کاج مطبق یکی از گیاهان آپارتمانی پرطرفدار است که به مراقبت اصولی نیاز دارد. در این راستا ممکن است به علل گوناگونی با زرد شدن و ریزش برگ های کاج مطبق روبرو شوید که قطعا ناراحت کننده است. از این رو در ادامه مطلب به علل بروز این مشکل و راه حل های رفع آن می پردازیم.
علت زرد شدن و ریزش برگ کاج مطبق
زرد شدن و ریزش برگ های کاج مطبق می توان مربوط به عدم نور کافی برای گیاه باشد. نکته ای که موقع خرید به آن دقت نمی شود این است که این گیاه در محیط آپارتمانی به علت خشکی و کمبود اکسیژن برگ های طبقه پایین خود را از دست می دهد. از مشکلات دیگری که برای گیاهان آپارتمانی روی می دهد این است که در اثر هوای گرم و خشک برگ های آن زرد و قهوه ای می شوند.
در ضمن نور کم سبب افتادن و خمیده شدن شاخه کاج مطبق به طرف پایین می شود که روی آن انتقال گیاه به مکانی پرنور تر می باشد. به این ترتیب زرد شدن و ریزش برگ های کاج مطبق از مشکلات عمده در نگهداری این گیاه به شمار می رود. برگ های زرد شده به تدریج تیره تر می شوند و در نهایت موقعی که خشک شدند به رنگ قهوه ای در می آیند.
کاج مطبق گیاه سوزنی برگ زیبایی از خانواده آراکریاسه با شاخه های مطبق است و موطن اصلی آن جزیره نورفولک استرالیا می باشد. این گیاه در محیط طبیعی ارتفاع زیادی پیدا می کند ولی در آپارتمان رشد آن کند بوده و تا دو متر ارتفاع پیدا می کند. کاج مطبق به اکسیژن نیاز شدیدی دارد و قادر به تحمل درجه حرارت بالا نیست.
قابل ذکر است که این گیاه نسبتا حساس بوده و در نگهداری آن بایستی به مواردی مانند مقدار نور، دما و رطوبت خیلی دقت کنید. سرعت عمل در پیشگیری از ریزش برگ کاج اهمیت زیادی دارد. باید به محض مشاهده تغییر رنگ برگ ها و شل شدن شاخه های آن نسبت به پیدا کردن مشکل اقدام کنید.
بعد از پیدا کردن علت بروز این مشکل به درمان گیاه بپردازید. از این رو با ادامه مطلب همراه ما باشید تا با علل ریزش برگ کاج مطبق آشنا و راه حل رفع این مشکل را فرا بگیرید.
۱. عدم نور کافی
تابش شدید خورشید از علل زردی برگ های کاج مطبق به شمار می رود. این گیاه به مکانی با نور ملایم نیاز دارد و از تابش شدید خورشید به ویژه در تابستان دور باشد. زرد شدن برگ کاج مطبق در اثر آفتاب سوختگی معمولا اول در برگ های بالایی و به سمت تابش نور ایجاد می شود.
در ضمن نور کم هم می تواند سبب آسیب جدی به گیاه گردد. کاج مطبق در اثر قرارگیری در معرض آفتاب مستقیم و شدید با آفتاب سوختگی مواجه می شود.
۲. بیماری قارچی
یکی از بیماری های رایجی که این گیاه با آن روبرو می شود بیماری قارچی می باشد که نشانه های آن از شاخه های پایینی آغاز شده و به تدریج گیاه بیمار می شود. بیماری قارچی به روشی عمل می کند ابتدا برگ های پایین گیاه شروع به شل شدن و در نهایت خشکی و ریزش می گفتند.
برای رفع این مشکل سریعا پس از مشاهده سست شدن برگ های پایین از سموم قارچ کش استفاده شود. به این صورت که با استفاده از اسپری، سم را روی شاخه و برگ ها اسپری نمایید و مقداری از آن به صورت آبیاری در اختیار کاج قرار گیرد. سموم قارچ کش باید در مراحل اولیه بیماری استفاده شود زیرا در مراحل حاد و شدید نمی توانند بیماری گیاه را درمان کنند.
باید دانست که بیماری های قارچی معمولا از ریشه گیاه آغاز و به تدریج اندام های هوایی گیاه را آلوده می سازند. ابتدا شاخه های پایین کاج سست شده و فرم خمیده پیدا می کنند در نهایت برگ ها شروع به تغییر رنگ نموده و خشک شده و می ریزند. البته ممکن است افتادگی شاخه ها روی ندهد و در ابتدا برگ ها تغییر رنگ یابند.
این معضل ادامه یافته تا تمام گیاه را آلوده سازد. پوسیده شدن ریشه گیاه ممکن است در اثر آبیاری فراوان، خاک نامناسب یا نبود سوراخ زهکش کافی در کف گلدان روی دهد. سموم قارچ کش مخصوص گیاه بهترین راه درمانی است. این سموم بایستی مطابق دستورالعمل با آب مخلوط و سپس روی تمام شاخ و برگ گیاه اسپری شود.
