کف کردن دهان نوزاد چه علتی دارد؟

صحنه کف کردن دهان نوزاد به ویژه برای کسانی که تازه صاحب فرزند شده اند می تواند ترسناک باشد و ایجاد نگرانی نماید. اما باید بدانید که این موضوع در اغلب موارد بسیار معمولی است و دلیل نگران کننده ای ندارد.

بررسی کف کردن دهان نوزاد

کف کردن دهان نوزاد در خواب یا بیداری موضوعی است که در اغلب موارد نگران کننده نیست و بیشتر مادران با این صحنه رو به رو شده اند. این موضوع اغلب در زمان هایی که کودک در خواب است اتفاق می افتد و در بیداری کمتر پیش می آید. در این حالت امکان دارد برای چند لحظه باعث قطع شدن تنفس کودک شده و یا نفس او را حبس نماید. در این شرایط باید بر ترس خود غلبه کرده و کودکتان را بلند نمایید و در وضعیتی آرام قرارش دهید. با توجه به موقعیت کودک می توان کارهایی را برای تسکین او انجام داد. در ادامه این مطلب شما را با دلایل بروز این مشکل و روش هایی برای بهبود آن آشنا خواهیم کرد. اما به خاطر داشته باشید که مشورت با یک متخصص از هر چیزی مهمتر است.

تغذیه بیش از اندازه

در طول هر بار تغذیه، نوزادی که تازه به دنیا آمده است، فقط می تواند یک یا دو اونس مایع از شیر را بخورد. زمانیکه به نوزاد خود بیش از اندازه شیر می دهید، نوزاد کف را از دهان خود خارج می کند تا شیر اضافه را بیرون بدهد. نوزادان در حین خواب نیز عمل بلع را انجام می دهند از این رو حباب های بزاق از دهان کودک خارج می گردد و کف را به وجود می آورد.

مسلما مادران نمی توانند تغذیه بیش از اندازه را در زمان شیردهی با با شیر مادر اندازه گیری نمایند، ولی می توانند مدت زمان شیر خوردن کودک را در نظر بگیرند. برای نوزادان تازه به دنیا آمده بهتر است تغذیه با شیر مادر را به مدت ۱۰ دقیقه برای هر پستان در نظر بگیرید. در صورتی که نوزادتان کامل و مضطرب نیست می توان تغذیه را در فاصله های ۱۵ دقیقه ای تکرار نمود.

در صورتی که نوزاد با شیشه شیر تغذیه می کند، باید شیشه شیر مناسبی را انتخاب نمایید. در صورتی که سوراخ نوک پستانک بزرگ باشد، شیر با جریان سریعتری خارج می شود و ممکن است نوزادتان از پس بلع آن برنیاد و از این رو هوا بیشتر وارد بدن او شود، این موضوع سبب تشکیل گاز و همین طور بروز کف در دهان نوزاد خواهد شد.

مایع آمنیوتیک

در صورتی که نوزادتان تازه متولد شده است و دچار این مشکل می شود، به احتمال زیاد او مایع آمنیوتیکی که در معده اش باقی مانده است را خارج می نماید. این موضوع در روزهای اولیه تولد اغلب به وجود می آید و جای هیچ نگرانی نخواهد داشت. از این رو باید به خود بگویید که این موضوع عجیب نیست و به کف ها توجه نداشته باشید تا کاملا رفع گردند.

رفلاکس

در صورتی که کودکتان مشکل رفلاکس معده دارد. به این معنا می باشد که بیش از اندازه به او شیر داده اید و شیر هضم شده در حال برگشت به دهان می باشد که با کف دهان مشخص می گردد. در این مورد کمک گرفتن از یک متخصص می تواند کمک کننده باشد، اما روش موثر خانگی برای رفع آن وجود دارد. در این مورد می تواند کودک خود را در حین خواب به یک طرف قرار بدهید و او را رو به پشت نخوابانید، خوابین بر پشت باعث بالا رفتن احتمال رفلاکس می شود. علاوه بر این رو به پشت خوابین نوزاد، خطر بیشتری به خاطر خفگی با شیر خواهد داشت.

برای جلوگیری از بروز کف نمودن دهان کودک، خوابیدن بر روی یک تخت یا جایی شیب دار روشی مناسب می باشد. قرار گیری کودک در وضعیتی درست کمک می کند تا رفلاکس اسید معده کمتر شده و برگشت شیر به دهان کودک کاهش پیدا کند.

عدم موفقیت در خوب آروغ زدن نوزاد

آروغ زدن کودکان بعد از شیر خوردن موضوعی مهم و ضروری می باشد. در صورتی که آن ها بعد از خوردن شیر، به خوبی آروغ نزنند، سبب می شود تا شیر و کف از دهان در طول خواب خارج شود. روش های مختلفی برای گرفتن آروغ نوزاد وجود دارد. بهترین و رایج ترین روش انجام این این کار این است که کودک را به طرف صورت خود گرفته و بدنش را به بدن خود بچسبانید و سر او را در راستای شانه خود قرار دهید، به شکلی که معده کودک مستقیما در قفسه سینه شما قرار داشته باشید.

حال پشت کودک را ماساژ داده تا انقباض ایجاد شود. علاوه بر این می توان کودک را در شکم خود قرار داد، در  این حالت گاز به دلیل فشار معده بیرون رانده خواهد شد. انجام حرکت به بالا و پایین پاهای کودک در حالت دوچرخه هم می تواند در این مورد کمک کننده باشد و سبب گرفتن آروغ او شود.

عفونت

کف کردن دهان نوزاد در خواب می تواند یکی از علائم و نشانه های برونشیت و پنومونی باشد. اگر کودک مریض و خواب آلود و نا آرام به نظر می رسد و دمای بدنش نیز بالا است و امکان دارد به سختی نفس کشیده و یا از راه دهانش نفس بکشد، ممکن است دچار عفونت شده باشد. از این رو با مشاهده این نشانه ها باید خیلی زود به پزشک مراجعه نمایید و کودک خود را درمان کنید.

وجود بیماری صرع

از علل دیگر کف کردن دهان نوزاد در خواب می تواند وجود بیماری صرع در کودک باشد. صرع اغلب در سنین کم روی می دهد. به ویژه در کودکان شیر خوار بین ۰ تا ۱ ساله. بر عکس تصورات، صرع در نوزادان فقط با تشنج های بزرگ مثل شروع انقباضات در بدن و قفل شدن چانه او روی نمی دهد، بلکه این موضوع می تواند با تشنج های کوچک همراه باشد که نادیده گرفته شده و اغلب والدین در این مورد سهل انگاری می نمایند. نشانه های تشنج در نوزادان می تواند یکی از موارد زیر باشد:

• قفل شدن اندام های مختلف:

تشنج ها در دوره نوزادی به شکل خوشه ای خود را نشان می دهند، از این رو با تکانش های بدنی و قفل کردن ناگهانی بازوها، پاها و ناحیه سر به وجود می آیند.

• چشم ها در مکانی ثابت قفل شده و نوزاد به یک نقطه خیره می شود:

این حالت در نوزادها و شیرخواره ها با انقباض، پرتاپ و تکانه، ثابت شدن چشم و استفراغ به وجود آید. علاوه بر این انقباضاتی در یک سوی بدن یا حس غیر طبیعی بودن در یک طرف بدن می تواند مشاهده شود.

• در خلسه فرو رفتن:

اگر تشنج و تکان بدن اتفاق نیفتد، امکان دارد نوزاد فقط ۵ تا ۱۰ ثانیه در حالت خلسه فرو رفته و به محیط اطرافش حساسیت نشان ندهد.

زمان نگران شدن در مورد جمع شدن کف در دهان کودک

کودکی آرام و خوشحال که در زمان خواب در دهانش کف به وجود آید، اغلب باعث نگرانی نخواهد بود. با این حال شرایطی وجود دارند که در صورت اتفاق افتادن باید هر چه سریعتر به پزشک یا اورژانس مراجعه شود. این شرایط عبارتند از :

• در صورتی که کودک در حال خفگی و گریه کردن باشد، تحت فشار و پریشان احوال بوده یا دیگر علائم و نشانه های بیماری به ویژه تب و بی حالی را دارد باید خیلی زود و بدون مطلب با پزشک کودکان مشورت نموده و از او کمک بگیرید. این موارد می تواند نشان از وجود مشکلی مانند واکنش منفی به ماده غذایی یا عفونت و یا بیماری های دیگری مثل اختلال در دستگاه گوارشی باشد.
• در صورتی که کودک تازه واکسن زده است. کف نمودن دهانش می تواند به خاطر واکنش بدن نسبت به واکسن و تزریق باشد. از این رو در این زمان ها می توانید با متخصص اطفال مشورت نمایید یا حضورا به پزشک مراجعه نمایید.

• در صورتی که غذایی جدید را به کودکتان معرفی نموده اید، امکان دارد عدم تحمل آن ماده غذایی در دهان کودک ایجاد کف نماید. در این شرایط باید آن ماده غذایی بخصوص را به مدت چند ماه از برنامه غذایی کودک حذف نموده و بعدا دوباره امتحان کنید. اگر علائم دیگری در کودک خود دیدید باید موضوع را با پزشک متخصص کودکان در میان گذاشته و از او کمک بگیرید.
• در صورتی که نوزادتان به خوبی وزن اضافه نمی نماید و یا وزن از دست می دهد. برای حل مشکل او باید به دنبال مشاوره پزشکی باشید، زیرا امکان دارد فرزندتان دچار رفلاکس معده باشد و نتواند از تغذیه کافی بهره ببرد.

• در صورتی که کف دهان کودک به رنگ های سبز، زرد، بنفش، قرمز و یا سیاه دیده شود. می تواند نشان دهنده عفونت یا بیماری جدی در کودک باشد. اگر این نشانه ها را مشاهده کردید باید خیلی زود به پزشک کودکان مراجعه نمایید.
• در صورتی که دیدید کودکتان در نفس کشیدن مشکلاتی دارد یا رنگش آبی یا همان کبود می شود. باید خیلی زود با اورژانس تماس بگیرید و یا به بیمارستان بروید.

روش های کمک به حل مشکل کف کردن دهان کودک

 درست است که دیدن کف کردن دهان نوزاد تا حدی نگران کننده و دلهره آور می باشد، ولی در زمان رو به رو شدن با این صحنه باید آرامشتان را حفظ نمایید چون این موضوع بسیار طبیعی می باشد و به علل مختلف از نوع کاملا بی اهمیت تا متوسط و حتی ندرتا شدید برای کودکان ایجاد می شود.

در حالت کلی علائم دیگری نیز وجود دارند که در کنار کف کردن دهان نوزاد باید نگران آن ها بود. از این رو اگر نشانه ها را به خوبی به یاد داشته باشید. در زمان وقوع می توانید برای رفع نگرانی با پزشک کودک خود در این مورد مشورت نمایید.

• در صورتی که مشکل کف کردن دهان کودک به خاطر تغذیه نامناسب و هضم نامناسب غذا باشد. با رشد و بهتر شدن سیستم گوارشی نوزاد این شرایط کم کم از بین خواهد رفت.
• در صورتی که جمع شدن کف کردن دهان نوزاد به دلیل اشتباهات تغذیه ای باشد، با به وجود آوردن بعضی از تغییرها می توانید آن را بهبود دهید. دادن مقدار کم غذا به کودک در فاصله های کوتاه، کمک و دادن زمان کافی برای آروغ زدن و قائم نگهداری او تا حد ممکن از جمله تغییرات مفید هستند. علاوه بر این روش ها برای کمک به دفع گازهای روده می توانید کودک را رو به شکم بخوابانید.

• روش مفید دیگر برای برخورد با کف کردن دهان نوزاد این است که نوزاد خود ماساژ دهید. ماساژ دادن ملایم باعث می شود تا سیستم هضم نوزاد ترغیب شود و غذا به پایین انتقال یابد و از سوی دیگر هوا به بالا رفته و خارج شود. با آموختن روش های ماساژ کودکان می توانید علاوه بر شاد نمودن کودک در بهبود هضم او نیز تاثیر گذار باشید.

منبع : آرگا