در شاخه روانشناسی اصل دیواره خود تنظیمی به توانایی کنترل احساسات تکیه دارد و به عبارتی دیگر می توان گفت که پس از عمل کردن باید به خوبی تفکر کرد. رشد خود تنظیمی در هر فرد به زمانی باز می گردد که یک بزرگسال در دوره کودکی خود باید به دنبال ریشه آن باشد و یادگیری این مهارت برای یک کودک در حال رشد از ظاهر بلوغ عاطفی برای برقراری یک ارتباط اجتماعی با کیفیت در آینده بسیار اهمیت برانگیز است. بلوغ عاطفی به این فرد کمک می کند تا در برخورد با انواع تهدید های عاطفی، اجتماعی و شناختی روانشناسانه در فضا های متفاوت نگاهی صبورانه داشته باشد و با تفکر بالا به درک کامل تری برسد.
نگاه خود تنظیمی چه اهمیتی دارد؟
همانطور که تا این بخش از مقاله به آن پرداخته شد این فرآیند به ایجاد یک وقفه کوتاه میان احساس و عمل موجب شده تا فرد برای تفکر بیشتر به روی آن وقت بگذارد و برنامه ریزی هدفمند تری داشته باشد.
درک اشکالاتی که نبود این فرآیند در زندگی هر شخصی پیش می آورد ساده است چرا که به فرض مثال اگر کودک از نگاه خشم دیگران را شروه به کتک زدن می کند، در میان دوستان خود شخصیتی محبوب نبوده در نتیجه به بیماری گوشه گیری مبتلا می شود.
بزرگسالی که این مهارت را در وجود خود ندارد، به اعتماد به نفس و عزت‌نفس پایین تری مبتلا است و دچار مشکلات استرس و ناامیدی می شود اما گاه نبود این مهارت به شما خشم یا اضطراب خود را به نمایش دیگران می گذارد که در موارد شدید تر نشان از نقص روان سالم است.
این فرآیند به این جهت اهمیت دارد که موجب می شود هر هر فرد متناسب با ارزش و معیار های اجتماع گونه خود رفتار کند و به زیبایی تمام به ابراز آن ها بپردازد.
اگر به موفقیت و پیشرفت های تحصیلی خود و دیگران اهمیت می دهید باید بدانید این مهارت به شما فرصت می دهد که در ازای وقت تلف کنی های روزمره بیشتر تلاش کنید و درس بخوانید.
اگر به کمک کردن دیگران اهمیت می دهید جالب است بدانید که این مهارت موجب می شود تا در فضای کار اجتماعی به همکاران خود نیز کمک کنید.
مزیت های توسعه مهارت پر کاربرد خود تنظیمی کدام اند؟
- دیدن نقاط قوت و خوبی در دیگران
- دیدن فرصت های جدید در چالش ها
- حفظ ارتباط با دیگران
- تلاش کردن در سختی ها
- انعطاف پذیری بیشتر و سازگاری با موقعیت ها
- کنترل شرایط در صورت لزوم
- آرام کردن خود در زمان ناراحتی و خشم
راهکارهای بهبود خودتنظیمی در کودکان کدام اند؟
شاید به ظاهر دست یابی به این مهارت کمی پیچیده و سخت به نظر برسد یا حتی از چگونگی انجام آن آگاهی نداشته باشید
اما در کودکان والدین دلسوز به خوبی می توانند آموزش این مهارت را از راه تکرار روتین زندگی روزمره چون تعیین زمان مشخص برای غذا خوردن و قوانین خاص در خانه، پیشرفت دهند.
خودتنظیمی در کودکان چگونه انجام می گیرد؟
اگر والدین در خانه یک سری قوانین را تعیین کنند باعث می شود که کودک بداند در هر شرایطی چه عملی باید داشته باشد و حتی شفافیت و راحتی بیشتری احساس خواهد کرد.
درست لحظه ای که کودک از خود رفتاری را بروز می دهد که نشانه ای از این فرآیند تعریف شده ندارد، خواسته او را نادیده بگیرید. به فرض مثال:
اگر کودک ما بین صحبت های شما با همسر عزیزتان تفرقه انداخت به او بگویید که کمی صبر کند.
یک بزرگسال چگونه به مهارت خود کنترلی دست پیدا می کند؟
با رشد بیشتر به عنوان یک بزرگسال، اولین قدم برای تمرین خود تنظیمی این است که آگاه باشید هر کس در چگونگی ابراز واکنش به یک موقعیت دارای حق انتخاب است یا خیر؟
چرا که در هر موقعیتی شما دارای سه گزینه هستید: مواجهه، پرهیز و حمله.
شاید تصور کنید که رفتار شما خارج از کنترلتان است، اما این طور نیست. چرا که امکان دارد احساساتتان شما را به سمت یک مسیر مستقیم سوق دهد، در صورتی که شما چیزی بیشتر از این احساس هستید.
دومین عملکردی که باید داشته باشید این است که آگاهی شما از احساسات خود بالا باشد.
احساسات خود را بشناسید:
آیا نیاز دارید که از موقعیت های سخت فرار کنید؟
زود خشمگین می شوید؟
ریشه هایی که بدنتان به شما می دهد را به خوبی بررسی کنید تا به احساس واقعی خود پی ببرید. به فرض مثال افزایش ضربان قلب نشانه ای از ورود به فاز خشم یا ترس می باشد.
آیا درست و شایسته است که در موقعیت های خشم خود شروع به فریاد زدن کنید؟! البته که نه، به جای توجه به این احساس و واکنش نشان دادن بر اساس آن، به ارزش های خود فکر کنید.
نگران نباشید چرا که با تمرین و تلاش به این مهارت دست پیدا خواهید کرد که در هر فضایی چه رفتار مناسبی باید از خود نشان دهید.
احساسات ما اهمیت بالایی دارند و باید به آن‌ها توجه شود. اما باید مواظب باشیم که احساسات ما را کنترل نکنند و این ما باشیم که با خودکنترلی مهار احساسات مخصوصا از نوع منفی آن را در دست داشته باشیم.
خشم خود را کنترل کنید:
خشم و عصبانیت یکی از احساسات طبیعی و مفید روحی ما آدم ها است که زمانی پیش می آید، فرد کنترل تحمل درد های خود را نداشته و شروع به فریاد می کند. اگر به دلایل مختلف گاهی کنترل خشم خود را از دست می دهید این گزینه ها را تمرین کنید:
بین عصبانی شدن و حرکت بعدی وقفه اندازید:
این روش همیشه کارآمد بوده که برای لحظه ای شما را از جو متشنج دور می سازد. چند نفس عمیق بکشید، آب بنوشید، قدم بزنید یا یک موسیقی آرام گوش کنید و بعد تصمیم بگیرید.
در آرامش مسئله را حل کنید:
هدف ما از کنترل احساسات، سرکوب کردن آن ها نمی باشد چرا که سرکوب کردن احساسات منفی موجب ایجاد خشم می شود که در آینده چون کوه آتش فشان فوران خواهد کرد.
شما با تمرین مهارت خود تنظیمی به آسانی می توانید درجه ای را دست یابی کنید که هر مشکلی را پس از بررسی به حل و نتیجه برسانید.
بررسی همه جوانب:
صبر پیشه کنید و به هر چیزی که موجب خشم شما شده از زاویه های متفاوت نگاه کنید. شاید آن گونه که شما نتیجه گرفتید نبوده و برعکس بوده است.
ورزش کنید، به شما کمک خواهد کرد:
روتین ورزشی روزانه داشته باشید. تمریناتی را انتخاب کنید که به آن ها علاقه مند هستید چرا که ورزش کردن موجب دور سازی شما از انواع تنش ها و خشم خواهد شد.
از نشخوار فکری دوری کنید:
عموما اگر به افکار منفی توجهی نشود ذره ذره در شما موجب از دست دادن کنترل هیجانی خواهد شد پس سعی کنید به جای افکار منفی، افکار مثبت را در ذهن خود پرورش دهید. برای دریافت بهترین نتیجه از این کار، هر فکری که شما را ناراحت می کند یا موجب ناامیدی می شود را روی کاغذ بنویسید و سپس شروع به پاره کردن آن ها کنید.
و یا حواس خود را به کار دیگری پرت کنید و خیلی زود فضای فکری خود را تغییر دهید.
در نهایت برای خود سرگرمی و شادی ایجاد کنید. نگذارید وقت آزاد شما زیاد شود چون این عامل خود دلیلی برای شکل دهی افسردگی است.
در پایان برای آگاهی از موضوعات تفکر خلاف واقع چیست؟، کنترل خنده غیر ارادی و روش کنترل میل جنسی به مطالعه مقالات پیشین مجله دوست داشتنی آرگا بپردازید.
منبع : آرگا
