از جمله مسائل مهم در رابطه با نوزادان توجه به نمودار وزن آن ها می باشد چرا که این عامل وضعیت سلامتی کودک را نشان داده و در صورتی که طبق روند طبیعی پیش نرود بیانگر این است که احتمالا کودک تغذیه و رشد مناسبی نداشته و یا درگیر مشکلات مختلفی می باشد. در همین راستا سعی داریم در این مطلب به جهت آگاهی شما عزیزان عوامل موثر بر وزن گیری نوزاد و نکات و معیارهای مهم در این زمینه را مورد بررسی قرار دهیم.
الگوی وزن گیری نوزاد
به طور کلی می توان گفت به منظور ارزیابی رشد و تکامل نوزادان باید عوامل مختلفی همچون قد و وزن کودک را مورد بررسی قرار داد. وزن گیری نوزاد فاکتوری مهم و تعیین کننده در این زمینه بوده که اگر مناسب و مطابق با الگوی طبیعی وزن نوزادان نباشد باید این موضوع را با پزشک مربوطه در میان گذاشت و از وجود هر گونه مشکل جدی جلوگیری نمود.
نوزادان در وزن ها و سایز های گوناگونی به دنیا می آیند. میانگین وزن طبیعی برای یک نوزاد ۳۲۰۰ گرم می باشد هر چند کودکانی که با وزنی کمتر یا بیشتر از این وزن متعادل به دنیا می آیند نوزادان سالمی به شمار می آیند. بدین ترتیب لازم است در هر زمان و دوره سنی بر اساس نمودار وزن گیری نوزادان و کودکان فاکتورهای رشد و تکامل کودک خود را شناسایی کرده و اطمینان یابید که کودک به صورت طبیعی روند رشد خود را طی می کند و در صورتی که رشد او دچار مشکل و توقف شده است سعی کنید آن را جبران نمایید.
وزن گیری در نوزادان ضمن این که می تواند علامتی از سلامت جسمانی آن ها باشد می تواند نشانه های دیگری نیز به والدین نشان بدهد. به طور مثال در صورتی که سرعت وزن گیری در کودک مناسب و متعادل نباشد امکان دارد درگیر مشکلاتی در روند رشد شود یا به ناتوانی از افزایش وزن ابتلا یابد. این مشکل وقتی اتفاق می افتد که کودک به خوبی از شیر تغذیه نمی کند و یا بدن او در جذب ترکیبات مغذی و بهره بردن از آن ناموفق عمل می کند که این اتفاق امکان دارد به دلیل مشکلات تغذیه، سیستم گوارشی، بیماری های ارثی همچون فیبروزسیستیک و یا بیماری های دیگر باشد.
دلایل عدم وزن گیری کودک
- نوع جنسیت نوزاد
- برنامه غذایی مادر و میزان وزن مادر قبل از بارداری و در طول بارداری
- دو قلو یا چند قلو بودن نوزادان
- کشیدن سیگار توسط مادر یا در برابر دود سیگار قرار گرفتن
- فرزند اول خانواده بودن
- نژاد کودک
- نوع ژنتیک پدر و مادر
وزن گیری مناسب کودک در دوره های سنی مختلف
- به طور معمول نوزادان در چند روز اول بعد از تولد از وزنشان کم می شود و پس از آن نزدیک به ۱۰ روز بعد به وزن خود در زمان تولد باز می گردند. در غیر این صورت باید کودک و نوع تغذیه آن توسط پزشک مورد بررسی قرار گرفته شود.
- در سه ماه اول کودک باید به صورت میانگین ۱۴۰ الی ۲۱۰ گرم در طول هفته به وزنش اضافه شود.
- بین ۳ تا ۶ ماهگی میانگین سرعت وزن گیری کودک به عددی بین ۱۰۵ تا ۱۴۷ گرم در طی هفته کاهش پیدا می کند.
- بین ۶ الی ۱۲ ماهگی میانگین سرعت رشد کودک چیزی بین ۷۰ تا ۹۱ گرم در هفته می باشد.
- نوزادان به صورت میانگین تا ۴ الی ۵ ماهگی به میزان وزنی نزدیک به دو برابر وزن تولد خود می رسند و وزن آن ها تا حدود یک سالگی به میزان ۳ برابر وزنشان در زمان تولد می رسد.
توصیه های کاربردی در رابطه با وزن گرفتن کودک
نکات کلیدی و مهمی به منظور بهبود فرآیند وزن گیری نوزاد وجود دارد که کمک کننده و موثر می باشند. در ادامه به شرح آن ها پرداخته ایم.
خودداری از نوشیدن مایعات زیاد
آبرسانی قطعا از دوره نوزادی تا دوره نوجوانی برای کودکان بسیار مهم می باشد. ولی برخی مواقع مایعات بیش از اندازه می توانند جای غذای کافی را در شکم نوزاد بگیرند. به منظور افزایش اشتها بهتر است پیش از دادن نوشیدنی به نوزاد در برنامه غذایی او غذای کافی به کودک خود بدهید. همینطور از دادن نوشیدنی های شیرین همچون آب میوه و نوشابه پرهیز نمایید.
غذا دادن به کودک در زمان گرسنگی در هر ساعتی از شبانه روز
قطعا برای اغلب ما غذا خوردن باید برنامه ای منظم داشته باشد ولی برای کودکانی که در تلاش برای اضافه وزن هستند این موضوع فرق می کند. بنابراین بهتر است در هر ساعتی از شبانه روز که کودک احساس گرسنگی کرد اجازه دهید تا غذا بخورد.
انجام فعالیت های ورزشی
با توجه به این که افزایش وزن غالبا معادله کالری در برابر کالری می باشد امکان دارد در این زمینه ناآگاهانه عمل نمایید و از کودکی که از وزن کمی برخوردار می باشد بخواهید که تحرک زیادی نداشته باشد در صورتی که کودکان در طول روز به ورزش و انجام فعالیت های محرک احتیاج دارند. بنابراین بهتر است فعالیت های آن را محدود نکنید مگر در صورتی که توسط پزشک سفارش شده باشد.
تعدد وعده های غذایی
راهکاری که در این زمینه باید به آن عمل نمایید این است که به جای این که به یک برنامه غذایی فشرده که شامل صبحانه، نهار و شام می باشد مقید و پایبند باشید می توانید با افزودن تعداد دفعه های وعده های غذایی و میان وعده ها یک تنوع به وجود آورید. کودک شما از این طریق امکان دارد کالری زیادتری نسبت به قبل دریافت نماید.
خودداری از مصرف کالری پوچ
غذاهایی همچون چیپس سیب زمینی، نوشابه و انواع فست فود امکان دارد سبب افزایش وزن گردد ولی با توجه به این که این دسته مواد غذایی در کل ترکیبات مغذی بسیار کمی دارند در نتیجه برای سلامتی مضر خواهند بود.
عوامل موثر بر وزن گرفتن کودک و مشکلات تغذیه
- کودک امکان دارد پیش از این که شیر کافی بخورد و کاملا سیر شود احساس خستگی کرده و به خواب فرو برود.
- وجود شکاف لب کودک می تواند در روند شیردهی اختلال به وجود آورد. این وضعیت با استفاده از شیشه ها و سرشیشه های مختلف و کمک پزشک اطفال رفع می گردد.
- در صورت وجود استرس یا احساس درد امکان دارد رفلکس شیر سازی بدن مادر دچار اختلال شود و از تولید آغوز جلوگیری کند. اگر این وضعیت ادامه داشته باشد می تواند سبب عدم وزن گیری کودک شود. به منظور بهبود روند تولید شیر سعی نمایید محلی آرام و ساکت را برای شیردهی انتخاب کنید.
- امکان دارد نوزاد در عمل مکیدن توانایی زیادی نداشته باشد که موجب می شود در صورت شیردهی حتی با استفاده از سرشیشه قادر نباشد شیر کافی را از پستان مادر دریافت نماید. این موضوع اغلب در شیردهی طبیعی مادران اتفاق می افتد.
- بسته بودن زبان یا فرنولوم زبان که نوعی عارضه محسوب می شود موجب شده کودک قادر نباشد به درستی تغذیه شود و ترکیبات مغذی مورد احتیاج خود را دریافت نماید. این نوع عارضه همینطور می تواند در تغذیه کودک با شیشه شیر نیز اثر بگذارد.
- در صورتی که به نوزاد خود شیر خشک می دهید استفاده از شیر خشک نامناسب یا عدم تهیه درست شیر خشک امکان دارد سبب عدم وزن گیری کودک گردد.
در مطلب ارائه شده با نکات و اصول وزن گیری نوزاد و عوامل موثر در این زمینه به طور کامل آشنا شدید که امیدواریم مورد توجه و پسندتان قرار گرفته باشد و نهایت استفاده را از آن برده باشید. ضمن اینکه برای اطلاع از دلایل سیر نشدن نوزاد و کم شدن وزن نوزاد می توانید این مطالب را مطالعه نمایید.
منبع : آرگا
