دسته ها
پنج شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

همه چیز درباره آبیاری قطره ای و مزایای و معایب آن

  • سحر بهرامی
  • ۲۷ فروردین ۱۴۰۱
  • ۰

 آبیاری قطره ای روشی  است که در آن  آب را از طریق لوله هایی مخصوص به گیاهان اصلی می رسد. این آب با فشار بسیار کمی داخل این لوله ها جریان پیدا می کنند و به صورت قطره ای پای گیاه ریخته می شود.

زمانی که یک کشاورز از آبیاری قطره ای استفاده می کند باید در کل منطقه ای که قصد آبیاری آن را دارد این سیستم را راه اندازی کند تا به صورت دقیق همه محصولات آبیاری شوند. از ویژگی های این روش آبیاری با فشار آب کم این سیستم رو جوری در زمین قرار می دهند تا ریشه گیاهان به خوبی ابیاری شود.

مزایا و معایب آبیاری قطره ای

آشنایی با آبیاری قطره ای

در کل باید بدانید که ابیاری به روش قطره ای سیستمی است که در آن آبی به میزان ۱ الی ۱۰ لیتر در هر ساعت در کنار گیاهان تخلیه می شود که در این روش آب بسیار کمی استفاده می شود. روش های رسیدن آب به گیاه می تواند متفاوت باشد چرا که هم می تواند به صورت سطحی ابیاری کند هم به صورت آبپاش در فضا پخش شود و همچنین ممکن از است به صورت زیر خاکی مستقیما آب را به ریشه برساند.

در آبیاری قطره ای، آب از طریق لوله های که از قبل در کل زمین پخش شده توزیع می شود، زمانی که آب به داخل لوله ها می رود از طریق قطره چکان آب را به گیاه منتقل می کنند، این قطره چکان ها جوری طراحی شده اند که باعث کاهش فشار آب موجود در لوله ها می شوند که همین امر باعث می شود تا روند تخلیه آب در هر ساعت کاهش پیدا کند.

نکات مهم در آبیاری به روش قطره ای

برای درختانی که بستری دائمی دارند و فاصله هر کدام از هم زیاد است باید برای هر درخت به صورت جداگانه قطره چکان در نظر گرفته شود سپس با استفاده از یک لوله خط انتقال آب برای هر درخت یک لوله فرعی همراه با قطره چکان که لوله اصلی متصل هستند در نظر گرفته شود، قطره چکان هایی وجود دارند که دارای چند خروجی آب هستند که برای مرطوب کردن بخش زیادی از خاک استفاده می شود.‎

اما برای بیاری گیاهانی که که دائمی نیستند مانند توت فرنگی، گوجه فرنگی و.. تمام قطره چکان ها و لوله های فرعی را همانند یک واحد جدا از هم می سازند که هر کدام از آن ها دارای سوراخ هایی با فاصله ۹ الی ۳۹ اینچ هستند.

  •  مبل و میز
  •  آرون گروپس

آشنایی با طرز کار آبیاری قطره ای

محاسن ابیاری به روش قطره‌ای‏

یکی از ساده ترین راه های ابیاری به گیاهان ابیاری قطره ای است که باعث مکش بیشتر آب توسط ریشه گیاهان در هوای گرم و همچنین جلو گیری از تبخیر شدن آب می شود. علاوه بر این فواید استفاده از این روش دارای مزیت های آگرونومیکی، آگروتکنیکی و اقتصادی است.

۱. صرفه جویی در میزان آب و هزینه‌ها

همانطور که می دانید این ابیاری نسبت به دیگر روش ها آب کمتری استفاده می شود این کار علاوه بر صرفه جویی در آب باعث می شود میزان هزینه ها هم کمتر شود و همینطور نبود کارگر در این روش می تواند یک راه دیگر صرفه جویی در هزینه ها باشد زیرا این روش یک روش کاملا اتوماتیک بوده و به کارگر نیاز ندارد. ‎

۲. عملیات زراعی آسانتر

با کاهش آبیاری سطح غیر ضروری خاک و خشک ماندن آن رشد علف های هرز به شدت کاهش پیدا می کند در نتیجه نیازی به استفاده از مواد شیمیایی مضر برای از بین بردن علف هرز برای نیست، علاوه بر این بدلیل خیس نشدن بیش از حد خاک عملیات زراعی به راحتی امکان پذیر است و هیچ آسیبی به محصول و گیاه نمی رسد.

زمانی که فصل کود دهی به گیاهان می رسد می توان با استفاده از کود های محلول و ریختن آن ها داخل منبع اصلی بدون نیاز به کارگر تمام گیاهان مواد مغذی برای رشد را دریافت کنند.

همه چیز درباره آبیاری قطره ای

‎۳. به کارگیری آب شور

ابیاری های مکرر قطره ای، رطوبت خاک را در یک حدی نگه می دارد که بین خشکی و تری آن نوسانی ایجاد نکند و همچنین باعث می شود تا خاک از اکسیژن کافی برخوردار باشد. اما باید گفت که مرطوب ماندن خاک در زمان ابیاری باعث رقیق نگه داشتن نمک های موجود در خاک می شود به همین دلیل می توان در ابیاری قطره ای از آبی شور تر نسبت به دیگر روش ها استفاده کرد.

۴. مورد استفاده در خاک‌های صخره‌ای و شیب‌های تند 

این سیستم را می توان به گونه ای طراحی کرد که در هر نوع موقعیت مکانی از آن استفاده شود، از این روش می توان برای درختانی که دارای فاصله نا منظم هستند هم استفاده کرد جوری که آبیاری دقیقا در قسمت ریشه درخت پخش شود.

