دسته ها
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

تفاوت ماموگرافی و سونوگرافی در تشخیص بیماری سرطان سینه

  • حکیمه فهیمی
  • ۲۷ آبان ۱۴۰۱
  • ۰

ماموکرافی و سونوگرافی دو روش انجام آزمایش برای مشاهده بافت سرطانی در سینه می باشد که دارای تفاوت هایی هستند. در این مطلب با تفاوت ماموگرافی و سونوگرافی آشنا می شوید.

یکی از سرطان های رایج میان زنان در جوامع امروزی سرطان سینه است که به کمک روش های ماموگرافی و سونوگرافی مورد تشخیص قرار داده می شود. این روش ها دارای تفاوت هایی هستند. از این رو در این مطلب به تفاوت ماموگرافی و سونوگرافی می پردازیم.

آشنایی با تفاوت ماموگرافی و سونوگرافی

یکی از نگرانی هایی که اغلب بانوان با مشاهده ناهنجاری در سینه با آن روبرو می شوند، انجام سونوگرافی یا ماموگرافی است. ممکن است خانم ها بخواهند چکاپ کلی انجام دهند ولی ندانند که ماموگرافی بهتر است یا سونوگرافی. علاوه بر روش اجرای ماموگرافی و سونوگرافی این دو تفاوت هایی در اجرای آزمایش تشخیص بافت سرطانی هم دارند.

در روش ماموگرافی به علت استفاده از اشعه ایکس با محدودیت تعداد بار صورت می گیرد و عموما یک بار در هر سال خطری به دنبال ندارد. در مقابل سونوگرافی روشی بدون عارضه است. در ادامه مطلب با دو روش ماموگرافی و سونوگرافی و همچنین تفاوت های این دو روش بیشتر آشنا می شوید.

ماموگرافی

ماموگرافی دستگاه تخصصی تصویربرداری بافت سینه است. همانطور که می دانید سرطان سینه یکی از شایع ترین انواع سرطان بین خانم ها محسوب می شود. با بررسی اپیدمیولوژیک نشانه های سرطان سینه می توان پی برد که میزان بروز این عارضه در خانم های ایرانی هم در حال افزایش می باشد. از این رو تصویربرداری از بافت سینه زنان یک مسئله ضروری است.

با توجه به شایع شدن عارضه سرطان سینه در بانوان، پزشکان توصیه دارند خانم های بالای سی سال حتما سالی یک مرتبه آزمایش های غربالگری سینه و ماموگرافی را انجام داده تا در صورت بروز هر نوع توده مشکوک و سرطانی نسبت به پیشگیری و پیشرفت آن به سمت بافت های سالم اقدام نمایند.

  •  آرون گروپس
  •  مبل و میز

به کمک ماموگرافی می توان هر نوع عارضه احتمالی موجود در بافت سینه را تشخیص داد. در این روش تصویربرداری از اشعه ایکس با دوز کم جهت بررسی بافت سینه کمک گرفته می شود. به عبارتی ماموگرافی یک روش تشخیص سریع بیماری سرطان سینه توسط تابش پرتوهای خفیف اشعه ایکس است.

معمولا اگر فرد بیمار با علائمی از جمله درد، تشخیص توده، پوسته پوسته شدن سطح سینه، فرورفتگی و دیگر ناهنجاری های مرتبط با سینه همراه باشد، پزشک برای اطمینان یافتن از نوع عارضه، ماموگرافی را پیشنهاد می کند. خانمی که سابقه ابتلا به سرطان سینه یا رحم در بین بستگان خود داشته باشد باید غربالگری ماموگرافی را زودتر از سن ۴۰ سالگی انجام بدهد.

چرا که بی شک تشخیص زودهنگام سرطان سینه شانس درمان را تا حدود زیادی بالا می برد. از مزیت های روش ماموگرافی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • خطر مرگ ناشی از سرطان سینه را کاهش داده و برای تشخیص انواع سرطان سینه نظیر سرطان مجرای انسدادی و مهاجم لوپولار سودمند است.
  • هیچ پرتویی در بدن بیمار بعد از معاینه اشعه ایکس باقی نخواهد ماند.
  • اشعه ایکس به طور معمول عارضه جانبی خاصی در محدوده تشخیصی معمول برای این اسکن به همراه ندارد.
  • تشخیص زودهنگام سرطان سینه و جلوگیری از بروز غدد سرطانی پیشرفته

سونوگرافی

سونوگرافی دستگاه تصویربرداری است که توسط آن از بافت ها و ساختار داخلی بدن تصویر تهیه می شود. این دستگاه توسط امواج صوتی که فرکانس زیادی دارند، از اندام ها و ساختار داخلی بدن عکس می گیرد. همانطور که می دانید از سونوگرافی های لازم در دوران بارداری جهت دیدن جنین نیز استفاده می شود.

این دستگاه تنها برای تصویربرداری از بافت ها و اندام های داخلی بدن نبوده و اگر احتمال وجود ناهنجاری در سینه ها باشد، با این روش می توان برای چکاپ سینه ها عمل کرد و تفاوت آن با ماموگرافی در این است که دستگاه ماموگرافی مختص تصویربرداری از بافت سینه می باشد.

در حالی که متخصصان از دستگاه سونوگرافی جهت تصویربرداری از سایر اندام های داخلی مانند قلب، رگ های خونی، کلیه، کبد و … استفاده می کنند. سونوگرافی سینه در حقیقت یک روش  ایمن و غیر تهاجمی بوده که برای ارزیابی سینه ها به کار می رود و از اشعه ایکس استفاده نمی کند. فناوری سونوگرافی تجسم سریع در بافت های سینه را امکان پذیر می سازد.

همچنین از سونوگرافی برای ارزیابی جریان خون به نواحی اطراف سینه استفاده شده و معاینه اغلب همراه با ماموگرافی یا ام آر آی از سینه صورت می گیرد ولی در مواردی به تنهایی به کار می رود. از مزیت های روش سونوگرافی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • یک روش غیر تهاجمی و بدون درد است.
  • می تواند بافت های نرم موجود در بدن را دقیقا نمایان سازد که در تصویربرداری با اشعه ایکس این امکان وجود ندارد.
  • استفاده از این روش تصاویر لحظه ای ایجاد کرده و به کمک آن می توان نمونه برداری سرطان سینه با بیوپسی پستان صورت داد و استفاده از امواج صوتی به جای اشعه ایکس می تواند در صورت متراکم بودن بافت سینه، اطلاعات مناسبی درباره توده در اختیار پزشک بگذارد.

فرق تصویربرداری ماموگرافی و سونوگرافی

قابل ذکر است که ماموگرافی و سونوگرافی به نوعی مکمل یکدیگر می باشند. زیرا برخی مواقع امکان بروز خطا و نتیجه کاذب در آزمایش ماموگرافی وجود دارد. از این رو متخصصان برای تشخیص سرطان سینه یا رد آن، به هیچ وجه به نتیجه ماموگرافی یا سونوگرافی به تنهایی اکتفا نمی کنند. از جمله تفاوت های ماموگرافی و سونوگرافی عبارتند از :

۱. یکی از تفاوت های بین روش ماموگرافی و سونوگرافی اشعه ای است که در هر یک برای تصویربرداری استفاده می شود. در سونوگرافی این کار با امواج فرا صوتی انجام شده که کاملا بی خطر بوده و حتی برای خانم های باردار نیز محدودیتی ندارد. ولی در ماموگرافی از اشعه ایکس استفاده می شود که در دوران بارداری و شیردهی برای خانم ها توصیه نمی شود. در صورتی که ناهنجاری در سینه مشاهده شود و فرد باردار باشد، باید سونوگرافی انجام دهد.

۲. توسط سونوگرافی توده هایی مشخص می شود که قابل احساس بوده در حالی که ماموگرافی می تواند ناهنجاری را شناسایی کرده که از لحاظ جسمی و فیزیکی قابل احساس نیست. به عبارتی سونوگرافی برای تشخیص توده های جامد از کیست های پر از مایع مناسب می باشد. همچنین به عنوان یک تست تصویربرداری کمکی برای ماموگرافی یا معاینه بالینی پزشک از سینه به کار می رود.

۳. سونوگرافی یک روش تکمیلی محسوب شده و به تنهایی روشی برای تشخیص سرطان سینه نبوده و فرد نباید فقط به نتیجه سونوگرافی اکتفا کند. بلکه ماموگرافی هم الزامی است. از این رو برای کاهش احتمال منفی کاذب در سینه های متراکم باید ماموگرافی همراه با سونوگرافی صورت گیرد.

۴. فرق دیگر ماموگرافی و سونوگرافی در این است که ماموگرافی اکثرا برای خانم های مسن که بافت پستان کمتر متراکمی دارند، استفاده می شود. در حالی که سونوگرافی برای خانم های جوان با بافت سینه متراکم تر توصیه می شود. ولی اگر با معاینات پزشکی ، توده ای در سینه مشاهده شود، بدون توجه به سن بیمار، هر دو آزمایش سونوگرافی و ماموگرافی تجویز می شود.

به این علت که هیچ یک از این روش ها تشخیصی نبوده و پزشک به نتایج هر دو آزمایش نیاز دارد تا مشکوک بودن توده را مشخص نماید.

تشخیص سرطان سینه با ماموگرافی مناسب است یا سونوگرافی؟

هنگامی که در مورد غربالگری سرطان سینه صحبت می شود تنها باید از ماموگرافی استفاده نمود. غربالگری به این معنا است که خانم هایی که فاقد علائم هستند از نظر داشتن توده سنجیده می شوند. ممکن است توده در سینه تشکیل شده ولی فرد متوجه آن نباشد و پزشک نیز نتواند آن را تشخیص دهد. در این وضعیت ماموگرافی سبب تشخیص زودهنگام توده می گردد.

دقت ماموگرافی حدود ۷۵-۸۰ درصد بوده به این معنا که حدود ۲۰-۲۵ درصد ممکن است سرطان در مراحل ابتدایی پنهان بماند. از این رو توصیه شده سالی یک بار ماموگرافی صورت گیرد تا اگر توده ای تشکیل شده سریعا تشخیص داده شود. از سونوگرافی سینه نیز به عنوان یک روش تشخیص کمکی برای ماموگرافی کمک گرفته می شود.

سونوگرافی به عنوان یک روش غربالگری مورد تایید نبوده زیرا توده ها و کیست هایی که توسط آن مشخص می شود از لحاظ فیزیولوژیکی طبیعی انگاشته می شوند از این رو الگوهای سونوگرافی با توجه به چرخه قاعدگی می تواند سریعا تغییر کند. تنها در صورت وجود توده بزرگ و احساس آن سونوگرافی سودمند است. ازا ین رو سونوگرافی برای غربالگری توصیه نمی شود.

 پس از مطالعه این مطلب برای آشنایی با دیگر دانستنی های علمی و اطلاع از نحوه کنترل ترشح هورمون ها و سیب آدم می توانید به سراغ این مطالب بروید و اطلاعات جامع و مفیدی را کسب نمایید.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *