مراحل کاشت بذر کاکتوس و شرایط نگهداری آن

به طور کلی کاشت بذر کاکتوس یکی از روش های تکثیر کاکتوس ها خواهد بود که امروزه محبوبیت بسیاری در میان علاقه مندان به گل و گیاه پیدا کرده و شما می توانید آن را با ایجاد یکسری شرایط در فضای خانه تان کشت نمایید.

آشنایی با نحوه کاشت بذر کاکتوس

بهتر است بدانید که کاکتوس ها در واقع با توجه به نوع شکل و نحوه پرورش به دسته های مختلفی تقسیم خواهند شد که این تقسیم بندی در تکثیر گیاه اغلب به دو صورت جنسی یا همان کشت بذر و غیر جنسی شامل قلمه زدن، خوابانیدن و پیوند زدن انجام می شود.

توجه داشته باشید که کاکتوس های هاورتیا، مامیلاریا، کراسولا، توربینیکارپوس و پارادیا که هر دو سال گل می دهند و همچنین کاکتوس های ملو، آگاو و سرئه که هر ۵ الی ۱۰ سال گل می دهند را می توانید با استفاده از بذر به راحتی تکثیر نمایید. در ادامه برای اشتیاق بیشتر برخی از مزیت های کاشت بذر کاکتوس را شرح داده ایم:

• بذرهای این گیاه اغلب ارزان هستند و به ازای هر بسته از آن ها چند هزار تومان پرداخت می کنید و یا حتی می توانید آن ها را به صورت رایگان از روی گیاه خودان برداشت نمایید.
• می توانید گونه  و واریته هایی مانند واریته های کمیاب و خاص داشته باشید که به عنوان گیاه در بازار موجود نیستند.
• گیاهان زیادی خواهید داشت که می توانید آن ها را به دوستانتان هدیه داده و یا با آن ها تبادل نمایید.
• تنوع گیاهی بیشتری نسبت به حالت پرورش و قلمه زنی خواهید داشت.
• می توانید چرخه کامل پرورش گیاهتان را مشاهده نمایید که اغلب جذاب بوده و لذت بسیاری خواهید برد.
• بذرها می توانند ساده تر از گیاهان پست شوند. گیاهی که از بذر تولید می شود نسبت به گیاه قلمه ای رشد بالاتری داشته و در برابر آفات و بیماری ها نیز مقاوم خواهد بود.

مراحل و دستورالعمل کاشت بذر کاکتوس

توجه داشته باشید که کاشت بذر کاکتوس در چندین مرحله انجام خواهد شد که در ادامه این مراحل را به صورت کامل شرح داده ایم.

• مرحله اول:

در واقع در اولین مرحله برداشت غلاف های دانه یا میوه رسیده از گیاهان مادری خودتان یا خرید بذر از فروشگاه های معتبر، دو انتخاب خواهد بود که بستگی به شما دارد. اگر در زمینه پرورش گل و گیاه مبتدی هستید بهتر است برای راحتی کارتان بذرها را از فروشگاه تهیه نمایید.

با این حال امروزه بسیاری از پرورش دهندگان بذرگیری را خودشان انجام می دهند. اگر شما نیز قصد چنین کاری را دارید بایستی غلاف دانه را از شاخه های به رنگ روشن که گل داده اند جدا نمایید. دقت داشته باشید که بهترین زمان برای برداشت غلاف یا میوه رسیده زمان افتادن گل ها خواهد بود.

• مرحله دوم:

در مرحله دوم بایستی پیش از خشک کردن بذر ها ابتدا غلاف آن ها را جدا نمایید. دقت داشته باشید که غلاف ها نباید کاملا خیس و مرطوب باشد و تنها کمی نم برای آن ها کافی خواهد بود. بذر های گیاه اغلب به رنگ سیاه و لکه های سرخ مانند به صورت ذرات شنی هستند که به راحتی از گیاه مادر تشخیص داده می شوند. غلاف را باید به آرامی در داخل دست هایتان فشار دهید تا ماده لزج فیبری پنبه مانند به راحتی جدا شود.

• مرحله سوم:

در مرحله سوم بایستی با استفاده از چاقویی تیز و ضدعفونی شده برشی سطحی را در کنار غلاف ایجاد نمایید و سپس پس از قسمت کردن غلاف به تکه های کوچک به آرامی بذر ها را از یکدیگر جدا نمایید. اگرچه بذر های به دست آمده از کاکتوس از کاکتوس های گرمسیری متفاوت از بذر گونه های بیابانی هستند اما اصول بذرگیری در تمامی آن ها یکسان خواهد بود.

برای مثال کاکتوس کریسمس که از نوع کاکتوس های گرمسیری محسوب می شود اغلب با جدا کردن میوه زغال اخته و فشار دادن آن به منظور جدا کردن بذر های سیاه کوچکش اقدام به بذرگیری می کند.

• مرحله چهارم:

در مرحله چهارم شما بایستی بذر های آماده شده را در بستر تمیز، کم عمق و با زهکش مناسب کشت نمایید. توصیه می شود که پیش از کشت بذرها خاک بستر آن را مرطوب نمایید و البته اجازه ندهید که آب به صورت ایستا در خزانه کشت باقی بماند.

سپس بذور را به صورت پراکنده و منظم بر روی سطوح خاک بپاشید. به هیچ وجه کشت عمیق انجام ندهید. بذرها را با لایه نازکی از خاک بپوشانید. از آنجایی که بذر های کاکتوس در برابر بیماری های قارچی به شدت ضعیف هستند بایستی درون خاکی با زهکشی بالا کشت شوند.

بهتر است بدانید که بهترین ترکیب خاک برای بذرهای کاکتوس ترکیبی از پیت ماس به همراه یک سوم کوکوپیت، یک سوم پرلیت و یک سوم ماسه دوبار شسته شده خواهد بود. چنانچه خاک آماده شده برای کشت ضدعفونی نشده بود می توانید آن را در دمای ۱۵۰ درجه سانتی گراد پاستوریزه نمایید. انجام این کار باعث از بین رفتن تمام پاتوژن ها و آفات خاک خواهد شد.

• مرحله پنجم:

پس از کشت بذر کاکتوس بایستی با استفاده از درب شفاف که قابلیت عبور نور را داشته باشد بپوشانید. با وجود اینکه نور خورشید نباید به صورت مستقیم و پیوسته بر روی خزانه کشت بتابد اما حداقل روزی ۴ ساعت بایستی در معرض آن قرار بگیرد. همچنین که درب روشن نیز به تجمع رطوبت و جوانه زدن بهتر بذر کاکتوس کمک شایانی خواهد کرد.

بسته به نوع کاکتوس و قوه نامیه بذرها ممکن است پروسه جوانه زنی آن ها از چندین هفته تا چند ماه طول بکشد. بهتر است بدانید که کاکتوس های گرمسیری برای جوانه زدن به نور کمتری نسبت به کاکتوس های بیابانی نیاز دارند. می توانید برای جوانه زنی سریع تر بذر ها از نور مصنوعی نیز برای آن ها استفاده نمایید.

شرایط مورد نیاز برای نگهداری از گیاه

همانطور که می دانید تمامی گیاهان برای اینکه بتوانند وند رشد خود را به خوبی طی کنند نیاز به شرایطی خواهند داشت که شما بایستی آن را فراهم نمایید. به همین منظور در ادامه به بیان شرایط مورد نیاز جهت کاشت و پرورش بذر کاکتوس پرداخته ایم.

• نور و دمای مناسب:

بذر کاکتوس برای جوانه زنی نیاز به میزان اندکی نور دارند البته که نباید این نور از طریق آفتاب مستقیم حاصل شود. می توانید این نور ملایم را با قرار دادن ورقه ای نازک که شدت نور را بکاهد بر روی گلدان تان قرار دهید. در مورد دمای مورد نیاز نیز می توان گفت که برخی از گونه های بذر کاکتوس برای جوانه زنی نیاز به سرمادهی دارند.

مدت سرمادهی ۱۰ روز درون یخچال در قسمت جامیوه ای می باشد یعنی بذرها را به مدت ۱۰ روز پس از خرید درون یخچال نگهداری نمایید. این سرمادهی بیشتر برای واریته های گوناگون آمریکایی که در ارتفاع بالا رشد کرده و همچنین گونه های متفاوت اوپونتیا در این دسته قرار می گیرند و به طور کلی بهترین بازه دمایی بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد خواهد بود.

• آبیاری و رطوبت:

رطوبت بالا عامل کلیدی برای جوانه زنی بذور خواهد بود البته که نباید گیاه غرقابی شود. در روند آبیاری نیز بایستی اعتدال را رعایت نمایید و از آبیاری بیش از حد خودداری نمایید زیرا این کار پوسیدگی ریشه ها گیاهتان را در پی خواهد داشت.

• خاک غنی:

بذ های کاکتوس برای رشد نیاز به ترکیب خاک غنی با زهکشی بالا دارد. توصیه می شود که از ترکیب خاک پیت ماس، کوکوپیت و مقداری ماسه شسته شده برای بستر گیاهتان استفاده نمایید تا ریشه زایی بذور به خوبی انجام شود.

منبع : آرگا