آشنایی با روش آبیاری قطرهای

معایب ابیاری به روش قطره ای‎

اما از مهم ترین معایب سیستم این ابیاری می توان به موارد مانند گرفتگی قطره چکان ها/ رطوبت خاک/ پخش نامنظم آب/ ایجاد شوری موضعی است. که در ادامه با این معایب بیشتر آشنا خواهیم شد.

۱.یکنواختی 

 از دیگر معایب این ابیاری نامیزان بودن میزان ابیاری است، برای مثال اگر این سیستم در یک زمینی شیب دار اعمال شود قطره چکان هایی که در انتهای شیب قرار دارند برای تخلیه کامل لوله ها آب بیشتری را به گیاهان می رساند پس در نتیجه توزیعی ناهماهنگ در ابیاری شکل می گیرد که این برای گیاه می تواند مضر باشد.

۲.تجمع نمک ‎

تجمع نمک در سطح خاک می تواند برای گیاه خطر ساز باشد زیرا بارش باران سطح خاک را شسته و املاح و نمک ها را به ریشه گیاه منقل می کند. این نمک ها با ابیاری قطره ای اطراف خاک تشکیل می شوند و زمانی که خاک خشک می شود با حرکت آب نمک ها به طرف قطره چکان هدایت می شود به همین دلیل مهم ترین نکته در این روش از ابیاری دور نگه داشتن قطره چکان ها از حرکت آب است.

طرز کار سیستم آبیاری قطره ای

۳.مناسب نبودن خاک

بعضی از اقلام خاک وجود دارد که دارای شرایط مناسب جهت آبیاری قطره ای نبوده ‎ یعنی نوع خاک آن جهت نفوذ این نوع روش مناسب نیست، بنابراین هر خاکی شرایط لازم را برای این نوع ابیاری را ندارد، مناسب ترین خاک جهت ابیاری قطره ای خاک های شنی و خاک های است که دارای بافت متوسط رو به درشت هستند اما اگر خاک بافت ریزی داشته باشد باعث ایجاد روان آب خواهد شد که این نوع خاک مناسب نیست.

۴.گرفتگی

به دلیل اینکه سوراخ های قطره چکان ها ریز هستند احتمال گرفتگی آن ها بسیار زیاد است، دلیل این گرفتگی می تواند ذرات موجود در آب، تصفیه نشدن آب، تبخیر آب داخل لوله و.. باشد که می تواند مانع آبرسانی به گیاه شود در نتیجه با نرسیدن آب به گیاه از بین خواهد رفت. برای رفع این گرفتگی ها بهتر است تصفیه شیمیایی انجام شود.

آنچه باید درباره آبیاری قطره ای بدانید

‎ ‎خطرات

این روش می تواند دارای خطراتی هم باشد از جمله:

  • قطع شدن آب
  • جوندگان لوله های انتقال آب
  • درست کار نکردن سیستم تصفیه
  • شکستن لوله ها ‎

تجهیزات لازم برای سیستم ابیاری قطره ای :

  • پمپ یا منبع آب تحت فشار
  • فیلتراسیون
  • تانک کود
  • سیستم بک واش
  • شیر کنترل فشار
  • لوله اصلی
  • لوله آبرسانی
  • لوله های جانبی یا لوله های فرعی (لترال ها)
  • قره چکان ها، اسپریر های کوچک و یا لوله های آبیاری قطره ای

اسیدشویی در سیستم قطره ای

اسید در سیستم های آبیاری برای شست و شوی رسوبات ناشی از مواد شیمیایی محلول در آب آبیاری در درون لوله ها و قطره چکان ها کاربرد زیادی دارد، این نوع رسوبات که می تواند از آب آبیاری نشات گرفته شده و یا به دلیل استفاده و تزریق کود های محلول نامرغوب در آب آبیاری به وجود آمده باشد به منظور تزریق اسید به درون سیستم آبیاری از همان وسایلی استفاده می شود که به هنگام تزریق کود به کار می رفته است، اسید های مناسب به منظور شست و شوی سیستم شامل اسید هیدروکلریک، اسید سولفوریک و اسید فسفریک می باشند.

نوار ابیاری قطره ای (نوار تیپ)

نوار تیپ یا نوار آبیاری قطره ای؛ شامل لوله ای با دیواره نازک می باشد که برای ابیاری قطره ای به کار می رود، این نوار ها دارای ساختار ساده ای هستند و از سیستم جبران کننده فشار برخوردار نمی باشند، جنس این نوار ها از پلی اتیلن بوده و ضخامت آنها به ۴ الی ۲۵ میلی متر می رسد، نوار های ابیاری ضخیمتر ، همان لوله های قطره چکان دار می باشند و اغلب برای مصارف دائمی همچون آبیاری زیر سطحی استفاده می شوند، اما از نوار های ابیاری نازک تر یکبار استفاده شده و بعد از مصرف نیز دور انداخته می شوند، در یک پروژه ابیاری که به وسیله شرکت ریوولیس در تاکستان های ایتالیا انجام گرفت، نحوه نصب لوله های آبیاری قطره ای در زیرزمین به گونه ای است که جریان آب از قطره چکان ها و نازل هایی که روی نوار ابیاری وجود دارد، خارج می شود، فاصله معمولی بین این نازل ها نیز در حدود ۱۵ تا ۶۰ سانتیمتر می باشند.

در پایان ضمن سپاس از همراهیتان، امیدواریم مطالعه این مطلب برای شما سودمند بوده باشد، درصورت تمایل برای آشنایی با انواع پرورش گل و تکثیر گیاهان مختلف می توانید با کلیلک بر روی لینک های مربوطه، مطالب قبلی آرگا را در این زمینه مطالعه نمایید.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *