به طور کلی یکی از جلوه های قدرت طبیعت که هیچ نیروی انسانی نمی تواند جلودار آن باشد آتشفشان های فعال هستند. امروزه در سراسر جهان آتشفشان های فعال بسیاری وجود دارند که سالانه هزاران بازدیدکننده را به سوی خود جذب می کنند زیرا تماشای آن ها شباهت زیادی به خرید بلیط یک طرفه جهنم دارد.
آشنایی با آتشفشان فعال
بهتر است بدانید که از گذشته آتش و گرما برای ما منشاء حیات و زندگی بوده اند. همچنین داستان های زیادی در مورد اهمیت و احترام این جزء از عالم هستی در افسانه های قدیمی یافت می شود به گونه ای که نیاکان ما یکی از چهار عنصر تشکیل دهنده جهان را آتش می دانستند. اما گدازه های آتشفشانی در کنار عظمت احساس کوچک و حقیر بودن ما را برانگیخته می کنند زیرا این گدازه ها قادرند سنگ را نرم کنند و آن ها را در خود حل نمایند که این موضوع باعث می شود کوچکی و ناتوانی خود را گاه در تراکم زندگی روزمره و در غرور ساخت ابزار ها و به کارگیری تکنولوژی جدید آن را از یاد ببریم. همچنین گردشگران با وجود خطرات بسیار زیاد همچنان برای دیدن مناظر باورنکردنی به آتشفشان های پرخطر هجوم می برند و همچنین خطرات بازدید از آتشفشان های فعال را می توان بر همگان نشان داد. پرتاب خاکستر، جاری شدن گدازه و گاز های سمی می توانند شرایط بسیار بدی را ایجاد کنند اما با این وجود گردشگران همچنان برای دیدن منظره های باورنکرنی به این نقاط پرخطر هجوم می برند. در واقع آتشفشان روزنه ای در سطح زمین می باشد که اغلب در زمان فعالیت، سنگ های گداخته ای که به بیرون پرتاب می کند بسیار داغ هستند، بوی بدی دارند و خاکستر و گازهای درونی زمین از آن به بیرون فوران خواهند کرد. توجه داشته باشید که فعالیت آتشفشانی با برون افکنی سنگ های مذاب با گذر زمان موجب پیدایش کوه های آتشفشانی بر سطح زمین می شوند. معمولا می توانید این آتشفشان ها از جمله آتشفشان های ایران را در نقاطی بیابید که صفحه های سخت پوسته زمین ساخت، همگررایی یا واگرایی دارند. جالب است بدانید که هر آتشفشان دارای سه قسمت اصلی است که در ادامه بیان کرده ایم:
- دهانه: که در واقع قلمه آتشفشان محسوب می شود.
- مجرای مرکزی: که محل اتصال اتاقک به دهان آتشفشان است.
- اتاقک مواد مذاب و داغ آتشفشان: محلی که مواد مذاب پیش از فوران آن جا جمع آوری می شوند.
بزرگ ترین آتفشان های فعال:
همانطور که متوجه شدید آتفشان های فعال بسیاری در دنیا وجود دارند که در ادامه سعی داریم تا شما را با برخی از آتشفشان های فعال در سراسر نقاط جهان آشنا نماییم:
آتشفشان مونالوا:
بر اساس گفته های زمین شناسان مونالوا بزرگ ترین آتشفشان کره ما محسوب می شود که در قسمتی از جزایر هاوایی واقع شده است. همچنین اندازه قاعده مخروط مونالوا حدود ۶۰۰ کیلومتر و ارتفاع آن نسبت به سطح اقیانوس آرام حدود ۱۰ کیلومتر خواهد بود. در واقع آتشفشان مونالوا و قسمت هایی از جزایر هاوایی حاصل موادی هستند که از طریق فوران های دراز مدت در طی یک میلیون سال پیش تا حالا به وجود آمده اند. جالب است بدانید که فوران آتشفشان مونالوا در سال ۱۹۵۰ همه روستاهای اطراف خود را به نابود کشانده بود.
آتشفشان پوپوکاتپتل:
بهتر است بدانید که پوپوکاتپتل یکی از فعال ترین آتشفشان هایی است که در بین یخچال های طبیعی قرار گرفته و فاصله آن تا پایتخت مکزیک حدود ۳۶ کیلومتر مربع است. در واقع کوه پوپوکاتپتل که زادگاه آتشفشان پوپوکاتپتل است از نظر زمین شناسان یکی از فعالان در این عرصه می باشد چون از سال ۱۵۱۹ تا به حال بیشتر از ۲۰ باز این آتشفشان فوران کرده است. در واقع سال ۲۰۰۰ پوپوکاتپتل آخرین فوران خود را به نمایش گذاشت تا با تدبیر و دستور دولت برای پیشگیری از آسیب های جدی ناشی از فوران این آتشفشان پر کار، بومیان منطقه مجبور شدند خانه و کاشانه خود را رها کنند و آواره دشت و بیابان شوند و حتی به شهر های اطراف پناه ببرند.
آتشفشان مونته سرات:
این آتشفشان که در دریای کاراییب واقع شده فردی که آن را کشف کرد کریستف کلمب کاشف معروف بود که نخستین کسی است که در قرن ۱۵ این آتشفشان را شناخت و نام مونته سرات را بر آن نهاد. توجه داشته باشید که سال ۱۹۹۵ در این منطقه اوضاع وخیم شد و ساکنانش آنجا را ترک کردند و زمانی که قصد مهاجرت به شهر خود را داشتند به جای شهری زیبا با منطقه ای کاملا ویران و نابود شده مواجه شدند.
آتشفشان تال:
آتشفشان تال در واقع در جزیره لوزون فیلیپین واقع شد که دومین کوه آتشفشانی این کشور محسوب می شود و بیشتر مواقع دود غلیظی از آن بیرون می آید که زمین شناسان به گردشگران توصیه می کنند از این زیبای خفته فاصله بگیرند چون امکان فوران آتشفشان در فیلیپین بسیار زیاد است. همچنین این زیبای بد کردار از سال ۱۵۷۲ میلادی تاکنون ۳۳ مرتبه فوران کرده که در نتیجه نابودی سرتاسر منطقه برای چندین بار بوده است.
آتشفشان قله کامرون:
این کوه آتشفشانی در طی ۲۰۰ سال گذشته تا به حال ۲۰ مرتبه فوران کرده و به همین خاطر یکی از آتشفشان های فعال جهان شمرده می شود. در واقع کوه کامروت یک کوه آتشفشانی محسوب می شود که در خلیج گینه واقع شده و نام قله آن فاکو است. دریاچه نیوس در پای این کوه قرار دارد و گاز دی اکسید کربن از سطح آب آن متصاعد شده و باعث مرگ ۱۷۴۶ تن شده است.
آتشفشان ساکوراجیما:
بهتر است بدانید که شهر تاریخی کاگوشیما در جزیره کیوشو ژاپن دارای سه آتشفشان فعال است که نام آن ها ساکوراجیما خواهد بود. همچنین از بین این سه مینامی دیک فعال ترین است و زمین شناسان نیز آتشفشان ساکوراجیما را به عنوان آتشفشان وزووی شرق می شناسند.
آتشفشان گالراس:
در جنوب کلمبیا و نزدیک مرز اکوادور یکی از آتشفشان های فعال جهان قرار دارد که گالراس نام گرفته و محققان زمین شناسی فعالیت آن را حداقل یک میلیون دانسته اند. گالراس چندین فوران داشته که اولین فورانش سال ۱۵۸۰ بوده و مقاوم فعال ترین آتشفشان کلمبیا را به خود اختصاص داده است.
ایافیاتلایوکوتل ایسلند:
یکی دیگر از آتشفشان های فعال ایافیاتلایوکوتل در زمین یخی ایسلند می باشد که در دوره های مختلف فوران های بزرگ داشته است. اخرین فوران این آتشفشان سا ۲۰۱۰ بوده که یکی از بزرگ ترین فوران های خود را به نمایش گذاشت و آسیب و تخریب های فراوانی را ایجاد نمود.
منبع : آرگا