سلامت اندام تولید مثل نقش مهمی را در باروری ایفا می کند که به منظور علت تاخیر باروری از روش عکسبرداری رنگی رحم یا هیستروسالپنگوگرافی که یکی از روش های رادیولوژی می باشد استفاده می شود که جهت بررسی داخل رحم و لوله های رحمی کاربرد دارد و برای آن دسته از خانم هایی که در باروری مشکل دارند پزشک با کمک این روش به بررسی داخل رحم، لوله های فالوپ و اطراف آن می پردازد. در ادامه به معرفی بیشتر کاربردهای عکس رنگی رحم و عوارض آن می پردازیم
یکی از روش معاینه از رحم و دستگاه تناسلی بانوان و لوله های رحمی عکسبرداری رنگی از رحم است که از تصویر برداری و مایعی به نام کنتراست استفاده می شود که استفاده از این روش برای خانم های باردار و افرادی که از بیماری التهاب رنج می برد و یا بدون دلیل دچار خونریزی می شود مناسب نخواهد بود.
همه چیز در مورد عکس رنگی رحم
عکسبرداری رحم با استفاده از نوع خاصی از اشعه ایکس به نام فلوروسکوپی و کنتراست ( حاجب) انجام داده می شود که در واقع اشعه ایکس یک تست پزشکی غیر تهاجمی محسوب می شود که به پزشک به منظور تشخیص و درمان بیماری کمک می کند.
شانس باروری در صورت مسدود بودن لوله های رحمی و یا چسبندگی رحم کاهش پیدا می کند که در این روش با کمک اشعه ایکس و ماده حاجب مشکلاتی از جمله : فیبروم، چسبندگی های درون رحم، پولیپ و دیگر مشکلاتی که سبب مسدود شدن لوله ها می شود و از لقاح تخمک و اسپرم جلوگیری می کند تشخیص داده می شود.
آشنایی با مراحل عکسبرداری رنگی از رحم
عکس رنگی از رحم حدود ده تا سی دقیقه طول می کشد که به صورت سرپایی و مانند معاینه زنان انجام داده می شود که در آن بیمار به پشت بر روی تخت معاینه دراز کشیده و زانو های خود را خم می کند و یا بر روی رکاب قرار می دهد سپس پزشک یک اسپکولوم را به درون واژن وارد می کند، دهانه رحم بیمار تمیز شده و یک کاتتر به درون دهانه رحم وارد شده سپس لوله بسیار باریکی از دهانه رحم به داخل رحم وارد می شود تا از این راه پزشک ماده حاجب را به داخل رحم و لوله های رحمی تزریق کند.
زمانی که در رحم و لوله های رحمی هیچ گونه مسدودیت و مشکلی وجود نداشته باشد ماده تزریق شده باید رحم و لوله های رحمی را پر کند اما در صورت انسداد و وجود مشکل در لوله های رحمی ماده قادر به پر کردن تمام فضای داخل رحم و لوله های نخواهد بود، پس از تزریق از رحم عکس گرفته می شود و پزشک با بررسی عکس می تواند به تشخیص وضعیت رحم و لوله های رحمی بپردازد و پس از به پایان رسیدن مراحل تصویر برداری کاتتر از بدن بیمار خارج شده و می تواند بنشیند.
در زمان تزریق ماده حاجب، هنگامی که لوله های رحمی مسدود شده اند به دلیل انقباض عضلات رحم و احساس درد بیشتر استفاده از دارو های مسکن از جمله ایبوبروفن قادر به تسکین درد و ناراحتی خواهد شد بنابراین امکان دارد سی تا شصت دقیقه پیش از انجام عکسبرداری رنگی از رحم پزشک داروی مسکن تجویز نماید، به طور کلی می توان گفت اکثر خانم ها در زمان انجام هیستروسالپنگوگرافی مشکلی ندارند اما امکان اینکه بعد از آن احساس درد و ناراحتی داشته باشد وجود دارد از این رو، در زمان عکسبرداری رنگی رحم بهتر است بیمار یک همراه با خود داشته باشد.
مایع کنتراست باقی مانده در رحم از راه واژن به تدریج خارج می شود و مقداری باقی از آن در لگن جذب بدن می شود که البته برای بدن خطری ندارد و بیماری امکان دارد پس از انجام این روش معاینه دچار کمی لکه بینی و گرفتگی شود که پس از گذشت دو روز باید برطرف شود و بعد از انجام عکسبرداری از رحم بیمار به مراقبت های خاصی نیاز ندارد اما بهتر است به منظور اطمینان از نداشتن حساسیت به مایع کنتراست بیمار برای مدتی معاینه شود و در صورت وجود انسدادی در لوله های رحمی پزشک برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز می کند.
کاربرد عکسبرداری رنگی از رحم
۱. برای مشاهده و بررسی شکل و ساختار رحم، باز بودن لوله های فالوپ. وجود هر نوع زخم در رحم یا حفره شکمی استفاده می شود.
۲. از این روش به منظور بررسی سقط مکرر که ناشی از ناهنجاری های مادرزادی و یا اکتسابی رحم است مورد استفاده قرار گرفته می شود.
۳. عکس رنگی رحم جهت تشخیص وجود و شدت اختلالاتی از جمله : تومور و سرطان رحم، چسبندگی رحم و فیبروم رحم انجام می شود.
۴. این روش برای بررسی باز بودن لوله های رحم و نظارت بر اثرات جراحی مسدود بودن لوله های رحم استفاده می شود.
بهترین زمان عکسبرداری رنگی از رحم
یک هفته بعد از پریودی و البته قبل از تخمک گذاری بهترین وقت جهت گرفتن عکس رنگی رحم می باشد و انجام این روش در دو هفته آخر سیکل قاعدگی توصیه نمی شود زیرا به علت افزایش ضخامت رحم در این زمان اختلالات کاذبی وجود دارد.
عوارض استفاده از عکس رنگی از رحم
امکان دارد بیمار در حفره رحم خود احساس ناراحتی داشته باشد که با گرفتگی هایی در عضله و یا تب همراه می شود و یا ممکن است به رنگ مایع تزریق شده حساسیت داشته باشد که علایم آن عبارتند از:
- ورم پوست
- پایین آمدن فشار خون
- خارش
- کهیر
- ضعف یا غش کردن
- حالت تهوع
- کوتاه شدن تنفس
این احتمال نیز وجود دارد که در زمان عکسبرداری رحم آسیب ببیند یا عفونتی در آن به وجود آید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن هر یک از علایم زیر حتما باید به پزشک مراجعه نمایید.
- تب
- استفراغ
- خونریزی شدید واژینال
- غش کردن و از حال رفتن
- ترشح زیاد واژن یا بوی بد واژن
- درد شدید در شکم
مزایای عکسبرداری رنگی از رحم
۱. این روش با حداقل تهاجم و عوارض خیلی کم همراه می باشد.
۲. مدت زمان انجام این روش کوتاه است.
۳. این روش در برخی مواقع باعث بر طرف کردن انسداد لوله های فالوپ می شود و به بیمار امکان بارداری خواهد داد.
۴. باقی نماندن هیچ گونه آثار تابشی در بدن بیمار
۵. میزان داروی تزریق شده برای بیهوشی بیمار کاهش پیدا می کند.
مدت زمان لازم جهت دریافت نتیجه
با افزایش ناباروری در بین زوج ها و به دلیل اینکه در سونوگرافی لوله های فالوپ و وضعیت رحم به دقیق تشخیص داده نمی شود زوج ها با تشخیص پزشک از عکس رنگی به منظور بررسی علت ناباروری استفاده می کنند و یک یا دو روز پس از بازبینی متخصص رادیولوژیست عکسبرداری رنگی از رحم را به همراه گزارشی توسط متخصص زنان در اختیار شما قرار می دهد.
نکاتی قبل از انجام عکسبرداری رنگی از رحم
۱. شب قبل از انجام این روش معاینه از غذاهای سبکی مانند : سالاد یا سوپ استفاده کنید و صبح نیز باید ناشتا باشید.
۲. قبل از معاینه مثانه باید کاملا خالی باشد.
۳. در صورتی که بیمار به مایع کنتراست یا غذاهای دریایی حساسیت دارد باید پزشک معاینه کننده را در جریان بگذارد.
۴. یک تا دو ساعت پیش از انجام عکسبرداری پزشک امکان دارد شیاف یا تنقیه برای بیمار تجویز نماید.
۵. ممکن است پزشک به منظور شل کردن عضله داروی مسکن توصیه کند.
۶. تا شب قبل از عکسبرداری از بیمار خواسته می شود از ملین استفاده نماید.
۷. پزشک ممکن است برای برخی بیماران آنتی بیوتیک تجویز کند.
نکته : دندان مصنوعی، جواهرات، عینک و هر گونه اشیاء فلزی سبب بروز اختلال در کیفیت تصویر خواهند شد بنابراین به منظور نتیجه دقیق تر باید بیمار با لباس مخصوص و بدون اشیاء فلزی آماده باشید تا تصویر دقیق از رحم حاصل شود.
امیدواریم مطالعه مطلب گفته شده برای شما دوستان عزیز مفید و سودمند واقع شده باشد و اطلاعات کافی در مورد عکس رنگی از رحم و عوارض آن به دست آورده باشید، در پایان پیشنهاد می کنیم به منظور آشنایی بیشتر با عکس رنگی رحم بر روی لینک کلیک نمایید.
منبع : آرگا
