یکی از مسائلی که در زمینه پیشرفت و موفقیت کودکان باید توجه ویژه ای به آن داشت ایجاد انگیزه در آن ها می باشد که نیازمند انجام یک سری فعالیت ها و بکارگیری روش های مختلفی در این راستا می باشد چرا که انگیزه در واقع امری ضروری برای یادگیری و فهم موضوعات مختلف و جدید می باشد و از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در همین زمینه قصد داریم در این مطلب به جهت آشنایی و راهنمایی شما عزیزان به معرفی روش ها و راهکارهایی برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان بپردازیم.
نحوه ایجاد انگیزه در دانش آموزان
به طور کلی دانش آموزان برای رسیدن به اهداف خود و فراگیری بهتر مسائل به انگیزه کافی نیاز دارند. روش ها و عوامل زیادی برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان وجود دارد که می توانید با بهره گیری از آن ها در یادگیری و درک بهتر به آن ها کمک کنید و باعث تشویق و ترغیب آن ها در زمینه های مختلف شوید.
گاهی اوقات دانش آموزان به دلیل مسائل و مشکلات مختلفی نظیر اختلال در بینایی و شنوایی و یا افسردگی خفیف که با آن درگیر هستند بی انگیزه می شوند و یا به دلیل عوامل گوناگونی همچون عدم علاقه به درس، شیوه تدریس معلم، گرفتن نمره پایین و … انگیزه خود را از دست می دهند و میل و اشتیاقی برای یادگیری ندارند که در چنین شرایطی باید تا جایی که امکان دارد در ابتدا به شناسایی عوامل بی انگیزگی و رفع آن ها بپردازید و سپس با استفاده از روش های مناسب باعث بالا بردن انگیزه لازم در فرد شوید.
بهتر است بدانید که ایجاد انگیزه کافی در دانش آموزان در واقع در فرایند یادگیری آن ها موثر بوده و باعث علاقه مندی بیشتر و نتیجه گیری بهتر خواهد شد که برای انجام این امر باید نسبت به توانایی ها و نیازهای دانش آموزان اطلاعات لازم را داشته و از روش های موثری که در این زمینه وجود دارد بهره گرفت.
انگیزه در واقع دارای دو نوع درونی و بیرونی می باشد که مواردی همچون محبت، احترام، پول، تایید، نمره و … جز تقویت کننده های بیرونی به حساب می آیند و رفتارهایی نظیر رضایت مندی و داشتن احساس خوب از فراگیری جز تقویت کننده های درونی به شمار می آیند. هدف اصلی و مهم این است که با مرور زمان انگیزه های بیرونی فرد به طرف انگیزه های درونی سوق پیدا کند. افرادی که دارای انگیزه درونی می باشند نسبت به دیگر افراد احساس اعتماد به نفس و رضایت مندی بالاتری دارند و کمتر اجازه دخالت به دیگران می دهند که تحریک کننده رفتار و اعمالشان باشد.
علائم بی انگیزگی در دانش آموزان
- نداشتن مهارت در تصمیم گیری
- میزان دقت و توجه کم
- میل به استراحت به طور پیوسته
- نداشتن کوشش و تکاپو برای رفع مشکلات خود
- عدم انجام تکالیف و وظایف
- نپذیرفتن مسئولیت
- عدم تمرکز لازم
- انتظار داشتن از والدین برای انجام تکالیف مدرسه
- بهانه گیری برای عمل نکردن به کارها
- بی میل بودن نسبت به انجام حرکات و فعالیت های ورزشی
- تکمیل نکردن و به پایان نرساندن کارها
راهکارهای موثر ایجاد انگیزه :
- تشویق کردن دانش آموزان به شکل فردی بویژه در مورد دانش آموزان مقطع ابتدایی زمانی که بر یک موضوع مسلط می شوند با استفاده از تشویق کلامی می توان باعث بالا بردن میزان انگیزه برای فراگیری شد.
- خودداری کردن از تبعیض و فرق گذاشتن بین دانش آموزان باعث می شود به تفاوت ها و ویژگی های هر دانش آموزی بدون مقایسه او با دیگری احترام گذاشت. در واقع یکی از عوامل اصلی دلسرد شدن و بی میلی دانش آموزان نسبت به درس و مدرسه مسئله تبعیض است. معلم باید تمامی دانش آموزان را در یک سطح و با یک چشم ببیند.
- گفتن توقعات اصلی معلم از دانش آموزان در آغاز درس دادن باعث می شود که دانش آموزان نسبت به هدف های مهم و اصلی درس آگاهی داشته باشند و همین امر موجب موفقیت آن ها در انجام کارها خواهد شد.
- سعی کنید که میزان اعتماد به نفس را در دانش آموز بالا ببرید به گونه ای که از او بخواهید مفاهیم آموخته را برای دانش آموزان دیگر آموزش دهد.
- به دانش آموزان خجالتی توجه بیشتری داشته و با تقویت کردن رفتارهای مثبت و خوب آن ها را به همکاری در فعالیت های کلاس تشویق نمایید.
- درس دادن را با تفریح و سرگرمی ترکیب کنید چرا که اگر آموزش درس با بازی ادغام شود در واقع دانش آموز به صورت کاملا مستقیم در مسیر یادگیری قرار خواهد گرفت و همین امر موجب بالا رفتن میزان روحیه کاوشگری آن ها خواهد شد.
- شیوه تدریس نباید یک طرفه باشد به گونه ای تنها معلم سخنران نباشد بلکه دانش آموزان نیز در کلاس همکاری داشنه باشند و سعی کنید که از آن ها سوالاتی را بپرسید و به نوعی آن ها را با یک چالش رو به رو کنید. همین امر موجب می شود دانش آموزان پیش از ورود به کلاس به مطالعه کردن درس بپردازند.
- مطالب و مفاهیم درسی را باید از سطح ساده و آسان شروع کرده و به تدریج موضوعات سخت را درس بدهید و همچنین سعی کنید موضوعات سخت را به یک باره و تنها در یک جلسه آموزش ندهید.
- برای پیشرفت و موفق شدن دانش آموزان در زمینه های مختلف پاداش مناسب در نظر بگیرید به طوری که انتظار نداشته باشید پس از این که دانش آموز در کسب نمرات درسی ضعیف عمل کرد سپس به تشویق موفقیت او بپردازید.
- سعی کنید که در کلاس درس دانش آموزان را با موضوعات عاطفی منفی به میزان کمتری مشغول کنید و در رابطه با احساسات عاطفی آن ها آشنایی پیدا کنید و برای کم کردن آن نهایت تلاش خود را انجام دهید.
- در رابطه با مسائل درسی دانش آموز و پیدا کردن ریشه آن با او به همصحبتی و نظرخواهی بپردازید.
- سعی کنید که از ایجاد رقابت های ناسالم و مخرب در جمع دانش آموزان جلوگیری کنید.
- بعد از اجرای آزمون یا سوالات کلاسی فورا دانش آموزان را از نتیجه عملکرد آن ها مطلع نمایید.
- محبت به همه دانش آموزان و ارزش دادن به آن ها میزان انگیزه را بالا می برد.
- نحوه و روش های درس دادن را از سبک سنتی به جدید تغییر دهید و با کمک تکنیک های به روز آموزشی تمامی حواس پنجگانه دانش آموزان را درگیر کنید.
در مطلب ارائه شده شما عزیزان را با روش های موثر ایجاد انگیزه در دانش آموزان آشنا کردیم که امیدواریم مورد پسندتان قرار گرفته باشد و از آن بهره مند شده باشید.
منبع : آرگا