دسته ها
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲

از سیر تا پیاز درمان انحراف چشم و نکات مهمی که باید بدانید

  • مرضیه نوروزیان
  • ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰
  • ۰

درمان انحراف چشم در صورتی که به موقع تشخیص داده شود، ساده و آسان خواهد بود. این انحراف در تمامی سنین رخ می دهد و دلایل گوناگونی دارد.

برای درمان انحراف چشم معمولاً از عینک یا لنز کمک گرفته می شود. البته روش های درمانی دیگری چون جراحی نیز وجود دارد اما بیشتر پزشکان راه های ساده تری را ترجیح می دهند.

برای رفع مشکل انحراف چشم ابتدا دلیل بروز این نقص مشخص می شود. یعنی اصلاح و بهبود بر مبنای اطلاعات پزشک از این عارضه انجام خواهد گرفت. البته میزان پیشرفت این عارضه نیز می تواند بر نوع بهبود آن موثر باشد.

به طور کلی کجی چشم در بیشتر موارد(حدود ۹۵ درصد) درمان می گردد. البته باید به این موضوع اشاره کرد در مواقعی که این عارضه بعد از درمان مجدداً باز می گردد و این موضوع بیشتر در چشم هایی که از نظر بینایی ضعیف شده اند، شایع است.

تشخیص زود هنگام انحراف چشم

منحرف شدن چشم با میزان بینایی فرد رابطه مستقیم دارد. احتمال بازگشت کجی چشم در دید مناسب بسیار کم می باشد. معمولاً برای بهبود انحراف چشم در چنین مواقعی از عینک یا در صورت تشخیص پزشک از جراحی استفاده می شود. اگر فرد تحت معالجه دید خوبی داشته باشد، بازگشت عارضه بسیار کم می شود اما زمانی که فرد با کاهش بینایی به شکل شدید مواجه است، می تواند عاملی برای شکل گیری انحراف، تشدید یا بازگشت مجدد پس از درمان شود.

درمان انحراف چشم (استرابیسم)

استرابیسم وضعیتی است که در آن چشم ها از نظر قرارگیری و دید یک ناحیه را نشان نمی دهند. افرادی که از نظر بینایی به شدت دوربین هستند یا دارای عضلات ضعیفی در ناحیه چشم می باشند، استرابیسم را از خود بروز می دهند. برای حرکت چشم حدود ۶ ماهیچه در نظر گرفته شده که این ماهیچه ها مسئول حرکت و جا به جایی چشم می باشندماهیچه های حرکت چشم

چشم ها در پی کسب سیگنال هایی از سمت مغز حرکت دارند. این حرکات هدایت شده و کنترل شده می باشند. چشم ها در وضعیت نگاه کردن یکسان هستند. یعنی با هم گردش دارند.

  •  آرون گروپس
  •  مبل و میز

انحراف چشم در کودکان

زمانی که فرد در ماهیچه ها و هدایت حرکت چشم با مشکل مواجه باشد، وضعیت نگاه کردن چشم ها یکسان نمی باشد. به عنوان مثال یک چشم به بالا نگاه می کند، در حالی که چشم دیگر به سمت پایین است. در این وضعیت انحراف چشم احساس می شود. این عدم حرکت یکنواخت چشم می تواند به شکل دائم و همیشگی باشد یا در پی خستگی فرد اتفاق بیفتد.

وقتی که چشم ها از نطر نگاه کردن وضعیت یکسان ندارند، به وجود آمدن دو تصویر در مغز را موجب می شوند. این دو تصویر باعث تداخل در بینایی خواهند شد. بنابراین احتمال بروز دوبینی و دید مضاعف فراهم می گردد. البته مغز انسان به گونه ای طراحی شده که حتی در این شرایط نیز کم کم متوجه می شود که تصویر دریافتی از چشم را در نظر نداشته باشد.

چرا دچار انحراف چشم می شویم؟

بهبود انحراف چشم را جدی بگیرید. چون باعث کم شدن تصویر یکی از چشم ها خواهد شد. به این حالت از وضعیت بینایی، تنبلی چشم گفته می شود. یعنی به خودی خود یکی از تصاویر دریافتی از چشم ها در مغز حذف می گردد. گاهی این انحراف چشم در پی نقص در وضعیت بینی(بینی دارای پل بسیار پهنی باشد) یا وجود پوست اضافی در گوشه درونی چشم ها به وجود می آید. انحراف چشم بیشتر در کودکان رخ می دهد. اگر این مشکل به دلیل اندازه صورت یا بینی باشد، با تکمیل رشد صورت این موضوع برطرف خواهد شد.

