دسته ها
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

انواع خونریزی در بارداری و دلایل بروز آن

  • حکیمه فهیمی
  • ۵ بهمن ۱۴۰۱
  • ۰

یکی از عوارض شایع دوره بارداری، لکه بینی و خونریزی است. آگاهی از مدت زمان طبیعی بودن لکه بینی و خونریزی اهمیت زیادی دارد. در این مطلب قصد داریم پیرامون انواع خونریزی در بارداری صحبت کنیم.

لکه بینی و خونریزی در دوران بارداری عارضه شایعی برای اکثر خانم ها می باشد. این عارضه به علل مختلفی بروز یافته که روی مدت زمان و شدت آن تاثیر می گذارد. در این مطلب به انواع خونریزی در بارداری می پردازیم تا علت هر یک مشخص شود.

آشنایی با انواع خونریزی در بارداری

لکه بینی و خونریزی در بارداری یکی از دغدغه های اصلی خانم ها بوده و سوالات زیادی در این راستا برای آن ها ایجاد می شود. این که لکه بینی تا چند روز طبیعی بوده و خونریزی در بارداری ممکن است چند روز طول بکشد؟ این مشکلات دلایلی داشته و با توجه به شدت و مدت زمانی که طول می کشد، می تواند فرد را تحت تاثیر قرار بدهد.

  

ممکن است خونریزی یک یا چند روز تداوم داشته باشد. این مشکل نگرانی بسیاری از خانم ها بوده و از پزشک درباره طبیعی بودن لکه بینی در بارداری جویا می شوند. یکی از نکاتی که باید در دوران بارداری مدنظر قرار داد این است که بین لکه بینی و خونریزی تفاوت وجود دارد و اگر خونریزی شدید و طولانی مدت شد بایستی مادر و جنین تحت درمان فوری قرار گیرند.

لکه بینی و خونریزی چه تفاوتی دارند؟

به طور کلی لکه بینی هم نوعی خونریزی است ولی به صورت خفیف بروز می یابد. تفاوت لکه بینی و خونریزی بارداری در شدت آن می باشد. لکه بینی بارداری به صورت لکه های صورتی یا قهوه ای رنگ بوده ولی هنگام خونریزی به رنگ قرمز روشن بوده و شدیدتر است. همچنین علت بروز لکه بینی با خونریزی در بارداری نیز متفاوت است.

کدام خونریزی دوران بارداری خطرناک تر است؟

ممکن است این سوال ایجاد شود که آیا خونریزی ماه اول بارداری خطرناک است؟ همچنین لکه بینی ماه اول بارداری خطری دارد؟ در پاسخ باید گفت خونریزی در بارداری شایع بوده ولی مادران باز هم بسیار نگران سلامت خود و جنین می باشند. خونریزی در ماه اول و اوایل بارداری بدون درد، خفیف و به شکل لکه بینی است.

  •  مبل و میز
  •  آرون گروپس

این نوع خونریزی به طور معمول خطرناک نبوده و ناشی از تغییرات حاملگی است. ولی اگر خونریزی در سه ماهه پایانی بارداری به ویژه ماه نهم روی دهد، ممکن است خطر جدی به دنبال داشته باشد.

انواع خونریزی در بارداری به دلایل مختلفی روی می دهد که برخی جدی و برخی چندان مهم نیستند و به زودی برطرف می شوند. برای این که بدانید علل بروز انواع خونریزی در بارداری چیست در ادامه به بررسی عوامل مختلف بر اساس ماه های بارداری به صورت جداگانه می پردازیم.

