش موشکافانه و واقع نمایانه صحنه های عادی و بدون هیچ کژنمایی عجیب و هیولاوار می باشد. جادو از تقارن خیال پردازانه اجزا یا حوادثی تشکیل شده است که طبیعتا به یکدیگر تعلق ندارند.

آندره میسون نقاش سورئال

آندره میسون در تابلو معروف خود به نام جنگ ماهی ها در سال هزار و نهصد و بیست و شش میلادی با استفاده از تکنیک میکس مدیا، روش خودکار را به روی کار آورد.

منبع : آرگا