زکات باطنی چیست؟ آیات و روایات مربوط به زکات باطنی

یکی از روش های دستیابی به عدالت اقتصادی و مقابله با فقر، انفاق، خمس و پرداخت زکات می باشد. افزون بر زکات مصطلح و خمس، حق مالی دیگری در آموزه های دینی عنوان شده که بر پایه روایات به آن زکات باطنی گفته می شود. در ادامه مطلب به آیات و روایات مربوط به زکات باطنی اشاره می شود.

کدام آیات و روایات به زکات باطنی اشاره دارند؟

یکی از روش های دستیابی به عدالت اقتصادی و مقابله با فقر، انفاق، خمس و پرداخت زکات می باشد. افزون بر زکات مصطلح و خمس، حق مالی دیگری در آموزه های دینی عنوان شده که بر پایه روایات به آن زکات باطنی گفته می شود. در ادامه مطلب به آیات و روایاتی که به این نوع زکات اشاره دارد می پردازیم.

تعریف زکات ظاهری یا واجب

زکات در لغت به دو صورت رشد و نمو و پاکی معنا شده است. کلمه زکات به سهمی گفته می شود که انسان مومن از اموال خود خارج کرده و به فقرا بدهد. به این علت که در پرداخت زکات، امید رشد و افزایش مال همراه با خیرات و برکات است. و سبب تزکیه و پاکی روح پرداخت کننده می شود.

تعریف زکات باطنی

منظور از زکات باطنی زکاتی فراگیر است که با هدف رفع فقر و وجوب کفایی به اموال توانگران تعلق گرفته و از نظر میزان و شرایط با زکات مصطلح تفاوت دارد. زکات باطنی آن است که هر آنچه که برادر دینی شما به آن محتاج تر است را به خود اختصاص ندهی و خود را بر او مقدم نشماری بلکه همواره برادر دینی خود را مقدم و مستحق تر از خود بدانی.

بر اساس این معنا هر نوع خدمات مالی و مادی که خارج از محدوده زکات واجب یا همان زکات ظاهری به خویشاوند، مستمند و مستضعف ارائه می شود زکات باطنی نامیده می شود و این تفکیک برگرفته از روایتی از امام صادق می باشد.

کدام روایات به زکات باطنی اشاره دارد؟

مفضل بن عمر می گوید، شخصی از امام صادق علیه السلام سوال کرد به چه اندازه از مال، زکات واجب می شود؟ حضرت فرمودند:

«عن المفضل قال: کنت عند أبی عبد الله ع فسأله رجل فی کم تجب الزکاه من المال فقال له الزکاه الظاهره أم الباطنه ترید قال أریدهما جمیعا فقال أما الظاهره ففی کل ألف خمسه و عشرون درهما و أما الباطنه فلا تستأثر على أخیک بما هو أحوج إلیک منک»؛‏

مفضّل بن عمر می‌گوید: خدمت امام صادق(ع) بودم، شخصى از او پرسید که در چه اندازه‌ای از مال، زکات واجب می‌گردد؟ حضرت به او فرمود: زکات ظاهرى یا زکات باطنى، منظورتان کدام است؟ گفت: هر دو را می‌خواهم بدانم، فرمود: امّا زکات ظاهری، پس به هر هزار درهم، بیست و پنج درهم تعلّق می‌گیرد، امّا زکات باطنى، آن است که هر آنچه را برادرت به آن از تو نیازمندتر است،‏ به خود اختصاص ندهى و خود را مقدّم ندانى، بلکه او را جلو بیندازى

کدام آیات به به زکات باطنی پرداخته اند؟

معنای زکات استفاده شده در آیات قرآن گسترده می باشد. از جمله آیاتی که به زکات باطنی اشاره دارند می توان به آیات زیر اشاره کرد.

در پایان این مطلب از همراهی شما سپاسگزاریم. همچنین پیشنهاد می شود در صورت تمایل برای آشنایی با احکام زکات حیوانات و احکام هبه روی لینک ها کلیک و از این مقالات نیز بازدید کنید.

منبع : آرگا