نحوه عملکرد چشم ها هنگام استرابیسم

متاسفانه افراد بسیاری گمان می کنند با بزرگ شدن کودک بهبود انحراف چشم به خودی خود امکان پذیر می گردد. در حالی که این عارضه با بزرگ تر شدن تشدید شده و عوارض بعدی خود را نشان می دهد.

برای اطلاع از وضعیت بینایی یا وجود تنبلی چشم در نوزاد، آن ها را از سه ماهگی به بعد به طور مکرر مورد معاینه و بررسی بینایی قرار دهید.

علائم شایع انحراف چشم

  • ناهماهنگ بودن حرکت چشم ها؛ گاهی مواقع تنها به هنگام نگاه کردن به جهت های خاص می توان آن را تشخیص داد.
  • دوبینی چشم در برخی موارد
  • دید تنها با یک چشم همراه فقدان درک عمقی
  • خستگی چشم ها

اگر متوجه شدید که چشم کودکتان به سمت داخل یا خارج انحراف پیدا کرده یا توانایی تمرکز کردن روی اشیاء را ندارد، می تواند به نشانه انحراف چشمهایش باشد. در حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد موارد، کودک بعد از استرابیسم دچار تنبلی چشم (آمبلیوپی) خواهد شد. استرابیسم در کودکان معمولا از سن زیر شش سال شروع می شود.

اصلاح انحراف چشم

علائم این بیماری در افراد بزرگسال نیز شامل موارد زیر می باشد :

  • دوبینی (دیپلوپی)
  • خستگی چشم
  • محو و واضح نبودن تصویر
  • احساس کشش اطراف چشمها
  • ناراحتی چشم ها و داشتن مشکل به هنگام مطالعه
  • اختلالاتی در درک عمق

برخی از افراد بزرگسال که مشکل استرابیسم دارند به منظور تمرکز داشتن مناسب، سر یا صورتشان را کج می گیرند، ضمن اینکه این افراد توانایی نگاه کردن مستقیم به چهره دیگران را ندارند، در نتیجه این مساله موجب بروز مشکلات اجتماعی زیادی برای آنها می شود و بر روی موقعیت های شغلی و اجتماعی آنها نیز می تواند تاثیرات منفی بگذارد.

انواع انحراف چشم

  • گردش متمایل به بیرون یا اکسوتروپیا
  • گردش متمایل به درون یا استوروپیا
  • گردش متمایل به سمت بالا یا هایپرتروپیا
  • گردش متمایل به سمت پایین یا هایپوتروپیا

انواع انحراف چشم

تقسیم بندی استرابیسم بر مبنای دفعات چرخش

این نام گذاری استرابیسم بر مبنای تعداد دفعات گردش چشم نامگذاری شده است. به طور مثال این کجی یک بار در سمت چپ چشم دیده شده  و یک بار در سمت راست چشم دیده می شود. از این انحراف به عنوان استرابیسم متناوب یاد می شود.

برای درمان انحراف چشم در چنین مواقعی از وسایلی چون منشور، عینک، لنز یا جراحی کمک گرفته می شود. در چنین وضعیتی اگر زودتر متوجه کجی چشم شوید، می توانید آن را به راحتی درمان کنید.

استفاده از لنز برای درمان استرابیسم

علل بروز انحراف چشم

انحراف چشم به سه دلیل اتفاق می افتد. این اختلال گاهی مربوط به هدایت حرکات چشم در مرکز کنترل مغزی می باشد و گاهی نیز به دلیل نقص اعصاب چشم در فرستادن اطلاعات به ماهیچه های چشم بوده یا به دلیل صدمات وارده به چشم ایجاد می شود.

ژنتیک

این موضوع تاثیر زیادی بر بروز انحراف چشم دارد. اگر فردی در خانه به این عارضه مبتلاست، احتمال بروز مجدد آن بیشتر است.

ضریب شکست

اگر چشم شما بیش از اندازه دوربین باشد، نیاز به تمرکز بیش از اندازه در چشم می تواند سبب استرابیسم گردد.

استرابیسم و درمان آن

وجود عارضه های پزشکی

اگر به سکته مغزی یا هرگونه ضعف در ناحیه مغزی دچار شده باشید، امکان بروز استرابیسم وجود دارد.

عوامل مختلفی استرابیسم را ایجاد می کنند اما دو مورد از این دلایل بر سایر موارد برتری دارد:

نوعی از این استرابیسم ها که به دلیل دوربینی به وقوع می پیوندند. سیستم تمرکز چشم با کنترل گر نقطه چشم ارتباط دارد. این نوع افراد دوربین برای حفظ تصاویر به شدت متمرکز می گردند. این موضوع باعث تمایل چشم ها به سمت داخل می شود. این نوع استاتروپی با قابلیت تنظیم با نشانه هایی چون چرخش یا خم کردن سر، در نظر گرفتن یک چشم و دوبینی رویت می گردد.

درمان انحراف چشم

اگزوتروپیا متناوب زمانی که فرد قادر به حرکت هماهنگ چشم نیست، پیشرفت خواهد کرد. در این وضعیت نحوه قرارگیری چشم ها بالاتر از شی می باشد. این حالت با نشانه هایی چون فشار چشم، سردرد و سختی در خواندن دیده می شود. این افراد در زمان قرارگیری در نور خورشید یا در نگاه کردن به دور دچار اشکال می شوند و احتمالاً یک چشم را خواهند بست.

برای رفع انحراف چشم باید ابتدا از وجود آن با یک تست جامع مطمئن شد. در این تست حرکت چشم و وضعیت تمرکز آن مورد توجه قرار می گیرد.

سابقه بیمار

برای بررسی انحراف چشم، در مورد سوابق خانوادگی و فامیلی شما در رابطه با این بیماری سوال می شود. البته در این بررسی داروها، سلامت کلی بیمار و شرایط محیطی او مورد اهمیت می باشد.

تاثیر ژنتیک در استرابیسم

انعکاس

زمانی که متخصص چشم بخواهد لنز مناسب برای این انعکاس را تعیین کند، باید خطای شکست ناشی از دوربینی، آستیگمات و نزدیک بینی مشخص گردد. فوروپتر یک دستگاه با یک سری لنز برای چشمان شما در نظر خواهد گرفت. ضمن اینکه فوکوس چشمان شما به روش دستی تعیین می گردد.

عوارض استرابیسم

در صورت عدم درمان سریع امکان دارد، یکی از چشم ها برای همیشه دچار مشکل کاهش بینایی شود، حال از دست دادن دید طبیعی و نیز عذاب روانی ناشی از عدم جذابیت صورت می تواند از جمله عواقب این نوع بیماری درمان نشده باشد.

بهبود انحراف چشم

حال خیلی از افراد ممکن است قادر شوند تا همه فعالیت های شان از جمله رانندگی و غیره را با یک چشم انجانم دهند، از این رو مراقبت از چشم سالم از اهمیت زیادی برخوردار است.

همچنین در بسیاری از مشاغل همچون جوشکاری یا درودگری که با خطر آسیب بالایی همراه است، لازم است از عینک محافظ استفاده شود.

تشخیص بیماری با توجه به معاینه فیزیکی و شرح حال طبی صورت گرفته و آزمون هایی از قبیل تیزبینی، معاینه شبکیه، معاینه کامل عصبی و آزمون های عضلانی را شامل می شود؛ به طر کلی مشکل انحراف چشم ها را می توان با تشخیص و درمانهای فوری اصلاح و بهبود بخشید.

روش های تشخیص  انحراف چشم

تشخیص انحراف چشم

تست تصویری

در این تست نحوه خواندن حروف جدولی مد نظر قرار می گیرد. در واقع این تست میزان زیرکی یا تیزی دید را مورد بررسی قرار می دهد. ضمن اینکه دید از نظر تاثیر پذیری نیز مورد اهمیت واقع می گردد.

تست هم ترازی و تمرکز

در این تست وضعیت حرکت و تمرکز چشم ها نسبت به یکدیگر ارزیابی می گردد. در چنین وضعیتی مسائلی مانند عدم هماهنگی چشم ها در تمرکز یا بهره مندی از هر دو چشم در دید آشکار خواهد شد.

معاینه چشم از نظر سلامتی

در این وضعیت ساختار چشم شما از نظر ساختمان درونی و بیرونی مورد بررسی قرار می گیرد. این معاینه برای بهبود انحراف چشم اهمیت دارد. چون در این معاینه عیوب چشمی موثر در انحراف چشم آشکار می شود.

معاینه چشم از نظر سلامتی

وضعیت چشم با یک دید نرمال مقایسه می شود و به راحتی می توان به وجود انحراف چشم پی برد.

درمان استرابیسم با روش های گوناگون

برای رفع مشکل استرابیسم از روش های مختلفی کمک گرفته می شود. مهم ترین اصل در اصلاح انحراف چشم مربوط به حیطه هماهنگی و یکسانی قرار گیری چشم است.

کاربرد لنز یا عینک

برای بهبود انحراف چشم از عینک یا لنز کمک گرفته می شود. یعنی این هم ترازی در دو چشم با به کاربردن عینک یا لنز حاصل می گردد.

استفاده از عینک برای درمان انحراف چشم

لنزهای منشوری

برای بهبود انحراف چشم از لنزهای مخصوصی استفاده می شود. این منشور در میزان نور وارد شده به چشم تغییر ایجاد خواهد کرد و از این طریق بر گردش چشم تاثیر خواهد گذاشت. در نتیجه دید بهتری به چشم خواهد داد. البته این منشور گاهی سبب از بین رفتن گردش چشم خواهد شد.

