اعتیاد به کار چیست؟ و چطور درمان می شود

اعتیاد به کار مثل دیگر انواع اعتیاد نوعی وضعیت و مشکل روحی است که سلامت افراد را در معرض خطر قرار می دهد. حالتی که فرد توانایی رهایی خود از کار را نداشته و دائما در حال کار است. خیلی از افراد از کار کردن رضایت داشته و حس خوشایندی دارند. اما این موضوع ممکن است به وابستگی و اعتیاد ختم شود . در ادامه به بررسی این موضوع و ارائه روش هایی برای پیشگیری و درمان این مشکل می پردازیم.

اعتیاد به کار چیست؟

همیشه افرادی موجود دارند که بیشتر ساعات شبانه روز و حتی در وقت خواب درگیر کار هستند. افرادی که به خاطر کار یا جواب تماس تلفنی جمع خانوادگی را ترک کرده و کار را بر هر چیزی ترجیح می دهند. وابستگی به کار یک نوع وابستگی رفتاری است که همواره با موفقیت های شغلی رابطه داشته و بیشتر در افراد کمال گرا دیده می شود. کار این گونه افراد باعث اعتماد به نفس بالا شده و Workaholism را به همراه دارد.

علائم و نشانه های وابستگی بیش از حد به کار

فردی که به کار خود اعتیاد داشته باشد دقیقا مثل یک معتاد به مواد مخدر اگر برای مدتی از کار خود دور بماند عکس العمل نشان میدهد. افراد وابسته به کار بسیار مورد نفرت همکاران و تمجید رئیس خود هستند. در ادامه به نشانه های فرد معتاد به کار اشاره می کنیم:

• این افراد همه فکر و مشغولیت هایشان کار است.
• کار را به عنوان آرامش در نظر دارند و با کار کردن آرام می شوند.
• بیش از اندازه و بیشتر از زمان کاری، کار می نمایند.
• در زمان بیکاری حال روحی و روانی خوبی نداشته و از خود راضی نیست.
• این افراد در زندگی فردی و اجتماعی دچار اختلال شده و عملکرد درستی ندارند.
• در به هدر ندادن زمان کاری خود تلاش زیادی می کنند.

• این افراد سلامت روحی و جسمی خود را به خاطر کار در معرض خطر قرار می دهند. مثلا ساعات خواب را به کار کردن می پردازند.
• بدون در نظر گرفتن درآمد و یا افزایش حقوق بر ساعات کاری خود می افزایند.
• خواهش های دیگران برای کمتر کار کردن را قبول نمی کنند.
• درباره از دست دادن کار خود ترس زیادی دارند.
• از کار برای کنار آمدن با برخی از مشکلات روحی و روانی خود مثل اضطراب یا افسردگی بهره می برند.
• در برخی از موارد برای دوری از مواجهه با برخی از بحران های زندگی مثل طلاق یا فوت اطرافیان کار می کنند.

درمان وابستگی به کار

اعتیاد به کار مشابه دیگر اعتیاد ها و اعتیاد به مواد مخدر بوده و درمان آن نیز تقریبا مشابه هم است. از روش های درمانی این مشکل مشارکت در جلسات گروه درمانی در کنار کسانی است که مشکل مشابه ای دارند. همچنین شرکت نمودن در جلسات ۱۲ قدمی NA معتادان نیز نتیجه بخش است. اعتیاد به کار درست مثل اعتیاد به مواد مخدر به سلامت روح و روان فرد صدمه زده و مشکل ساز است. در راستای درمان این مشکل مراجعه به پزشک و روانشناس حرفه ای صد در صد توصیه می شود. روانشناس به فرد معتاد برای درست کردن شیوه زندگی کمک می کند.

از دیگر روش های درمانی این اختلال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به موقع تعطیل کردن کار را یاد بگیرید.
• استراحت کافی را به خود بدهید.
• سعی در تغییر طرز فکر خود داشته باشید.
• برای درمان اعتیاد خود اقدام جدی داشته باشید.
• کار و مشکلات آن را به منزل خود نبرید.
• از روش مدیتیشن استفاده کنید.
• مرز بین کار و زندگی خود را مشخص نمایید.

چند نکته مهم و کاربردی برای ترک اعتیاد

۱. موفقیت را دوباره برای خود تعریف نمایید. کسانی که می خواهند همیشه از دیگران بهتر باشند موفقیت را در انجام کار زیاد می بینند. ممکن است این گونه افراد موفق باشند اما بهای سنگین این وابستگی را نیز باید بپردازند. تعادل کار و زندگی در این گونه افراد بر هم خورده و سلامت روحی و روانی شان به هم می خورد. پس نباید از خوتان انتظارات فراتر از توانایی هایتان داشته باشید.

۲. به موضوعات مهم توجه و تمرکز دوباره داشته باشید. به گذشته برگردید و ببینید چه چیزهایی برایتان مهم تر بوده، وقت و انرژی خود را در چه راهی صرف می کردید و به چه چیزی علاقه داشتید. اولویت هایتان را در زندگی بازبینی کنید. بدانید که همیشه کار وجود دارد پس گزینه مناسب را انتخاب نمایید.

۳. انتظارات خود را بازنگری کنید. برای غلبه بر اعتیاد به تنهایی کاری پیش نمی برید. پس از خانواده، دوستان و همکاران خود کمک بگیرید. از اطرافیان و رئیس خود بخواهید در انتظاراتشان از شما تجدید نظر نمایند. و شرایط خود را برایشان بازگو کرده تا به شما کمک کنند.

مقایسه وابستگی بیش از حد به کار با سخت کوشی

اعتیاد به کار با سخت کوشی تفاوت داشته، بعضی از افراد هستند که به شدت سخت کوش بوده و تلاش زیادی را در کار کردن انجام می دهند اما این افراد در کنار کار خوب از زمان های فراغت خود استفاده کافی و مناسبی می کنند. ولی این موضوع برای فردی که دچار اختلال کاری است فرق داشته و متفاوت است. فرد معتاد کنترلی بر زندگی خود نداشته و شغل خود را بر هر چیزی ترجیح می دهد. هر کاری به شغل او وابسته است و بین کار و زندگی خود مرز مشخصی ندارد. این افراد همیشه از الگوی غلط کاری پیروی کرده و نسبت به اطراف خود بی توجه اند. این افراد توانایی کمک گرفتن از دیگران را نیز ندارند.

عوارض اختلال کاری

عوارض وابستگی به کار در حالت کلی به دو دسته تقسیم می شود:

1. نشانه های فیزیولوژیک مثل سردرد و خستگی بی اندازه، تیک های عصبی و سوءهاضمه.
2. عوارض رفتاری و روانی از جمله بی خوابی، بیش فعالی، زود عصبانی شدن، فراموشی و خستگی.

افراد دچار شده به این اختلال نسبت به سایرین که به روش های سالم کار می کنند، نتیجه کاری دارند. کار بی اندازه وابستگی فرد را برای سال ها به گروه های حمایتی و روانشناسان به همراه دارد. این موضوع می تواند کشنده باشد و خطرهای بی اندازه ای برای فرد معتاد داشته باشد.

نتیجه گیری

درمان اعتیاد به کار دقیقا مثل دیگر اعتیاد ها زمان بر بوده و درمان نکردن آن به مرور باعث بد تر شدن وضعیت می شود. کار زیاد همیشه با بازدهی خوب همراه نبوده و ممکن است بهره وری را نیز پایین بیاورد. اما اعتیاد به کار را می توان با بکار گیری روش های درست درمان، به خوبی مدیریت و برطرف کرد و سلامتی و تعادل را مجددا به زندگی بازگرداند.

منبع : آرگا