بیماری ورم لوزه به دلیل تورم غدد لنفاوی دو سمت گلو ایجاد می شود و علائم آن شبیه سرماخوردگی است. شیوع این بیماری در کودکان پیش دبستانی و دبستانی موجب نگرانی مادران شده است. در این مطلب به علائم و درمان ورم لوزه در کودکان می پردازیم.
علائم و درمان ورم لوزه در کودکان
بیماری ورم لوزه بیشتر در کودکان دیده می شود ولی در سنین بالاتر هم ممکن است مشاهده شود. این بیماری در اثر تورم غدد لنفاوی دو سمت گلو ایجاد می شود و علائم آن شبیه سرماخوردگی است. شیوع فراوان این بیماری در کودکان پیش دبستانی و دبستانی سبب شده مادران زیادی نگران ابتلای فرزند خود به این عارضه شوند.
از این رو برایشان جای سوال است که این بیماری چطور تشخیص داده شده و درمان می شود؟ یا می توان در منزل لوزه را درمان کرد؟ آیا راهکار خانگی هم برای درمان این عارضه وجود دارد؟ بنابراین تصمیم گرفتیم در این مطلب پیرامون انواع ورم لوزه در کودکان، علائم، درمان و روش تشخیص آن صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
انواع ورم لوزه
لوزه ها دو توده کوچک و گرد هستند که در پشت گلو قرار داشته و به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن عمل می کنند. ورم لوزه می تواند به دلیل عفونت های باکتریایی یا ویروسی ایجاد شود و علائمی شبیه گلودرد، تب، قرمزی و تورم لوزه ها، بوی بد دهان کودک و مشکل بلع را به همراه داشته باشند.
در موارد شدید ورم لوزه می تواند منجر به مشکلات تنفسی، آپنه خواب و آبسه لوزه گردد. این عارضه در کودکان و نوجوانان شایع تر است. از این رو لازم است والدین به منظور جلوگیری از التهاب لوزه بایستی نکات مراقبتی را رعایت کنند.
ورم لوزه بر اساس مدت زمان، میزان تاثیر گذاری روی بدن و ضمنا عامل ایجاد کننده به چند دسته تقسیم بندی می شود. التهاب لوزه ویروسی به علت وجود ویروس ها و التهاب لوزه باکتریایی به دلیل ابتلا به بیماری های باکتریایی ایجاد می شود.
ورم لوزه به دو دسته اصلی حاد و مزمن تقسیم بندی می شود. نوع حاد به صورت ناگهانی روی می دهد و با علائمی مانند گلودرد شدید، تب، تورم غدد لنفاوی، مشکل بلع، لوزه های متورم و قرمز همراه است. در اکثر مواقع بدون نیاز به مداخلات پزشکی این نوع ورم لوزه درمان می شود. در مقابل التهاب لوزه مزمن به صورت مکرر یا برای مدت طولانی روی می دهد و به اقدامات درمانی اساسی نیاز دارد.
قابل ذکر است ورم لوزه در کودکان شایع بوده و تقریبا همه کودکان حداقل یک بار به التهاب لوزه مبتلا می شوند. اگر علائم حدود ده روز و کمتر زمان برد ورم لوزه حاد در نظر گرفته می شود. اگر این علائم بیشتر طول بکشد یا ورم لوزه چندین مرتبه در طی سال بروز یابد به عنوان ورم لوزه مزمن یا عود کننده در نظر گرفته می شود.
التهاب حاد لوزه با درمان های خانگی می تواند بهبود یابد ولی در مواردی ممکن است به درمان های دیگر مثل آنتی بیوتیک نیاز باشد. همانطور که اشاره شد علائم التهاب مزمن بیشتر از نوع حاد طول می کشد و علائمی مانند بوی بد دهان، حساس شدن گره های لنفاوی و گلودرد تجربه می شود.
شایان ذکر است التهاب مزمن لوزه ممکن است به سنگ لوزه منجر شود. سنگ لوزه مواردی مثل سلول های مرده، بزاق و غذا بوده که داخل شکاف های لوزه جمع می شوند. این مواد در نهایت سخت شده و به سنگ های کوچک تبدیل می شوند. درمان سنگ لوزه در این جا اهمیت پیدا می کند.
البته ممکن است این سنگ ها خودشان شل شوند یا پزشک برداشتن آن را تجویز نماید. در ضمن درمان التهاب مزمن لوزه در مواردی با برداشتن لوزه ها همراه می شود.
علائم شایع ورم لوزه
افراد بعد از ابتلا به ورم لوزه برخی علائم را تجربه می کنند که در تشخیص درست به پزشک کمک می کند. از علائم شایع ورم لوزه عبارت است از:
- تب
- گلو درد
- خستگی
- مشکل بلعیدن
- سردرد
- درد عضلانی
- متورم شدن غدد لنفاوی گردن
- سرفه
کودکان همچنین ممکن است علاوه بر این علائم بی اشتهایی، آبریزش دهان، خرخر کردن در خواب و تحریک پذیر را هم تجربه کنند. دقت کنید شدت این علائم در افراد مختلف، فرق دارد.
علت ایجاد ورم لوزه
شایع ترین دلیل التهاب لوزه در کودکان ویروس ها می باشند. ویروس سرماخوردگی، آنفولانزا و اپشتین بار از ویروس های رایج بروز التهاب لوزه هستند. قابل ذکر است علائم التهاب لوزه ویروسی مشابه علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا بوده و شامل تب، گلو درد، سرفه و آبریزش بینی است.
در مواردی چرک لوزه توسط باکتری ها ایجاد می شود. شایع ترین باکتری عامل ورم لوزه باکتریایی استرپتوکوک پیوژننس می باشد. علائم این نوع ورم لوزه شبیه به نوع ویروسی بوده ولی ممکن است شامل چرک سفید یا زرد رنگ روی لوزه، درد شدید گوش و تورم غدد لنفاوی گردن هم باشد.