علت لکه بینی در سه ماهه ابتدای بارداری

لکه بینی (خونریزی خفیف) در سه ماهه اول بارداری در یک سوم خانم ها دیده می شود. این لکه بینی سقط جنین را به دنبال نداشته و جان مادر را نیز تهدید نمی کند. همچنین بعد از چند روز از بین می رود. در ماه های اول حاملگی خونریزی امری طبیعی بوده و خونریزی ممکن است در ماه های مختلفی از بارداری روی دهد که هر یک نشانگر مسئله ای باشند. دلیل لکه بینی در سه ماهه ابتدای بارداری عبارت است از :

۱. لانه گزینی جنین

یک دلیل شایع برای خونریزی شبیه قاعدگی در هفته اول بارداری لانه گزینی می باشد. سلول تخمک پس از باروری و سه روز ماندن در لوله فالوپ به رحم انتقال یافته و به دیواره رحم اتصال می یابد. این حالت ۶-۱۲ روز پس از تخمک گذاری روی می دهد و به آن لانه گزینی گفته می شود. لانه گزینی با حساس شدن سینه ها، گرفتگی عضلات و لکه بینی همراه می باشد.

همانطور که اشاره شد ترشحات لانه گزینی شبیه لکه بینی یا خونریزی قاعدگی در بارداری دیده می شود. موقع لانه گزینی، خونی که در نتیجه لقاح و تشکیل نطفه باشد، سریع خارج نشده بلکه به تدریج این عمل صورت می گیرد و نهایت زمان برای خروج آن سه روز گزارش شده است. معمولا این لکه بینی بیشتر از سه روز طول نمی کشد ولی در صورت طولانی شدن و شدت پیدا کردن حتما به پزشک مراجعه شود.

۲. رابطه جنسی

مویرگ های خونی در ابتدای دهانه رحم تجمع و آن را مسدود می نمایند. در بارداری خون بیشتری در رحم و این مویرگ ها عبور می کند. اگر با برقراری رابطه جنسی به این ناحیه فشار وارد گردد، دهانه رحم تحریک شده و لکه بینی یا خونریزی خفیف روی می دهد. معمولا میزان لکه بینی شدید نبوده و بعد از چند ساعت از بین می رود.

۳. بارداری خارج رحم

وقتی تخمک قادر به لانه گزینی در رحم نبوده و خارج از آن بارور می شود، به اصطلاح بارداری خارج رحم ایجاد می شود. شایع ترین محلی که در آن بارداری خارج از رحم روی می دهد، لوله های فالوپ هستند. علائم این عارضه به صورت خونریزی خفیف در بارداری و درد پایین شکم می باشد.

۴. عفونت

عفونت واژن و رحم یا عوارضی مانند تب خال باعث بروز خونریزی بارداری می شوند. عفونت ممکن است به علت بیماری های مقاربتی نظیر کلامیدیا باشد.

۵. معاینات لگنی

باید اشاره کرد در میان انواع خونریزی معاینات لگنی نیز در هفته های ۶-۱۲ بارداری انجام می شود که ممکن است تا ۲۴ ساعت سبب لکه بینی گردد. این خونریزی خفیف برای مادر و جنین خطری ندارد.

۶. پولیپ دهانه رحم

اگر خانمی قبل از بارداری به پولیپ رحمی مبتلا و از آن اطلاع نداشته باشد، ممکن است در طول بارداری با برقراری رابطه جنسی دچار خونریزی شود. این نوع خونریزی به بارداری ارتباطی نداشته و خطری ندارد.

۷. خونریزی ساب کوریونیک

در حاملگی، خون در لایه های کوریون (غشای خارجی جنین) و کنار جفت و درون جفت تجمع می یابد. ممکن است این انباشتگی خون مشکلی ایجاد نکند اما در مواردی خونریزی و عوارض به دنبال داشته باشد.

۸. سقط جنین

در صورتی که جنین نتواند خود را با شرایط خاص محیطی تطبیق داده یا توان مقاومت در تحولات و شرایط بیرونی را نداشته باشد، به اجبار از محل لانه گزینی جدا شده و به بیرون رحم سقوط می کند که به آن سقط جنین گفته می شود. معمولا در دوازده هفته ابتدای بارداری احتمال سقط جنین از مواقع دیگر بیشتر می باشد که با گرفتگی یا درد شکمی همراه است. اگر خونریزی روی دهد؛ بایستی سریعا به بیمارستان مراجعه شود.

