کمبود پتاسیم چه نشانه هایی دارد؟

وجود مقادیر کافی پتاسیم برای عملکرد حیاتی بدن ضروری است و هنگامی که صحبت از مواد مغذی لازم برای بدن می شود شاید بسیاری از افراد از نقش مهمی که پتاسیم در سلامت بدن دارد اطلاعی نداشته باشند که برای بیشتر عملکرد های ضروری بدن مانند : حفظ عملکرد صحیح ماهیچه ها و تنظیم مایعات وجود آن در بدن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در ادامه با نشانه های کمبود پتاسیم آشنا می شوید.

طبق تحقیقات انجام شده دریافت پتاسیم کافی از مواد غذایی سبب محافظت از بدن در مقابل بیماری های قلبی و عروقی می شود که روزانه باید هر فرد بالغ حداقل ۴۷۰۰ میلی گرم پتاسیم دریافت کند که متاسفانه فقط افراد کمی هستند که این مقدار را دریافت می کنند.

آشنایی با نشانه هایی کمبود پتاسیم

زمانی که بدن با کاهش شدید پتاسیم مواجهه می شود به آن هیپوکالمی و به پتاسیم بیش از حد هایپرکالمی گفته می شود و هنگامی که سطح پتاسیم یک فرد کمتر از ۳.۶ میل در هر لیتر باشد فرد دچار کاهش این ماده معدنی ضروری در بدن شده است و این مشکل زمانی ایجاد می شود که شخص پتاسیم به مقدار کافی از مواد غذایی دریافت نکرده و یا از طریق استفراغ طولانی و یا اسهال دفع شده است در ادامه شما را با نشانه های  پایین بودن این ماده معدنی در بدن آشنا خواهیم کرد.

۱. گرفتگی های عضلانی

همانطور که می دانید پتاسیم نقش مهمی را در عملکرد عادی عضلات بدن ایفا می کند و بروز اختلال در عملکرد بدن از عوارض کمبود پتاسیم در بدن است که در واقع به منظور حرکت صحیح، پتاسیم بسیار مهم است به همین دلیل کمبود این ویتامین در بدن با ضعف عضلانی همراه می شود که باعث می شود فرد در راه رفتن و نگهداری اشیاء با مشکلاتی مواجهه شود، همچنین کمبود این ویتامین سبب گرفتگی های عضلانی نیز می شود که در پاها اتفاق می افتد و در صورت ادامه دار بودن کمبود این مواد معدنی، امکان دارد فرد به فلج عضلانی  نیز گرفتار شود و در نهایت به نارسایی تنفسی منجر خواهد شد.

۲. مشکلات گوارشی

دیواره روده و معده دارای سلول های عضلانی می باشد که سبب حرکات غذا در دستگاه گوارش می شود و در صورتی که بدن دچار کاهش سطح پتاسیم می شود اختلالاتی در فعالیت این سلول ها ایجاد می شود که در نتیجه مشکلات گوارشی مانند یبوست به وجود می آید و در صورتی که سطح این ماده معدنی به شدت در بدن کاهش پیدا کند در حرکات روده اختلال ایجاد شده و فرد دچار نفخ شکم، بی اشتهایی، درد شکمی، حالت تهوع و استفراغ می شود.

۳. افزایش فشار خون

وجود مقادیر کم پتاسیم در بدن سبب فشار خون بالا در فرد می شود زیرا سطح کم این ماده مغذی باعث انقباض رگ ها و در نهایت افزایش فشار خون در فرد می شود که در صورت ادامه بودن روند کاهشی سطح پتاسیم در بدن امکان دارد باعث از هوش رفتن انسان یا احساس ضعف در فرد شود به خصوص در زمان تغییر وضعیت از نشسته به ایستاده.

۴. ضربان قلب نامنظم

زمانی که بدن با کاهش سطح پتاسیم مواجهه می شود قلب تعادل خود را از دست می دهد و اختلالاتی در ریتم قلب به وجود می آید که به آن آریتمی گفته می شود و سبب احساس لرزش، کوبش و خارج شدن قلب از قفسه سینه می شود که باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.

۵. احساس مورمور شدن بدن

از دیگر نشانه های پایین بودن پتاسیم در بدن احساس سوزن سوزن شدن در بدن می باشد که در انگشتان دست و پا اتفاق می افتد و قادر به سرایت به کل قسمت های دست و پا می شود و به دلیل اینکه این ماده مغذی نقش مهمی را در عملکرد درست اعصاب در بدن ایفا می کند لذا کاهش آن سبب از بین رفتن احساس در اندام های انتهایی می شود.

۶. خستگی

سلول های بدن برای عملکرد عادی به مقدار کافی پتاسیم نیاز دارند به همین خاطر کاهش سطح پتاسیم سبب احساس خستگی در فرد می شود بنابراین، در صورتی که پس از انجام فعالیت های ورزشی خیلی زود احساس خستگی می کنید ممکن است کاهش سطح این ماده سبب بروز این مشکل شود.

۷. بروز آکنه

یکی دیگر از علایم کاهش سطح پتاسیم در بدن بروز آکنه بر روی پوست می باشد که یکی از مشکلات پوستی ناراحت کننده و رایج می باشد که ممکن است به علت پایین بودن این ماده معدنی در بدن باشد.

۸. تکرار ادرار

کاهش طولانی مدت سطح پتاسیم در بدن سبب بروز اختلالات کلیوی می شود که در چنین حالتی تکرار ادرار در فرد ایجاد می شود که فرد به منظور آب از دست رفته به آب نیاز داشته و در نتیجه احساس خستگی می کند که در دراز مدت ممکن است فرد دچار بروز نارسایی کلیوی شود.

دلایل کاهش سطح پتاسیم در بدن

• داروهای ادرار آور
• اسهال و استفراغ
• عوارض جانبی داروها
• رژیم غذایی نامناسب
• مصرف الکل

مواد غذایی سرشار از پتاسیم

به منظور پیشگیری از بروز نشانه های کاهش این ماده معدنی در بدن بهتر است مواد غذایی سرشار از پتاسیم را بشناسید تا با مصرف آن بدن به مقدار کافی پتاسیم دریافت کند که عبارتند از :

• اسفناج پخته
• کلم بروکلی پخته
• سیب زمینی ها
• موز، پرتقال، زرد آلو، طالبی و میوه های خشک مانند خرما و کشمش
• نخود
• قارچ
• خیار،
• بادمجان
• کدوسبز
• برگ های سبز
• کدو تنبل
• لوبیا چیتی
• لوبیا سویا
• عدس
• ماهی تون
• هالیبوت
• قزل آلا
• برنج قهوه ای
• آجیل
• گوشت و مرغ
• نان و پاستا گندم

آب میوه های سرشار از پتاسیم

• آب گوجه
• آب پرتقال
• آب زردآلو
• آب آلو

مقدار پتاسیم مورد نیاز بدن

• ۳۰۰۰ میلی‌گرم برای افراد ۱ تا ۳ سال
• ۳۸۰۰ میلی‌گرم برای افراد ۴ تا ۸ سال
• ۴۵۰۰ میلی‌گرم برای افراد ۹ تا ۱۳ سال
• ۴۷۰۰ میلی‌گرم برای افراد ۱۴ سال به بالا
• ۵۱۰۰ میلی‌گرم برای مادران شیرده.

با کمک یک آزمایش ساده می توانید از کاهش سطح پتاسیم در بدن تان اطمینان حاصل نمایید که اندازه نرمال پتاسیم در هر لیتر باید بین ۳,۶ تا ۵,۲ میلی مول باشد.

فواید پتاسیم در بدن

مطالعات انجام گرفته بر روی برخی خانم های مسن که رژیم غذایی آنها پتاسیم داشته است نشان می دهد؛ امید به زندگی، شادابی و فعالیت های روزانه در آنها بیشتر از کسانی می باشد که رژیم غذایی بدون پتاسیم دارند، زنانی که در سن یائسگی قرار دارند با مصرف مواد غذایی پتاسیم دار می توانند علائم گرگرفتگی، استرس و تعریق بدن خود را کاهش دهند، ضمن اینکه از ابتلا به فشار خون در این دوران نیز جلوگیری خواهد شد.

سکته مهمترین عامل مرگ و میر در جهان است، حال مصرف پتاسیم می تواند فشار خون را کاهش دهد و همچنین از بروز سکته های قلبی، مغزی و نیز مرگ های ناگهانی جلوگیری خواهد کرد که تاثیر آن بیشتر بر زنان مسن می باشد.

در واقع پتاسیم در بدن وظیفه برقراری تعادل آب در سلول های بدن را بر عهده دارد و موجب تحرک بدن می شود، پتاسیم منجر به انقباض ماهیچه ها، چگونگی پاسخ اعصاب بدن به تحریکات عصبی و نیز کمک به کارکرد موثر بافت های سلولی خواهد شد.

با توجه به نکاتی که در مورد فواید این عنصر گفته شد، همه افراد به ویژه خانم های مسن و زنانی که در دوران یائسگی به سر می برند، توصیه می شود که از غذا های پتاسیم دار مصرف کنند.

روش های درمان برای پتاسیم پایین

روش درمانی برای بهبود کمبود پتاسیم خون بستگی به شدت کم بودن پتاسیم و سوابق پزشکی فرد دارد، حال در صورت ابتلا به هیپوکالمی خفیف، پزشک ممکن است روشهای درمانی زیر را تجویز نماید :

منبع : آرگا