روش تشخیص ورم لوزه
تشخیص ورم لوزه معمولا با معاینه گلو توسط پزشک صورت می گیرد. پزشک توسط یک چراغ قوه و یک ابزار کوچک مخصوص معاینه گلو به لوزه ها نگاه می کند. در صورت مشاهده علائمی مثل تورم، قرمزی، و چرک روی لوزه احتمال ورم لوزه را عنوان می نماید.
در ادامه برای بررسی وجود عفونت باکتریایی و کشت و شناسایی نوع میکروب عامل عفونت آزمایش خون و نمونه گیری از گلو توصیه می شود. در برخی موارد نادر ممکن است اشعه ایکس، سی تی اسکن برای بررسی لوزه و دیگر بخش های گلو استفاده شود.
فاکتورهای اصلی ابتلا به ورم لوزه
ممکن است این سوال مطرح شود که چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به ورم لوزه هستند؟ در پاسخ باید گفت فاکتورهای متعددی می تواند خطر ابتلا به ورم لوزه را تشدید نمایند. از جمله مهمترین آن ها عبارت است از:
- سن: ورم لوزه در کودکان شایع تر بوده و در سنین ۵-۱۵ سال بیشتر بروز می کند و افراد بسیاری به آن مبتلا می شوند. به بیان دیگر چون کودکان سیستم ایمنی ضعیفی دارند و تماس بیشتر با افراد بیمار ریسک ابتلا به ورم لوزه را تشدید می کند.
- ضعیف بودن سیستم ایمنی: نقص سیستم ایمنی به علت عدم توانایی کافی بدن در مقابله با عفونت ها فرد را بیشتر در معرض ابتلا به ورم لوزه قرار می دهد.
- حضور در مکان های شلوغ: مکان های شلوغ مثل مدرسه، مهدکودک یا محل کار احتمال مواجه شدن با ویروس ها و باکتری های عامل ورم لوزه را افزایش می دهد.
- آب و هوای سرد: زندگی در نواحی با آب و هوای سرد به علت شیوع بیشتر عفونت های تنفسی ریسک ابتلا به ورم لوزه را تشدید می کند.
- سایر عوامل مانند حساسیت، سابقه خانوادگی ورم لوزه و در معرض دود سیگار بودن هم ریسک ابتلا به ورم لوزه را افزایش می دهند.
ورم لوزه در بچه ها چگونه درمان می شود؟
پزشک برای درمان ورم لوزه کودکان ابتدا تلاش می کند دلیل ابتلا به این عارضه را مشخص نماید. بعد با توجه به دلیل بیماری پروتکل درمانی شروع می شود. معمولا از بیمار خواسته می شود برای مدت کوتاهی استراحت کند، غذاهای مفید میل کرده و مسکن استفاده کند.
اگر عامل ابتلا به ورم لوزه باکتریایی باشد احتمالا آنتی بیوتیک نیز تجویز می شود. در صورتی که ورم لوزه خیلی پیشرفت کرده باشد و با روش های معمول قابل درمان نباشد جراحی پیشنهاد می شود. بهترین آنتی بیوتیک برای درمان ورم لوزه در کودکان توسط پزشک بر اساس سن، شرایط جسمی، شدت بیماری و … تعیین می شود. از مهمترین آنتی بیوتیک ها می توان به پنی سیلین، سفالوسپورین و کلیندامایسن می باشند.
- پنی سیلین برای درمان بیشتر عفونت های باکتریایی از جمله ورم لوزه ناشی از باکتری استرپتوکوک گروه A موثر می باشد.
- سفالوسپورین برای درمان عفونت های ناشی از باکتری های مختلف از جمله باکتری های استرپتوکوک و پنوموکوک استفاده می شود.
- کلیندامایسین برای درمان عفونت های ناشی از باکتری های مقاوم به دیگر آنتی بیوتیک ها تجویز می شود.
دقت کنید همه دوره آنتی بیوتیک ها طبق دستور پزشک مصرف شود. حتی اگر احساس بهتری پیدا کردید قطع زودهنگام مصرف آنتی بیوتیک ممکن است باعث شود عفونت کاملا از بین نرود و منجر به عوارض جدی شود. به طور کلی موارد خفیف ورم لوزه به درمان لزوما نیازی ندارد به ویژه اگر ویروسی مثل ویروس سرماخوردگی سبب آن شده باشد.
در صورتی که بدن فرد بیمار به علت ورم لوزه دهیدراته شود ممکن است به دریافت مایعات داخل وریدی نیاز شود. داروهای مسکن برای تسکین گلو درد هم به بهبود گلودرد کمک می کنند.
روش های خانگی درمان ورم لوزه
می توان ورم لوزه را با روش های خانگی در منزل هم درمان کرده و از درد آن کاست. از جمله این روش ها عبارت است از:
- غرغره کردن آب نمک چندین بار در روز
- استفاده از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن برای کاهش درد
- مصرف دمنوش عسل به صورت ناشتا
- مصرف دمنوش آویشن به دلیل خواص ضد التهابی
- استفاده از اسپری سرفه برای کودک مبتلا به ورم لوزه
- مصرف خوراکی های یخ زده به ویژه بستنی یخی
- مصرف غذاهای مقوی و ویتامین دار
- پرهیز از مصرف غذاهای سفت برای مدت کوتاه
همچنین در پایان مطلب می توانید برای کسب اطلاعات در مورد عمل لوزه در کودکان و لوزه سوم کودکان روی لینک ها کلیک و از این مقالات نیز بازدید نمایید.
منبع : آرگا