گاهی هم جنین تا ماه ها دوام آورده و در محل خود به رشد و تکامل ادامه می دهد اما بعد از مدتی تحت شرایط بیرونی واقع شده و به دلایلی سقط می شود که به این عمل زایمان زودرس گفته می شود. یعنی جنین به تایم تکامل رسیده ولی ناچارا به بیرون ساقط شده است. به این ترتیب اگر جنین از ۲۸ هفته کمتر عمر داشته باشد امکان زنده ماندن نبوده و به طور استاندارد جنین بزرگتر از ۲۸ هفته می تواند بیرون از رحم در صورت بروز زایمان زودرس دوام بیاورد.

دلیل خونریزی سه ماهه دوم و سوم بارداری

احتمال بروز انواع خونریزی در سه ماهه دوم و سوم بارداری کم گزارش شده است. با این وجود اگر خونریزی در بارداری ماه ۴ به بعد روی دهد، عوارض و آسیب های آن بیشتر می باشد. همچنین اگر خونریزی با نزدیک شدن به ماه آخر بارداری اتفاق بیفتد، ریسک آسیب برای مادر و جنین افزایش می یابد. دلیل انواع خونریزی در سه ماهه دوم و سوم بارداری عبارتند از:

۱. جفت سر راهی

جنین توسط بند ناف به جفت متصل تا از بدن مادر تغذیه کند. محل قرار گیری جفت در نیمه بالایی رحم می باشد. اگر شرایطی ایجاد شود که جفت در نیمه پایینی رحم واقع شده و دهانه رحم مسدود گردد، مانع از خروج جنین می شود که به این حالت جفت سر راهی اطلاق می شود.

جفت سر راهی با نشانه خونریزی بدون درد و اتساع دهانه رحم شناخته می شود. معمولا این موضوع عوارضی برای جنین و مادر در پی ندارد مگر این که جفت اختلال یافته و جنین قادر به تغذیه نباشد. در سونوگرافی هفته ۱۶-۲۰ بارداری؛ جفت سر راهی مشخص می شود و می توان از بروز عوارض آن پیشگیری کرد.

در صورتی که پیش از ۳۷ هفتگی، جفت سر راهی روی دهد مادر باردار کورتیکواستروئید دریافت کرده تا رشد ریه جنین کامل شود. ولی در ۳۷ هفتگی اگر هنوز خونریزی لزج بارداری وجود داشت، باید سزارین انجام شود.

۲. زایمان زودرس

زایمان پیش از ۳۷ هفتگی بدون پارگی کیسه آب زایمان زودرس است. مهمترین نشانه آن خونریزی شدید می باشد. در بین انواع خونریزی در بارداری، خونریزی ماه هفتم در اکثر موارد به علت زایمان زودرس می باشد. نشانه های زیر از وقوع زایمان زودرس اطلاع می دهد:

  • فشار شدید لگنی
  • بیش از پنج انقباض رحمی در ساعت
  • تورم دست و صورت
  • ترشح روشن و آبکی و خون در واژن
  • درد همراه با ادرار
  • استفراغ
  • درد پشت
  • درد معده طولانی

از علل بروز زایمان زودرس می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • فواصل کوتاه بین بارداری ها
  • بارداری چند قلویی
  • کمبود وزن یا ازدیاد وزن شدید
  • عفونت رحم
  • کوتاهی گردن رحم
  • سبک زندگی ناسالم و مصرف مواد مخدر

۳. جدا شدن زودهنگام جفت

جدا شدن جفت بایستی موقع زایمان صورت گیرد. در صورتی که جفت پیش از زایمان جدا شود، به آن دکولمان گفته شده و شایع ترین دلیل انواع خونریزی در سه ماهه دوم و سوم بارداری می باشد. این عارضه ممکن است سبب مرگ مادر و جنین گردد. از نشانه های جدا شدن جفت عبارت است از:

  • درد شکم شدید
  • افزایش شدت و انقباض رحمی
  • ضربان قلب شدید جنین

۴. عروق سر راهی

عروق خونی رساننده به جنین بدون حفاظ بدن ناف داخل لایه پوشاننده رحم جای داشته و از کانال ورودی رحم می گذرند. هر چند امکان پارگی این عروق خیلی کم است ولی ممکن است در مواردی این عروق پاره شوند و خونرسانی به حنین کاهش یابد. نشانه پاره شدن عروق محیطی، ضربان غیر طبیعی قلب جنین و خونریزی شدید می باشد.

ارتباط لکه بینی بارداری با جنسیت

برخی تصور می کنند لکه بینی بارداری علامت پسر بودن جنین است. در حالی که لکه بینی به جنسیت جنین ارتباطی نداشته و خانم باردار به دلایل مختلفی ممکن است با این مشکل مواجه شود.

اقدامات لازم در مواجهه با خونریزی بارداری

خونریزی در بارداری ممکن است برای مادر و اطرافیان او نگرانی زیادی ایجاد کند. از این رو بهتر است شرایطی را برای کاهش این مسئله ایجاد کنید. این شرایط شامل مراقبت ها و تغییر سبک زندگی جنسی و رژیم غذایی خانم باردار است. همچنین در این راستا موارد زیر را در نظر بگیرید:

  • استرس خود را کنترل کرده و آرامش داشته باشید.
  • استراحت کرده و اصلا فعالیت سنگین انجام ندهید.
  • عدم برقراری رابطه جنسی
  • عدم استفاده از تامپون و به جای آن از پد استفاده شود.
  • مصرف دارو با تجویز پزشک

چه خوراکی هایی سبب قطع خونریزی بارداری می شود؟

اگر برای شما جای سوال است که آیا خوراکی هایی برای قطع خونریزی در بارداری وجود دارد؟ باید گفت نکته مهم این است که هیچ خوراکی و غذایی نمی تواند به طور کامل خونریزی را قطع کند. با این وجود چون مادر خون از دست می دهد می تواند با مصرف غذاهای مقوی بدن را تقویت کرده تا سلامت خود را باز یابد.

حتما باید ویتامین ها و مواد مغذی در رژیم غذایی فردی که دچار خونریزی شده، اضافه شود. همچنین از موارد زیر نیز استفاده کند:

  • میوه های سیب، گلابی، به و انار ملس
  • افزایش مصرف منابع ویتامین ث برای جذب بهتر آهن مانند پرتقال و لیموترش
  • خوراکی های دارای آهن مانند گوشت قرمز، آلو خشک، تخم شربتی و سبزی های برگ تیره

در ضمن از مصرف غذاهای زیر که سبب تشدید خونریزی در بارداری می شود، خودداری کنید:

  • زعفران
  • زرشک
  • بهار نارنج
  • بادام تلخ
  • سیر
  • گیاهان دارویی نظیر آویشن، شیرین بیان، پونه، ختمی، زنیان

چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟

پیدا کردن دلیل انواع خونریزی در بارداری و درمان آن توسط پزشک صورت می گیرد. پزشک با معاینه دهانه رحم و میزان اتساع آن و احتمال سقط جنین به بررسی علائم می پردازد. همچنین با سونوگرافی ضربان قلب جنین کنترل شده و بر اساس دلیل و میزان خونریزی، دارو درمانی و مراقبت ها آغاز می شود.

در مواردی نیز به بستری و استراحت مطلق مادر توصیه می شود و ممکن است رابطه جنسی برای ماه اول بارداری ممنوع اعلام شود یا خاتمه بارداری اعلام گردد. برای داشتن حاملگی ایمن و جلوگیری از عوارض خونریزی بارداری بهتر است با بروز علائم زیر حتما به پزشک مراجعه شود:

  • اگر ترشحات لانه گزینی در روزهای ابتدای بارداری خفیف نبوده و بیشتر از سه روز طول بکشد.
  • لکه بینی یا خونریزی با خارش و بوی بد همراه شود.
  • یک هفته پس از رابطه جنسی همچنان خونریزی وجود داشته باشد.
  • تب و لرز و ترشح همراه با خونریزی
  • درد ناحیه شکم یا مشاهده لخته خون همراه با خونریزی

در پایان پیشنهاد می شود در صورت تمایل برای آشنایی با علل درد رحم در اوایل بارداری و پایین بودن شکم در بارداری از این مقالات بازدید نمایید.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *