طریقه صحیح و روش اندازه گیری نبض
نبض و تعداد ضربان قلب در حقیقت نشان دهنده وضعیت انبساط شریان ها در بدن می باشند که این نوع انبساط ناشی از بالا رفتن فشار خون به جداره های الاستیک رگ ها که در هر ضربان قلب ضرب می گردد به وجود خواهد آمد. با بهره گیری از اصول صحیح و روش اندازه گیری نبض و یادگیری آن می توانید خیلی ساده با دانستن عدد طبیعی ضربان قلب در مقایسه با سنی که دارید تعداد آن را تعیین نموده و از وضعیت سلامت قلبتان اطلاع یابید.
بهتر است بدانید انبساط رگ ها در واقع زمانی که خون پمپاژ می گردد افزایش یافته و به تدریج با گذر زمان کم می شود و بلافاصله با پمپاژ دوباره استراحت می کند. اندازه گرفتن ضربان قلب به معنی مقدار نبض در بازه زمانی یک دقیقه می باشد. استراحت ضربان قلب بدین معنا بوده که زمانی که در حال استراحت به سر می برید میزان نبض شما در دقیقه می زند و این امر ملاک مهمی در سلامتی عضله های قلب می باشد.
عوامل موثر در اندازه گیری
موارد زیادی در سنجش این امر نقش دارند و تاثیر گذار بوده که در ادامه به معرفی آن ها پرداخته ایم.
- میزان دمای بدن
- ناراحتی و مشکلات رایج قلب یا غده تیروئید
- وضعیت عاطفی و انواع هیجانات
- استفاده از بعضی داروهای خاص
- موقعیت بدن همچون دراز کشیدن، ایستادن یا نشستن
- استفاده از مواد کافئین دار
- سایز بدن و تناسب اندام ها
- میزان سن
- مقدار آمادگی بدن
نحوه دقیق اندازه گرفتن نبض
در قدم اول یک ساعت یا یک کرنومتر ساده را در کنار خود بگذارید تا بتوانید با کمک آن مقدار نبض خود را به طور دقیق اندازه بگیرید. به منظور انجام این سنجش می توانید از بخش های مختلف بدن از قبیل کشاله ران، گردن، مچ دست، پشت زانو، بالای پا، بخش داخلی آرنج و شقیقه کنار سر استفاده نمایید. تلاش نمایید بخش های راحت را برای خود ارزیابی کنید. به طور معمول گردن و مچ دست جزء ساده ترین و دقیق ترین بخش های اندازه گیری نبض به شمار می آیند.
انگشت اشاره و انگشت وسط خود را با همدیگر در وضعیت خوبی قرار دهید تا بتوانید نبض خود را حس کنید. از گذاشتن قسمت نوک انگشت یا استفاده از انگشت شست برای اندازه گرفتن نبض پرهیز نمایید. سپس ساعت خود را نگاه کنید پیش از اندازه گیری نبض تصمیم گرفته که این عمل را برای حدود چند ثانیه قرار است که انجام بدهید. همینطور سعی نمایید وقتی که ثانیه شمار از روی عدد صفر آغاز می شود شمارش را آغاز کنید.
با توجه به این که میزان نبض در دقیقه مورد ارزیابی قرار می گیرد اگر برای مثال شما در حدود ۳۰ ثانیه عدد ۴۱ را برای میزان نبض به دست آورده اید آن را در عدد ۲ ضرب نمایید و عدد ۸۲ را در نظر گرفته و یا در صورتی که برای ۱۵ ثانیه نبض را اندازه گرفته اید آن را در عدد ۴ ضرب کنید.
در پایان مقدار ضربان عادی برای اشخاص بزرگسال بین ۶۰ تا ۱۰۰ تپش در دقیقه و برای اشخاص زیر ۱۸ سال ۷۰ الی ۱۰۰ تپش در دقیقه می باشد. حد مناسب و طبیعی میزان ضربان قلب در حالت استراحت نیز ۶۰ الی ۸۰ تپش در دقیقه می باشد. با این شیوه می توانید نبض خود را در اوقات مختلف روز به طور مثال در حین استراحت و یا در زمان انجام ورزش اندازه بگیرید و از وضعیت سلامت عمومی خود اطلاع یابید.
انواع روش های معمول گرفتن میزان نبض
در ادامه شیوه های رایجی که برای اندازه گیری نبض از آن ها استفاده می گردد را معرفی کرده ایم.
طریقه گرفتن نبض شریان زند اصلی:
در ابتدا انگشت اشاره و انگشت میانی را بر روی انتهای مچ دست مخالف خود بگذارید و باید توجه نمایید که از انگشت شست استفاده نکنید چرا که شمردن نبض سرخرگ به وسیله آن سخت می باشد. زمانی که نبض اول را حس کردید تعداد آن را در هر ۱۵ ثانیه شمارش نمایید و مجموع کل را در عدد ۴ ضرب کنید. برای مثال در صورتی که میزان نبض در هر ۱۵ ثانیه ۲۰ عدد بود بنابراین تپش قلب شما ۸۰ بار در دقیقه می زند.
روش گرفتن نبض پدال:
در این شیوه با بهره گیری از بخش بالایی پا می توانید میزان نبض خود را اندازه بگیرید. برای آغاز ابتدا انگشت اشاره و میانی خود را در بالاترین بخش استخوان یعنی در راستای بخش بالایی پا بگذارید. وقتی که اولین نبض را حس کردید هر ۱۵ ثانیه یک مرتبه آن را شمارش نمایید و عدد نمایش داده شده را در ۴ ضرب نمایید.
نحوه اندازه گیری شریان کاروتید:
در این روش انگشت اشاره و میانی خود را در کنار نای بگذارید. در روش ذکر شده اندازه گیری نبض امکان دارد برای تشخیص مکان دقیق نبض مقداری انگشتان خود را تغییر بدهید. میزان نبض خود را در هر ۱۵ ثانیه شمرده و در پایان تعداد حاصل را در عدد ۴ ضرب نمایید.
طریقه گرفتن شریان بازوها:
این روش اندازه گیری نبض اغلب در خردسالان مورد استفاده قرار می گیرد. برای بکارگیری این شیوه در آغاز بازوی نوزاد خود را مقداری بچرخانید تا مکان خم شدن دست مقابل شما و سقف قرار بگیرد. انگشت اشاره و میانی خود را کنار محل خم شدن و زیر استخوان بازو بگذارید و وقتی که اولین نبض را حس کردید هر ۱۵ ثانیه یک مرتبه آن را شمارش نمایید و در پایان در عدد ۴ ضرب کنید.
بررسی میزان تپش قلب با کمک یک دستگاه:
انواع دستگاه های مختلفی وجود دارد که به وسیله آن می توانید میزان نبض و در کل میزان ضربان در دقیقه را پیدا کنید که از جمله آن ها می توان به دستگاه فشار خون خانگی، مانیتور بی سیم، نرم افزارهای موجود در گوشی های پیشرفته، دستگاه های ردیابی تناسب اندام و بعضی از دستگاه های ورزشی اشاره کرد.
نکات و توصیه های مهم
- باید این نکته را در نظر داشته باشید که نبض اشخاص دچار خونریزی در حد ضعیفی بوده و تعداد آن زیاد می باشد.
- با بالا رفتن سن و رسیدن به مرحله بلوغ میزان نبض کم می شود.
- از شریان بازویی در داخل و وسط بازو به منظور لمس کردن نبض بچه های شیرخوار بهره مند شوید.
- نبض اشخاص درگیر اسهال و استفراغ شدید حالت ضعیفی داشته و قابل لمس نمی باشد.
- با اطلاع یافتن از میزان ضربان قلب و چک کردن آن در زمان ورزش می توانید روند تمرین خود را به بالاترین سطح برسانید.
- اشخاص با هیکل بزرگ و ورزشکار میزان نبضشان کمتر از اشخاص با هیکل و اندام کوچک است.
در مطلب ارائه شده ساده ترین روش اندازه گیری نبض و عوامل موثر در این زمینه و همچنین انواع شیوه های رایج گرفتن نبض را شرح دادیم که امیدواریم برایتان مفید و سودمند بوده باشد. افرادی که دارای مشکلات قلبی هستند برای درمان خانگی تپش قلب و پایین آوردن ضربان قلب می توانید از راهکارهای قرار داده در این مطالب استفاده نمایید.
منبع : آرگا
