همان طور که می دانید افراد در کنار یکدیگر قدرت بیشتری دارند. به همین خاطر می توانند بیشتر و بهتر کار کرده و به نتایج با کیفیت تری دست پیدا کنند. تعریف کار تیمی نیز دقیقا همین است؛ افرادی که برای رسیدن به هدفی مشترک در کنار یکدیگر کار می کنند. در حقیقت نمی توان منکر اهمیت کار تیمی و تأثیرات مثبت آن بر عملکرد اعضای تیم و فضای کار شد. جالب است بدانید امکان انجام کار تیمی برای تمامی صنایع و مشاغل وجود دارد. روال برخی کارها به این صورت است که تمام اعضا باید به صورت یک تیم کار کنند. به طور مثال روزنامه نگارانی که با هم در یک دفتر مجله کار می کنند و هرکدام مسئول آماده سازی محتوا برای قسمت خاصی از نشریه می باشند.
البته بسیاری از مشاغل وجود دارند که کارها را به شکل انفرادی انجام می دهند. این در حالی است که انجام همان کارها به صورت تیمی با نتایج به مراتب بهتری همراه خواهد بود. بدیهی است که هر فردی از ایده ها، مهارت ها، زاویه دید و استراتژی مخصوص به خود برخوردار است که می تواند در انجام کارهای خود از آن استفاده کند. اما هنگامی که چند نفر با مهارت ها، استراتژی ها، زاویه دید و ایده های متفاوت در کنار یکدیگر به صورت یک تیم قرار می گیرند، دستاوردهای بزرگ تری ایجاد می کنند که در هیچ کار انفرادی نمی توان به آن رسید. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا با تعریف کار تیمی بیشتر آشنا شویم و ویژگی های کار تیمی و مزایای آن را بهتر بشناسیم.
تعریف کار تیمی چیست؟
در حقیقت در تعریف کار تیمی می توان به کار کردن افراد با هم برای رسیدن به یک هدف مشترک اشاره کرد. این بدان معناست که ایجاد کار تیمی در یک حوزه کار مشخص باید با توافق بر سر اهداف و روش دستیابی به آن ها همراه باشد. بر همین اساس منظور از تعریف کار تیمی پاسخی کوتاه مدت به مسائل مربوط به کسب سود و فرایند تولید نیست. در واقع تشکیل یک تیم و پیشرفت آن نیازمند زمان زیادی می باشد. کار تیمی بهترین وسیله برای بازگشت کوتاه مدت سرمایه نیست؛ اما هنگامی که دچار تعدیل نیرو شده ایم، کار تیمی تنها راه حل موجود محسوب می شود. زیرا تجربه نشان داده است که نوآوری و خلاقیت را زمانی می توان در عمل پیاده کرد که افرادی با اهداف مشترک در کنار یکدیگر کار کنند.
منظور از تیم تعداد کمی از افراد است که مهارت های آن تکمیل کننده یکدیگر بوده و از رویکرد، اهداف و مقاصد مشترکی برخودار می باشند. همین اشتراکات موجب پیوند آن ها شده و به خوبی می توانند به یکدیگر تکیه کنند. تعریف کار تیمی مفهوم جدیدی است که می تواند نشان دهنده تغییر تمرکز سازمان ها به نفع افراد باشد. زیرا امروزه بعضی از فعالیت های سازمان ها آن چنان پیچیده است که افراد نمی توانند به صورت انفرادی نسبت به انجام آن ها اقدام کنند. به همین خاطر مدیران به این نتیجه رسیده اند که کارکنان باید در قالب تیم های چند نفره با تخصص های مکمل در جهت پیشبرد اهداف سازمان فعالیت کنند.
کار تیمی از دو یا چند نفر که دارای الگوی پایدار از روابط بوده و به طور منظم با یکدیگر کنش متقابل دارند، تشکیل می شود. این افراد اهداف مشترکی داشته و وجود تمام آن ها برای برآورده ساختن نیازهای فرد به فرد گروه ضرورت دارد.
نگاهی به تاریخچه کار تیمی
شایان ذکر است که تا سال ۱۹۷۰ تقریبا تمامی فعالیت ها براساس تفکیک کار، به شکل تفکیک شده انجام می شد. اما پس از آن در فاصله سال های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ فعالیت های مختلف به صورت مشاغل و صنایع در یکدیگر ادغام شدند و تشکیل مشاغل جامع را دادند. بعد از آن از اواخر سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰ را می توان اوج شکل گیری تیم های عملیاتی در سطوح مختلف سازمان دانست. در واقع از دهه ۱۹۹۰ به بعد چیزی نزدیک به ۷۸% کار سازمان ها به شکل تیمی انجام می شد. جالب است بدانید موضوع تیم و کار تیمی یکی از بحث برانگیزترین موضوعات در حوزه روانشناسی و جامعه شناسی است. تلاقی این دو زمینه با یکدیگر در قالب روانشناسی اجتماعی ظاهر شده که بیشترین مباحث در خصوص تیم در این حوزه صورت گرفته است.
همکاری و همیاری نوع بشر از همان زمان آفرینش انسان ها به وجود آمده و همین اندیشه با برخورد انسان ها با مشکلات و مسائل طبیعی، توسعه، تقویت و نهادینه شده است. بدون تردید اصلی ترین گرایش انسان به کارهای تیمی به خاطر رفع نیازهای اساسی و تأمین زندگی سالم اجتماعی بود. مطابق با تاریخ نگاری های موجود در ادبیات سازمانی، نخستین گروه کاری سازمان یافته را می توان در فروشگاه بزرگ قبلی در بوستون ۱۸۹۸ مشاهده کرد. در آن برهه از زمان بیشترین تأکید انقلاب صنعتی بر شیوه های تولید و فرایندهای کار بر مبنای وظایف انفرادی بود و تولید انبوه به فلسفه یک فرد اتکا داشت. به همین خاطر گروه های کاری بسیار دیر شکل گرفتند. بعد از مدتی با تأکید بر مشارکت و گسترش نظریه های نوین، کم کم مفهوم رسیدن به اهداف، تشکیل گروه های پویا، آموزش رفتار مدنی و غنی سازی سازمانی مطرح شد.
آشنایی با ویژگی های اصلی یک تیم موفق
بدون تردید کار کردن به شکل گروهی و کار تیمی با نتایج بهتری برای ما همراه است. اما آیا کار کردن با هر گروه و به هر شکلی می تواند به معنای کار تیمی باشد و می توان انتظار نتایج مثبت را داشت؟ در حقیقت کار تیمی نیز همانند هر کار دیگری باید طبق اصول و استانداردهایی پیش برود تا نتایج مثبتی ایجاد شود. برای این که کار تیمی با نتایج مطلوب و مثبتی همراه شود، باید ویژگی هایی داشته باشد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد. این ویژگی ها تنها در کنار یکدیگر و به شکل یکپارچه معنا و مفهوم پیدا می کنند.
داشتن اهداف مشترک در گروه
داشتن اهداف مشترک، هسته اصلی ایجاد کار گروهی و شکل گیری تیم است. در واقع تمامی اعضای یک گروه باید هدف خود را از تشکیل تیم و همکاری با یکدیگر مشخص کنند تا افراد حاضر در گروه بدانند دنبال چه چیزی بوده و برای رسیدن به چه نتایجی تلاش می کنند. آگاهی اعضای گروه از هدف خود، موجب شکل گیری ارتباط مؤثرتر میان آن ها خواهد شد. هرچه این ارتباط بهتر و منسجم تر باشد، یکپارچگی و نظم در گروه بیشتر می شود.
مسئولیت پذیری اعضای گروه
مسئولیت پذیری اعضای گروه نقش به سزایی در رسیدن به هدف مشترک تیم دارد. در یک گروه موفق همه اعضا خود را در برابر تمامی چالش ها و مشکلات مسئول می دانند و تلاش خود را برای برداشتن مشکلات و رسیدن به هدف انجام می دهند. بهتر است بدانید داشتن حس مسئولیت پذیری باعث شکل گیری یک همکاری سازنده میان اعضای گروه و رسیدن به نتایج مطلوب خواهد شد.
وجود تعهد در میان اعضای گروه
یکی از ویژگی های خیلی مهم یک گروه موفق این است که اعضای آن برای رسیدن به اهداف گروه تعهد داشته باشند. این تعهد زمانی شکل می گیرد که نقش افراد در گروه مشخص شده و هر کدام از اعضا با توجه به مسئولیتی که دارند، صادقانه، هدفمند و متعهدانه تلاش کنند تا از این طریق به سهم خود گروه را در مسیر رسیدن به هدف هدایت کنند.
یکپارچگی گروه
یکپارچکی گروه بهترین تعریف کار تیمی و از مهم ترین ویژگی هایی است که هر تیم باید داشته باشد تا به موفقیت برسد. در حقیقت اعضای یک تیم باید از نظر اخلاق و روحیات شبیه به یکدیگر باشند تا کارها به خوبی پیش برود. به طور مثال گروهی که برخی افراد آن سخت کوش و فعال هستند و برخی دیگر اشتیاق چندانی از خود نشان نمی دهند، هیچ وقت به موفقیت دست پیدا نمی کنند. بنابراین اعضای گروه باید شخصیتی یکدست و یکپارچه داشته باشند تا بتوانند گروهی همگن را تشکیل دهند.
جریان داشتن ارتباطات مؤثر در گروه
یکی از اصلی ترین ویژگی گروه های موفق، ارتباط مؤثر میان اعضای گروه است. در واقع افراد یک گروه باید بتوانند به خوبی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند تا همکاری آن ها با نتایج مثبتی همراه باشد. بهتر است بدانید برقراری ارتباط مؤثر میان اعضای گروه به آن ها کمک می کند بتوانند بر مشکلات غلبه کرده و مسائل را حل کنند. در چنین شرایطی دیگر دچار سردرگمی نخواهند شد. ارتباط مؤثر به این معناست که افراد از توانایی بیان نظرات و ایده های خود و درک یکدیگر برخوردار باشند. به طور کلی هرچه ارتباط میان افراد یک تیم مؤثرتر باشد، گروه یکپارچه تر خواهد شد.
مهم ترین مزایای کار تیمی چیست؟
در بخش های قبلی به تعریف کار تیمی و ویژگی های این شکل از کار پرداختیم. با این حال بهتر است بدانید کار کردن به صورت انفرادی نیز جذابیت های خاص خود را دارد. هنگامی که افراد به شکل انفرادی کار می کنند، به راحتی می توانند ایده های خود را در کار پیاده کنند و دیگر نیازی به برقراری ارتباط با دیگران و گوش دادن به نظرات آن ها ندارند. به همین خاطر همه چیز در یک فضای آرام و بدون هیچ دغدغه ای پیش می رود. حال سؤال این جاست که آیا این شکل از کار کردن دستاورد خاصی به همراه خواهد داشت؟ مسلما خیر. زیرا رسیدن به دستاوردها، نتایج مطلوب و موفقیت های بزرگ نیازمند بهره گیری از ایده ها و مهارت های بیشتر و گسترده است.
کار گروهی موفقیت افراد را به طور چشمگیری افزایش می دهد. این در حالی است که کار تیمی تنها با دستیابی به موفقیت های بزرگ همراه نیست. در واقع کار کردن با افراد دیگر و ایجاد فضای همکاری با سایرین می تواند با تأثیرات مثبتی بر زندگی افراد همراه باشد. در ادامه به مهم ترین مزایای کار تیمی اشاره خواهیم کرد.
افزایش همکاری
به طور کلی یک تیم متشکل از افرادی با مهارت، سوابق کاری و دانش متفاوت است. هنگامی که توانایی های مختلف افراد در کنار یکدیگر قرار می گیرند، اتفاقات بزرگی رقم می خورد که تحقق آن ها در زمان استفاده از توانایی ها به شکل فردی امکان پذیر نیست. از طرف دیگر زمانی که افراد در کنار یکدیگر قرار می گیرند می توانند از اشتباهات هم درس گرفته و در خلال کار به پیشرفت های فردی دست پیدا کنند.
معاشرت بیشتر
کار تیمی معاشرت و ارتباطات افراد را با یکدیگر بیشتر می کند و باعث شکل گیری بحث های آزادانه میان آن ها می شود. همین شرایط ارتباطاتی قوی میان افراد به وجود می آورد که حتی می تواند بیرون از فضای کار نیز افراد را دور هم جمع کند. افرادی که به صورت تیمی کار می کنند، از روحیه اجتماعی تری برخوردار هستند و دارای روابط گسترده تری می باشند. روابط گسترده به احساس شادی منجر شده و موقعیت های بیشتری را برای رسیدن به موفقیت فراهم می کند.
افزایش خلاقیت
کار تیمی ذهن افراد را باز می کند تا ایده های خود را به اشتراک بگذارند و آن ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. این اتفاقات ذهن را خلاق کرده و راه را برای ایده های بیشتر و جالب تر باز می کند. از سوی دیگر بحث در خصوص این ایده ها به ایجاد ایده های جدیدی منجر خواهد شد. بر همین اساس زمانی که فرد در چنین فضایی کار کند، ذهنش پویاتر شده و در هر شرایطی می تواند به خلق ایده های جدید دست بزند.
افزایش انعطاف پذیری
یکی از مهم ترین مزایای کار تیمی این است که افراد به تدریج انعطاف پذیرتر می شوند. در حقیقت اعضای یک گروه از مسئولیت ها و وظایف سایر اعضا مطلع هستند و اگر یکی از اعضا نتواند مسئولیت خود را به درستی انجام دهد، سایر اعضا به او کمک خواهند کرد. این کار می تواند تیم را به هدف نهایی خود برساند. این شکل از همکاری به افزایش انعطاف پذیری افراد کمک می کند تا آن ها راحت تر با مشکلات و چالش ها سازگار شوند.
نتایج و دستاوردهای مطلوب
افرادی که در قالب یک تیم با یکدیگر کار می کنند، به موفقیت های بیشتری دست پیدا می کنند. تحقیقات مختلف نشان می دهد کار کردن تیمی در مقایسه با کار کردن انفرادی چیزی نزدیک به ۲۱ درصد بیشتر بازدهی دارد. هنگامی که افراد در کنار یکدیگر کار می کنند، بهتر می توانند از عهده حل مشکلات برآیند. زیرا به ایده های بیشتری دسترسی دارند و در پایان به نتایج بهتری نیز دست پیدا می کنند. کار تیمی باعث می شود که اعضای تیم در ایجاد فضای همکاری و برقراری ارتباط با یکدیگر، زمان کمتری را صرف پشت سر گذاشتن چالش ها کنند.
افزایش اعتماد به نفس
وقتی افراد به صورت تیمی در کنار یکدیگر کار می کنند، هر کدام به دنبال استفاده از مهارت های خود می باشند. هنگامی که فرصت بهره مندی از توانایی ها به افراد داده می شود، به همان نسبت اعتماد به نفس آن ها افزایش می یابد. در کار تیمی لزومی ندارد افراد تمام کارها را به تنهایی انجام دهند. بلکه تنها باید بر حوزه ای که در آن تخصص دارند، تمرکز کنند. این مسئله علاوه بر این که کیفیت کار و بازدهی را بالا می برد، به افزایش اعتماد به نفس فرد نیز کمک می کند. در نتیجه افراد متوجه می شوند که مهارت آن ها توانسته بخشی از موفقیت های تیم را رقم بزند.
ارتقای سطح خدمات
هنگامی که افراد به شکل یک تیم با هم کار می کنند، می توانند خدمات بهتر و بیشتری به مشتریان خود ارائه دهند. به خاطر داشته باشید که یک گروه منسجم و متحد تأخیری در سرویس دهی به مشتریان ندارد و هر مشکل و نارضایتی از سوی مشتریان در کوتاه ترین زمان ممکن پاسخ داده می شود. به همین خاطر علاوه بر جذب مشتریان بیشتر، رضایت بیشتری در میان مشتریان به وجود می آید.
ایجاد اعتماد
هنگامی که افراد برای یک هدف مشترک گرد یکدیگر جمع می شوند، در وهله اول باید به یکدیگر اعتماد کنند. اعتماد نوعی حس آرامش و امنیت را در گروه ایجاد می کند. همین مسئله به بهبود شرایط کار و دستاوردهای مثبت و مطلوب منجر می شود. در حقیقت ایجاد حس اعتماد بین افراد یک تیم باعث می شود افراد راحت تر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در نهایت از دل همین ارتباطات و اعتمادها است که افراد می توانند تیم را به نتایج مطلوبی برسانند.
کسب مهارت های بیشتر
هنگامی که افراد به شکل یک تیم با یکدیگر همکاری می کنند، هرکدام باید از مهارت های خاص خود برای رسیدن به اهداف گروه استفاده کنند. بدیهی است هریک از اعضای گروه از مهارت های خاص خود برخوردار می باشند. به همین خاطر زمانی که اعضای یک گروه به مدت طولانی در کنار یکدیگر قرار می گیرند، دیر یا زود مهارت ها به سایر اعضا منتقل می شود. هم چنین اعضا پس از مدتی احساس می کنند که به واسطه کار تیمی، به مهارت های جدیدی دست یافته اند.
کاهش استرس
کار کردن به شکل گروهی می تواند استرس افراد را در جریان کار و حتی زندگی شخصی کاهش دهد. اگر تیم کاری، افراد پر انرژی و با انگیزه ای داشته باشد، اعضای تیم از یکدیگر انرژی گرفته و کار آن ها به یک تفریح جذاب بدل می شود. در نتیجه اعضای گروه استرس کمتری را تجربه می کنند و کار با کیفیت و سرعت بیشتری جلو می رود. از سوی دیگر افرادی که به شکل تیمی کار می کنند، در زمان مشکلات در کنار یکدیگر می مانند و به رفع مشکلات یکدیگر کمک می کنند. همین همکاری و همدلی می تواند سطح استرس افراد را کاهش دهد. در واقع داشتن استرس کمتر در محیط کار نه تنها سلامت فرد را تضمین می کند، بلکه موجب افزایش بازدهی کار در محیط کاری نیز می شود.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات موفقیت کار تیمی، افزایش مهارت ارتباطی و ایجاد انگیزه در کارکنان را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا