به طور کلی پرورش استعداد کودکان یکی از مواردی است که والدین از بدو تولد و چه بسا از پیش از تولد نوزادشان به آن توجه دارند اما با این حال بسیاری از والدین نمی دانند راه های ساده ای برای پرورش استعداد ها فرزندشان وجود دارد که با کمک آن ها می توانند استعداد کودک شان را شکوفا کنند.
آشنایی با روش های پرورش استعداد کودکان
همانطور که می دانید تمامی کودکان سرشار از توانایی های مختلف هستند و زمانی که فرصت های مناسبی به آن ها داده شود به افراد شگفت انگیزی تبدیل خواهند شد. این وظیفه والدین است که استعداد های کودک خود را به موقع کشف و آن را پرورش دهند.
اغلب برای کشف استعداد کودکان نیاز به هزینه ندارد و اگر چیزی توجه کودک شما را به خود جلب کرد می تواند نشانه ای از علاقه و استعداد کودک در آن زمینه باشد. در واقع شما می توانید از این فرصت برای درک علایق کودک استفاده نمایید و به او در رشد این استعداد ها کمک نمایید.
توجه داشته باشید پرورش استعداد فرآیندی نیست که نقطه ی آغاز و پایانی داشته باشد و عوامل مختلفی در پرورش آن موثر هستند که از رایج ترین آن ها می توان به سن، جنسیت، هوش، شخصیت و محیط آموزشی اشاره کرد.
البته لازم به ذکر است که معمولا در سنین کودکی عوامل مربوط به برانگیختن حس کنجکاوی، محیطی و یادگیری و در نوجوانی عوامل شخصیتی و محیطی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. در ادامه موثر ترین راهکار های پرورش استعداد در کودکان را بیان کرده ایم:
برای پرورش استعداد کودک در او تصویر مثبتی ایجاد کنید:
یکی از موثر ترین روش های پرورش استعداد کودک، ایجاد تصویر مثبت در او می باشد زیرا شما تنها کسی هستید که می توانید خودباوری و اعتماد به نفس را در کودک تان ایجاد کنید و پرورش دهید. البته دقت داشته باشید تصویری که شما از او ارائه می دهید بایستی مطابق با خود کودک و موفقیت های او باشد نه اغراق آمیزتر.
در واقع شما برای کودک تان آینه ای هستید که بایستی منعکس کننده توانایی های حقیقی او باشید تا کودک بتواند به شما و خودش اعتماد پیدا کند.
کودک تان را مستقل تربیت کنید:
استقلال برای شکوفا شدن استعداد های کودک از اهمیت زیادی برخوردار خواهد بود. کودکی که مستقبل است اعتماد به نفس بیشتری دارد و در برابر شکست های احتمالی در مسیر شکوفایی استعداد هایش بیشتر قدرت تاب آوری دارد.
در واقع کودک سعی دارد تا راه مخصوص به خودش را در زندگی در پیش بگیرد و با اتکا به توانایی ها و استعداد هایش مشکلات و ناکامی را پشت سر بگذارد.
برای کودک فرصت شکوفایی ایجاد کنید:
به صراحت می توان گفت که استعداد ها برای تکامل نیاز به یک جرقه ابتدایی دارند. اگر هیچ فرصتی برای بهبود یک توانایی وجود نداشته باشد ممکن است این توانایی در سال های اولیه شکل گیری کودک سرکوب شود و پس از آن نیز ممکن است برای توسعه آن استعداد خیلی دیر شده باشد.
برای مثال اگر کودک یک استعداد برای نواختن موسیقی دارد مکن است تا زمانی که با یک ساز یا با موسیقی برخورد نداشته باشد این استعداد در او شکوفا نگردد. برای پرورش استعداد در کودک مهم است تا طیف وسیعی از فرصت ها را برای او فراهم نمایید. به گونه ای که هر استعداد پنهانی بتواند بروز پیدا کند و شکوفا شود.
در واقع شما می توانید این کار را با مطرح نمودن مسائل مختلف، بازی ها، توانایی ها و مهارت های مختلف به او و کمک به او در دنبال کردن آن ها انجام دهید.
تقویت قدرت تخیل برای پرورش استعداد کودکان
یکی از راه های پرورش استعداد کودکان این است که اجازه دهید خیال پردازی کند و رویاهایش را با شما در میان بگذارید. در واقع تمام کودکان کم و بیش خیال پردازی هایی دارند که شما می توانید تخیلات آن ها را به مسیر درست هدایت کنید و به تخیلاتش شکل بدهید.
برای مثال اگر استعداد نقاشی دارد از او بخواهید آنچه را در ذهن دارد روی کاغذ پیاده کند. یا اگر هوش کلامی بالایی دارد از او بخواهید داستانی خیالی برای شما بگوید. در حالت کلی تخیل را می توان زمینه ساز خلاقیت های بعدی در مسیر شکوفایی استعداد ها دانست.
اجازه دهید کودک طعم شکست را بچشد:
زندگی همیشه شادی و موفقیت نیست و بهتر است تا اجازه دهید کودک تان طعم شکست را تجربه کند و به خطر اشتباهات اش او را سرزنش نکنید. اگر کودک یاد نگیرد شکست جزوی از مسیر موفقیت است خیلی زود ناامید می شود و راه خود را ادامه نخواهد داد.
بهتر است به کودک بیاموزید تا از شکست هایش برای شناسایی اشتباهات و نقطه ضعف ها استفاده نماید زیرا اگر به خاطر ترس از شکست از ناحیه امن خود بیرون نیاید و ریسک نکند هرگز برای کشف و گسترش یک استعداد خطر نمی کند.
برای کودک تان الگوی مناسبی باشید:
یکی از راه های پرورش استعداد کودک این است که سعی کنید خودتان الگوی کودک باشید زیرا کودکان مشابه والدین خواهند شد که حرف های آن ها. مهم نیست که چه می گویید و از کودک چه می خواهید او در نهایت از رفتار شما الگوبرداری می کند.
در واقع برای موفقیت و رشد استعداد های خودان تلاش کنید. کودک باید ببیند شما به عنوان والدین برای موفقیت تلاش می کنید و حتی گاهی نیز شکست می خورید. موفقیت و کشف استعداد ها نیاز به تلاشی مستمر و کمی صبر دارند و مداومت شما در این زمینه می تواند الگوی خوبی برای فرزندتان باشد.
تشویق کودک برای پرورش استعداد کودک:
بسیار مهم است تا کوچک ترین گام های کودک در مسیر رشد و شکوفایی استعداد هایش را ببینید و به او خورد بدهید و تشویق نمایید. دقت کنید که اگر در این مواقع تشویقی در کار نباشد با افزایش سن، اعتماد به نفس کودک تان نسبت به توانمندی هایش کم می شود و ممکن است فرصت ها و تجربه های جدیدی را که برای رشد فردی او مفید باشد را از دست بدهد.
با وجود اینکه بزرگ ترین مشوق هر فرد در زندگی انگیزه های درونی او هستند اما هیچ وقت نمی توان از اهمیت تشویق های بیرونی در پرورش استعداد کودک و پیگیری مسیر موفقیت غافل شد. بسیار خوب است علاوه بر تشویق های کلامی و مواردی چون لبخند و تعریف از او نزد دیگران از مشوق های مادی متناسب با استعداد او استفاده نمایید برای مثال اگر کودک استعداد موسیقی دارد می توانید به او ساز یا بلیط یک کنسرت هدیه بدهید.
کودک را با دیگران مقایسه نکنید:
همانطور که می دانید هر انسان موجودی منحصر به فرد و یکتا است. پس از هرگز توامندی های کودک را دیگران مقایسه نکنید. تلاش کنید این پیام را به او انقال دهید که منحصر به فرد است و ویژگی های خاص خود را دارد. حتما پیشرفت های کوچک او را ببینید و او را تنها با قبل خودش مقایسه کنید.
کودک را مجبور به یادگیری نکنید:
اجبار را می توان یک مانع بزرگ بر سر راه یادگیری و شکوفایی دانست. وقتی کودک از ادامه مسیر یادگیری سر باز می زند سعی کنید تا ترفند های خاص یادگیری در زمینه استعداد اش را برای او جذا کنید. دقت داشته باشید که اجبار به یادگیری او را دلسرد و دلزده خواهد کرد.
افراد موفق در زمینه استعداد کودک را به او معرفی نمایید:
خوب است برای انگیزه بیشتر الگوهای موفق عینی در زمینه ای که کودک علاقه و استعداد دارد به او معرفی نمایید. با کودک در مورد زندگی، تلاش ها و شکست ها و موفقیت های این افراد صحبت نمایید.
منبع : آرگا