استفاده از لنزهای منشوری

دید درمانی

دید درمانی یک برنامه برای عملکرد تصویری چشم هاست که توسط متخصص چشم تنظیم می گردد. این برنامه به منظور هم ترازی وضعیت چشم ها انجام می گیرد. در این برنامه آموزش های لازم برای چشم و مغز لحاظ می گردد و این موضوع در نهایت منجر به هماهنگی بین چشم و مغز خواهد شد. رفع انحراف چشم در چنین وضعیتی با برطرف کردن مشکل حرکتی، تمرکزی و جمع شدگی چشم انجام خواهد گرفت.

جراحی

گاهی اوقات برای بهبود انحراف چشم از جراحی کمک گرفته می شود. این جراحی در وضعیت قرارگیری ماهیچه ها و طول آن ها انجام خواهد شد. برای کسانی که این جراحی را تجربه می کنند، دید درمانی تجویز می گردد. با انجام دید درمانی شرایط خوبی برای چشم به وجود خواهد آمد. قبل از انجام برنامه درمانی برای انجام یک معاینه چشمی آماده شوید.

درمان انحراف چشم با جراحی

تمرینات مناسب برای رفع انحراف چشم ها

ورزش ها و تمرینات مناسبی برای درمان استرابیسم تجویز می گردد که در ادامه به این تمرینات اشاره خواهیم کرد.

تمرین با مداد

یکی از تمرینات آسان و فوق العاده برای بهبود انحراف چشم است که با این ورزش می توان امکان ثابت نگه داشتن چشم بر روی یک نقطه را فراهم کرد. مداد باید بر روی بازو اما به دور از شما قرار بگیرد. آن گاه با نگاه خود بر روی یک عدد یا نامه و … متمرکز شوید. در ادامه مداد را به آرامی به سمت پل بینی خود ببرید. با این اتفاق همچنان دید متمرکزانه خود را تا تار شدن دید حفظ نمایید. از این روش به عنوان تمرین هم گرایی نیز یاد می شود.

تمرینات بهبود انحراف چشم

کارت های بشکه ای

برای درمان اگزوتروپیا موثر است. برای انجام این روش سه بشکه قرمز را به شکل طولی در یک کارت ترسیم و مجدداً این کار را با رنگ سبز نیز انجام دهید. کارت ها را در راستای طول و به شکل عمودی در جلوی بینی قرار دهید. این وضعیت را تا قرارگیری بزرگترین بشکه در دور تنظیم کنید.

در واقع در این شرایط باید یک تصویر با دو رنگ حاصل و دو تصویر بشکه نیز به شکل دو برابر گردند. برای این کار به بشکه دور نگاه را معطوف و ۵ ثانیه بر روی آن متمرکز گردید. آن گاه این کار را با شکل متوسط و کوچک نیز انجام دهید.

نخ بروک

برای انجام این تمرین، یک رشته با طول ۵ فوت به همراه سه مهره رنگی لازم است. یک سمت رشته از ناحیه سر به نقطه ثابت متصل می شود. مهره ها با اندازه های یکسان قرار خواهند گرفت. در ادامه برای درمان استرابیسم باید قسمت دیگر رشته را بر روی بینی حفظ نمایید.

یک الگوی هماهنگ برای فوکوس از یک مهره به مهره دیگر انجام دهید. بر روی مهره ای متمرکز شوید. این مهره با خودش در تقاطع با ۲ رشته هم شکل با دو مهره دیگر دیده می شود و حرف X را به وجود می آورد.

اگر رشته ها از سمت پشت یا جلوی مهره گذر می کنند، بر روی مهره به خوبی متمرکز نشدید. توجه داشته باشید که می توانید X را با کلیه مهره ها(به جز مهره انتهایی) تطبیق دهید. در این حالت دو رشته ای ها به سوی شما خواهند آمد. بهتر است این مهره ها بر روی رشته واقع شوند.

بهبود قطعی انحراف چشم

معمولاً استفاده از لنزهای اصلاحی و روش های دیگر برای اصلاح و بهبود انحراف چشم نتیجه بخش خواهند بود. بعد از بهبود وضعیت بینایی و ماهیچه های چشم را کنترل کنید تا متوجه تغییر در آن ها شوید.

کنترل وضعیت چشم بعد از درمان

اگر ریشه انحراف چشم ناشی از معضلات پزشکی باشد، با تشخیص زودتر می توان آن را درمان کرد و شانس بیشتری برای ترمیم کامل داشت. قبل از انتخاب درمان انحراف چشم در مورد روش های مختلف با پزشک مشورت و نظر او را جویا شوید.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *