اگر برای تحصیل در دانشگاه، به رشته مهندسی عمران علاقمند هستید و مایلید تا اطلاعات خود را درباره این رشته پرطرفدار گروه ریاضی فیزیک افزایش دهید با ادامه این مطلب همراه ما باشید. تا هم با گرایش ها و هم بازار کار آن در ایران بیشتر آشنا شوید.
گرایش ها و بازار کار رشته مهندسی عمران
رشته مهندسی عمران یکی از پرطرفدارترین رشته هایی است که داوطلب می تواند با شرکت در کنکور ریاضی فیزیک و قبولی در این آزمون سراسری، به تحصیل آن در دانشگاه بپردازد. به عبارتی داوطلبان گروه علوم ریاضی و فنی می توانند با قبولی در کنکور سراسری و انتخاب مهندسی عمران در صورت پذیرش در دانشگاه مدنظر مشغول به تحصیل در این رشته شوند.
بیشتر افراد این رشته را با عنوان راه و ساختمان می شناسند و به دلیل اهمیت مسکن در ذهن همه این رشته تقریبا شناخته شده می باشد. در کشور انگلیس، رشته هایی که با آبادانی و تمدن مرتبط هستند، به عنوان مهندسی عمران شناخته می شوند.
در ایران نیز اموری که با سازه های ساختمانی یا غیر ساختمانی مرتبط باشد در رشته مهندسی عمران قرار دارند. از جمله کارهایی که در مهندسی عمران صورت می گیرد عبارت است از:
- ساختمان سازی
- سد سازی
- کارهای راه و جاده
- امور مجاری انتقال آب یا فاضلاب
قابل ذکر است گرایش راه و ساختمان و گرایش آب و نقشه برداری از گرایش های مهم رشته عمران می باشند. در مجموع هر آنچه که به نوسازی مرتبط باشد در زمینه فعالیت مهندسی عمران قرار دارد. در حقیقت مهندسی عمران به کاربرد علم برای آبادانی و سازندگی کشور مربوط بوده و هر آنچه که به عمران کشور مرتبط باشد مانند سد، فرودگاه، برج، تونل، جاده، ساختمان های مقاوم در برابر بلایای طبیعی و آتش سوزی، دکل های مخابرات، نیروگاه های برق، و … در دایره فعالیت مهندسی عمران قرار می گیرد.
یک مهندس عمران از نظر فنی و اجرایی و اقتصادی نیز کارامد بوده زیرا اقتصادی بودن از اهداف اصلی این کار می باشد. در ادامه به گرایش های رشته عمران اشاره می شود.
گرایش عمران- عمران
در این گرایش مواردی که مربوط به سازه، خاک و پی، راه و ترابری و هیدرولیک است، آموزش داده می شود و علاوه بر آن دانشجو طراحی و نحوه ساخت اسکلت ساختمان ها و دیگر بناهای فنی مانند پل، فرودگاه و تونل را نیز فرا می گیرد. همچنین به مطالعه رفتار زمین بناهای فنی نیز می پردازد تا بتواند بر اساس نوع خاک منطقه شکل سازه ای که قرار است بنا شود را طراحی نماید.
مهندس عمران در این گرایش همچنین به برنامه ریزی حمل و نقل بین شهری و درون شهری، طراحی راه ها از منظر هندسی، زیر سازی و روسازی نیز مشغول است و اطلاعات خوبی درباره هیدرولیک کسب می کند.
دروس رشته عمران در طول تحصیل
از جمله دروس مشترک رشته عمران در گرایش های مختلف عبارت است از:
- ریاضیات عمومی
- فیزیک عمومی
- برنامه‌نویسی کامپیوتر
- آمار و احتمالات مهندسی
- محاسبات عددی
- استاتیک، دینامیک
- مقاومت مصالح
- مکانیک خاک
- زمین‌شناسی مهندسی
- مترو و برآورد پروژه
از جمله دروس تخصصی این رشته نیز موارد زیر می باشند:
- تکنولوژی بتن
- تحلیل سازه، بارگذاری
- مهندسی پی
- سازه‌های بتنی
- سازه‌های فولادی
- روش‌های اجرایی ساختمان
- مکانیک سیالات
- هیدرولیک
- هیدرولوژی مهندسی
- رسم فنی و نقشه‌کشی ساختمان
- نقشه‌برداری و عملیات
- مهندسی آب و فاضلاب
- بناهای آبی
- اصول و مبانی معماری و شهرسازی
- پروژه سازه‌های فولادی
- روش‌های خرابی ساختمان
- راه‌سازی و پروژه
- روسازی
- مهندسی ترابری
- راه‌آهن
- مهندسی ترافیک
دو گرایش مهم رشته عمران
از جمله گرایش های رشته عمران عبارت است از:
گرایش عمران نقشه برداری
دانش نقشه برداری، علم و فن پردازش، تجزیه و تحلیل، تفسیر و نمایش اطلاعات مکانی جهت اجرایی کردن پروژه های عمرانی می باشد. این گرایش از رشته عمران، با جغرافیا، سنجش از راه دور ارتباط نزدیکی داشته و نقشه برداری بیشتر برای سازه های عظیم خارج از شهر مانند پل ها، تونل ها و سدها کاربرد دارد.
ضمنا کارهای میدانی و صحرایی این گرایش عمران بسیار بالا بوده و بخش نقشه برداری زیر زمینی آن هم سخت، خشن و طاقت فرسا می باشد. از جمله دروس تخصصی گرایش نقشه برداری رشته عمران عبارت است از:
- راه‌سازی
- ریاضیات مهندسی
- هندسه دیفرانسیل
- نقشه‌برداری و عملیات
- نقشه‌برداری ژئودتیک
- فتوگرامتری
- تئوری خطا
- نقشه‌برداری مسیر
- نقشه‌برداری زیرزمینی
- هیدروگرافی
- کارتوگرافی
- ژئودزی
- میکروژئودزی و نقشه‌برداری صنعتی
- ژئودزی ماهواره‌ای
- نجوم
گرایش عمران آب
با توجه به پیش بینی ها تا چندین سال آینده بحران آب وجود دارد. به ویژه در خاورمیانه که شامل مناطق خشک و نیمه خشک جهان می باشد. این بحران ممکن است به حدی برسد که ممکن است بر سر آب جنگ اتفاق بیفتد. از آنجا که میانگین بارندگی در کشورمان حدود یک سوم میانگین بارندگی در دنیا است و باید از هر قطره آب نهایت استفاده صورت گیرد.
همچنین از هدر رفت آب پیشگیری شود، گرایش مهندسی عمران آب با ساخت سدها، تصفیه خانه و تونل های انتقال آب و شبکه های توزیع آب در این راستا فعالیت می کند. به طور مثال در ساخت سد ،بررسی پستی و بلندی منطقه، میزان بتن مورد نیاز برای ساخت سد، به گرایش نقشه برداری عمران مرتبط است.
در حالی که معین کردن مکان ساخت سد، طراحی حجم مخزن و سرریز و امور آماری مرتبط به بارندگی و جمع آوری آب وظیفه گرایش مهندسی عمران آب می باشد و مرحله پایانی یعنی ساخت سد به گرایش عمران عمران مرتبط است. از دروس تخصصی گرایش عمران آب عبارت است از:
- تکنولوژی
- تحلیل سازه
- بارگذاری
- مهندسی پی
- سازه‌های بتنی
- سازه‌های فولادی
- روش‌های اجرایی ساختمان
- مکانیک سیالات
- هیدرولیک
- هیدرولوژی مهندسی
- رسم فنی و نقشه‌کشی ساختمان
- نقشه‌برداری و عمیات اجرایی
- مهندسی آب و فاضلاب و بناهای آبی
- شیمی عمومی
- هواشناسی
- مهندسی سیستم
- ماشین‌های آبی و ایستگاه‌های پمپاژ
- شیمی میکروبیولوژی آب
- فرآیند تصفیه
- مقدمه‌ای بر بهداشت محیط.
مهارت های دریافتی رشته عمران
از مهارت هایی که فرد با تحصیل در رشته عمران کسب می کند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهارت طراحی، محاسبه، ساخت و اجرای انواع ساختمان مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی
- طراحی،محاسبه و اجرای راه و جاده های مختلف ارتباطی داخل و خارج شهر و روستاها
- اجرای سدهای مختلف خاکی و بتنی و بندهای انحرافی و دیگر تاسیسات وابسته مانند تونل یا کانال انحراف آب رودخانه برای اجرای عملیات کارگاهی ضمن ساخت.
- ساخت و اجرا و طراحی و محاسبه انواع پل بتنی و فلزی با اشکال مختلف
- طراحی، محاسبه و ساخت خط های انتقال آب
- اجرای امور مرتبط به سازماندهی رودخانه ها
- ساخت تصفیه خانه آب و فاضلاب
- طراحی،محاسبه و ساخت شبکه های آب رسانی به نواحی شهری و روستایی جهت تامین آب آشامیدنی
- طراحی و محاسبه و ساخت شبکه های گردآوری و دفع آب های سطحی ناشی از بارش ها در خیابان و دیگر نواحی شهر
- نقشه کشی، طراحی و معماری سازه
- اجرای امور نقشه برداری راه سازی، سد سازی و ..
برای موفقیت در رشته مهندسی عمران ضروری است فرد در درس های ریاضی و فیزیک با توجه به نوع گرایش در برخی درس های خاص توانایی لازم را داشته تا از پس این رشته و سختی های آن بر بیاید.
بازار کار رشته عمران در ایران
بر اساس فعالیت هر سازمان یا موسسه ای که امور عمرانی انجام می دهند فرد می توان به طور مستقیم یا غیر مستقیم در مراکز مختلف به کار مشغول شود. به علت این که در کشور امور عمرانی مختلفی مانند سد سازی، راه سازی، سازه های دریایی، سکوهای نفتی، آشیانه هواپیما، خانه های مسکونی مقاوم در برابر زلزله و … وجود دارد مهندسین عمران می توانند در مراکز مختلفی جذب بازار کار شوند.
به طور مثال مهندس عمران گرایش نقشه برداری علاوه بر موارد بالا می تواند در هدایت و کنترل و اجرای خطوط انتقال آب، برق، گاز، احداث مترو، نصب ماشین آلات و تجهیزات فنی دقیق و حساس، سازه های دریایی، هوایی، نظامی و … مشغول به کار شود. همچنین برخی شرکت ها آن ها را به عنوان کارشناس طراحی، محاسبه و نظارت بر اجرای پروژه های ساختمانی استخدام می کنند.
از همراهی شما سپاسگزاریم. همچنین پیشنهاد می شود در صورت تمایل برای آشنایی با رشته مهندسی شیمی و رشته مکانیک روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
