زایمان گربه یا سگ یک وضعیت عادی است که در طبیعت اتفاق می افتد و دردسر چندانی به همراه ندارد. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که نگهداری از یک گربه باردار و بچه های او اصول خاصی دارد و باید نسبت به این موضوع کاملا آگاه باشید. بنابراین در دوران بارداری گربه حتما با یک دامپزشک در ارتباط باشید تا به سلامت گربه و خود و بچه های او کمک کنید. در واقع اطلاع از مراحل زایمان گربه و شرایط تولید مثل او یکی از موضوعاتی است که صاحبان گربه های خانگی باید از آن مطلع باشند. علی رغم این که زایمان در گربه ها پروسه سختی ندارد، اما در صورت عدم آشنایی با نکات مراقبتی و بهداشتی آن، احتمال آسیب رسیدن به مادر و بچه گربه ها وجود خواهد داشت. در ادامه مطلب مراحل زایمان گربه را به طور مفصل شرح خواهیم داد.
آشنایی با مراحل زایمان گربه
زایمان گربه به سه مرحله تقسیم بندی می شود. مراحل دوم و سوم برای هر بچه گربه به طور کامل تکرار می شود. فاصله بین زایمان بچه گربه ها به طور معمول بین ۱۵ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد. زایمان گربه تقریبا در عرض ۶ ساعت بعد از شروع مرحله دوم کامل می گردد. این زایمان می تواند تا ۱۲ ساعت طول بکشد. در ادامه به مراحل زایمان گربه اشاره خواهیم کرد:
مرحله اول (پیش زایمان گربه)
مرحله اول زایمان گربه ممکن است تا ۳۶ ساعت نیز طول بکشد و به طور معمول برای گربه هایی که پیش از این نیز بچه داشته اند، کوتاه تر است. باید در این مرحله به موارد زیر توجه لازم را داشته باشید:
- گربه درگیر انقباضات متناوب ولی بدون فشار می شود.
- ممکن است گربه مادر بی قرار شود و بارها به سمت رختخواب برود.
- در اواخر مرحله اول، گربه مادر ممکن است حتی رختخواب را چنگ بزند و نفس نفس بکشد.
- ترشحات واژن گربه بسیار کم است.
مرحله دوم زایمان (خروج بچه گربه)
مرحله دوم بین ۵ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد تا گربه زایمان کند. باید در این مرحله موارد زیر را به یاد داشته باشید:
- انقباضات قوی و طولانی
- کیسه آب یا غشاهای جنینی برای مدت زمان کوتاهی در بخش خارجی واژن ظاهر می گردد. پس از آن کیسه می ترکد و معمولا مایع به وسیله گربه پاک می شود.
- در این مرحله زور زدن گربه فعال می گردد. به طور معمول اول سر بچه گربه خارج می شود.
- مادر کیسه را به طور کامل پاره می کند. پس از آن بچه گربه را می لیسد. این کار باعث می شود بچه گربه تمیز شود و او اشتیاق پیدا می کند تا نفس بکشد.
مرحله سوم زایمان گربه ( تخلیه بدن گربه)
در این مرحله بچه گربه شبیه توده گوشتی تیره مانند است. این مرحله نیازمند توجه به نکات زیر است:
- این مرحله مهم بلافاصله رخ می دهد. گاهی اوقات دو بچه گربه و به دنبال آن نیز دو سری جفت متولد می شوند.
- تلاش کنید تا تعداد جفت ها را بشمارید و اطمینان پیدا کنید که برای هر بچه گربه یک جفت خارج می شود. توجه داشته باشید اگر تمام آن ها در ۳ تا ۷ ساعت خارج نشدند، حتما برای مشاوره با دامپزشک تماس بگیرید. لازم به ذکر است بدانید گربه مادر به طور معمول جفت را می خورد تا بتواند تمام شواهد به دنیا آمدن بچه هایش را پنهان کند. او با این کار قصد دارد از بچه گربه اش محافظت نماید.
- ترشحات قهوه ای و قرمز رنگ واژینال ممکن است تا ۳ یا ۴ هفته بعد از زایمان نیز دیده شود. اگر ترشحات سبز یا بد بو باشند، کاملا غیر طبیعی است. اگرچه ممکن است به طور طبیعی مقدار کمی ترشح سبز رنگ پس از خروج بچه گربه یا جفت نیز مشاهده شود.
حین زایمان چه مشکلاتی ممکن است برای گربه رخ دهد؟
خوشبختانه بیشتر گربه ها می توانند بدون هیچ گونه دخالتی بچه های خود را به دنیا بیاورند. با این حال امکان دارد برخی عوارض نیز برای آن ها پیش بیاید. در ادامه این عوارض را بررسی می کنیم:
- بچه گربه گیر کرده در مجرای زایمان: بیشتر بچه گربه ها با سر به دنیا می آیند. زایمان بریچ در حدود ۵۰ درصد مواقع رخ می دهد و کاملا طبیعی است. اگر بچه گربه بیشتر از ۱۰ دقیقه در کانال زایمان گیر کرد یا پس از ۱۵ دقیقه ترشحات سبز رنگ مشاهده نمودید، می توانید در این خصوص با دامپزشک صحبت کنید.
- انقباضات طولانی بدون زایمان: اگر گربه خانگی تان بیشتر از ۶۰ دقیقه انقباضات قوی بدون هیچ گونه پیشرفتی داشته باشد، سریعا او را به دامپزشک نشان دهید.
- جفت باقی مانده: اگر گربه شما هیچ یک از جفت ها را خارج نکند، می تواند درگیر عفونت رحم شود. به همین خاطر تمام جفت ها را بشمارید، حتی اگر گربه مادر جفت ها را بخورد. به یاد داشته باشید تعداد جفت ها باید با تعداد بچه گربه ها برابر باشند.
- خونریزی بعد از زایمان: اگرچه مقدار خونریزی بعد از زایمان طبیعی است، اما هموراژ یا خونریزی بیش از حد اورژانسی است و باید دامپزشک را مطلع کنید. اگر به این امر توجه نشود، گربه مادر ممکن است جان خود را از دست بدهد. به خاطر داشته باشید اگر خونریزی منظم بیشتر از یک هفته بعد از تولد نیز ادامه داشته باشد یا اگر خونریزی برای یک روز قطع شد و مجددا شروع شد، حتما به دامپزشک مراجعه کنید.
- بچه گربه های مرده: ممکن است دو بچه گربه مرده به دنیا بیایند و این موضوع غیر طبیعی نیست. بچه گربه های مادر را بیرون بیاورید تا مادر بتواند بدون ذره ای وقفه بچه گربه های دیگر خود را به دنیا بیاورد.
شناخت نشانه های زایمان گربه
عواملی نظیر وزن، اندازه رحم و تعادل هورمونی جنین می توانند از نشانه های نزدیک شدن زایمان گربه باشند. از مهم ترین علائم زایمان گربه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
پیدا کردن محل زایمان گربه
گربه زمانی که می خواهد زایمان کند به دنبال فضای مناسب است. اگر جای مناسبی برای او در نظر گرفته اید، اما او مکان شما را انتخاب نکرده است، اصلا ایرادی ندارد. به همین علت نگران این موضوع نباشید.
تغییر رفتار گربه ها
توجه داشته باشید برخی از رفتارها فیزیکی و برخی دیگر رفتاری هستند. تغییر رفتاری گربه به شکل زیر است:
- گربه ناحیه تناسلی خود را به شکل افراطی می لیسد.
- سر و صدای بسیار عجیب و غریب از خود نشان می دهد و میو میو می کند.
- گربه به شدت له له می زند.
- گربه به شکل بی قرار و مضطرب راه می رود.
گربه هنگام زایمان چه تغییرات فیزیکی از خود نشان می دهد؟
تغییرات در گربه برای زایمان به شکل فیزیکی در بدن گربه اتفاق می افتد و برخی دیگر مطابق رفتار گربه است. از تغییرات فیزیکی بدن گربه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترشحات بسیار زیاد از واژن در نزدیکی زایمان
- پر رنگ شدن و بزرگ شدن سر پستان های گربه
- بزرگ و افتاده شدن شکم گربه
- استفراغ شدید در برخی گربه ها
- کاهش دمای بدن گربه
آمادگی برای زایمان گربه
اگر متوجه شدید گربه شما باردار است، نخستین کاری که باید انجام دهید صحبت کردن با دامپزشک است. غذای مناسب گربه باردار باید دارای چربی و پروتئین باشد. گربه باید بتواند به بچه هایش شیر بدهد. به همین خاطر غذایش باید حاوی فسفر و کلسیم باشد. وعده های غذایی او باید زیاد و حجم آن کم باشد، زیرا نباید دل درد بگیرد. گربه های دیگر را از محل زایمان او دور نگه دارید. اگر گربه تان خونریزی شدید داشت، حتما به دامپزشک اطلاع دهید. در خانه دستکش، قیچی، ضدعفونی استریل و حوله تمیز داشته باشید. برای تمیز کردن و شستشوی بند ناف، لوازمی که ذکر شد به همراه داشته باشید.
فصل زایمان گربه
زمان جفت گیری گربه می تواند متفاوت باشد. این زمان می تواند به نژاد و سلامت گربه نیز مربوط شود. گربه ها در فصل های بهار و تابستان به جفت گیری علاقه بیشتری دارند. در فصل های گرم سال نیز امکان تلف شدن بچه ها گربه ها بسیار کمتر است.
تغذیه مادر گربه ها پس از زایمان
به یاد داشته باشید به هیچ عنوان شیر گاو به بچه گربه ها ندهید، زیرا شکم بچه گربه ها نمی تواند لاکتوز شیر گاو را هضم کند. به همین خاطر ممکن است اسهال بگیرد. اگر به گربه خود شیر گاو دادید، خیلی آهسته شکم او را مالش دهید تا شیر هضم شود. طبق تجویز دامپزشک می توانید از شیر مخصوص نیز استفاده نمایید. اگر از غذای خشک استفاده می کنید، باید حتما آب کافی در اختیار مادر گربه قرار بگیرد. علاوه بر این بهتر است غذای خانگی گربه آبدار باشد تا به گربه کمک کند که شیر بیشتری تولید کند. علاوه بر این یک مکمل با کیفیت نیز می تواند برای بچه گربه بسیار مفید باشد.
اگر گربه تان غذا یا شیر نمی خورد، ممکن است درد داشته یا بی حال باشد. خونریزی مکرر و بوی نامطبوع نیز می تواند نشان دهنده عفونت باشد. به همین خاطر سریعا به دامپزشک مراجعه کنید.
هر گربه در سال چند بار می تواند باردار شود؟
تحقیقات نشان می دهد یک گربه که عقیم نشده است در سال دو بار می تواند باردار شود. او در هر دوران بارداری ۴ تا ۶ بچه می تواند داشته باشد.
چگونه از بچه گربه تازه متولد شده نگهداری کنیم؟
بچه گربه پس زده به وسیله مادر به گرمای زیادی نیاز دارد. به همین خاطر سعی کنید او را گرم نگه دارید. بهترین نوع تربیت و مراقبت از بچه گربه این است که او را به هیچ عنوان از مادرش جدا نکنید. بهتر است بدانید بچه گربه ها چشم هایشان تا مدت زیادی بسته است به همین خاطر به هیچ عنوان نگران نباشید. یک نکته مهم که باید به یاد داشته باشید این است که بچه گربه در زمان دفع کردن به کمک زیادی احتیاج دارد. به همین خاطر محل دفع را با یک دستمال تمیز پس از غذا اندکی ماساژ دهید.
زایمان در گربه ها چقدر طول می کشد؟
به طور متوسط تقریبا زایمان هر گربه نصف روز طول می کشد. در بین زایمان، گربه مادر به استراحت نیاز دارد. او باید در زمان باقی مانده بچه هایی را که به دنیا آمده است پرستاری و تمیز کند. به یاد داشته باشید اگر بچه گربه ها را در فضای دیگری نگهداری می کنید، آن ها را نزد مادرشان برگردانید. شما باید به بچه گربه ها کمک کنید تا بتوانند نوک پستان مادرشان را پیدا کنند تا سیر شوند. وقفه افتادن بین زایمان گربه فرصت بسیار خوبی محسوب می شود، زیرا مادر گربه می تواند به فرزند خود شیر بدهد.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات مراحل زایمان سگ، دوران بارداری سگ و مفهوم رفتارهای گربه را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا