رابطه چاقی و افسردگی چیست و برای درمان آن چه باید کرد؟

به طور کلی چاقی و افسردگی دو معضلی هستند که مردم زیادی در سراسر دنیا با آن ها دست و پنجه نرم می کنند. این دو بیماری چاقی و افسردگی ممکن است به صورت همزمان و متداوم در فرد بروز کنند و در اغلب اوقات رابطه آن ها نیز به این صورت است که هم چاقی بیش از حد می تواند موجب ایجاد علایم افسردگی گردد و هم افسردگی می تواند باعث اضافه وزن مفرط شود.

آشنایی با رابطه چاقی و افسردگی

در واقع هر چند که همیشه اینطور نیست و به صورت دقیق نمی توان گفت تمام افسرده ها چاق هستند و یا تمام چاق ها افسرده خواهند شد اما تحقیقان نشان داده که بروز همزمان اضافه وزن و افسردگی در دهه حاضر بیشتر شده است. به طور خاص زنان بیشتر از مردان در معرض خطر بروز همزمان چاقی و افسردگی قرار گرفته اند. همچنین نکته قابل توجه این است که اختلالات خلقی مسئول یک مورد از هر چهار مورد خواهد بود.

در حال حاضر یک معیار استاندارد برای تعریف چاقی این است که وزن شخص نسبت به قد فرد تقریبا ۲۰ درصد بیشتر از وزن ایده آل باشد. تعریف دیگر آن داشتن شاخص توده بدنی بالاتر از ۳۰ خواهد بود. در مورد افسردگی نیز می توان گفت که تاکنون تعریف دقیقی از افسردگی مطرح نشده اما بسیاری از افراد هستند که افسرده اند و از این موضوع اطلاعی ندارند و همچنین برخی نیز در ظاهر افسرده هستند اما در واقعیت این چنین نیست.

در واقع برای درک بهتر افسردگی بهتر است آن را به دو بخش یعنی بخش اول روانی و فکری و بخش دوم فیزیکی و جسمی تقسیم کنید که در بخش اول روحیه فرد تحت تاثیر قرار می گیرد و بخش دوم بر مواردی مانند خواب و اشتها تاثیر خواهد گذاشت.

چاقی موجب افسردگی می شود؟

بر اساس مطالعات انجام شده احتمال ابتلا به افسردگی در افراد چاق تقریبا ۲۵ درصد بیشتر از افرادی است که چاق نیستند. به صراحت می توان گفت که چاقی می تواند موجب ایجاد یک تصویر ذهنی ضعیف از خود، کاهش اعتماد به نفس و همچنین انزوای اجتماعی گردد که همگی علائم افسردگی را شامل خواهند شد.

معمولا کودکان چاق بیشتر مورد تمسخر هم سن و سالان خود قرار می گیرند و همین موضوع سبب شده تا بیشتر گوشه گیر شوند. دقت داشته باشید که اضافه وزن مفرط در هر سنی دلیل اصلی نارضایتی، ناراحتی و ناامیدی بیماران خواهد بود.

افسردگی موجب چاقی می شود؟

بهتر است بدانید از آنجایی که چاقی و افسردگی رابطه نزدیکی با یکدیگر دارند معمولا افرادی که افسرده هستند یا کم اشتها می شوند و یا بیش از اندازه غذا می خورند. همچنین کم تحرکی و انزوا طلبی در آن ها موجب می شود تا غذای مصرفی در بدن سوخته نشده و در نهایت به چربی تبدیل شود.

امروزه محققان به این نتیجه رسیده اند که در این شرایط ترشح هورمون سروتونین در افراد افسرده کاهش یافته و نتیجه آن چیزی جز اضافه وزن و چاقی نخواهد بود زیرا میل به خوردن غذا بالا می رود تا سطح سروتونین را به حد نرمال برساند.

به طور کلی سروتونین یک ماده شیمیایی در بدن محسوب می شود که اغلب در سیستم گوارشی یافت می شود و وظیفه آن ایجاد هماهنگی و همکاری در میان سلول های عصبی را بر عهده دارد.

دلایل چاقی ناشی از افسردگی

همانطور که گفته شده افسردگی می تواند موجب افزایش اشتها در فرد شود و به همین خاطر در صورت عدم کنترل غذا خوردن ممکن است فرد به افزایش وزن چاقی مبتلا گردد. با این حال در ادامه سایر علت های چاقی ناشی از افسردگی را شرح داده ایم.

• افزایش کورتیزول:

در واقع هورمون استرس یا همان کورتیزول در زمان افسردگی ترشح خواهد شد و از این رو موجب افزایش استرس و اضطراب در فرد می شود. دقت داشته باشید که هر چقدر میزان افسردگی در افراد بیشتر باشد میزان استرس و اضطراب ناشی از آن نیز بیشتر خواهد شد.

• غذا خوردن:

همچنین غذا خوردن بیش از اندازه نیز موجب آزاد کردن انتقال دهنده های عصبی می شود که در بدن احساس مثبتی ایجاد می کنند. از این رو غذا خوردن به عنوان سلاحی برای مبارزه با خستگی و افسردگی خواهد شد.

• عدم تحرک:

خستگی و کمبود انرژی ناشی از افسردگی نیز اغلب اوقات موجب بی تحرکی در افراد خواهد شد. به همین خاطر کالری کمتری در بدن سوزانده می شود و همین مسئله می تواند موجب افزایش وزن و چاقی بیش از حد در فرد گردد.

• تحولات گوارشی:

افسردگی و داشتن استرس و اضطراب نیز می تواند دستگاه گوارش بدن را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. این روند فرآیند گوارش غذا را به شدت افزایش می دهد و به دنبال آن موجب افزایش وزن و چاقی فرد خواهد شد.

روش های درمان چاقی و افسردگی

بهتر است بدانید که رابطه چاقی و افسردگی بدین صورت که است هر دو باعث بروز یکدیگر می شوند بهبود هر کدام از آن ها نیز در گرو درمان دیگری خواهد بود. به همین منظور در ادامه برخی از موثرترین و کاربردی ترین راهکار های درمان چاقی و افسردگی را شرح داده ایم.

• از غذا شروع کنید:

بر اساس تحقیقات انجام شده داروهای ضد افسردگی موجب افزایش اشتهای بیمار می شوند. همچنین خوردن غذای زیاد نه تنها افسردگی را از بین نمی برد بلکه قند و کربوهیدرات موجود در این غذاها بیماری را شدت می بخشد. چنانچه نمی توانید میزان خورد و خوراک تان کم کنید تنها کافی است تا غذاهای شیرین را در رژیم غذایی تان محدود کنید و تا حد امکان غذاهای سبک را جایگزین غذاهای دیر هضم نمایید.

• خود را مجاب به حرکت و فعالیت نمایید:

به طور کلی ورزش منظم نه تنها جسم را قوی تر می کند بلکه تاثیرات مثبتی هم بر سلامت ذهن و روان خواهد داشت. به همین خاطر امروزه بسیاری از پزشکان به جای دارو، ورزش و حرکت را تجویز می کنند. بر اساس تحقیقات انجام شده معمولا ورزش های هوازی و ایروبیک در بسیاری از موارد موثرتر از داروهای ضدافسردگی عمل می کنند.

اما همانطور که می دانید برای بیماران مبتلا به چاقی و افسردگی ساده ترین راه حل نیز سخت خواهد بود. در واقع افراد افسرده همواره احساس خستگی می کنند و به مراتب ورزش کردن برایشان دشوار تر خواهد بود. آن ها اغلب واهمه دارند که هنگام ورزش کردن مورد تمسخر دیگران قرار بگیرند.

توجه داشته باشید که نیاز نیست ساعت ها در ورزش های تخصصی مانند دو و میدانی، وزنه برداری و یا بسکتبال شرکت نمایید. تنها سعی کنید فعالیت فیزیکی داشته باشید برای مثال اتومبیل تان را بشویید، اطراف ساختمان منزل راه بروید و یا هر کار دیگری که شما را از آن مبل جدا می کند، انجام دهید. همچنین آفتاب و نور طبیعی نیز حال شما را بهتر خواهد کرد پس آن را از خودتان دریغ نکنید.

• روی شادی تمرکز کنید:

توصیه می شود که شادی را یک هدف قرار دهید و برای رسیدن به آن نهایت تلاش تان را بکنید زیرا شادی موجب درمان چاقی و افسردگی می شود. برای مثال تا حد امکان به جای فست فود خودتان آشپزی کنید. با این کار روحیه شما بهتر می شود، غذاهای سالم تری خواهید خورد، تحرک بیشتری خواهید داشت و در نهایت با یک تیر چند نشان می زنید. همیشه به خاطر داشته باشید که سلامت فکری و ذهنی شما بسیار مهم تر از اضافه وزن تان است.

منبع : آرگا