عوامل مختلفی ممکن است سبب ایجاد درد های عصبی محیطی در دست و پاها شوند که ناراحتی زیادی به همراه دارد. در این میان علاوه بر مراجعه به پزشک جهت درمان برخی روش های موثر به عنوان درمان های خانگی درد های عصبی وجود دارند که با مطالعه این مطلب با آن ها آشنا می شوید.
آشنایی با درمان خانگی درد های عصبی و علت ایجاد آن
دردهای عصبی که به آن ها نوروپاتیک هم اطلاق می شود به صورت تیک های عصبی در بدن به همراه درد بروز می کنند و به طور معمول بیشتر در دست و پا رخ می دهند. نوروپاتی محیطی شرایطی است که در آن سیستم عصبی محیطی که اطلاعات را از مغز و طناب نخاعی به دیگر بخش های بدن انتقال می دهد، آسیب می بیند. این موضوع می تواند بروز درد، از دست دادن حواس و ناتوانی در حرکت ماهیچه ها را منجر گردد.
همانند هر بیماری دیگری، درمان جامعی برای همه افراد مبتلا به دردهای عصبی وجود ندارد و بسته به علت و شدت بیماری درمان های متفاوت خواهد بود. با این وجود افراد زیادی به استفاده از درمان های خانگی این دردها را تسکین می دهند. در این مطلب قصد داریم ابتدا به علت و علائم دردهای عصبی بپردازیم و در ادامه به درمان های خانگی درد های عصبی اشاره نماییم. با ما همراه باشید.
علت ایجاد دردهای عصبی
دردهای عصبی یا نوروپاتی محیطی به طور معمول سبب بی حسی و درد در پا و دست ها می شود. افراد مبتلا به این درد آن را با حس سوزش و مور مور شدن توصیف می کنند و بی حسی آن را با هنگامی مقایسه می نمایند که دستکش های نازک پوشیده اند. آسیب عصبی علت اصلی نوروپاتی محیطی تلقی می شود و ممکن است به دلیل مشکلاتی مانند ضربه، عفونت، در معرض مواد سمی قرار گرفتن و مشکلات متابولیکی روی دهند. یکی از اصلی ترین محرک های این بیماری دیابت می باشد.
در بیشتر موارد علائم دردهای عصبی محیطی می تواند با گذشت زمان بهبود یابد بخصوص اگر به دلیل یک بیماری قابل درمان بروز کرده باشد. عوامل زیادی می توانند سبب ابتلای فرد به دردهای عصبی شوند. تعیین علت های نوروپاتی محیطی همیشه کار ساده ای نبوده زیرا عوامل زیادی هستند که می توانند منجر به بروز آن گردند از جمله:
۱. در معرض سموم قرار گرفتن:
این مورد می تواند شامل برخی مواد سمی مانند داروهای خاص و فلزات سنگین باشد. بخصوص داروهای درمان سرطان و شیمی درمانی
۲. تومورها:
رشد تومورها ممکن است به طور مستقیم بر اعصاب تاثیر داشته باشد یا تومورها ممکن است بر اعصاب اطراف خود فشار وارد نمایند. هم تومورهای سرطانی بدخیم هم نوع خوش خیم می تواند در ایجاد دردهای عصبی نقش داشته باشند.
۳. اختلالات ژنتیکی:
از جمله این اختلالات می توان به پلی نوروپاتی آمیلوئید و بیماری شارکو ماری توث اشاره نمود.
۴. برخی بیماری ها:
بیماری های کبدی، کلیه، و غده تیروئید کم کار در ایجاد دردهای عصبی نقش دارند.
۵. عفونت ها:
برخی عفونت های باکتریایی یا ویروسی می توانند سبب ایجاد این مریضی شوند از جمله هپاتیت سی، زونا و ایدز
۶. بیماری های خود ایمنی:
از جمله این بیماری ها می توان به لوپوس، آرتریت روماتوئید و نشانگان گیلن باره اشاره نمود.
۷. کمبود ویتامین:
ویتامین های ب، ب۱ ، ب ۶ و ب ۱۲ برای سلامتی اعصاب اهمیت زیادی دارند. ویتامین ای و نیاسین نیز برای سلامت اعصاب ضروری هستند. از این رو کمبود این ویتامین ها در بروز درد های عصبی موثر است.
۸. اعتیاد به الکل:
این مورد نیز دردهای عصبی را به دنبال دارد. زیرا اکثر این افراد برنامه غذایی سالمی ندارند که منجر به کمبود شدید برخی ویتامین های ضروری می شود.
۹. دیابت:
حداقل نیمی از افراد مبتلا به دیابت به دردهای عصبی هم دچار می شوند.
۱۰. آسیب یا فشار به عضلات:
ضربه مانند آسیب های ورزشی، افتادن یا تصادف موتورسیکلت ، می توانند سبب قطع یا آسیب به اعصاب محیطی گردند. اعصاب ممکن است هنگام استفاده از عصای زیر بغل، فعالیت طولانی مدت در وضعیت غیرطبیعی یا اجرای حرکات مکرر مانند تایپ تحت فشار قرار گیرند.
علائم ایجاد دردهای عصبی
سیستم عصبی به دو قسمت بزرگ سیستم عصبی مرکزی و سیستم عصبی محیطی تقسیم می شود. سیستم عصبی مرکزی شامل طناب نخاعی و مغز می باشد و همه اعصاب دیگر بدن به سیستم عصبی محیطی متعلق هستند. سیستم عصبی محیطی می تواند بر عصب خودمختار عملکردهای خودمختاری مانند فشار خون، عملکرد مثانه ، گوارش و ضربان قلب تاثیر بگذارد.
اعصاب حرکتی سبب حرکت ماهیچه ها می شوند و اعصاب حسی کمک می کنند به طور مثال حس گرما و سرما را احساس نماییم. درد های عصبی محیطی به طور معمول از طولانی ترین عصب شروع می شود. از جمله علائم این دردها :
احساس کرختی و مور مور شدن در کف دست و پا که بازوها نیز منتقل می شود. در صورتی که اعصاب حرکتی تحت تاثیر باشند، بیمار با فلج یا ضعف ماهیچه روبرو می شود.
- درد سوزاننده و حس سوزش
- درد سوزن مانند شبیه الکتریسیته
- حساسیت زیاد به لمس حتی لمس خفیف
- عدم هماهنگی
- مشکلات مثانه یا روده اگر سیستم خودمختار درگیر شده باشد.
درمان های خانگی دردهای عصبی
حال که با علت و علائم ایجاد دردهای عصبی آشنا شدید ممکن است جای سوال باشد که چطور می توان به طور طبیعی و بدون استفاده از قرص و جراحی دردهای عصبی را تسکین دهید؟ در پاسخ این سوال ما به شما برخی راهکارهای درمان خانگی درد های عصبی را ارائه می دهیم تا حتی الامکان از شدت این دردها بکاهید.
هرچند بیشتر دردهای عصبی علت ناشناخته ای دارند و اغلب به مشکلات دیگری مربوط هستند. به طور مثال سوء تغذیه، نشانگان مجرای مچ دست، اختلالات خود ایمنی؛ دیابت و … از این رو استفاده از یک سبک زندگی سالم و کمک از درمان های خانگی برای تسکین دردهای عصبی موثر خواهد بود.
چک کردن سطح قند خون
اولین مورد در درمان خانگی دردهای عصبی که باید به آن توجه نمود چک کردن سطح قند خون می باشد. در صورتی که مبتلا به دیابت هستید برای بهبود این دردها باید سطح قند خون خود را نظارت نمایید. این موضوع شدیدا اهمیت دارد زیرا حداقل نیمی از مبتلایان به دیابت دردهای عصبی را تجربه می کنند.
استفاده از ویتامینهای ب ۶، ب ۹ و سی
ویتامین ب ۶ که به عنوان پروکسیدین شناخته می شود در کاهش درد های عصبی مفصل ران، و مور مور شدن و کرختی عصب سیاتیک تاثیر دارد. همچنین در ترمیم آسیب عصب سیاتیک نیز کمک کننده بوده که ساخت گلبول های قرمز، سنتر پروتئین و افزایش ساخت سرتونین و دوپامین را موجب می شود. از مواد غذایی غنی از این ویتامین می توان به موز، نخود، کره بادام زمینی، اسفناج، دانه های سویا، تخمه آفتاب گردان، گردو و سبوس گندم اشاره نمود.
ویتامین ب ۹ با اسید فولیک نیز می تواند ساخت گلبول های قرمز خون را بیشتر نمید و به تکثیر سلول ها کمک کند. از سنتر دی این ای پشتیبانی نموده و از درد عصب سیاتیک در کمر و دست و پا می کاهد. همچنین برای هماهنگی عضلات، محافظت از عصب سیاتیک هنگام آسیب دیدگی، حمایت موثر از رشد عصبی جنین و کمک به شکل گیری لوله های عصبی نیز مورد استفاده واقع می شود. مواد غذایی غنی از ویتامین ب ۹ شامل مارچوبه، لوبیا، نخود فرنگی، ذرت، قارچ، باقلا، جگر، آب پرتقال، شلغم سبز، بروکلی و … می باشند.
ویتامین سی نیز می تواند سبب تقویت سیستم ایمنی و محافظت از عصب سیاتیک گردد. ویتامین سی می تواند سبب کاهش درد عصب سیاتیک، ترمیم آسیب عصبی، بهبود عملکرد سیستم عصبی و کاهش التهاب عصب ها شود. از مواد غذایی سرشار از این ویتامین می توان به پرتقال، آناناس، گریپ فروت، اسفناج، خردل، توت فرنگی، طالبی، گیلاس و کلم برگ اشاره کرد. در مجموع استفاده از ویتامین های ب۶، ب۹ و ویتامین سی از برترین درمان های خانگی برای کاهش دردهای عصبی محسوب می شود.
داشتن وعده های غذایی سالم
پیروی از یک رژیم غذایی سالم برای تضمین دریافت ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن ضرورت دارد. به یاد داشته باشید محصولات لبنی و گوشت های کم چرب بیش تری را روزانه مصرف کنید و سبزیجات، میوه و غلات کاملی را به طور منظم مصرف نمایید تا خطر و اثر درد های عصبی را کاهش دهید.
سیگار نکشیدن
کشیدن سیگار می تواند روی گردش خون تاثیر گذاشته و خطر مشکلات سلامتی پا و سایر مسائل مرتبط به نوروپاتی را زیاد کند. از این رو افراد مبتلا به دردهای عصبی باید برای رهایی از آن سیگار نکشند و به عبارتی آن را ترک کنند.
استفاده از پروتئین کم چرب
پروتئین به ترمیم بافت کمک کرده و به بدن اجازه می دهد بافت ماهیچه ای بدون چربی تولید کند. کارشناسان زیادی در حوزه سلامت برای کاهش دردهای عصبی استفاده از خوراکی های پروتئینی کم چرب را توصیه می کنند. مانند محصولات لبنی کم چرب و انواع ماهی ها. به طور کلی افرادی که از دردهای عصب محیطی رنج می برند ضرورت دارد که از مصرف خوراکی های با چربی ترانس و اشباع شده بالا مانند خوراکی های فراوری شده پنیر، گوشت پرچرب یا سرخ شده که می توانند خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی و مشکلات دیگر را افزایش دهند، اکیدا خودداری نمایند.
به این ترتیب باید میزان زیادی خوراکی پروتئینی کم چرب مانند ماهی، حبوبات، ماست، شیر کم چرب و ماکیان بدون پوست را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه نمایند. در صورتی که به دیابت مبتلا هستید از خوراکی های پروتئینی بدون چربی استفاده کنید. چرا که این کار تاثیر خفیفی روی قند خون هم دارد. مصرف خوراکی های پرچرب را محدود نمایید.
استفاده از میوه و سبزیجات
این مورد نیز یکی از بهترین درمان های خانگی برای کاهش درد های عصبی محیطی محسوب می شود. میوه و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان، فیبر رژیمی، مواد معدنی و ویتامین ها می باشند. مصرف مواد مغذی ضروری سبب تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بروز بیماری و عفونت ها می شود. کارشناسان توصیه می کنند افراد مبتلا به درد های عصبی در رژیم غذایی خود میوه و سبزیجات زیادی را بگنجانند.
این کار اثر کاهنده ای بر سطح قند خون نیز داشته به ویژه برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند مفید است. باید انواع میوه و سبزیجات را به رژیم روزانه اضافه و به طور منظم مصرف نمایید. از جمله میوه و سبزیجات می توان به هندوانه، انگور قرمز، کیوی، توت ها، گیلاس، کلم بروکلی، کلم کالی، پیاز، گوجه فرنگی و … اشاره کرد.
در صورتی که کرختی انتهای اندام شما شدید است، باید برای خلاصی از استرس و درد هنگام آماده سازی مواد خوراکی، میوه و سبزیجات خرد شده را دم دست بگذارید. همچنین می توانید از آب میوه های تهیه شده نیز استفاده کنید تا درد عصبی شما تسکین یابد.
استفاده کمتر از قندهای مصنوعی
قندهای مصنوعی مانند شربت ذرت عسلی و نیشکر به غذاها طعم شیرین می دهند ولی در حقیقت مواد مغذی کمی دارند. قندهای مصنوعی مانند غلات تصفیه شده شاخص گلیسمیک زیادی دارند و ممکن است سطح قند خون را تغییر دهند. به این ترتیب مصرف قندهای مصنوعی در انواع شیرینی، کیک، کلوچه، بستنی ها، شربت ها، ژله و دسرهای یخ زده را کاهش دهید تا درد های عصبی کمتری را تجربه کنید.
استفاده از روغن پامچال شب و روغن های نباتی
گل پامچال شب غنی از اسیدهای چرب امگا ۶ می باشد که اجزای ساختاری مهم دیواره سلول ها هستند. می توان مکمل روغن پامچال شب را به شکل دارو مصرف کرد و از نظر علمی نیز اشاره شده که در رشد مجدد سلول های عصبی آسیب دیده تاثیر شایانی دارد. همچنین پژوهش ها نشان داده که روغن های نباتی مانند روغن شمعدانی می تواند درد عصبی را بعد از هرپس تسکین دهد. دیگر روغن های گیاهی مانند روغن اسطوخودوس نیز می توانند سبب آرامش بدن و نگرانی درباره درد عصبی باشند.
پیاده روی
ورزش به بهبود جریان خون در عصب های پا کمک نموده و عصب های آسیب دیده را تغذیه می کند تا به وضعیت عادی بازگردند. طبق مطالعه ای مشخص شد که پیاده روی منظم در طول این دوره از درد های عصبی بیماران دیابتی جلوگیری کرده است. پیاده روی سبب کند شدن فرایند نوروپاتی در افرادی می شود که از گذشته با این وضعیت مواجه بوده اند.
دوش آب گرم
به عنوان یک درمان خانگی ساده جهت کاهش درد عصبی می توانید از دوش آب گرم بهره بگیرید تا درد عصبی خفیف را کاهش دهد و موجب تسکین آن شود. در واقع دوش آب گرم و نه داغ سبب تقویت جریان خون در پوست پاها شده و کمک می کند از استرس رها شده و احساس آرامش نمایید.
مصرف منیزیم
بدن جهت ساخت سلول ها، تشکیل اسیدهای چرب، انعقاد خون، عملکرد عصب حمایت کننده از ماهیچه ها و تقویت انرژی از منیزیم کمک می گیرد. بر اساس مطالعه ای دردهای عصبی محیطی افراد مبتلا به دیابت با کمبود منیزیم در این بیماران تشدید شد. کارشناسان سلامت توصیه می کنند میزان ۴۰۰ میلی گرم را دو بار در روز استفاده نموده تا این دردها کاهش یابد.
برای اطلاع از درمان خانگی پا درد و درمان خانگی سیاتیک و دردهای ناحیه کمر روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
