یکی از مواردی که در رابطه با نوزاد تازه متولد شده باید به آن توجه ویژه ای داشت نحوه تنفس او می باشد که باید ریتم آن کاملا طبیعی باشد چرا که این امر از جمله نشانه های سلامتی نوازد به شمار می آید و هر گونه اختلال در آن بیانگر وجود یک نوع بیماری در نوزاد می باشد. بدین منظور قصد داریم در این مطلب به جهت آشنایی و آگاهی شما عزیزان به بیان مطالبی در رابطه با تعداد تنفس نوزاد و نحوه تشخیص ناهنجاری ها و مشکلات تنفسی بپردازیم.
بررسی تعداد تنفس نوزاد
تنفس از جمله علائم حیاتی مهم نوزاد بوده که نقش و اهمیت زیادی در سلامتی او دارد و اطمینان از طبیعی و نرمال بودن آن یکی از دغدغه های اصلی والدین بعد از تولد نوزاد می باشد. امکان دارد به علل مختلفی تعداد تنفس نوزاد ریتم و الگوی طبیعی خود را از دست داده و دچار اختلال گردد بنابراین والدین باید همواره سعی کنند نسبت به فرزند خود مراقبت های ویژه و لازم را داشته باشند و در هنگام مشاهده هر گونه عامل جدی و هشدار دهنده در رابطه با تنفس کودک سریعا به پزشک مراجعه نمایند.
بهتر است بدانید که تعداد تنفس نوزاد از زمان تولد تا حدود ۶ ماهگی در طول هر دقیقه بین ۳۰ الی ۶۰ بار می باشد. والدین باید درباره نحوه تنفس نوزاد اطلاعات لازم را داشته باشند چرا که سریع بودن تنفس نشان دهنده وجود یک نوع بیماری می باشد و تند نفس کشیدن نوزاد در واقع از اولین نشانه های عفونت ریه به شمار می آید. در ادامه درباره ویژگی های تنفس نوزاد و دلایل بروز مشکلات تنفسی در کودکان به بررسی پرداخته ایم.
الگوی تنفس نوزاد :
از بدو تولد تا ۶ ماهگی ۳۰ الی ۶۰ بار تنفس در دقیقه
از ۶ تا ۱۲ ماهگی ۲۴ الی ۳۰ بار تنفس در دقیقه
از یک تا ۵ سالگی ۲۰ الی ۳۰ بار تنفس در دقیقه
از ۶ تا ۱۲ سالگی ۱۲ الی ۲۰ بار تنفس در دقیقه
از ۱۲ سالگی تا بالاتر ۱۲ الی ۲۰ بار تنفس در دقیقه
یکی از نکاتی که حائز اهمیت می باشد نحوه تنفس کودک در زمان استراحت است و همچنین باید بدانید که در کودکان مقدار تنفس نرمال بسته به سن آن ها می باشد و برای محاسبه کردن میزان سرعت آن باید در طول یک دقیقه تعداد بالا آمدن قفسه سینه او را شمارش نمایید. در صورتی که تعداد شمارش شده خارج از محدوده الگوی تنفسی کودک بود امکان دارد که کودک مشکلی داشته و یا به نوعی بیماری مبتلا شده است.
خصوصیات تنفس نوزاد
تنفس در واقع یک نوع فعالیت بدنی غریزی بوده که به طور خودکار و خود به خود بدون احتیاج به هر گونه یادگیری از همان آغاز دوره جنینی در شخص شروع می گردد. با این وجود نفس کشیدن در محیطی همچون داخل رحم با نوع تنفس بیرون از رحم کاملا با یکدیگر متفاوت می باشد.
تعداد تنفس کودک :
یکی از معیارهای بررسی سلامتی انسان در طی دوران زندگی تجزیه و تحلیل تعداد تنفس در طی یک دقیقه می باشد. باید بدانید که میزان تنفس در کودکان همواره بیشتر از افراد بزرگسال می باشد. افرادی که بیشتر از ۱۲ سال سن دارند در طی یک دقیقه ۲۰ بار تنفس می کنند. علت بالا بودن میزان تنفس در کودکان بخاطر کم بودن حجم ریه ها و ناتوانی آن ها در دریافت اکسیژن لازم در هر تنفس نسبت به افراد بزرگسال می باشد. این تعداد در ۶ ماه دوم سال اول زندگی به حدود ۲۴ الی ۳۰ بار تنفس در هر دقیقه می رسد و کم کم از تعداد آن کاسته شده تا زمانی که به مقدار تنفس بزرگسالی برسد.
نفس کشیدن همراه با صداهای مختلف :
با توجه به این که مجراهای بینی در کودکان کوچک می باشد در نتیجه این امر موجب صدا دار بودن تنفس در آن ها می شود. به طور معمول توصیه می شود که مادر با دقت زیادی به این گونه صداها گوش داده تا در صورت احساس هر گونه صدای غیرمعمول در تنفس نوزاد بخصوص زمانی که در پایان هر تنفس نوزاد صدای خرخر به گوش می رسد نسبت به آن موضوع حساسیت بیشتری به خرج دهد.
تنفس داشتن شکمی کودک :
بهتر است بدانید که افراد برای تنفس کردن می توانند از قسمت قفسه سینه و یا شکم استفاده نمایند. اغلب افراد بزرگسال به شیوه سینه ای نفس می کشند و با هر دفعه تنفس قفسه سینه آن ها پر و خالی می گردد ولی کودکان به روش شکمی تنفس می کنند به همین علت در طی نفس کشیدن قسمت شکم آن ها پر و خالی می گردد.
توقف داشتن در ریتم تنفس :
برخی مواقع در الگوی تنفس نوزاد مشاهده می کنید که کودک حدود چند ثانیه تنفس نمی کند این امر بخصوص در زمان استراحت نوزاد رخ می دهد و در رابطه با آن نباید احساس نگرانی کرد. به طور معمول کودکان دارای یک الگوی تنفسی مشخص هستند که حدود ۵ الی ۱۰ ثانیه تنفسی سریع داشته و بعد نزدیک به چند ثانیه تنفس نمی کنند.
علل بروز مشکلات تنفسی در کودکان :
- به دنیا آمدن نوزاد زودتر از ۳۷ هفته که موجب می شود اندام های نوزاد به خوبی رشد و تکامل پیدا نکنند.
- بیماری ها و ناهنجاری های زمان بارداری
- مستعد بودن نوزاد در ابتلا به بیماری های تنفسی به دلیل سوابق ژنتیکی
- دوقلوزایی یا چندقلوزایی
- وجود داشتن هر نوع مواد مخدر و دخانیات و یا هر گونه آلودگی دیگر در پیرامون کودک
علائم اضطراری مراجعه به پزشک :
- شنیدن صدای خرخر در تنفس نوزاد
- مشاهده وقفه های تنفسی بیشتر از ۱۰ ثانیه
- پهن شدن حالت بینی کودک بخاطر کوشش زیاد برای نفس کشیدن
- خشک و سفت شدن قسمت های مختلف بدن کودک
- مشاهده کبودی های مختلف در بدن کودک بخصوص در قسمت لب ها
- به نفس نفس افتادن کودک در زمان انجام حرکات بدنی ساده و عادی
- اوق زدن نوزاد در بیشتر مواقع
- تند شدن تنفس در مقایسه با حالت طبیعی
- حالت سست و شل شدن اندام ها و عضله های نوزاد
روش های جلوگیری از ایجاد مشکلات تنفسی :
- بهترین وضعیت برای خواباندن نوزاد این است که او را به طرف پشت بخوابانید. در این صورت امکان ایجاد مشکلات تنفسی برای کودک کاهش می یابد.
- تا جایی که امکان دارد سعی کنید زایمان به شکل طبیعی و بعد از تکامل یافتن سیستم تنفسی و دیگر بخش های بدن نوزاد رخ بدهد. تولدهای زودتر از موعد مشکلات و ناراحتی های بسیاری را برای کودک بوجود خواهد آورد.
- وسایل و اسباب بازی های کوچک و نرم را از اطراف کودک به دور نگه دارید.
- دود ناشی از سیگار، تنباکو و یا هر نوع دود و گرد و غبار را از کودکتان دور کنید چرا که بودن هر نوع آلودگی از این قبیل موجب بروز مشکلات مختلفی همچون قطع شدن تنفس در کودک می شود.
در مطلب ارائه شده با نحوه نفس کشیدن و تعداد تنفس نوزاد و همچنین دلایل ایجاد مشکلات تنفسی در کودکان آشنا شدید که امیدواریم مورد پسندتان قرار گرفته باشد و از آن بهره مند شده باشید.
منبع : آرگا