لکه های کبدی در مواردی زیبایی پوست را به طور حاد تحت تاثیر قرار می دهند که معمولا در رنگ ها و اشکال مختلفی ایجاد می شوند. برای درمان لکه های کبدی روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه مطلب با آن ها آشنا می شوید.
آشنایی با روش های درمان لکه های کبدی
صافی و یکدست بودن پوست یکی از فاکتورهای موثر بر زیبایی است. بروز لکه ها و تیرگی های پوستی تاثیر بسیاری بر زیبایی می گذارد. معمولا لکه های پوستی در رنگ ها، اشکال و نمونه های مختلفی ایجاد می شوند که یکی از رایج ترین آن ها لکه های کبدی یا پیری است.
این لکه ها به صورت دوایر کوچک نمایان می شوند و دلیل آن متفاوت است. البته مهمترین عامل بروز لکه های کبدی نور خورشید است. این لکه ها سلامت انسان را تهدید نمی کنند و به درمان نیاز نیست ولی در مواردی که زیبایی پوست را تحت تاثیر قرار می دهند می توان از روش هایی که در ادامه مطلب اشاره می شود برای درمان لکه های کبدی بهره برد.
علت بروز لکه های کبدی
رایج ترین علت بروز لکه های کبدی حضور طولانی مدت زیر نور خورشید می باشد. این لکه ها برای انسان مضر نبوده ولی برخی افراد به دلیل حفظ زیبایی تمایل به رفع آن دارند. این لکه ها با اسامی دیگر مانند لکه های خورشیدی یا لکه های پیری هم شناخته می شوند.
گفته شده که این لکه ها با کبد و مشکلات سلامت آن ارتباط ندارند. لکه های پیری، صاف و تیره تر از پوست اطراف هستند و می توانند قهوه ای، برنزه یا سیاه رنگ باشند. همچنین لکه ها ممکن است به خال شبیه باشند. برای مقابله با این لکه ها، لازم است با عوامل به وجود آورنده آن آشنا شده و نسبت به درمان آن اقدام کرد.
این لکه های تیره معمولا در نواحی از بدن ظاهر می شوند که بیشتر در معرض تابش مستقیم نور خورشید بوده اند. این لکه ها ارتباطی با مشکلات کبدی ندارند. با افزایش سن اکثرا این لکه ها نیز نمایان می شوند. از این رو به آن ها لکه های سنی هم اطلاق می شود.
اگرچه بروز این لکه ها به سن خاصی محدود نیست ولی بیشتر در افراد بزرگسال با پوست روشن مشاهده می شود. از این رو معمولا افراد بالای ۵۰ سال بیشتر به این عارضه پوستی مبتلا می شوند. لکه های کبدی اکثرا به علت بالا رفتن ملانین در بدن روی می دهند.
ملانین رنگدانه پوستی بوده که به پوست رنگ و جلوه می بخشد. وقتی فردی در مقابل نور خورشید قرار بگیرد بدن در مقابل اشعه فرابنفش ملانین تولید می کند. اگر ملانین در بدن بیشتر تولید شود پوست حالت تیره تر پیدا می کند. لکه های کبدی زمانی نمایان می شوند که ملانین اضافه تولیدی در یک ناحیه از پوست تجمع می یابد.
از علل بروز لکه های کبدی عبارت است از:
به هم خوردن تعادل هورمونی
بیشتر خانم ها در دوران بارداری و یائسگی با لکه های کبدی مواجه می شوند. زیرا تعادل هورمون های بدن به هم می ریزد. استروژن و پروژسترون از جمله هورمون هایی هستند که در اثر تابش آفتاب سبب افزایش ملانین پوست شده که نتیجه آن بروز لکه های کبدی می باشد.
نور خورشید
نور خورشید اشعه های مضری دارد که حضور طولانی مدت در آن سبب بروز لکه های کبدی می شود. این لکه ها مانند کک و مک است که در پشت دست، صورت، شانه ها و … به وجود می آیند. برای پیشگیری از بروز لکه های کبدی بهتر است از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
برخی بیماری ها
بیماری هایی مانند رماتیسم، سیروز کبدی و … سبب بروز طیف وسیعی از لکه های تیره بر سطح پوست می شوند. تاثیر این لکه ها که ناشی از بیماری است بین ۳-۷ روز باقی می ماند.
افزایش سن
بیشتر افراد با افزایش سن در نقاط مختلف بدن شاهد لکه های کبدی می شوند. زیرا با افزایش سن ملانوسیت های پوست کاهش یافته در نتیجه رنگدانه های پوست در یک ناحیه زیاد و در ناحیه ای دیگر کاهش می یابند که سبب بروز لکه ها خواهد شد.
برخی داروها
برخی داروها مانند قرص های ضد بارداری، داروهای ضد مالاریا، داروهای ضد سرطان و … سبب بروز لکه های پوستی شده و این لکه ها با تابش نور خورشید پررنگ تر می شوند.
کمبود ویتامین
کمبود برخی ویتامین ها مانند ویتامین آ سبب بروز لکه های برجسته شبیه پوست مرغ می شود. اگر کمبود ویتامین ب ۱۲ باشد لکه های مختلفی روی سطح پوست ایجاد می شود. معمولا این لکه ها روی پوست تیره دیده می شوند. در ضمن کمبود فولیک اسید و ویتامین ث هم به بروز لکه های کبدی منجر می شود.
علائم لکه های کبدی
لکه های کبدی با علائم زیر همراه هستند:
- این لکه ها بیشتر در نواحی مختلفی از بدن مثل صورت، گردن، بازو و … دیده می شوند.
- لکه های کبدی بیشتر به رنگ قهوه ای یا خرمایی هستند.
- شکل ظاهری لک ها شبیه کک و مک بوده زیرا در یک نقطه تجمع رنگدانه های پوست صورت می گیرد.
- اندازه این لکه ها شبیه کک و مک نیست و حدود ۱۰-۱۵ میلی متر عرض دارند.
- این لکه ها با عوارضی مانند خارش، قرمزی، درد و .. همراه نبوده و فقط بر درخشندگی پوست تاثیر بدی دارند.
روش های جلوگیری از بروز لکه های کبدی
موثرترین روش برای پیشگیری از بروز لکه های کبدی این است که پوست در معرض تشعشعات مضر نور خورشید نباشد. از این رو روش های زیر پیشنهاد می شود:
- ضد آفتاب خود را هر دو ساعت یک بار یا پس از فعالیت های تعریق زا و شنا تمدید نمایید.
- پوست خود را با انواع پوشش های محافظتی مانند عینک آفتابی، کلاه لبه پهن، شلوارهای بلند،پیراهن آستین بلند و … پوشانید.
- بین ساعات ۱۰ تا ۲ بعد از ظهر که گرمترین تایم روز هستند در منزل باشید.
- از تخت های برنزه استفاده نکنید.
- از بالم لب با SPF بیشتر از سی درصد استفاده کنید.
- نیم ساعت قبل از قرار گرفتن در برابر نور خورشید از ضد آفتاب استفاده کنید.
- اگر قرار است مدت زمان طولانی در برابر آفتاب باشید مانند فعالیت باغبانی یا دوچرخه سواری از دستکش استفاده کنید.
- هنگامی که کنار آب، شن یا برف هستید به پوست خود بیشتر توجه کنید زیرا این عوامل تشعشعات را منعکس می کنند.
- از لباس های با قابلیت ضد اشعه فرابنفش خورشید استفاده کنید.
درمان لکه های پیری
اگر می خواهید لکه های پیری سطح پوست کم رنگ شده یا کاملا محو شوند می توانید از روش های درمانی مختلفی بهره بگیرید. معمولا رنگدانه اپیدرم پوست در لایه های رویی بوده از این رو باید از روش هایی برای درمان لکه های کبدی استفاده که به لایه های پوستی نفوذ کنند.
دارو درمانی
یک روش رایج برای درمان لکه های پیری استفاده از دارو درمانی می باشد. در این راستا استفاده از کرم های سفید کننده و سرم حاوی هیدروکوئینون موثر است. در مواردی این کرم به تنهایی استفاده می شود و گاهی می توان آن را با کمی رتینوئیدها و استروئید استفاده تا به تدریج لکه ها محو شوند.
در ضمن استفاده از این کرم ها ممکن است سبب بروز مشکلات پوستی مانند خشکی پوست، خارش، قرمزی و … گردد.
به طور کلی کرم های موضعی مانند کرم ضد لک می تواند لکه های کبدی را روشن نمایند. با این وجود از مصرف کرم های دارای جیوه خودداری شود. زیرا خطر جدی ممکن است برای سلامت داشته باشند. کرم های موضعی تجویزی برای این کار شامل ترکیبات رتینوئیدها؛ مانند ترتینوئین، کورتیزون، هیدروکینون هستند.
پژوهش ها نشان داده کرم های حاوی یک یا چند ماده موثر زیر نیز ممکن است سبب بهبود لکه های پیری گردند.
- آزلائیک اسید
- کلروفیلین مس
- ویتامین ای
- ویتامین ث
- آلفا هیدروکسی اسید
این کرم ها به مرور زمان سبب روشن شدن لکه های کبدی می گردند. ولی در مواقعی ممکن است سبب تحریک پوست شوند. به این ترتیب بهتر است قبل از استفاده درباره عوارض جانبی کرم ها با پزشک مشورت نمایید.
لیزر
لیزر نیز یک روش دیگر برای درمان لکه های پیری است که سلول های تولید کننده ملانین سطح پوست را از بین می برد و پوست را از آسیب ها محافظت می کند. برای کسب نتیجه مطلوب باید چند جلسه لیزر صورت گیرد.
انجماد یا کرایوتراپی
در این روش برای درمان لکه های پیری از نیتروژن مایع استفاده به طوری که ۵ ثانیه روی لکه های کبدی قرار داده تا رنگدانه های اضافه پوست از بین رفته و محل لکه ها روشن شود. در مواردی که لکه ها به صورت همزمان و گروهی پوست را درگیر کرده باشند از اسپری انجماد برای درمان استفاده می شود. البته در این روش درمانی امکان بروز اسکار در نقطه انجماد یا مشکلات پوستی وجود دارد.
درم ابریشن
در این روش به کمک یک برس چرخاننده سطح پوست را سایش داده و هنگامی که پوست دوباره ترمیم شد احتمال وجود این لکه ها روی سطح پوست جدید کاهش می یابد. در صورت عدم محو شدن لکه ها باید این روش درمانی دوباره انجام شود. درم ابریشن ممکن است با عوارض جانبی از جمله قرمزی، التهاب، زخم پوستی و … همراه باشد.
لایه برداری شیمیایی
در این روش درمانی از محلول های شیمیایی استفاده شده تا لایه های رویی پوست محو شوند. بعد لایه های نرم و جدید پوستی جایگزین لایه های لکه دار قبلی گردند. این شیوه درمانی نیز ممکن است با عوارضی نظیر قرمزی، عفونت، تیرگی و بروز اسکار پوست همراه باشد.
برخی عوارض لایه برداری مانند قرمزی پوست ممکن است هفته ها وجود داشته باشد. حتی شاید لازم باشد این روش را ماه ها انجام داد تا لکه های کبدی کاملا رفع گردند.
درمان LPL
یکی از بهترین درمان ها برای رفع لکه های کبدی استفاده از درمان LPL می باشد. در این روش توسط نور لکه های پوستی قهوه ای رنگ هدفگذاری شده و سبب حذف پیگمنت ها می شود. کمتر از یک هفته لکه های قهوه ای کم رنگ خواهد شد. بیشتر افراد برای دریافت نتیجه مثبت این روش تا ۴ جلسه پیش می روند. درمان LPL فاقد دوره نقاهت بوده و درد ندارد.
ماسک گیاهی
بعضی افراد تمایل دارند به جای روش های شیمیایی از روش های گیاهی برای رفع این لکه ها کمک بگیرند. می توان از طریق ماسک های گیاهی مانند ماسک لیموترش، ماسک پیاز، ماسک هندوانه، ماسک گوجه فرنگی و … به محو شدن لکه ها اقدام کرد. البته روش های طبیعی به صبر زیاد و مداومت نیاز دارد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
همچنین در صورت تمایل برای آشنایی با روش های درمان لکه های قهوه ای پوست و رفع خشکی پوست روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
