رک گویی به این معنا است که یک شخص به راحتی موضع خود را بدون ایجاد ناراحتی یا تنش در فرد دیگر بیان کند. رک گویی یکی از مهارت های مهم و ضروری در روابط اجتماعی محسوب شده که با بی احساسی و بی ادبی متفاوت است. آیا شما شخصی صریح هستید یا رک گویی را نوعی بی ادبی می دانید؟ در حقیقت رک بودن به معنی جسارت و گشاده رویی در گفتن واقعیت است که به گوینده مربوط می شود. به بیان دیگر می توان گفت، نظر شخص نسبت به خود است اما هنگامی که آن نظر یا جسارت بر اعمال، رفتار یا حتی ظاهر فرد دیگر اثر بگذارد. در این مقاله، ضمن تعریف معنای رک بودن، به تفاوت آن با بی ادبی می پردازیم.
رک بودن به چه معناست؟
در لغت رک بودن به معنای با صراحت صحبت کردن و داشتن جسارت در بیان واقعیت است و مفهوم آن به معنی با صراحت صحبت کردن در خصوص مسائل خود شخص است. صراحت در گفتار از بی احترامی ها و سوء تفاهم ها جلوگیری می کند و به همین دلیل شخص قادر است با اطمینان خاطر و اعتماد به نفس نظرات خود را بیان کند. در حقیقت با داشتن یک رفتار قاطعانه می توان مسائل مهم و تعیین کننده در ارتباطات اجتماعی را به طور دقیق مطرح کرد.
تفاوت رک بودن با بی ادبی چیست؟
متأسفانه اکثر مردم معنای رک بودن را نمی دانند و درباره کاربرد و چگونگی استفاده از آن اطلاعی ندارند. زمانی که کسی از شما نظرتان را می پرسد و از روی مهربانی بسیار صریح انتقاد خود را بیان می کنید، این کار را رک گویی می نامند.
زمانی که بدون هیچ علت خاصی دیگران را نقد کرده، به این کار رک بودن نمی گویند. به طور مثال، اگر به دوست تان بگویید بینی بزرگی دارد یا کوتاه قد است، این کار را رک گویی نمی نامند. وجه تشخیص رک گویی، به سازنده بودن آن مربوط می شود. اگر باید صداقت داشته باشید، مطمئن باشید که با این کار یا شخصی را از سقوط و اشتباه نجات می دهید یا از آسیب خود جلوگیری خواهید کرد.
فواید رک بودن چیست؟
شخص رک گو چارچوب و مواضع روشنی در برابر دیگران دارد و روشن کردن این چارچوب ها موجب می شود دیگران به حریم، سلیقه و نظرات او احترام بگذارند و آگاهانه یا ناآگاهانه این حریم ها را نشکنند. رک بودن موجب می شود:
- تصویر روشنی از ما به دیگران نشان می دهد. به همین خاطر دیگران متوجه می شوند که با ما باید چگونه رفتار کنند و ما به چه چیزهایی علاقه مند هستیم.
- رک بودن موجب افزایش اعتماد بین فردی در روابط می شود. در حقیقت، دیگران می دانند که شما صادق هستید و باید چگونه رفتار کنید. این کار قابلیت پیش بینی رفتار شما را تا حد قابل توجهی افزایش می دهد.
- فرد رک گو در مقابل دیگران مواضع روشن و شفافی دارد. شفاف سازی مواضع موجب می شود دیگران به حریم خصوصی، نظرات و سلایق شما احترام بگذارند و آگاهانه یا ندانسته تلاشی برای تجاوز به حریم شخصی شما نداشته باشند. این کار از تحمیل بیشتر مشکلات به شما جلوگیری خواهد کرد. به طور مثال، اگر مایل نیستید با دوست خود بیرون بروید، با نه گفتن می توانید از قرار ملاقات غیر ارادی جلوگیری کنید.
- رک گویی باعث می شود مکالمه باز نگه داشته شود و این پیغام را به دیگران منتقل می کند که من انتظاراتی دارم و هر چقدر که در بیان آن ها احساس راحتی می کنم، شما نیز می توانید خواسته خود را بازگو کنید.
چگونه می توانیم شخص رک گویی باشیم؟
از جمله روش های مؤثر برای یادگیری توانایی رک گویی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با صداقت، با تمرین های رفتاری کوچک نظیر اظهار نظر در گروه های خانوادگی و دوستانه شروع کنید و به تدریج می توانید دامنه را گسترش دهید.
- آموزش مهارت های شجاعت و یادگیری روابط برد – برد راه حل های عملی است که به شخص در دستیابی به این ویژگی کمک زیادی می کند.
- رک گویی در افراد با اعتماد به نفس آن ها در ارتباط است. بر همین اساس با تقویت و بالا بردن اعتماد به نفس خود می توانید به این ویژگی مهم دست پیدا کنید.
رک بودن چه پیامدهایی دارد؟
از جمله مشکلاتی که وقتی نمی توانیم با صراحت آن ها را بیان کنیم با آن ها روبرو می شویم، می توان موارد را برشمرد:
- زمانی که شخص نتواند رک گو باشد قادر نیست نظر را خیلی صریح بیان کند. در نتیجه به اجبار مطابق میل دیگران عمل کرده و این امر موجب می شود از خودش هیچگونه رضایتی نداشته باشد.
- زمانی که شخص همیشه مطابق میل افراد رفتار کند موجب می شود از دیگران نیز همین انتظار را داشته باشد. این شخص انتظار دارد بدون آن که با صراحت خواسته های خود را بازگو کند دیگران خواسته های او را متوجه شوند.
- رک نبودن از عدم اعتماد به نفس و ارزشمند ندانستن خود نشأت می گیرد. کسانی که رک گو نیستند در بیان خواسته ها و نیازهای خود که از حقوق اولیه هر فردی است دچار مشکل می شوند، به همین دلیل احساس ناکامی کرده و همین احساس باعث ایجاد افسردگی در شخص می شود.
منبع : آرگا
