گل گاوزبان جز گیاهان نیمه غده و چند ساله است که دارای رشد بسیار سریعی است، بوته این گیاه به ۶۰ سانتی متر هم می رسد که در زمان گل دهی گل هایی به رنگ ارغوانی می دهد که بعد از جمع کردن و خشک کردن آن به رنگ بنفش و آبی در می آید. این گیاه دارویی با ارزش فقط در ایران و بومی منطقه شمال ایران رشد می کند، پرورش و کاشتن گل گاوزبان دارای نکاتی است که در ادامه با آنها آشنا می شویم.
معمولا از تمام قسمت های این گیاه استفاده دارویی می شود از ریشه گرفته تا ساقه برگ ها و گل های آن که دارای طعم خوبی هم می باشد. همانطور که گفتیم گل گاوزبان یک گیاه سالانه است اما اگر بذر گل ان در خاک کاشته شود سال بعد هم دوباره رشد می کند. گل های گل گاو زبان معمولا در فصل تیرماه ظاهر می شوند که با کاشت گل گاوزبان در باغچه خود علاوه بر بهره بردن از مزایای دارویی آن از زیبایی آن هم بهره مند شوید.
ارزش داروئی گل گاوزبان
ترکیبات گل گاوزبان حاوی تانن و ترکیبات فنلی، موسیلاژ، قند، مقدار کمی آرامش بخش است. این گیاه جزء غنی ترین منبع های اسید های چرب است. مصرف گل گاوزبان باعث تقویت حس های ۵گانه انسان می شود، این گیاه را از آن جایی که به صورت دم نوش مصرف می کنند استفاده از آن آسان است از مهم ترین خواص گل گاوزبان برای بدن:
- باز کننده رنگ و رخسار
- نشاط آور
- نرم کننده و روان کننده سینه
- درمان تنگی نفس و درد گلو
- از بین برنده ترس و دلهره
- ضد استرس
- درمان جوش های چرکی دهان و آفت با استفاده از دم کرده برگ های تازه آن
کاشت گل گاوزبان
برای کاشتن گل گاوزبان ابتدا باید شرایط جوی منطقه خود را بسنجید چرا که مناطق کوهستانی و سردسیر و همچنین نیمه مرطوب که در فصل بهتر و تابستان دارای بارندگی های متناوبی است برای کاشتن این گیاه بسیار مناسب است.
کاشتن گل گاوزبان معمولا در دو فصل بهار و پاییز انجام می شود که باید گفت بهترین روش کاشتن گل گاوزبان از طریق بذر آن است. برای کاشت گل گاو زبان یک محیط را برای آن اختصاص دهید برای اینکه بتوانید در این کار موفق شوید بذر ها را در خانه در بستری مناسب به عمق ۳ سانتی بکارید خاکی که برای کاشتن بذرها استفاده کردید باید خاک کمپوست باشد در طول مدت جوانه زنی بذر ها توجه داشته باشد که بستر کاشتن همیشه مرطوب باشد سپس بر روی بذر های کاشته شده کیسه پلاستیکی بکشید تا بخوبی بذر ها جوانه بزنند سپس در دمای ۲۱ درجه سانتی گراد نگهداری کنید تا در عرض ۱الی۲ هفته شروع به جوانه زنی کند.
بذر های گل گاوزبان
اگر قصد داشتید بذر ها را به صورت مستقیم در محل اصلی بکارید باید در ابتدا زمین آن منطقه را به خوبی شخم بزنید، برای کاست بذر گل گاوزبان باید عمق کاشتن بذر به اندازه ۱۲ سانتی متر باشد و فاصله هر بذر که می کارید باید ۵۰ سانتی متر باشد که برای کاشتن آن در هر هکتار باید به اندازه ۴ کیلو بذر برای کاشت گل گاوزبان استفاده می شود، عمر هر بوته گل گاوزبان تقریبا ۲ سال است. اما اگر دانه هایی که هنگام گل دهی آن باز می شود روی زمین بی افتد گیاه هر سال به صورت خود رو تداوم می یابد.
نکات مهم در پرورش گل گاوزبان
- مناسب بودن شرایط آب و هوایی در زمان گل دهی این گیاه یکی از مهم ترین عوامل در افزایش گل دهی گیاه می باشد.
- از بین بردن علف های هرز باید به صورت مرتب انجام شود.
- برای آبیاری گل گاوزبان باید اجازه دهید که خاک گیاه در بین ۲ آبیاری کاملا خشک شود.
- گل گاوزبان بعد از گل دهی دانه تولید می کند که افتادن این دانه ها روی زمین باعث تداوم گیاه می شود.
- در صورتی که می خواهید گیاه در سال بعد داشته باشید اجازه دهید گیاه دانه تولید کند.
برداشت گل گاوزبان
اولین برداشت گل گاو زبان در اواخر خرداد ماه انجام می شود که می توانید هر زمان که نیاز داشتید تمام گل ها را جمع کرده و در سایه پهن می کنیم تا به خوبی خشک شود.
نکته: کسانی که دچار بیماری کبدی هستند نباید از گل گاوزبان استفاده کنند زیرا ممکن است برای کبد سمی باشد.
منبع : آرگا