علت ورم دست و پا همراه با درد، تجمع مایع در بافتها است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که مایع خارج از رگهای خونی به فضای بین بافتی وجود دارد. این فضاها گاهی به عنوان فضای خارج از عروق نیز شناخته میشوند و در واقع فضای مرطوب بین سلولها و اندامهاست. کلینیک ارتوپدی دکتر کبیر در این متن به شما اطلاعات کافی در مورد ورم پا و دست همراه با درد را میدهد.
گرچه رگهای خونی بهعنوان «ضد آب» شناخته میشوند، اما در واقع این رگها شبیه به غشای نیمهتراوا هستند که از سلولهای خونی تشکیل شدهاند. معمولاً نزدیک به یکدیگر قرار دارند و گذر مایع کمی در آنها طبیعی است؛ اما اگر مایعات بیش از حد معمول از رگها خارج شوند، در زیر پوست به صورت متورم و پفکرده ایجاد میشود. در این شرایط، دستها یا پاها از حالت عادی بزرگتر میشوند و پوست آنها براق میشود. با فشار دادن به پوست در این نواحی، فرورفتگی ایجاد میشود. اگر چنین وضعیتی رخ دهد باید حتماً به متخصص پزشکی مراجعه کنید.
شایعترین علل غیر بیماریای که باعث خروج مایعات از رگها و علایم ورم پاها و دستها همراه با درد میشود، عبارتاند از:
-
نشتی رگهای خونی
در برخی موارد، سلولهای رگهای خونی به طور صحیح به هم چسبیده نمیشوند و این باعث ایجاد فضایی بین آنها میشود. این وضعیت میتواند به مولکولهای مایع اجازه دهد تا از طریق این فضاهای بین سلولی (شبیه به شکافهای بین آجرهای دیوار) نشت پیدا کنند. این فاصله و عدم اتصال ممکن است به دلیل عواملی مانند عفونت یا التهابات شدید رخ دهد.
-
پایین بودن سطح پروتئین در خون
پروتئینهایی مانند آلبومین در حفظ مایع در داخل رگهای خونی نقش دارند و کمک میکنند. این پروتئینها با ایجاد فشار اسمزی به حفظ مایع درون رگها کمک میکنند. کاهش سطح پروتئینها در خون میتواند منجر به جابهجایی مایع به خارج از رگها شود و این ممکن است منجر به التهاب و درد در دستها و پاها شود. سطح پایین آلبومین در خون میتواند ناشی از بیماریهای کلیوی، بیماری کبدی و تغذیه نامناسب باشد.
-
اضافه بار مایعات
وقتی مایعات بیش از حد در رگهای خونی وجود داشته باشند، باعث ایجاد فشارهای هیدرواستاتیک بالا به دیواره عروق میشوند. عموماً کلیهها تنظیم میزان مایعات بدن را از طریق تنظیم مقدار آب و نمک که دفع یا حفظ میشود، انجام میدهند. اما اگر این مکانیسمها عمل نکنند یا به هر دلیلی شکست بخورند، میتواند باعث التهاب دست و پا همراه با درد شود. در این شرایط، نوع تغذیه بسیار مهم است و باید مصرف سدیم کاهش یابد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
هر چند در برخی موارد تشخیص و درمان خودخواسته میتواند کمککننده باشد، اما وجود چند نشانه میتواند نشاندهنده ضرورت مشاوره با پزشک ارتوپد باشد. اگر ورم در دستها و پاها به درمان خانگی به خوبی پاسخ ندهد یا از طریق استراحت و تغییرات تغذیهای کاهش نیابد، بهتر است با پزشک مشورت کنید. همچنین، اگر علاوه بر ورم، علائمی مانند درد شدید، تغییر رنگ پوست، احساس گرما یا سردی غیر طبیعی، ضعف عضلات یا مشکلات نوروژنی (عصبی) همراه باشند، بهتر است به پزشک تخصصی چون متخصصین کلینیک ارتوپدی دکتر کبیرمراجعه کنید تا دلیل ورم را تشخیص داده و درمان مناسب را انجام دهید.
منبع : آرگا