و به شکل آبیاری روی خاک بریزید به نحوی که همه ریشه و خاک خیس شوند. این کار را یک بار دیگر بعد از یک هفته تکرار نمایید. اگر این سم قارچکش موثر نبود آن را تعویض کنید و دوباره این کار را تکرار نمایید. اما بهترین راه رفع بیماری قارچی جلوگیری از آن است.
در ضمن اگر ذرات سیاه رنگ روی برگ های کاج مطبق مشاهده کردید مربوط به بیماری قارچی آنتراکنوز است که در اثر آن شاخه های گیاه قهوه ای شده و برگ ها می ریزند. برای رفع این آفت بایستی از خیس و مرطوب شدن برگ ها هنگام آبیاری خود داری شود. همچنین مکان قرار گیری گیاه تهویه مناسبی داشته باشد.
۳. عدم رطوبت کافی
یکی از مواردی که بعد از زرد شدن و ریزش برگ های کاج باید مورد بررسی قرار گیرد میزان رطوبت پای گیاه است. کاج مطبق به مکانی با رطوبت ۵۰ درصد و بیشتر نیاز دارد. در صورت خشکی هوا زردی برگ ها روی می دهد. این زرد شدن اول در نوک برگ ها و برگ های جوان تر شروع می شود.
برای پیشگیری از این مشکل بایستی رطوبت محل نگهداری گیاه را افزایش دهید یا مرتب روی برگ های کاچ مطبق را اسپری آب نمایید. از آب بدون املاح برای این کار استفاده شود. یا می توانید با قرار دادن ظروف آب در اطراف گیاه رطوبت هوا را افزایش دهید.
۴. گرمای زیاد
یکی از علل دیگر ریزش برگ کاج مطبق عدم دریافت نور کافی و ضمنا گرمای بیش از حد محیط نگهداری است. در صورتی که محیط نگهداری این گیاه گرم و خشک باشد روی برگ ها را با آب ولرم نگهداری شده به مدت یک شبانه روز برای خروج کلر از آن غبارپاشی نمایید. این گیاه به غبار پاشی احتیاج داشته و سبب رشد مناسب گیاه می گردد.
همچنین گلدان در معرض جریان مستقیم باد و یا در مسیر رفت و آمد نباشد. همچنین خاک را بررسی که آفتی مانند کرم، هزارپا و … در آن دیده نشود.
۵. سایر بیماری ها
علاوه بر بیماری های قارچی یکی از بیماری های دیگری که کاج مطبق به آن دچار می شود حمله آفاتی مانند تریپس، شپشک های گیاهی و شپشک آرد آلود است که این حشرات با تولید عسلک روی برگ ها سبب زرد شدن و در نهایت ریزش برگ ها می شوند. از سموم حشره کش برای این مشکل استفاده کنید.
به طور کلی حشرات، کنه و شپشک آرد آلود گل کاج مطبق را مورد حمله قرار داده و از آن تغذیه می کنند. به این ترتیب برگ های گیاه ضعیف می شود و در اثر تولید عسلک از این حشرات سطح برگ ها و مابین برگ های سوزنی کاج حالت چسبناک پیدا می کند. برای درمان همانطور که اشاره شد باید از سموم حشره کش مخصوص استفاده شود.
بیماری دیگر پوسیدگی ریشه کاج مطبق می باشد که در اثر آن گیاه خیلی کم رشد می کند یا اصلا رشد نمی کند. ریشه های سالم سفید رنگ هستند در حالی که ریشه های آسیب دیده یا پوسیده سیاه و قهوه ای رنگ می شوند. که به راحتی از گیاه جدا خواهند شد.
رطوبت بستر خاک از عوامل اصلی بروز این مشکل می باشد. آبیاری بیش از اندازه سبب پوسیدگی ریشه گیاه شده و در صورت مشاهده این مشکل گلدان گیاه را تعویض و تا حد امکان خاک های قبلی نیز با خاک تازه و ضد عفونی جایگزین شود. همچنین هنگام تعویض گلدان، ریشه های آسیب دیده گیاه را هم جدا کنید. و پیش از قرار دادن کاج مطبق در گلدان ریشه ها را با محلول قارچ کش آغشته نمایید.
۶. ریزش عادی برگ ها
همانطور که پیشتر اشاره شد ریزش برگ های این گیاه می تواند به علت بیماری های قارچی باشد. گاهی برگ های سوزنی آن روی شاخه های پایینی قهوه ای شده و بعد از خشک شدن می ریزند. اگر این موضوع به کندی صورت می گیرد، نشانه رشد طبیعی و بزرگ شدن گیاه یا نور اندک محیط می باشد.
ولی اگر سرعت قهوه ای شدن برگ های سوزنی کاج سریع است و علاوه بر بخش های پایین گیاه مابقی بخش های گیاه هم درگیر شده باشند نشانه آن است که آبیاری کم یا زیاد است. نور کم همچنین سبب افتادگی و خمیده شدن شاخه به طرف پایین می شود که برای حل این مشکل باید کاج را به مکانی با نور مناسب انتقال بدهید.
به این ترتیب برخی از ریزش ها به علل بیماری و نبود شرایط نگهداری صحیح روی می دهد اما اگر ریزش برگ های گیاه به آرامی روی می دهد نگران نباشید زیرا به مفهوم رشد طبیعی و بزرگ شدن کاج مطبق می بشاد.
۷. فقدان مواد غذایی خاک
اگر برای کاج مطبق مواد غذایی کافی تامین نشود برگ های جوان و درحال رشد رنگ پریده شده و پژمرده می شوند. برای رفع این مشکل و رشد بهتر گیاه در فصل رشد از کودهای مخصوص استفاده نمایید.
۸. جریان هوا
دقت کنید یکی از نکات مهم در نگهداری کاج مطبق عدم قرار گیری آن در معرض باد کولر، کنار بخاری یا شوفاژ است. این گیاه به جریان هوای تازه و اکسیژن بسیار نیاز دارد.
۹. فقدان دمای مناسب
یکی از مواردی که در ریزش برگ های کاج مطبق تاثیر دارد دمای ناکافی است. دمای بیشتر از ۴۰ درجه سانتی گراد و دمای پایین تر از ۱۵ درجه سانتیگراد سبب تغییر رنگ و شل شدن برگ های این گیاه می گردد.
۱۰. آبیاری نامناسب
در صورتی که فرایند آبیاری کاج مطبق نا مناسب بوده و درست انجام نشود سبب آسیب دیدن گیاه می شود. هنگامی که سطح خاک حدود سه سانتی متر خشک شد باید به آبیاری گیاه اقدام شود. دقت کنید با آب های حاوی املاح بسیار نباید کاج مطبق را آبیاری کنید. ضمنا در زمستان و با خنک شدن هوا آبیاری کمتر صورت گیرد.
۱۱. تغییرات ناگهانی محیط نگهداری گیاه
اگر به طور ناگهانی محل نگهداری کاج مطبق با تغییر دمایی، نوری همراه شود یا گلدان تعویض شود سبب شوک شدن گیاه می گردد. تغییرات بایستی به تدریج صورت گیرد. همانطور که اشاره شد رشد کاج مطبق کند است و در یک سال یک طبقه یا حداکثر دو طبقه به آن اضافه می شود.
زیبایی این گیاه در وجود برگ های شفاف در طبقات و محیط جانبی تنه اصلی می باشد. از این رو از دست زدن بیش از حد به برگ ها و استفاده از مواد براق کننده جلوگیری و با اسپری رطوبت گیاه را فراهم نمایید.
چند نکته در نگهداری کاج مطبق
در راستای نگهداری از کاج مطبق می توانید از نکات زیر استفاده نمایید.
- اگر نور تنها از یک سمت به گیاه تابیده شود سبب کج شدن ساقه کاج مطبق می گردد. از این رو هر چند وقت یک بار گیاه را چرخانده تا نور به همه بخش ها بتابد.
- سنگین شدن طبقات برگ های ساقه اصلی ممکن است سبب خم شدن کاج مطبق شود که در این حالت از قیم استفاده کنید.
- متمایل بودن برگ ها به سفیدی، به خاطر اشعه مستقیم آفتاب به ویژه از پشت شیشه می باشد که باید گیاه را به مکانی با نور غیر مستقیم انتقال دهید.
- اگر برگ ها سبز بوده ولی ریزش دارند نتیجه آبیاری بیش از حد است. از این رو آبیاری را متوقف تا کاملا سطح گلدان خشک شود. بعد آبیاری با میزان کمتری صورت گیرد.
- اگر مشاهده کردید رشد گیاه متوقف شده ریشه ها را بررسی و در صورت متراکم شدن نسبت به تعویض گلدان اقدام کنید.
- در صورت مشاهده زخم های پنبه ای شکل و سفید رنگ روی قاعده برگ ها آن را هر دو هفته با سم حشره کش طبق دستورالعمل آن سمپاشی کنید یا پنبه آغشته به محلول سم را روی شاخه ها اعمال نمایید. این موضوع در اثر نوعی حشره ایجاد می شود.
- اگر برگ های شاخه های پایین گیاه می ریزد، به معنی پیر شدن آن است. در صورت قرار داشتن گیاه در محلی با تاریکی زیاد آن را به محیط روشن تر منتقل کنید و شاخه های خشک را با چاقو یا قیچی حذف کنید.
در صورت تمایل برای اطلاع از دلیل ریزش برگ فیکوس و ریزش برگ افوربیا روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
